از ساعات اولیه شنبه ۱۴ تیر خیابان‌ها، کوچه‌ها و حسینیه‌ها میزبان علم‌های بلند و پرابهت شده‌اند. این علم‌ها که با پارچه‌های رنگین نذری (اغلب سبز و سیاه)، آیینه‌های کوچک، پنجه‌های برنجی و زنگوله‌های کوچک آراسته شده‌اند، نمادی از پرچم سپاه امام حسین (ع) و رشادت حضرت ابوالفضل (ع) هستند. مردان با فریادهای «یا حسین» و «یا ابوالفضل» سنگینی پرابهت علم را بر دوش می‌کشیدند و آن را در مسیرهای از پیش تعیین شده، از محله‌ای به محله دیگر گرداندند.

صدای کوبش سنج و طبل، همراه با نوای حزن‌انگیز مداحی و زمزمه‌های «یا حسین مظلوم» و «یا ابوالفضل عباس»، فضای معنوی خاصی را ایجاد کرده بود. جمعیت انبوه عزاداران، با لباس‌های سیاه و چشمانی اشکبار، علم را همراهی می‌کردند. بسیاری از مردم، به ویژه زنان و کودکان، با دست‌های نیاز به سوی علم دراز می‌کردند، پارچه‌های سبز و سیاه خود را به نیت شفا و برآورده شدن حاجات به بدنه علم گره می‌زدند و نذوراتی از قبیل «شمع، اسپند، خرما و نان شیرمال» را به همراهان  علم گردان‌ها تقدیم می‌کردند.

بوی اسپند در مسیر راه علمداران می‌پیچید، همراه با اشک‌ها و زمزمه‌ها، گره خوردن دل‌ها به کربلا را ملموس‌تر می‌کرد.

راضیه صمدی مادری ۸۳ ساله که با چشمانی اشکبار به علم خیره شده بود به ایسنا گفت: قربان حضرت ابوالفضل عباس که هر چه داریم از توسل به ایشان است.

وی افزود: علم حضرت ابوالفضل، برای ما فقط یک نماد نیست از خردسالی قلب و روح ما را به ائمه و اطهار پیوند دادند.

صمدی با بیان اینکه هر ساله در کنار در خانه می‌نشینم تا شاهد علم گردانی باشم، تصریح کرد: هر سال با دیدن علم، تمام مصیبت‌های کربلا برایم زنده می‌شود و یاد رشادت‌های حضرت ابوالفضل (ع) در دلم شعله می‌کشد. با درد شدید پا آرزو به دلم مانده تا زائر پیاده روی اربعین باشم.

علم‌گردانی نه تنها یادآور رشادت و وفاداری حضرت ابوالفضل (ع) در واقعه کربلاست، بلکه نمادی از پیوند عمیق مردم با این واقعه تاریخی و مذهبی است. این آیین، فرصتی برای ابراز ارادت، نذر و نیاز، و التماس دعا برای برآورده شدن حاجات است. بسیاری معتقدند که لمس علم و گره زدن پارچه به آن، موجب شفا و برآورده شدن آرزوهاست.

با غروب آفتاب و پایان مراسم علم‌گردانی، علم‌ها به حسینیه‌ها و تکایای خود بازگردانده می‌شوند، اما طنین ماتم و ارادت آن در دل‌ها و هوای شهر باقی می‌ماند.

این آیین سنتی و ریشه‌دار، بار دیگر نشان داد که چگونه باورهای عمیق دینی در تار و پود زندگی مردم ریشه دوانده و هر ساله در ایام محرم به اوج خود می‌رسد.

علم‌گردانی در تاسوعا، همچون مقدمه‌ای معنوی، دل‌ها را برای شب عاشورا و اوج عزاداری حسینی آماده می‌کند.

انتهای پیام