سیدغفور موسوی، مدیرگروه روانپزشکی و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این نشست که امروز دوشنبه ۷ مهر برگزار شد، اظهار کرد: براساس مطالعات انجام‌شده در چند سال گذشته در کشور، نزدیک به ۲۴ درصد جمعیت حداقل یک نوع اختلال روانی را تجربه می‌کنند؛ این رقم نشان می‌دهد تقریباً یک‌چهارم جامعه با مشکلات روانپزشکی مواجه است. این اختلالات از موارد خفیف شروع شده و تا اختلالات شدید روانی که نیازمند مداخلات درمانی مانند بستری دارند، گسترده‌اند.
وی با اشاره به اهمیت توجه مدیریت‌ها و دستگاه‌های مختلف به سلامت روان افزود: وقتی می‌بینیم یک مشکل، نزدیک به یک‌چهارم مردم را درگیر کرده، باید پرسید مدیریت‌ها چه میزان منابع، برنامه و نیرو برای مقابله با آن اختصاص می‌دهند؟ رسانه‌ها و صدا و سیما چقدر برای اطلاع‌رسانی و آموزش وقت می‌گذارند؟ مدارس، ادارات و سایر نهادها چه نقشی در پیشگیری و ارتقای سلامت روان دارند؟
مدیرگروه روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: اگر به سطح خانواده بازگردیم، اهمیت موضوع حتی بیشتر نمایان می‌شود. پدر و مادر تا چه اندازه برای سلامت روان خود و فرزندانشان اهمیت قائل‌اند؟ آیا برخورد آن‌ها با فرزندان و یکدیگر به گونه‌ای است که رشد روانی سالم را حمایت کند؟ متأسفانه بسیاری از والدین با تلاش ۲۰ تا ۲۴ ساله خود برای پرورش فرزند، ناخواسته شاهد آسیب‌ها و اختلالات روانی آنان در جامعه هستند.
موسوی با تأکید بر نقش رسانه‌ها و مسئولان در همه سطوح گفت: ورود به دانشگاه و محیط‌های جدید می‌تواند با اختلالاتی مانند افسردگی، اعتیاد و سایر مشکلات روانی همراه باشد، بنابراین توجه به بهداشت روان فقط وظیفه وزارت بهداشت نیست و همه مدیران در هر حوزه‌ای باید پاسخگو باشند. ترک تحصیل، مشکلات اداری و اجتماعی، و آسیب‌های روانی تنها نمونه‌ای از پیامدهای نادیده‌گرفتن این مسئله است.
وی در ادامه با اشاره به سه سطح پیشگیری، افزود: پیشگیری اولیه به اقدامات قبل از ابتلا مربوط است؛ خانواده، مدارس، دانشگاه‌ها و جامعه باید شرایطی ایجاد کنند که افراد درگیر اختلال نشوند. پیشگیری ثانویه شامل فراهم‌کردن امکانات درمانی و اطلاع‌رسانی به مردم برای دسترسی به خدمات است. در نهایت، پیشگیری ثالث، کاهش عواقب ناشی از ابتلا و حمایت از افراد مبتلا را در بر می‌گیرد.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان خاطرنشان کرد: اختلالات اضطرابی، گرایش به مصرف دخانیات و سایر آسیب‌ها، نمونه‌هایی از پیامدهای بی‌توجهی به سلامت روان است. توجه جدی به این موضوع، نه تنها به کاهش اختلالات روانی بلکه به ارتقای کیفیت زندگی و آینده جامعه کمک خواهد کرد.
سلامت روان؛ توانمندی مقابله با استرس، مشارکت اجتماعی و تصمیم‌گیری مناسب
منصور شیری، مسئول واحد سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این نشست با اشاره به آغاز هفته سلامت روان در کشور از ۱۹ تا ۲۵ مهر اظهار کرد: برخلاف حوزه بیماری‌های قلبی که بیشتر جنبه کمی دارد و اعداد و ارقام در آن نقش برجسته‌ای دارند، سلامت روان به ماهیت کیفی و وضعیت روانشناختی افراد مربوط می‌شود و باید روشن کنیم که وقتی از سلامت روان سخن می‌گوییم، منظورمان چیست.
