به گزارش ایسنا، سید جواد حسینی در جمع خیرین تبریز با بیان اینکه «حضور شما نشاندهنده ظرفیت بینظیر مشارکت مردمی در حل چالشهای اجتماعی است، گفت: موسسات نیکوکاری در دنیا دو شاخص را برای سنجش وضعیت جوامع از نظر فعالیتهای نیکوکارانه بررسی کردهاند. در شاخص اول، ۶۲ درصد مردم ایران در طول سال به صورت فردی در کارهای خیر مشارکت میکنند و از این نظر رتبه ۲۱ جهانی را داریم، اما در شاخص دوم، یعنی مشارکت جمعی در قالب نظامات و مؤسسات، تنها ۱۱ تا ۱۲ درصد از مردم ایران فعال هستند و به همین دلیل رتبهای بالای ۹۵ را به خود اختصاص دادهایم.
وی افزود: این فاصله نشان میدهد که علیرغم وجود روحیه خیرخواهانه در مردم، نتوانستهایم پیوندی مدیریتی و ساختاری میان این روحیه و نظام نیکوکاری تشکیلاتی ایجاد کنیم.
رئیس سازمان بهزیستی تصریح کرد: این ۱۲ درصد نیز عمدتاً در امور خیریه سنتی مانند اعانه، تأمین وسایل، تغذیه و نظایر آن فعالاند. بنابراین دو نیاز مهم وجود دارد؛ نخست، هدایت خیرخواهی فردی به سمت خیر جمعی و نظاممند و دوم، عبور از موضوعات سنتی به سمت مسائل جدید جامعه همچون آسیبهای اجتماعی، فناوریهای نو، هوش مصنوعی، روشهای نوین بازتوانی، و حمایتهای حرفهای.
حسینی با تأکید بر ضرورت توسعه جغرافیایی، موضوعی و قشری فعالیتهای نیکوکاری گفت: باید این جریان را از شهرهای بزرگ به مناطق محرومتر، از اقشار میانسال به سایر اقشار و از موضوعات سنتی به موضوعات نو سوق دهیم.
وی خاطرنشان کرد: سازمان بهزیستی باید در برنامهریزیهای خود برای زیستبوم مشارکت اجتماعی، این موارد را جدی بگیرد. چراکه مطالعات بانک جهانی نشان میدهد مشارکت سازمانهای مردمنهاد تا ۴۰ درصد از هزینههای دولت را کاهش میدهد و در کشورهای اسکاندیناوی منجر به کاهش ۳۰ درصدی نرخ فقر شده است.
حسینی افزود: مطالعهای در دانشگاه هاروارد نیز ثابت کرده است که سرمایهگذاری در بخش اجتماعی، هفت برابر بازدهی بیشتری نسبت به سایر سرمایهگذاریها دارد. این یعنی خیرین، سرمایهگذاران اجتماعیاند که فقر منزلتی، معیشتی و فرصتی را از چهره جامعه میزدایند.
رئیس سازمان بهزیستی کشور ادامه داد: نمونههای موفق مداخلات علمی نیز نشان میدهد که مثلاً خانههای امن بهزیستی برای زنان، چرخه خشونت را ۴۰ درصد کاهش داده و ۴۰ درصد از خشونت خانگی کاسته شده است. برنامههای پیشگیری از اعتیاد نوجوانان ۲۵ درصد مصرف مواد را کاهش داده و استفاده از فناوریهای نو از جمله هوش مصنوعی برای شناسایی نیازها، باعث کاهش ۲۰ درصدی موازیکاریها و افزایش بهرهوری شده است.
وی گفت: همکاریهای بین بخشی نیز از دیگر ضرورتهاست. سازمان جهانی بهداشت تأکید دارد که ترکیب خدمات سلامت روان با حمایتهای اقتصادی نتایج شگفتانگیزی داشته است. برای مثال در تبریز، همکاری آموزش و پرورش با بهزیستی منجر به کاهش ۳۵ درصدی کودکآزاری شده است.
رئیس سازمان بهزیستی با اشاره به چالشهای موجود تأکید کرد: یکی از چالشها، مشکلات مالی ۶۰ درصد سازمانهای مردمنهاد است که راهکارهایی چون تأمین مالی جمعی و مشارکت عمومی-خصوصی میتواند گرهگشا باشد. در این زمینه، استان آذربایجان شرقی با الگوهای موفقی چون کاهش ۵۰ درصدی تولد نوزادان دارای اختلال ژنتیکی و افزایش ۷۰ درصدی ادامه تحصیل کودکان بیسرپرست، قابل استناد است.
حسینی اضافه کرد: همکاری گسترده با نهادهای مختلف نظیر سازمان حج و زیارت (در طرح ولیمه مهربانی حجاج)، شرکتهای پتروشیمی و وزارت نیرو (برای تأمین ویلچر و رفع ناترازی انرژی)، سپاه پاسداران، بنیاد مستضعفان، بنیاد مسکن، آموزش و پرورش و سایر نهادها در راستای توسعه مشارکتها و ارتقای کیفی خدمات بهزیستی است.
وی گفت: برای توسعه مشارکتها اقدامات متعددی در دست اجراست؛ از جمله کاهش زمان صدور مجوز برای سازمانها و تشکلهای مردمنهاد که در سال ۱۴۰۳، ۹۸ درصد آنها در زمان مقرر مجوز دریافت کردهاند، در حالی که این رقم در گذشته حداکثر ۳۶ درصد بوده است. توسعه شبکهای تشکلها نیز در اولویت است، زیرا هرچه این تشکلها شبکهایتر شوند، میتوانند خدمات داوطلبانه را گستردهتر و با کیفیت بیشتری ارائه دهند.
رئیس سازمان بهزیستی در ادامه گفت: توسعه جغرافیایی، موضوعی و قشری، ایجاد شوراهای مشارکتی برای مراکز توانبخشی (با کارکردی مشابه انجمنهای اولیا و مربیان) و توسعه شبکه داوطلبان در حوزههای مختلف پزشکی، فیزیوتراپی، مددکاری، روانشناسی، ورزشی و کارآفرینی از دیگر اقدامات در دست اجراست.
حسینی با بیان اینکه «دنبال ایجاد، توسعه و نهادینهسازی زیستبوم مشارکت در سازمان بهزیستی هستیم» تصریح کرد: ما به دنبال گسترش کمی مراکز در مناطق نیازمند و گسترش کیفی خدمات نوین هستیم، از جمله مراکز فراغت برای طیف اوتیسم، مراکز نگهداری بالای ۱۴ سال برای اوتیسم، و شهرکهای رفاه سالمندان.
وی ادامه داد: همچنین مراکز مثبت زندگی باید انعطافپذیرتر و اجتماعمحورتر شوند تا خدمات پیشگیرانه و توانمندساز را با رویکرد محلهمحور بهتر ارائه دهند. هماکنون ۲۵۰۰ مرکز مثبت زندگی در حال بررسی و اصلاح روشها هستند.
حسینی در پایان گفت: با اتکا به خیرین نظاممند، توسعه شبکههای داوطلبانه، ایجاد مراکز نوین، سرعتبخشی به صدور مجوز، مشارکت نظارتی خیرین، توسعه جغرافیایی و موضوعی مؤسسات، فناور کردن آنها و ایجاد پویشهای جدید، میخواهیم زیستبوم مشارکت را در بهزیستی مستقر و نهادینه کنیم و از این منظر خیرین بهترین فرصت راهبردی هستند.
انتهای پیام
نظرات