دومين « كارگاه بررسي و نقد طرح جامع تهران » با موضوع « متدولوژي تدوين طرح » از سوي دفتر مطالعات خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) در تالار شهيد قريب اين خبرگزاري برگزار شد.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در اين كارگاه از مهندس جليل حبيب اللهيان، مدير نهاد مسوول تهيه طرح جامع و تفصيلي تهران، مهندس مجيد غمامي مسوول هماهنگي مشاوران اين طرح، مسعود شفيق مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران، مهندس بهرام فريور صدري، مدير عامل شركت مشاور مسوول تهيه طرح تفصيلي منطقه 22 تهران و تعدادي از استادان محترم دانشكده هاي شهر سازي دانشگاههاي تهران دعوت به عمل آمده بود.
در اين جلسه حضور مهندس غمامي كه در اولين كارگاه نقد و بررسي طرح جامع تهران، به نمايندگي از مهندس حبيب اللهيان، پاسخگوي سوالات طرح شده استادان دانشگاه بود، ساعتي قبل از آغاز جلسه به دليل كسالت لغو شد و مسعود شفيق مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران، با تأكيد بر اين كه از پاسخگويي به سووالات مربوط به مهندس غمامي خودداري خواهد كرد، تنها به پارهاي از پرسشهاي اساتيد دانشگاه پاسخ داد. شفيق متذكر شد: « براي مستند سازي اين طرح و ثبت واقعيات در تاريخ، مهندس غمامي خود بايد به اين پرسش ها پاسخ بگويد. »
دكتر سيد امير منصوري عضو هيات علمي دانشگاه تهران، داراي دكتري مطالعات شهري با تخصص معماري منظر از دانشگاه لاويلت پاريس و دكتري معماري از دانشگاه سوربن، دكتر شريف مطوف عضو هيات علمي دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه شهيد بهشتي و داراي دكتري برنامه ريزي شهري از دانشگاه هريوت وات ( HEREIOT - WATT ) انگلستان و دكتر سيد عبدالهادي دانشپور عضو هيأت علمي دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه علم و صنعت و داراي دكتري طراحي شهري از دانشگاه تهران ، دكتر ناصر براتي معاون آموزشي - پژوهشي دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه بينالمللي امام خميني و داراي دكتري شهرسازي از دانشگاه هريوت وات انگلستان، اساتيد شركت كننده در اين كارگاه بودند كه به بررسي موضوع ياد شده پرداختند.
در اين كارگاه كه دو روز پيش از برگزاري آخرين جلسه ارائه گزارش رسمي نهايي طرح جامع تهران انجام گرفت، مسعود شفيق مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران، با اعلام اينكه ما به يك « ايراني پلان» رسيدهايم گفت: طرح جامع تهران متدولوژي ندارد و آن را در طول راه بدست ميآوريم.
در حالي كه وي معتقد است امروز دانشگاهيان و متخصصان « تحقيق در عمليات » بايد روش شناسي طرح جامع تهران را در دانشگاهها كشف كنند، استادان شهرسازي معتقدند كه روش شناسي و نظريه يك طرح، ميبايست پيش از آغاز آن تعيين شود.
مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران در اين كارگاه، در پاسخ به اين انتقاد اساتيد دانشگاه كه رابطه طرح جامع با اسناد بالا دست قطع است، از سيستمهاي جديد نرم افزاري و سخت افزاري سخن مي گويد كه همانطوري كه هزاران نقشه را بر هم منطق ميكنند، ميتوان به وسيله آنها مطالب را كنار هم چيد.
همچنين در حالي كه فقدان « چشم انداز » ، « اهداف كلي » و بسياري از بخشهاي اصلي در طرح جامع تهران، مورد انتقاد استادان دانشگاه قرار دارد، اما مسعود شفيق معقتد است كه چشم انداز و اهداف انشاء است.
وي در خصوص فقدان مطالعات چشم انداز و اسناد فرادست ميگويد: تحليلها انجام شده است اما ما تعهدي نداشتيم كه آنها را بنويسيم.
مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران در اين نشست به ارائه تعريف خود از طرح راهبردي مي پردازد كه در ادامه مي خوانيد.
