عملیات محرم یکی از پیچیده‌ترین، سنگین‌ترین و سرنوشت‌سازترین نبردهای دفاع مقدس بود؛ عملیاتی که از نخستین لحظات، نشانه‌های یک رویارویی سخت و طولانی را به همراه داشت. دشمن بعثی در این منطقه، نه‌تنها تمام پل‌ها و مسیرهای حیاتی را تخریب کرده بود، بلکه ارتفاعات و شیارهای راهبردی را به استحکاماتی نفوذناپذیر تبدیل کرده و جاده دهلران تا اندیمشک را تحت دید مستقیم و آتش متمرکز خود قرار داده بود.

شب‌های سرد و طولانی پاییز، میدان‌های مین انبوه، کانال‌های پرآب و فشار ناشی از انتظار طولانی، تنها بخشی از دشواری‌هایی بود که رزمندگان گردان امام حسین(ع) پشت سر گذاشتند. در چنین شرایطی، فرماندهان در تمام رده‌ها پای‌کار بودند؛ با چهره‌هایی خستهT اما مصمم کنار نیروها می‌ماندند و حضور نزدیکشان، بزرگ‌ترین عامل افزایش روحیه و انسجام یگان‌ها بود. هر نگاه فرمانده، هر حرکت کوچک و هر دستور آرام، گره‌گشای عبور از موانع و حفظ جان رزمندگان بود. یاد ۳۷۰ شهید استان اصفهان در عملیات محرم همچنان چراغی در تاریخ این حماسه می‌درخشد و یادآور لحظه‌هایی است که ایمان و ایستادگی بر ترس و سختی پیروز شد.

با ایمان و شجاعت، خطوط دشمن را در هم شکستیم

مرتضی شریعتی، فرمانده گردان امام حسین در لشکر ۱۴ امام حسین در عملیات محرم اظهار کرد: اواخر شهریور، همراه با فرماندهان وارد منطقه عملیاتی محرم شدیم. در این مأموریت، دو گردان حضور داشتند و آقای شهید مهدی نصر، مسئول عملیات بود، همچنین شهید ملاقلی مالک‌اشتر، آقای ابو شهاب که بعد از شهید خرازی و شهید زاهدی فرمانده لشکر امام حسین علیه‌السلام بودند و علی باقری نیز در منطقه حضور داشتند و جمعاً هشت تا ۹ فرمانده به همراه ما وارد منطقه شدیم.

وی افزود: ابتدا شناسایی انجام شد و سپس گردان‌ها برای آماده‌سازی عملیات وارد موقعیت‌های مشخص شدند. در عملیات فتح‌المبین، لشکر امام حسین(ع) به فرماندهی شهید خرازی موفق شده بود، منطقه‌ای موسوم به‌عین خوش را آزاد کند. دشمن پس از فتح‌المبین، پشت رودخانه دویره و ارتفاعات تپه ماهورا مستقر شد و خط دفاعی مستحکمی ایجاد کرد.

فرمانده گردان امام حسین علیه‌السلام بیان کرد: دشمن تمام پل‌ها و مسیرهای مهم را تخریب کرده بود. پل محور چم سری، پل آهنی و پل منطقه چم هندی منفجر شده بودند تا ما نتوانیم از این مسیرها استفاده کنیم. میدان‌های مین و کانال‌های سیم‌خاردار شرایط عبور ما را بسیار دشوار کرده بودند. طول میدان مین در محور گردان ما حدود ۶۰ متر و در محور سمت راست که گردان علی ردانی‌پور، موسی بن جعفر گردان یا زهرا شهید حسین صادقی عمل کردند، حدود ۳۰۰ متر بود.

شریعتی اظهار کرد: باوجود این موانع، رزمندگان مجبور بودند از آب عبور کنند. در برخی مناطق، آب تا زانو و در برخی دیگر تا کمر بود. شب اول عملیات، همه نیروها خیس بودند و اسلحه‌های خود را حفظ کردند. برخی اسلحه‌هایشان در آب افتاد، اما همچنان به پیشروی ادامه دادند و خط دشمن را شکستند.

وی توضیح داد: در عملیات محرم، لشکر امام حسین(ع) مأموریت داشت سه محور اصلی را در اختیار بگیرد؛ محور اصلی به سمت نوار مرزی بود که از مسیر جاده شهرانی به خط مرزی می‌رسید. دشمن تمام شرایط منطقه را تحت‌نظر داشت و با انواع تیربارها، کانال‌ها، موانع سیم‌های خاردار و میدان‌های مین نیروهای ما را رصد می‌کرد.

