حسینعلی اخلاقی امیری در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه صنایع به صورت روزانه با دانشگاه در ارتباط هستند، اظهار کرد: در حال حاضر بیش از ۵۰ شرکت با دانشکده مهندسی همکاری می‌کنند و دست اندرکاران و موسسین برخی شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری خراسان رضوی که در حوزه هایتک فعالیت می‌کنند، دانش‌آموخته دانشکده مهندسی هستند که توانسته‌اند تعداد زیادی از نخبگان را نیز جذب کنند.
وی ادامه داد: حضور شرکت‌ها در دل دانشگاه، ایجادکننده فرصت‌های شغلی برای نخبه‌هایی است که قصد خروج از کشور را داشتند و ما باید شرکای راهبردی دانشکده در صنعت را زیاد کنیم، همچنین صنعت نیز تشنه ارتباط با دانشکده مهندسی هم به لحاظ جذب نیروی نخبه و هم برای رفع نیازهای خویش است.
رئیس دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی ضمن اشاره به تاریخ تاسیس این دانشکده در سال ۱۳۵۴، افزود: با زحماتی که از آن زمان کشیده شده و در طول این نیم قرن، ۷ رشته آموزشی در این دانشکده شامل مهندسی مکانیک، مهندسی برق، مهندسی عمران، مهندسی کامپیوتر، مهندسی شیمی، مهندسی نفت، مهندسی پلیمر، مهندسی صنایع و مهندسی متالوژی(مهندسی مواد) مجموعه‌ای از تخصص‌های مهندسی در این دانشکده هستند که در طی این ۵۰ سال ایجاد شده است. در حال حاضر دانشکده مهندسی بزرگ‌ترین دانشکده دانشگاه فردوسی مشهد می‌باشد که تقریبا یک‌چهارم ظرفیت نیروی انسانی دانشگاه اعم از اساتید، اعضای هیئت علمی و هم چنین دانشجویان را تشکیل می‌دهد و در مجموع ما بین ۵ تا ۶ هزار دانشجو و ۱۸۰ عضو هیئت علمی در این دانشکده داریم.
وی در خصوص دستاوردها و موفقیت‌های دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی، افزود: عمده پروژه‌هایی که در ارتباط با صنعت و جامعه در دانشگاه فردوسی صورت می‌گیرد در دانشکده مهندسی اتفاق می‌افتد؛ در حقیقت دانشکده مهندسی قطب مهندسی شرق کشور به لحاظ تربیت نیروی انسانی است که در شرکت‌های دانش‌بنیان و برخی اماکن دیگر با وجود شرایط تحریمی کشور فعالیت می‌کند و این نشان‌دهنده ایفای نقش بزرگ دانشکده مهندسی در این حوزه‌هاست.
دانشکده مهندسی الگوی ماموریت‌گرایی و نوآوری
اخلاقی‌امیری در خصوص ویژگی‌ها و خصوصیات دانشگاه‌های نسل اول تا چهارم، تصریح کرد: دانشگاه‌های نسل اول در حوزه آموزش به فعالیت و تربیت نیرو می‌پردازند، دانشگاه‌های نسل دوم پژوهش‌محور هستند و نسل سوم دانشگاه‌های کارآفرین را تشکیل می‌دهند که در حقیقت وظیفه فراهم کردن فرصت‌های شغلی را برای دانشجویان خود بر عهده دارند؛ اما دانشگاه‌های نسل چهارم، دانشگاه‌هایی ماموریت گرا و نوآور هستند و می‌خواهند مسائل صنعت و جامعه را حل کنند؛ این دانشگاه‌ها بازوی راهبردی صنایع کشور مثل صنایع هایتک و میتک هستند که برخی از دانشگاه‌های خارج از کشور در این دسته قرار می‌گیرند و این موضوع از اهداف ما نیز هست که با وجود در نظر داشتن مسیر طولانی امیدوار هستیم به آن برسیم.
وی با اشاره به لزوم کاربردی بودن مقالات علمی پژوهشی، افزود: بحث مجلات علمی پژوهشی از مباحثی است که دانشگاه باید در این زمینه فعالیت داشته باشد. این که پژوهش و تحقیقات آیا در مرز دانش انجام می‌شود یا کاربردی و یا صنعتی هست از مباحثی است که باید درباره آن ساعت‌ها بحث و تبادل نظر کرد و اصولا این مبحث باید مورد بررسی قرار بگیرد که ذات مقاله دادن در ژورنال‌های بین‌المللی آیا پدیده مناسبی هست یا خیر و این که دانشگاه باید در منابع علمی دنیا مقالاتی داشته باشد و در این حوزه پیشرو باشد شکی نیست، ولی این که دانشگاه به بحث مقاله دادن اکتفا کرده و صرفا اساتید ما این فعالیت را انجام بدهند؛ در حالی که صنعت ما نیازهایی دارد که ممکن است مرتبط با این موضوع نباشند خود مبحثی جداست؛ لذا نباید به مقاله دادن صرف اکتفا کنیم.
