حجت‌الاسلام و المسلمین حمیدرضا ویژه در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص شخصیت حضرت زهرا (س)، اظهار کرد: برای شناخت افراد دو نوع شناخت مورد بررسی قرار می‌گیرد. در برخی موارد شناخت شناسنامه‌ای و دانستن فرزندان، همسر، پدر، مادر و موارد نسبی مد نظر قرار می‌گیرد که شخصیت حضرت فاطمه(س) از این نظر بی‌نظیر است، اما مطمئنا این نوع شناخت بخش مهمی از شناخت شخصیت ایشان نیست. بخش دیگر شناخت در ارتباط با فضائل اخلاقی و نفسانی ایشان است که در نگاه دینی این نوع شناخت قابل ملاحظه است؛ به طوری که توجه به شخصیت حضرت زهرا (س) در حوزه گفتمانی و اعتقادات و همچنین در حوزه گفتاری، رفتاری و در واقع این بعد شناخت بسیار موضوع مهمی است.

وی ادامه داد: برای آن‌که انسانی بتواند گفتار و رفتار درستی داشته ‌باشد، به اعتقادات و گفتمان درستی احتیاج دارد. حضرت فاطمه(س) تحت تربیت پیامبر اکرم(ص) بوده‌اند و لذا کاملاً مشخص است که ایشان اعتقاداتی درست و صحیح داشته‌اند و موضوعات دیگری مانند عصمت و ... نیز در خصوص ایشان بیان می‌شود.

این کارشناس مذهبی بیان کرد: طبیعتاً زمانی که اعتقادات و گفتمان درست اتفاق می‌افتد، در رفتار و گفتار نمود و تجلی پیدا می‌کند که به نظر من لازم است درخصوص این بعد از شناخت تمرکز کرده و دقت نظر داشته‌ باشیم. در مبانی شناخت حضرت فاطمه(س) و در زیارت‌نامه‌ها از ایشان با عنوان صدیقه یاد می‌شود؛ این‌که انسان بتواند صداقت داشته ‌باشد موضوع بسیار مهمی است. صداقت در رفتار و گفتار انسان‌ها نمایان می‌شود و یکی از مهمترین فضائل اخلاقی انسان‌ها است که به طور کامل در شخصیت حضرت زهرا (س) نمود یافته‌است، به طوری که با این صفت شناخته می‌شوند.

ویژه افزود: صداقت، یکی از مهمترین ارکان ارتباطات اجتماعی در حوزه خانواده و جامعه محسوب می‌شود که در شخصیت حضرت فاطمه(س) دیده می‌شود و ما نیز باید این موضوع را در زندگی خود به کار برده و بیاموزیم. صداقت از کلمه تصدیق گرفته شده‌است که تصدیق در زمینه گفتمانی و اعتقاد قرار می‌گیرد. کسانی که خداوند تبارک و تعالی و معاد را تصدیق می‌کنند، به صداقت رفتاری و گفتاری دست پیدا خواهند کرد، اما افرادی که اهل تکذیب باشند و خدا و معاد را قبول نداشته و یا به شکلی ضعیف می‌پذیرند، این دیدگاه در گفتار و رفتار آن‌ها نیز نمود پیدا خواهد کرد. به این ترتیب لازم است که به شناخت فضائل اخلاقی و صفات حضرت زهرا(س) توجه کنیم.

وی درخصوص به کارگیری و توجه به صفات و فضائل حضرت زهرا(س)، خاطرنشان کرد: معتقدم در این خصوص با چالش جدی روبه‌رو هستیم؛ زیرا متأسفانه ما پرداختن به اموری که باعث می‌شود اهل‌بیت و به ویژه حضرت زهرا(س) به طور کلی از دسترس خارج شوند را جایگزین ترویج مباحث رفتاری حضرت و سبک زندگی ایشان کرده‌ایم. در زمان اهل‌بیت نیز این مشکلات وجود داشته ‌است به عنوان مثال عده‌ای از شیعیان در خصوص اهل‌بیت غلو می‌کردند و از آن‌ها با عنوان شیعیان غالی نام برده می‌شد و اهل‌بیت نیز از دیدگاه آن‌ها ناراضی بودند و به آن‌ها تذکر می‌دادند که این موضوع به ویژه در زمان امام هادی(ع) روی داده ‌است.

