محمد واعظ در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: کاهش وابستگی اقتصاد ایران به دلار دو مفهوم دارد؛ در مفهوم اول وابستگی اقتصاد ایران به میزان دلار مورد نیاز کاهش مییابد، مفهوم دوم این است که وابستگی اقتصاد ایران به استفاده از دلار در فرآیندهای مربوط به تسویه مالی مبادلات خارجی کاهش پیدا کند و تمام راههایی که باعث افزایش ورود ارز و کاهش خروج ارز، افزایش صادرات و کاهش واردات میشود به کاهش وابستگی اقتصاد ایران به دلار منجر خواهد شد.
وی ادامه داد: مجموعه سیاستهای مربوط به رسیدن به این هدف متنوع است، مانند تسهیل صادرات و برداشتن موانع گمرکی و بیمه که باعث کاهش وابستگی به دلار در اقتصاد ایران میشود و باید اقداماتی مانند افزایش عرضه ارز انجام شود تا کاهش تقاضا برای ارز در بازار رخ دهد.
این استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان ادامه داد: بخش دوم وابستگی به دلار مربوط به استفاده از دلار بهعنوان ارز واسطه در تسویههای مالی بینالملل است، در اقتصاد بینالملل بسیاری از اوقات دو کشور همکار در زمینه تجارت از ارز سوم برای فعالیتهای تجاری استفاده میکنند، اما این امکان وجود دارد که نقش واحد پول سوم را کاهش داد که میزان کمی در این زمینه اقدام شده، بهعنوان مثال در تجارت ایران و روسیه ارز سوم حذف شده است، اما بخش قابل توجهی از تجارت ایران با امارات و کشورهای دیگر با ارز سوم یعنی دلار انجام میشود، این رفتار باعث شناسایی بسیار آسانتر طرفهای مبادله برای خزانهداری آمریکا و تحت تحریم قرار گرفتن نهادها خواهد شد.
واعظ ادامه داد: اگر بهصورت اصولی سعی در کاهش جایگاه دلار شده و منابع ارزی تقویت و مصارف محدود شود، به دلیل کاهش هزینه تمام شده واردات برای واردکننده و افزایش دریافتی صادرکنندگان کاهش تورم در اقتصاد را شاهد خواهیم بود.
وی گفت: طی سالهای اخیر جایگاه دلار در اقتصاد بینالملل تضعیف شده است و سهم دلار در ذخیره ارزی کشورها حداقل ۱۰ درصد کاهش یافته است و این روند ادامه دارد، اگر تشکلهای نوبنیاد اقتصادی مانند «بریکس» اقدامات لازم برای جایگزینی دلار را افزایش دهند، تضعیف جایگاه دلار با سرعت بیشتری انجام میشود که بهاحتمال زیاد سهم دلار در ذخایر خارجی کشورها تا ۱۰ سال آینده از ۵۵ به زیر ۴۰ درصد میرسد.
انتهای پیام
نظرات