تهيه پلاکت به روش فرزيس، تعداد واحدهاي پلاکت بيشتري را از يک اهدا کننده در اختيار قرار ميدهد که در سالهاي اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) واحد علوم پزشکي ايران، دكتر صديقه اميني معاون فني و كنترل كيفي سازمان انتقال خون از توزيع 35 دستگاه براي اين منظور در سطح كشور از آغاز سال جاري خبرداد و گفت: در حال حاضر 25 استان در كشور تجهيز شدهاند.
وي در ادامه افزود: امروزه با پيدايش روش هاي درماني جديد و امکان افزايش طول عمر بيماران مبتلا به سرطان خون و ساير بيماري هاي خوني نياز بيشتري براي تزريق پلاكت احساس مي شود. اين در حالي است که تهيه و نگهداري فرآورده هاي خوني به علت عمر كوتاه 72 ساعتهاش با حساسيتي منحصر به فرد همراه است.
مبتلايان به لوسمي، مبتلايان به آنمي آپلاستيک، افراد تحت درمان با داروهاي سرکوب گر ايمني پس از پيوند مغز استخوان، مبتلايان به ايدز، افراد مبتلا به اختلالات انعقادي با خونريزي زياد، افراد تحت شيمي درماني به عنوان بيماران نيازمند به پلاكت شناخته ميشوند. لذا تامين پلاکت مورد نياز بيماران با بهترين کيفيت و با بهرهگيري از مناسبترين روشهاي ممکن از جمله فعاليتهاي مهم سازمان انتقال خون به عنوان تنها متولي تأمين خون و فرآوردههاي خوني مورد نياز كشور به حساب ميآيد.
وي در ادامه يادآور شد: پلاکت هم مي تواند از خون کامل اهداکنندگان خون تهيه شود و هم ميتواند از طريق تكنولوژي جديدي به نام پلاکت فرزيس مستقيماً اهدا شود. اما از آنجايي که تهيه پلاکت به روش فرزيس تعداد واحدهاي پلاکت بيشتري را از يک اهدا کننده در اختيار قرار ميدهد، در سالهاي اخير بسيار مورد توجه قرار گرفته است. بنابراين، پلاكتي كه از اين طريق بهدست ميآيد از كيفيت بالاتري برخوردار است و به هيچ وجه قابل مقايسه با پلاكت گرفته شده از اهداي خون كامل نيست.
وي با بيان اينكه شيوه پلاکت فرزيس به تازگي در دنيا عرضه شده و براي مناطقي كه از مراكز تهيه فرآوري دور هستند، بسيار كارآمد است، تصريح كرد: سياست سازمان انتقال خون ايران در سال جاري توليد فرآورده هاي پلاكتي با توسعه مراكز اهداي پلاكت است.
اميني افزود: تمامي سوزنها، کيسهها و لولههاي رابط، استريل و يک بار مصرف هستند و خون در هيچ مرحلهاي با دستگاه تماس ندارد بنابراين انتقال عفونت از طريق دستگاه پلاکت فرزيس غيرممکن است. در پلاکت فرزيس خون از يک بازوي فرد به دستگاه ميرود، پلاکتها در آن قسمت جمع آوري شده و سپس از بازوي ديگر، مابقي اجزاي خون از جمله پلاسما، گلبولهاي قرمز و سفيد به بدن فرد باز گردانده ميشود. اين فرآيند حدود يك تا يك و نيم ساعت وقت ميگيرد.
دكتر مهتاب مقصودلو مدير دفتر جذب، آموزش و حفظ اهداكنندگان سازمان انتقال خون ايران نيز در اين باره اظهار داشت: در روش پلاکت فرزيس، اهداکننده به جاي خون کامل فقط پلاکت اهدا ميکند و بدين ترتيب يک اهدا کننده ميتواند، 5 تا 6 برابر روش معمول پلاکت اهدا کند. دفعات اهداي مجاز پلاکت فرزيس 2 بار در هفته و در مجموع حداکثر 24 بار در سال است و حداقل بايد 48 ساعت بين دفعات پلاکت فرزيس فاصله در نظر گرفته شود.
وي در ادامه گفت: مقدار پلاکت هر فرد بيشتر از حداقل نياز اوست و اهداي پلاکت به دليل حجم اندک، حدود 150 سي سي اثر نامطلوبي بر اهدا کننده ندارد. حتي در اهداي مکرر پلاكت در فواصل استاندارد، ميزان پلاکت به سرعت به حالت طبيعي برميگردد.
مقصودلو همچنين خاطرنشان كرد: اهدا کننده پلاکت بايد همه شرايط يک اهداکننده خون را داشته باشد. مانند سلامت کامل، سن بالاي 17 سال، وزن بالاي 50 کيلو گرم. بنابراين هر عاملي که مانع اهداي خون کامل است، براي اهداي پلاکت نيز مانع محسوب ميشود. در ضمن اهدا کننده پلاکت از 48 ساعت قبل نبايد داروهاي حاوي آسپرين مصرف کرده باشد، چون اين داروها پلاكت اهدايي را غيرقابل استفاده ميكنند.
انتهاي پيام
نظرات