این کارشناس مذهبی اضافه کرد: افرادی که در خصوص اهل‌بیت غلو می‌کنند و با بیان صحبت‌هایی به تعبیری اسطوره‌سازی می‌کند، سبب می‌شوند اهل بیت از دسترس خارج شده و آن‌گونه که باید مورد توجه قرار نگیرند. از طرفی دیگر گاهی افرادی اهل‌بیت را در سطح پایین قرار می‌دهند و آن بزرگواران را در سطح انسان‌های عادی که با سایر انسان‌ها تفاوتی ندارد، بر می‌شمارند.

ویژه تصریح کرد: متأسفانه این افراط و تفریط به نظر من در حال حاضر و در جامعه ما نیز مشهود است. به شکلی که گاهی افرادی نگاهی عادی‌انگارانه به موضوع دارند و بنابراین دلیلی برای الگو قرار دادن اهل‌بیت برای خود نمی‌بینند و عده دیگری نیز در خصوص آن‌ها غلو می‌کنند. از جمله این غلوها می‌توان این‌گونه بیان کرد که در زمان حضرت علی(ع) افرادی ایشان را به عنوان خدا قبول داشته‌اند. به علاوه گاهی در برخی هیئات حرف‌هایی گفته می‌شود که بسیار خطرناک هستند به عنوان مثال گاهی شعار توحید «لا اله الا الله» تغییر پیدا می‌کند و گفته می‌شود «لا اله الا زهرا» که این موضوع نیز بسیار خطرناک است.

وی عنوان کرد: بنابراین هیچ‌یک از این دو نگرش مورد قبول نیستند، زیرا هر دو دیدگاه باعث می‌شود که اهل بیت الگو قرار نگیرند و به نظر من همچنان این نگاه افراط و تفریط در جامعه ما وجود دارد و باید به آن توجه کرده و آن را تصحیح کنیم تا به شناخت درستی نسبت به شخصیت و صفاتی مانند محدثه، کوثر، صدیقه از حضرت زهرا(س) دست یابیم؛ مثلا می‌توانیم برای شناخت شخصیت حضرت زهرا(س) سوره انسان و داستان‌هایی که مبتنی بر واقعیات هستند را مطالعه کنیم.

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: چنانچه ما این گونه عمل کنیم، مطمئنا اهل‌بیت در جامعه امروزی مورد توجه قرار خواهند گرفت، اما اگر نگاه تفریطی و عادی‌انگارانه‌ای داشته‌ و یا از طرفی دیگر در مورد ایشان غلو داشته باشیم، آن‌ها از دسترس خارج خواهند ‌شد. تصحیح این نگرش در شرایط و جامعه‌ بر سبک زندگی امروز نیز اثرگذار خواهدبود.

ویژه اظهار کرد: تبلیغات در زمینه سبک زندگی غیر دینی، بسیار پررنگ و قوی عمل کرده‌ است و به سبب ضعف موجود در شناخت شخصیتی اهل‌بیت، سبک زندگی دینی آنطور که باید در زندگی‌ها نمود و تجلی پیدا نمی‌کند. به تعبیری ضعف ما و قوت آن‌ها باعث این امر شده‌است، اما باید به این نکته توجه کرد که قوت و قوی کار کردن آن‌ها در این زمینه به این معنا نیست که آن‌ها واقعا قوی هستند. به این ترتیب به اعتقاد من اگر بتوانیم در این حوزه قوی کار کنیم و به شناخت واقعی و نه شناخت افراطی و تفریطی دست پیدا کنیم، طبیعتاً می‌توانیم بسیاری از شرایط را تغییر دهیم و آنچه که باید ایجاد شود، اتفاق خواهد افتاد.

وی درخصوص فعالیت‌های سیاسی و تأثیر اقدامات ایشان بر وقایع روی داده در آن زمان، ادامه داد: به طور کلی زمانی که به انسانی با نگاه و نگرش دینی توجه می‌کنیم، از او به عنوان مبارز تمام عیار یاد می‌کنیم. البته مبارزه در قالب زنانه و مبارزه در قالب مردانه متفاوت است. به عنوان مثال در خصوص جهاد مرد می‌تواند به میدان جنگ برود، اما جهاد زن کارها و اقدامات دیگری محسوب می‌شود.

این کارشناس مذهبی اضافه کرد: به این ترتیب فعالیت‌های حضرت فاطمه(س) مطمئناً متناسب با همان مبارز بودن ایشان است. مبارزه یعنی همیشه نسبت به تمام شرایط و وقایع موجود در جامعه حساسیت داشته ‌باشیم. این تعریف در خصوص حضرت زهرا(س) به طور کامل دیده می‌شود به طوری که ایشان نسبت به هر حادثه و اتفاقی که در جامعه ایشان رخ می‌داده ‌است حساسیت نشان می‌دادند، موضع‌گیری کرده و موضع فعال دارند؛ به عبارتی ابتکار عمل در دست داشتند.

