عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي با تشريح جزييات نقشه جامع علمي كشور گفت: پيشبيني ميشود حدود چهل اقدام از 224 اقدام ملي براي تحقق اهداف نقشه جامع علمي كشور در سال آينده امكان اجرا دارند و در بودجه سال آينده نيز براي عملياتي كردن آنها اعتبار پيشبيني شده است.
به گزارش خبرنگار علمي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دكتر منصور كبگانيان در نشست تخصصي نقشه جامع علمي كشور كه در ساختمان دبيرخانه شوراي عالي انقلاب فرهنگي برگزار شد، با اشاره به ضرورت تدوين نقشه جامع علمي كشور به صورت ملي و فرابخشي گفت: مقام معظم رهبري، حكيمانه در اوايل سال 85 ، صريحا دستور تدوين نقشه جامع علمي كشور را صادر كردند و شوراي عالي انقلاب فرهنگي را مسوول تدوين و پيگيري اجراي آن قرار دادند.
وي افزود: در برنامههاي سوم و بويژه چهارم توسعه، دستگاههاي اجرايي موكلف شده بودند اسنادي جهت توسعه علم و فناوري، آموزش عالي، نخبگان و پژوهش، تدوين شود و حتي اسنادي مانند سند ملي و فرابخشي پژوهش و فناوري را در اوايل دولت نهم به نتيجه رسانديم.
كبگانيان با بيان اين كه در گذشته، اسنادي كه به تصويب ميرسيد، تناقضهايي با يكديگر داشت، تصريح كرد: هر بخشي براي خود سندي را آماده كرده بود؛ اما در سطح كل كشور تجربهاي وجود نداشت؛ به عنوان مثال مشاهده ميشد شاخصهايي در بخش پژوهش با آموزش عالي تناقض دارد، دستگاهي هم اختياراتي نداشت كه هماهنگي لازم را انجام دهد؛. بنابراين اواخر برنامه چهارم توسعه اين خلاء برطرف و مشخص شد به يك سند ملي و فرابخشي نياز است. از آنجايي كه برخي از سندها مورد توافق دولتها نبود، نيازمند يك سند فرابخشي بوديم، چرا كه در بخش علمي فراز و نشيب اصلا جايز نيست.
عضو حقيقي شوراي عالي انقلاب فرهنگي، با بيان اين كه در ابتداي تدوين نقشه جامع علمي كشور، 65 ضعف كلان كشور در اين حوزه شناسايي شد، اظهار كرد: همچنين 49 مورد قوت و فرصت كلان شناسايي و مشخص شد. به عنوان مثال بالا بودن تقاضاي اجتماعي براي آموزش عالي، قابليت دانش آموزان در رقابتهاي بينالمللي از جمله نقاط قوت كشور در اين زمينه به شمار ميرفت. خروج بيرويه نخبگان و دانش آموختگان و نبود برنامه جامع براي نظام آموزشي كشور، عدم تناسب توليد علم با نياز علمي كشور از جمله نقاط ضعف حوزه علم و فناوري كشور است.
وي خاطرنشان كرد: به عنوان مثال وقتي در سمت معاون پژوهشي وزارت علوم بودم در سفرهاي استاني به يكي از استانهاي غربي دانشجويان فوق ديپلم خياطي قبل از اينكه فارغالتحصيل شوند با توجه به نياز شديد استخدام ميشدند اما برخي دانشگاهها در همان مكان دانشجوي مديريت دولتي تربيت ميكرد.
كبگانيان با اشاره به وضع مطلوب علم و فناوري در نقشه جامع علمي كشور گفت: برخورداري از انسانهاي صالح، فرهيخته و دانشمند، سالم و تربيت شده در مكتب اسلام با دانشمندان در طراز برترينهاي جهان، توانا در توليد و توسعه علم و فناوري و نوآوري، پيشتازي در مرزهاي دانش و فناوري با مرجعيت علمي در جهان، از جمله مسائلي است كه بايد تا افق 1404 به آنها دست يافت.
وي با بيان اينكه اهداف كلان نقشه جامع علمي كشور داراي هشت محور است، تصريح كرد: دستيابي به جايگاه اول علم و فناوري در جهان اسلام كه در سند چشمانداز 20 ساله كسب اين جايگاه را در منطقه متصور شده بود، استقرار جامعه دانش بنيان، عدالت محور و برخوردار از انسانهاي شايسته كه قدم اول آن يعني تاسيس صندوق ملي نوآوري و شكوفايي با سرمايه بالغ بر يكهزار ميليارد تومان برداشته شده است، تعميق و گسترش آموزشهاي عمومي و تخصصي همراه با تقويت اخلاق، دستيابي به توسعه علوم و فناوريهاي نوين و نافع، افزايش سهم توليد محصولات و خدمات مبتني بر دانش و فناوري داخلي به بيش از 50 درصد توليد ناخالص داخلي كشور از جمله اهداف كلان نقشه محسوب ميشود.
استاد دانشگاه صنعتي اميركبير ادامه داد: ارتقاء جايگاه زبان فارسي در بين زبانهاي علمي دنيا، كمك به ارتقاي علم وفناوري در جهان اسلام و احياي مرجعيت محوري وتاريخي ايران در فرهنگ و تمدن اسلامي و گسترش همكاريهاي علم و فناوري با مراكز معتبر علمي بينالمللي از ديگر اهداف كلان نقشه جامع علمي كشور محسوب ميشود.
وي ادامه داد: در اين بخش تاكيد شد كه در حوزه فناوري اطلاعات جايگاه اول درجهان اسلام، در فناوري زيستي سه درصد بازار جهاني و در فناوري نانو و ميكرو دو درصد بازار جهاني كسب شود.
كبگانيان افزود: كسب دانش طراحي و ساخت نيروگاههاي هستهيي، دستيابي به دانش انرژي گداخت و دستيابي به فناوري اعزام انسان به فضا و دانش طراحي و ساخت ماهواره به مدار زمين آهنگ (GEO) با مشاركت جهان اسلام و همكاريهاي بينالمللي از ديگر اهداف كلان بخشي نقشه محسوب ميشود.
وي ضمن تشريح ساير بخشهاي نقشه جامع علمي كشور گفت: اين نقشه بر مبناي سه ويژگي تركيب عرضه محوري و تقاضا محوري، اجتماع دو رويكرد برون مداري و درون مداري و تلفيق آموزشي با تربيت، پژوهش و مهارت كه الگوي نظام علم و فناوري و نوآوري است تدوين شده است.
كبگانيان با بيان اين كه اولويتهاي علم و فناوري كشور شامل فناوري، علوم پايه، سلامت و هنر است، گفت: در بخش فناوري، فناوريهاي هوا فضا، هستهيي، نانو و ميكرو، اطلاعات و ارتباطات، نفت و گاز، زيستي و فناوري زيست محيطي و فناوري نرم وفرهنگي مطرح است. در علوم پايه مادهي چگال سلولهاي بنيادي و پزشكي مولكولي، گياهان دارويي، بازيافت و تبديل انرژي، انرژيهاي نو و تجديدپذير، رمز نگاري و كدگذاري، مشخص شده است.
عضو شوراي عالي انقلاب فرهنگي با بيان اين كه طي دو ماه آينده بايد براي تشكيل ستاد راهبري اجرايي نقشه جامع علمي كشور چهار عضو حقيقي اين ستاد از رييس جمهور احكام خود را دريافت كنند گفت: همچنين بايد نمايندهاي از حوزههاي علميه از سوي شوراي عالي حوزه انتخاب و به اين ستاد معرفي شود.
انتهاي پيام
نظرات