به گزارش ایسنا، در عوض مذاکرات ماه اوت بدون توافق پایان یافت، شکستی که تیترهای خبری سراسر جهان را به خود اختصاص داد.

اما برای دانشمندان و فعالان محیط زیستی تصویر پیچیده‌تر است. مذاکرات در واقع به دلیل اختلافات عمیق و از جانب کشورهای قدرتمندی که از منافع سوخت‌های فسیلی و پتروشیمی محافظت می‌کنند، متوقف شد - با این حال، آنها استدلال می‌کنند که ژنو پایان داستان نیست.

چرا مذاکرات شکست خورد؟

از همان ابتدا، مذاکرات ژنو با موانع سیاسی و تجاری سنگینی روبرو شد.

«گراهام فوربس» که رهبری هیئت «گرین‌پیس» را بر عهده داشت، گفت: به جای حرکت به سمت راه‌حل‌های واقعی، مذاکرات توسط منافع صنایعی که مصمم به محافظت از تجارت معمول بودند، ربوده شد.

او کشورهای تولیدکننده پتروشیمی را به محافظت از سود خود در حالی که جهان هزینه‌های زباله‌های پلاستیکی را متحمل می‌شود، متهم کرد. فوربس گفت: این خیانت به میلیاردها انسانی بود که با پیامدهای آلودگی پلاستیکی زندگی می‌کنند.

«سوزان برندر»، دانشیار دانشگاه ایالتی اورگن نیز در این باره گفت: این مذاکرات تا حد زیادی شکست خورد زیرا کشورهایی که از استخراج مواد پتروشیمی یا تولید پلاستیک سود می‌برند، اساساً خط قرمزهایی را ترسیم می‌کنند.

برندر که به عنوان یک دانشمند مستقل در روند معاهده کار کرده است، خاطرنشان کرد که این کشورها «حاضر» به سازش با سایر کشورهای آسیب‌دیده از آلودگی نیستند که او آن را «به شدت ناامیدکننده و دلسردکننده» خواند.

در همین حال «ایمی یانگمن»، متخصص حقوقی و سیاست‌گذاری در آژانس تحقیقات زیست‌محیطی، نکات مهم را برجسته کرد: اینکه آیا تولید پلاستیک را محدود کنیم، چگونه مواد شیمیایی خطرناک را تنظیم کنیم و سوالات مربوط به امور مالی، به‌ویژه اینکه چه کسی برای چه چیزی هزینه می‌کند.

خطرات محیط زیستی

کارشناسان می‌گویند هزینه‌های تأخیر در حال افزایش است. یانگمن گفت: هر یک سال تأخیر، خطر عبور از نقاط بحرانی برگشت‌ناپذیر را به همراه دارد. علم به روشنی نشان می‌دهد که میکروپلاستیک‌ها اکنون از اعماق اقیانوس گرفته تا هوایی که تنفس می‌کنیم، گریزناپذیر هستند.

سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) پیش‌بینی می‌کند که تولید پلاستیک می‌تواند تا سال ۲۰۶۰ سه برابر شود و مصرف و زباله را بسیار فراتر از آنچه سیستم‌های فعلی می‌توانند مدیریت کنند، افزایش دهد.

یانگمن خاطرنشان کرد که تولید بیش از حد پلاستیک، با افزایش مصرف و زباله غیرقابل مدیریت، منجر به افزایش آلودگی، افزایش قرار گرفتن در معرض مواد سمی و تعمیق نابرابری خواهد شد.

فوربس نیز هشدار می‌دهد که بدون یک معاهده الزام‌آور برای کاهش تولید، بحران پلاستیک «از کنترل خارج خواهد شد.» او گفت مردم در سراسر جهان در حال حاضر میکروپلاستیک‌ها را تنفس می‌کنند و می خورند در حالی که جوامع نزدیک به کارخانه‌های پتروشیمی، با سرطان، بیماری‌های تنفسی و آب آلوده مواجه هستند.

او افزود: تولید کنترل نشده پلاستیک حکم اعدام برای بشریت است.

آیا این پایان کار است؟

به گزارش آناتولی‌، دانشمندان و فعالان موافقند که بحران، واقعی است و اقدام فوری لازم است - و در حالی که سوالات و تردیدها همچنان ادامه دارد، آنها اصرار دارند راه برای رسیدن به یک معاهده در آینده همچنان باز است.

برندر گفت: احساس می‌کنم بسیاری از تیترهایی که از این موضوع منتشر می‌شوند، طوری به نظر می‌رسند که انگار تصمیم گرفته شده است، کار ما تمام شده و قرار نیست اقدام دیگری انجام شود. این خیلی دور از واقعیت است.

مذاکرات با اجماع انجام می‌شود، به این معنی که هر کشور واحدی می‌تواند مانع پیشرفت شود. فوربس گفت: مذاکرات از بین نرفته‌اند، اما روند مبتنی بر اجماع شکسته شده و باید تغییر کند.

بیشتر بخوانید:

• آغاز مذاکرات ۱۰ روزه کشورها برای مقابله با معضل آلودگی پلاستیکی
• آخرین روز مذاکرات بین المللی مقابله با آلودگی پلاستیکی و بن‌بست در دستیابی به یک معاهده
• مذاکرات بین‌المللی بر سر کاهش آلودگی پلاستیکی در جهان بدون نتیجه ماند

او خاطرنشان کرد که اکنون یک بلوک رو به رشد از دولت‌ها در مناطق مختلف از کاهش تولید حمایت می‌کنند و ممکن است جایگزین‌هایی فراتر از اجماع، مانند تشکیل «ائتلاف کشورهای داوطلب» یا رأی‌گیری در کمیته مذاکره بین دولتی (INC) در مورد آلودگی پلاستیکی را دنبال کنند.