انتقاد از حکمرانی نظام اموزشی در انتخاب رشته
اخلاقی‌امیری با اشاره به ضعف‌های حکمرانی در آموزش عالی و مسئله انتخاب رشته در دانشگاه، عنوان کرد: یکی از مسائلی که متاسفانه در سطح حکمرانی کشور به آن توجهی نمی‌شود این است که انتخاب رشته‌ها هیچ نظم و ساختاری ندارد؛ رشته‌های ریاضی برعکس گذشته و در حال حاضر از سمت دانشجویان مورد استقبال قرار نمی‌گیرند و ما این انتظار را داریم که بر اساس رصدی که از صنعت داریم و نیاز صنعت، سیاست‌ها به‌گونه‌ای چیده شود که ورودی‌ها به دانشگاه مدیریت شوند. در این زمینه ما اکنون باید با مدارس برای جذب، ارتباط برقرار کنیم.
ضرورت بازنگری مستمر رشته‌های دانشگاهی وتوسعه میان رشته‌ای
رئیس دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی مشهد با بیان اینکه ما متاسفانه با فناوری‌های روز دنیا خود را روزآمد نکرده و رشته‌ها به صورت دائم مورد بازنگری قرار نمی‌گیرد، گفت: ما باید در این زمینه برخی رشته‌ها را که نیاز به حضورشان در عرصه فناوری را نداریم تبدیل به حوزه‌های میان رشته‌ای نماییم و این دغدغه ما هم هست. ما در بحث بازنگری سرفصل‌ها و آمایش رشته‌های موجود کار را شروع کرده‌ایم. به طور مثال ما برای ایجاد یک مرکز هوش مصنوعی در حال برنامه‌ریزی هستیم که خود مبحثی بین‌رشته‌ای است که امیدواریم در این حوزه حاکمیت استان و منطقه و همچنین شرکت‌های بخش خصوصی نیز در بحث سرمایه‌گذاری به ما کمک نمایند.
رئیس سابق پارک علم و فناوری مشهد با بیان این که صنعت نساجی استان در حال حاضر بعد از تهران رتبه دوم را دارد، بیان کرد: با توجه به این موضوع، در نظر داریم برخی رشته‌های جدید از جمله نساجی را ایجاد نماییم و با توجه به پیگیری‌های انجام شده امیدواریم بتوانیم از سال بعد این رشته را در دانشگاه داشته باشیم. رشته مهندسی معدن نیز از دیگر رشته‌هایی است که لازم است ایجاد بشود.
همکاری با شرکت نفت در حوزه اکتشاف و افزایش تولید
وی با تاکید بر این که در حوزه مهندسی نفت، دانشگاه فردوسی جزو دانشگاه‌هایی است که در پروژه‌های کلان با شرکت نفت همکاری دارد، تصریح کرد: این همکاری‌ها شامل بحث‌های اکتشاف و ازیاد و برداشت نفت و ... می‌شود که حجم پروژه‌های شرکت نفت با دانشگاه فردوسی در کشور شاخص است. در سال ۱۴۰۳ حجم قراردادهای برون دانشگاهی دانشکده مهندسی تقریبا ۳۵ میلیارد تومان بوده است که نسبت به سال گذشته رشد حداقل سه برابری داشته است. برای امسال نیز ۱۵۰ میلیارد تومان هدف‌گذاری کرده‌ایم.
بهره دانشگاه‌ها از قانون اعتبار مالیاتی کم بوده است
رئیس دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی با تاکید بر اهمیت فعال کردن ظرفیت‌های قانون حمایت از تولید دانش‌بنیان اضافه کرد: این قانون شاید مترقی‌ترین قانون ایران است که در سال ۱۴۰۱ در مجلس مصوب شد که بر اساس بندهای آن نیاز صنعت و جامعه در قالب پروژه تحقیق و توسعه انجام می‌شود و هر هزینه‌ای که در این پروژه انجام می‌گیرد، از مالیات قطعی شرکت ها کاسته خواهد شد. لازم به ذکر است که این مسئله ارتباط صنعت و دانشگاه را برد برد می‌کند. در خصوص پروژه اعتبار مالیاتی، حجم مالیاتی‌هایی که در کل کشور پرداخت شده است حدودا ۱۲۰۰ همت بوده است؛ معاونت علمی فناوری سال گذشته هدف‌گذاری کرده بود که ۳۰ همت از این ۱۲۰۰ همت در قالب پروژه‌های اعتبار مالیاتی مورد استفاده قرار گیرد که فقط ۳ همت محقق شد. البته امسال ۵۰ همت هدف‌گذاری کرده‌اند که امیدواریم ما نیز بتوانیم از این هدف‌گذاری‌ها اهداف مورد نظر را در دانشکده مهندسی محقق کنیم.