ویژه بیان کرد: بنابراین با اقدامات خود نشان می‌دهند که انحرافات اولیه موجود برای تمام اعصار مشخص شود. به طوری که حتی با وصیت خود در خصوص مخفی بودن قبر ایشان این سوال همیشه در ذهن ایجاد شود که چه اتفاقی سبب شد که قبر حضرت زهرا(س) مخفی باشد. به شکلی که مبارزه خود را با این اقدام نیز نمایان می‌کنند و ابتکار عمل در دست داشته‌اند که تأثیرات این اقدامات تا به امروز قابل مشاهده است.

وی افزود: یکی از مهمترین مواردی که امروزه در حوزه سبک زندگی به شدت مغفول مانده‌است، نقش مادری است. به عنوان مثال اگر مادری شغلی خارج از خانه داشته‌ باشد، فرزندان به راحتی این موضوع را بیان می‌کنند، اما اگر مادر او خانه‌دار باشد، با شکل و لحن خاصی بیان می‌کند و این موضوع به این معنی است که هنوز در ذهن ما نقش مادری جایگاه خود را پیدا نکرده‌ است. در صورتی که مهمترین مسئولیت نقش مادری است که مغفول مانده‌است.

این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: من حتی در نگاه حکومتی نیز حرف‌هایی دارم. به عنوان مثال برخی از ورزشکاران حقوق بازنشستگی دارند و جوایزی دریافت می‌کنند، اما این سوال ایجاد می‌شود که در سیستم‌های حکومتی برای نقش مادر چه تسهیلاتی وجود دارد و این موضوع بیانگر آن است که نقش مادر مغفول مانده‌ است. بنابراین به نظر من در زمینه تربیت فرزند نیز دچار چالش هستیم.

ویژه تصریح کرد: ما اگر متوجه این موضوع باشیم که نقش مسئولیت مادری تربیت فرزندان است و یکی از مهمترین مسئولیت‌های انسان‌ها نیز دقیقاً همین موضوع است. در واقع همه کارها در جهت تربیت دیگران انجام می‌شود و مادر مستقیماً این مسئولیت را بر عهده دارد. در نتیجه لازم است نقش مادری پررنگ شود.

وی گفت: حضرت زهرا(س) در مواجهه با فرزندان خود سیستم تربیتی را به کار گرفته‌اند که خروجی آن تربیت امام حسن مجتبی(ع)، امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) بوده ‌است و این به معنای تربیت درست و عالی است که صورت گرفته ‌است. یکی از مهمترین ارکان تربیت فرزند این است که ما یاد بگیریم با فرزندانمان خوب صحبت کنیم که در مباحث علمی مهارت گفتاری نامیده می‌شود. یکی از نکات موجود در حدیث کساء گفت‌وگوی حضرت زهرا(س) با فرزندانشان است که با توجه به آن متوجه می‌شویم تا چه اندازه با احترام و قشنگ یکدیگر را صدا می‌کردند و بسیار زیبا با یکدیگر سخن می‌گفته‌اند و این امر یکی از مهمترین مباحث تربیتی است.

این کارشناس مذهبی تصریح کرد: چنانچه ما این مهارت گفتاری را بیاموزیم بسیاری از مسائل تغییر خواهد کرد. یکی از مهارت‌های تربیتی که حضرت فاطمه(س) به کار می‌بردند همین نکته است که با فرزندان خود به خوبی و با احترام سخن می‌گفتند و به عنوان مثال فرزندان خود را «میوه دلم» خطاب می‌کردند. این‌گونه زیبا و با احترام صحبت کردن فضای خانواده و نگاه تربیتی را تغییر می‌دهد.

ویژه عنوان کرد: یادگیری مهارت‌های گفتاری، خوب حرف زدن، صحبت کردن در خصوص موضوعات خوب، با احترام سخن گفتن، توهین و تحقیر نکردن به تبع باعث می‌شود در حوزه تربیت موفق شویم و به برکت این ایام بتوانیم به اندازه خودمان از اهل بیت و حضرت زهرا(س) شناخت پیدا کنیم و بعد از آگاهی بتوانیم آن‌ها را به مهارت مبدل ساخته و در زندگی به کار گیریم تا ثمره این سبک زندگی را ببینیم که جز آرامش چیزی نخواهدبود.

انتهای پیام