وی افزود: سلامت روان به معنای توانمندی افراد در مقابله با استرس‌های روزمره، درک درست توانمندی‌های خود، یادگیری مؤثر و مشارکت فعال در جامعه است. فردی که سلامت روان مناسبی دارد، قادر است تصمیمات منطقی و متناسب با شرایط مختلف زندگی اتخاذ کند و روابط سالم و مؤثر با اطرافیان خود برقرار سازد.
مسئول سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: سلامت روان سنگ بنای توانمندی‌های فردی است و افراد دارای سلامت روان، ضمن ایفای نقش فعال در جامعه، قادرند عملکرد بهینه و مؤثری داشته باشند.
شیری درباره روز «سواد سلامت روان» که مصادف با ۲۱ مهر است، گفت: سواد سلامت فراتر از صرف آگاهی است و شامل سه مؤلفه اساسی می‌شود؛ اول، دسترسی به اطلاعات درست و معتبر، دوم، توانایی درک صحیح این اطلاعات و سوم، به‌کارگیری آن‌ها در زندگی روزمره. بررسی‌ها در آمریکا نشان می‌دهد بیش از ۷۰ درصد اطلاعات سلامت موجود در فضای مجازی نادرست است؛ بنابراین چالش ما نه کمبود اطلاعات، بلکه مواجهه با اطلاعات غلط است.
وی تأکید کرد: افراد باید آموزش ببینند که اطلاعات سلامت روان خود را تنها از منابع معتبر، مانند اعضای هیئت علمی، سایت‌های دانشگاهی و مراکز رسمی دریافت کنند و این اطلاعات باید به زبان ساده و قابل فهم ارائه شود تا بتوانند آن را در زندگی خود به کار بندند.
مسئول سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به شبکه گسترده ارائه خدمات سلامت روان در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان توضیح داد: این دانشگاه با پوشش جمعیتی بالغ بر پنج میلیون نفر و بیش از هزار واحد ارائه‌دهنده خدمات بهداشتی، از ۲۵۰ روانشناس بهره‌مند است. این روانشناسان در ۲۷ شهرستان خدمات ارائه می‌دهند و شامل کارشناسان و کارشناسان ارشد و دکترا هستند. هر سال این تیم آموزشی، بیش از ۲۸۶۰ نفر را تحت آموزش‌های کاربردی قرار می‌دهد که تمامی اطلاعات با نام و کد ملی افراد در سامانه سیب ثبت می‌شود.
شیری به اهمیت مهارت فرزندپروری و آموزش‌های مرتبط اشاره کرد و گفت: یکی از کارگاه‌های مهم، تحکیم بنیان خانواده است که والدین و نوجوانان ۱۰ تا ۱۴ سال به مدت ۲۱ ساعت و در هفت جلسه سه ساعته شرکت می‌کنند. این کارگاه‌ها بدون سخنرانی‌های طولانی و به‌صورت عملی، مهارت‌های مهمی از جمله ایجاد تعادل بین عشق و حد و مرز، انتقال ارزش‌های زندگی به فرزندان و نحوه برخورد با عدم انجام تکالیف توسط کودک را آموزش می‌دهند.
وی با بیان چالش‌های مرتبط با اختلالات روانی و موضوع خودکشی افزود: اختلالات سلامت روان همواره با عوامل اجتماعی مرتبط هستند و مدیریت مواردی مانند خودکشی انرژی و وقت زیادی از روانشناسان می‌گیرد. ما به‌ویژه برای خودکشی افراد زیر ۱۵ سال خط قرمز قائل هستیم و تجربه نشان داده است که خانواده‌های منسجم می‌توانند نقش محافظتی مؤثری داشته باشند.
مسئول سلامت روان دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در پایان تأکید کرد: هدف ما ارتقای تاب‌آوری مردم و آموزش مهارت‌های زندگی است. هرچند آموزش‌ها به تنهایی نمی‌توانند همه چالش‌های اجتماعی را تغییر دهند، اما با استفاده از ابزارها و روش‌های نوین آموزشی، می‌توانیم گام‌های مؤثری در توانمندسازی افراد و کاهش آسیب‌های روانی برداریم.
انتهای پیام
نظرات