ضعف دانشگاه در همکاری‌های بین‌المللی
اخلاقی‌امیری در خصوص همکاری‌های بین‌المللی دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی و لزوم تغییر برخی سیاست‌های درون دانشگاهی بیان کرد: متاسفانه در این زمینه ضعیف عمل کرده‌ایم. دانشجویان بین‌الملل در دانشکده مهندسی اکثرا از کشورهای عراق، لبنان و سوریه هستند. حضور برخی دانشجویان خارجی در دانشکده مهندسی گاهی به دلیل استانداردهای آموزشی دانشگاه فردوسی و یا بالا بودن هزینه‌ها روند کاهشی دارد که البته ضعف بازیابی نیز در این زمینه از دلایل کاهش جذب می‌باشد.
رئیس دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی در خصوص بهره دانشکده مهندسی از درآمدهای حاصله گفت: نهادهای دولتی مثل دانشگاه‌ها یک حساب متمرکز در بانک مرکزی بیش‌تر نمی‌توانند داشته باشند؛ البته دانشکده‌ها به واسطه پروژه‌ها و سرمایه‌های بخش خصوصی برای خود عوایدی دارند و معضلی که در این رابطه وجود دارد این است که وقتی دانشگاه بودجه ندارد، عواید دانشکده‌ها را نیز پرداخت نمی‌کند و این دلیلی برای کاهش انگیزه اساتیدی است که فعالیت علمی انجام می‌دهند.
وی ادامه داد: ازسال ۹۵ رشته مهندسی نفت وارد دانشکده مهندسی شد که قبل از آن دانشکده قراردادها و ارتباطات خود را با شرکت نفت شروع کرد و همکاری‌ها در پروژه‌های مختلف از جمله صنعتی اتفاق افتاد و پروژه بینک به دانشگاه واگذار شد که هنوز ادامه دارد و در حوزه صنعت نفت دانشگاه فردوسی رشد بسیار خوبی داشته است.
ایا بهشت فناوری ایران در حال وقوع هست؟
وی با تاکید بر نقش رهبری در رشد معاونت علمی ریاست جمهوری، افزود: این معاونت زمینه قانون جهش تولید دانش‌بنیان را به وجود آورده و البته شرکت‌های دانش‌بنیانی داریم که در این سال‌ها شکل گرفتند و برخی معتقدند با وجود تمام مشکلات نسبت به ۲۰ سال قبل، در حال حاضر بهشت حوزه فناوری در ایران در حال وقوع است و اگر تحریم‌ها برداشته شود ما شاهد جهش فناوری خواهیم بود؛ در مجموع با وجود رانت‌ها و کاستی‌ها نسبت به گذشته در حوزه فناوری تغییرات مثبتی اتفاق افتاده است.
عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی دانشگاه فردوسی با بیان این که بسیاری از اساتید در مسیر خدمت به کشور برای تحصیل به خارج از کشور می‌روند، خاطرنشان کرد: این افراد بعد از اتمام تحصیلاتشان به کشور برمی‌گردند. بسیاری از تجربیات پژوهشی، علمی و مدیریتی ما به سبب حضور در دانشگاه‌های خارج از کشور است و این مسئله اگر در مسیر خدمت به کشور اتفاق بیفتد، امری مطلوب و مفید است که باید مورد توجه قرار بگیرد. ما در خصوص دانشجویانی که به کشور برنمی‌گردند، آمار دقیقی نداریم که البته اکنون با ایجاد سامانه دانش‌آموختگان و صدور کارت دانش‌آموختگی امیدوار هستیم این امر میسر شود و در حقیقت اگر بتوانیم به هدف خود یعنی دستیابی به دانشگاه نسل چهارم و تقویت ارتباط با صنعت و نقش‌آفرینی و تاثیرگذاری در حل مسائل آن برسیم به افزایش امید، کاهش مهاجرت و به حفظ نخبه‌ها کمک فراوانی کرده‌ایم.
انتهای پیام
نظرات