یانگمن افزود دولت‌های بیشتری در حال درک «هزینه تأخیر» هستند و می‌توانند بدون انتظار برای اجماع، به جلو حرکت کنند.

او گفت چین یکی از کشورهایی است که «از بلوک سوخت‌های فسیلی جدا می‌شود» و تمایل خود را برای حمایت از مقررات در کل چرخه عمر پلاستیک‌ها ابراز کرده است.

او افزود: این حرکت موازی نه تنها فشار را بر روند رسمی حفظ می‌کند، بلکه نشان می‌دهد کشورهای مصمم می‌توانند و رهبری را برای شروع فوری مقابله با بحران پلاستیک به دست خواهند گرفت.

یک معاهده ایده‌آل چگونه خواهد بود؟

فوربس گفت: یک معاهده ضعیف مدیریت پسماند، فاجعه‌ای خواهد بود که وضع موجود را تقویت می‌کند.

فوربس و یانگمن هر دو گفتند که یک معاهده ایده‌آل باید الزام‌آور باشد و با کاهش تولید پلاستیک، حذف تدریجی مواد شیمیایی مضر، طراحی مجدد محصولات برای استفاده مجدد، بستن راه‌های گریز از تجارت زباله، محافظت از سلامت و تضمین تأمین مالی عادلانه، به ریشه‌ها بپردازد.

برندر استدلال کرد که یک معاهده بلندپروازانه باید تولید پلاستیک را کاهش دهد و به جای قوانین پراکنده ملی، مقررات جهانی برای مواد شیمیایی مضر وضع کند.

او استدلال کرد که سلامت انسان باید «کاملاً» در این معاهده گنجانده شود.

برندر اظهار کرد: مردم به ماهی‌ها اهمیت می‌دهند، به اقیانوس اهمیت می‌دهند، اما وقتی می‌شنوند که این موضوع بر فرزندانشان تأثیر می‌گذارد، وقتی بر سلامت نسل‌های آینده تأثیر می‌گذارد، فکر می‌کنم اینجاست که مردم واقعاً شروع به جدی گرفتن این قضیه می‌کنند.

مقاومت در برابر تغییر

برندر گفت بخشی از دشواری مبارزه با بحران پلاستیک در روانشناسی انسان نهفته است.

او گفت: ما انسان‌ها به طور معمول دلم می‌خواهد که همه چیز برایمان راحت باشد و وقتی این راحتی به چالش کشیده می‌شود، اغلب این نوع انگیزه جمعی برای مقابله با آن وجود دارد.

به همین دلیل است که او چشم‌انداز فعلی را «بدبینانه» توصیف کرد. اما او همچنین اصرار داشت که برای اقدام دیر نشده است.

یانگمن در ادامه گفت: دولت‌ها اکنون باید تصمیم بگیرند که آیا حاضرند از منافع سوخت‌های فسیلی فراتر بروند و رهبری جهانی مورد نیاز برای مقابله با این بحران را به عهده بگیرند، یا اینکه به عنوان کسانی به یاد آورده شوند که در حالی که مشکل از کنترل خارج می‌شد، بی‌تفاوت بودند.

تهدیدی پرهزینه برای انسان و زمین

در همین حال، یک بررسی جدید و کارشناسی هشدار داده است که پلاستیک‌ها «خطری جدی، رو به رشد و کمتر شناخته شده» برای سلامت انسان و سیاره زمین هستند.

در این بررسی نتیجه‌گیری شده است جهان در «بحران پلاستیک» قرار دارد که باعث بیماری و مرگ از نوزادی تا پیری می‌شود و سالانه حداقل ۱.۵ تریلیون دلار (۱.۱ تریلیون پوند) خسارت مرتبط با سلامتی ایجاد می‌کند.

عامل این بحران، شتاب عظیم تولید پلاستیک است که از سال ۱۹۵۰ بیش از ۲۰۰ برابر افزایش یافته و قرار است تا سال ۲۰۶۰ تقریباً سه برابر شود و به بیش از یک میلیارد تن در سال برسد. در حالی که پلاستیک کاربردهای مهم بسیاری دارد، سریع‌ترین افزایش در تولید پلاستیک‌های یکبار مصرف مانند بطری‌های نوشیدنی و ظروف فست فود بوده است.

در نتیجه، آلودگی پلاستیک نیز افزایش یافته است و طبق این بررسی، اکنون ۸ میلیارد تن از این ماده، کل سیاره را از بالای کوه اورست تا عمیق‌ترین گودال اقیانوس آلوده می‌کند. همچنین کمتر از ۱۰ درصد پلاستیک بازیافت می‌شود.

در این بررسی آمده است که پلاستیک‌ها در هر مرحله از استخراج سوخت‌های فسیلی که از آنها ساخته شده‌اند تا تولید، استفاده و دفع، مردم و کره زمین را به خطر می‌اندازند. این امر منجر به آلودگی هوا، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی سمی و نفوذ میکروپلاستیک‌ها به بدن می‌شود. آلودگی پلاستیک حتی می‌تواند پشه‌های ناقل بیماری را افزایش دهد، زیرا آب موجود در پلاستیک‌های رها شده، مکان‌های مناسبی برای پرورش این حشرات فراهم می‌کند.

انتهای پیام