این فرمانده جنگ تأکید کرد: شهید بزرگوار حاج رضا حبیب‌اللهی نقش ویژه‌ای در موفقیت عملیات داشت. او با هماهنگی سایر فرماندهان، بخشی از تانک‌ها و تجهیزات دشمن را محاصره کرد. مرحله سوم عملیات، شامل محاصره تانک‌ها بود و با حضور نیروهای گردان امام حسین و تیپ ۸۴ خرم‌آباد انجام شد.

شریعتی ادامه داد: همین ایستادگی باعث شد حدود ۵۵۰ کیلومتر از سرزمین‌های اشغال‌شده آزاد شود، در این عملیات، ۳۴۰۰ نفر از نیروهای دشمن اسیر شدند و هفت هزار نفر از نیروهای بعثی به هلاکت رسیدند. بین ۴۰ تا ۷۲ نفر از کادر لشکر امام حسین(ع) نیز در جریان عملیات به شهادت رسیدند، از جمله شهید منصور رئیسی، مهدی نصر و شهید خلیل شفیعیون.

وی توضیح داد: شب عملیات، عبور از آب، کانال‌ها، میدان‌های مین و سیم‌خاردارها بسیار دشوار بود. برخی نیروها بدن خیس از آب و اسلحه‌های خود را حفظ کرده بودند و توانستند با گروه‌های دیگر پیشروی کنند. این نشان‌دهنده شجاعت و استقامت رزمندگان بود. تجربه تلخ عملیات رمضان، آن نتیجه مطلوب را به همراه نداشت، و این بزرگ‌ترین درس برای فرماندهان شد؛ درسی که باعث شد در عملیات محرم هر شرایط غیرمنتظره از جمله افزایش ناگهانی سطح آب، گل‌آلودشدن کانال‌ها و نوع آرایش دشمن پیش‌بینی شود و افراد از پیش برای آن آماده باشند. 

شریعتی ادامه داد: گردان‌های مختلف با همکاری تیپ‌های ارتش از جمله تیپ ۸۴ خرم‌آباد عملیات را ادامه دادند و دشمن را در موقعیت‌های مختلف محاصره کردند. عملیات پس از هفت تا هشت ماه حضور دشمن در منطقه، سرزمین‌های آزاد شده را تثبیت و جاده دهلران به اندیمشک را بازگشایی کرد.

وی با اشاره به نقش فرمانده‌هان در ایجاد روحیه به رزمندگان گفت: بسیاری از فرماندهان تا لحظه آخر روی خاکریز بودند و حتی زمانی که آتش دشمن شدید می‌شد، تنها به نیروهایشان نگاه می‌کردند و همین نگاه آرام‌بخش، بزرگ‌ترین تکیه‌گاه روحی رزمندگان بود.

فرمانده گردان امام حسین علیه‌السلام در پایان خاطرنشان کرد: عملیات محرم نه‌تنها موفقیت نظامی داشت، بلکه روحیه، شجاعت و ایثار رزمندگان را به نمایش گذاشت. موفقیت این عملیات مرهون شجاعت رزمندگان، مدیریت فرماندهان و صبر خانواده‌های شهدا بود. این عملیات سندی ماندگار از ایثار و فداکاری نیروهای لشکر امام حسین(ع) است.

عملیات محرم تنها یک نبرد نظامی نبود؛ صحنه‌ای بود از ایمان، اراده و ایستادگی مردانی که در سخت‌ترین شرایط، از سردی آب و تاریکی شب تا حجم انفجارها و آتش بی‌امان دشمن، لحظه‌ای عقب ننشستند. پیروزی آن شب‌ها و روزها، یادآور حماسه ۳۷۰ شهید استان اصفهان است که ۲۵ آبان ۱۳۶۱ را به روزی ماندگار در تاریخ دفاع مقدس تبدیل کردند. روایت‌های مرتضی شریعتی نشان می‌دهد حماسه محرم با دل‌هایی ساخته شد که برای حفظ خاک و ناموس کشور، از جان خود گذشتند و در تاریک‌ترین شب‌ها، روشن‌ترین راه را گشودند.

انتهای پیام