به گزارش ایسنا، صفدر نیازی شهرکی- معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی - در همایش بهره‌وری آب در بخش کشاورزی با تأکید بر سه محور اصلی در بهره‌وری کشاورزی شامل عملیات به‌زراعی، عملیات به‌نژادی و عملیات آب و خاک، اظهار کرد: امروز تمرکز ما بر محور آب و خاک است که با وجود سرمایه‌گذاری‌های ۴۰ تا ۶۰ ساله در حوزه زیرساختی، هنوز ۵۰ درصد کانال‌های کشور خاکی هستند؛ در سال ۲۰۲۵، با بارش تنها ۱۲۰ میلی‌متر و بحران تغییر اقلیم، این وضعیت نگران‌کننده است و همچنین بیش از ۶۰ درصد اراضی هنوز به سامانه‌های نوین آبیاری مجهز نشده‌اند و حدود ۸۰۰ هزار هکتار شبکه توسط وزارت نیرو اجرا شده اما ما اجرا نکرده‌ایم.
وی افزود: در چند سال گذشته، عملیات آب و خاک به‌شدت کاهش یافته است؛ منابع اعتباری ثابت مانده، هزینه‌ها بالا رفته و در نتیجه حجم عملیات کم شده و این در حالی است که در برنامه هفتم توسعه، شاخص‌های خوبی برای ما تعریف شده و اجرای آن‌ها نیازمند ۱۵۰ هزار میلیارد تومان اعتبار است.
به گفته شهرکی، برای اجرای برنامه‌ها از جمله اجرای ۲۰۰ سامانه آبیاری تحت فشار، احداث ۷۰ هزار شبکه و ۳۰۰۰ کیلومتر کانال و تجهیز ۷۰ هزار هکتار بین مزارع، نیاز به منابع مالی جدی است، اما هنوز تأمین نشده است.
وی با مقایسه بودجه تخصیص‌یافته به شهرداری‌ها تصریح کرد: سالانه از محل یک و نیم درصد ارزش افزوده، حدود ۳۰۰ هزار میلیارد تومان به شهرداری‌ها تخصیص می‌یابد، در حالی که کل بودجه حوزه بهره‌وری آب کشور فقط ۵۰۰۰ میلیارد تومان بوده است. فقط شهرداری تهران از منابع داخلی خود در سال جاری ۱۴۰ هزار میلیارد تومان بودجه دارد، حال آن‌که سهم کل حوزه بهره‌وری آب کشور ناچیز است.
شهرکی با بیان اینکه طی ۵۰ سال گذشته نسبت جمعیت شهری و روستایی کاملاً معکوس شده، گفت: قبلاً ۸۰ درصد جمعیت روستایی بود، حالا ۸۰ درصد شهری شده‌اند. امروز توسعه شهرها، جاده، خط اینترنت و رفاه اولویت یافته است. آیا آب دیگر مسئله اول کشور نیست؟
وی افزود: در حوزه آزادراه و جاده ۵۴ برابر رشد داشته‌ایم اما در حوزه آب این رشد وجود نداشته است. برای مثال، ترکیه سال گذشته سه و نیم میلیارد دلار برای توسعه سامانه آبیاری تحت فشار اختصاص داد؛ ما چقدر؟
معاون وزیر جهاد کشاورزی هشدار داد: اگر در برنامه هفتم نتوانیم حداقل ۷۰ درصد شاخص‌ها را عملیاتی کنیم، در آینده حرفی برای گفتن نخواهیم داشت. باید به داد منابع آبی برسیم، چرا که اگر قنات آب نداشته باشد، مهم نیست کانال بتنی باشد یا خاکی!
وی همچنین خواستار همکاری میان وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نیرو و مراکز علمی برای تدوین مدل‌هایی جهت آینده‌پژوهی در حوزه خاک و تولید شد و گفت: باید بدانیم کجا چه محصولی بکاریم. سال گذشته ۵۷ میلیارد مترمکعب تخصیص آب داشتیم که امسال کاهش یافته و شوک سنگینی به بخش وارد کرده است.
شهرکی تأکید کرد: اقتصاد باید وارد تولید شود. باید بدانیم چه میزان و در چه ارتفاعی پمپاژ انجام می‌شود، چه محصولی در چه شرایطی بهره‌وری بالاتر دارد. امروز بیش از آن‌که به علم جدید نیاز داشته باشیم، باید همان دانسته‌ها را به مزارع منتقل کنیم.
در پایان، معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی با اشاره به جمعیت روستایی که به حدود ۲۰ درصد کاهش یافته، گفت: با وجود کشیدن جاده به بسیاری از روستاها، هنوز بهره‌وری آب به سطح مطلوب نرسیده است. این حوزه نیازمند توجه جدی و برنامه‌ریزی عملیاتی است.
انتهای پیام