در اين كارگاه استادان دانشگاه، به شدت نسبت به نامحرم تلقي كردن دانشگاه از سوي نهاد و عدم ارائه مستمر مطالعات انجام گرفته به دانشگاه، و به ويژه عدم ارائه گزارش هاي ميان كار اعتراض داشتند، مسعود شفيق نيز به اين نكته اعتراض داشت كه چرا زماني كه گزارش نهايي طرح منتشر نشده است، به نقد آن پرداخته ميشود. وي البته متذكر شد كه در هفت مرحله، گزارش هاي ميان كار ارئه شده است، اما استادان حاضر در اين نشست با بيان اين كه نقد هاي خود را بر اساس گزارش هاي رسمي نهاد طرح جامع تهران به شوراي شهر ارائه مي كنند، اطلاعات منتشر شده در اين گزارشها و مرحلههاي ميان كار مورد نظر مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران را فاقد ويژگي هاي علمي يك گزارش ميان كار دانستند.
تهيه طرح هرگز نمي تواند بدون اتكا بر يك نظريه صورت گيرد
مسوول هماهنگي مشاوران طرح، خود معتقد بود نظريهاي پشتوانه اين طرح نيست
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در ابتداي اين نشست دكتر براتي معاون آموزش پژوهشي دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه بين المللي امام خميني با اشاره به اينكه هنوز مشخص نيست نظريهاي كه بايد متدولوژي طرح جامع تهران بر اساس آن بنا شود چيست، گفت: تهيه يك طرح هرگز نمي تواند بدون اتكا به يك نظريه صورت گيرد.
وي با بيان اين كه در اين باره مشخصا مهندس غمامي، مسوول هماهنگي مشاوران طرح مسووليت داشت، گفت: ايشان خود معتقد بودند نظريهاي پشتوانه اين طرح نيست.
در روشي كه مسوول هماهنگي مشاوران طرح جامع در پيش گرفت، مردم حضور نداشتند
دكتر براتي، با اشاره به اين كه امروز هيچ روش شناسي وجود ندارد كه مردم در آن نقشي نداشته باشند، گفت: در روشي كه مسوول هماهنگي مشاوران طرح جامع در پيش گرفت، مردم حضور نداشتند.
معاون آموزشي - پژوهشي دانشكده معماري و شهرسازي دانشگاه بينالمللي امام خميني با اشاره به اينكه تدوين چشم انداز، نسبت به تدوين طرح مقدم است، گفت: مطالعات ساير بخشهاي طرح جامع تهران، قبل از آغاز مطالعات چشم انداز آغاز شده بود.
بخشهاي اصلي مطالعه مفقود بود
با يك حركت سريع به مرحله طراحي ميرسيد
در ادامه اين نشست دكتر منصوري عضو هيات علمي دانشگاه تهران گفت: مسوول هماهنگي مشاوران طرح جامع، فرآيند خطي سادهاي تهيه كرده بود كه در آن، بخشهاي اصلي مطالعه مفقود بود و با يك حركت سريع به مرحله طراحي ميرسيد.
وي افزود: اين فرآيند فاقد « اهداف كلي » ، « جمع بندي امكانات و محدوديتها » ، « نظرسنجي از گروههاي ذينفع و ذينفوذ » و « جمع بندي مطالعات بالا دست و مرتبط » بود.
شرح خدماتي كه بيشتر به كشكول شبيه بود
آنچه كه مركز مطالعات تهيه كرده است، چشم انداز نيست
مطالعات فرادست، هيچ نقشي در فرآيند واقعي طرح نداشت
وي گفت: با گذشت مدتي از آغاز طرح، شرح خدماتي به نام مطالعات فرادست طراحي شد كه بيشتر به كشكولي شبيه بود كه همه چيز در آن وجود داشت و اين بخش به مركز مطالعات معماري و شهرسازي و اگذار شد.
عضو هيأت علمي دانشگاه تهران، با اشاره به اين كه آنچه كه مركز مطالعات تهيه كرده است، چشم انداز نيست، بلكه يك مطالعه ساده بخشي است، گفت: مطالعه انجام شده، عمدتاً جهتگيري جمعيتي داشته و به ساير مسائل نپرداخته است .
وي متذكر شد: مطالعاتي كه تحت عنوان مطالعات بالا دست انجام گرفت، هيچ نقشي در فرآيند واقعي طرح نداشت.
به اعتقاد اپور سازمان فضايي، نتيجه يك رويكرد حسي است
دكتر منصوري در ادامه به نقد « موسسه اپور » ( آتليه شهر سازي پاريس ) اشاره كرد و گفت: به اعتقاد اپور، « سازمان فضايياي پيشنهاد شده در طرح جامع تهران، بيش تر نتيجه يك رويكرد حسي به شهر تهران است؛ تا محصول يك دستاورد متدولوژيك .»
جاي تهيه چشم انداز در آغاز و شروع مطالعات طرح است و نه به موازات شروع آن
سه ماه پس از شروع طرح، در حالي كه هنوز مطالعات چشم انداز گامهاي اوليهاش را بر ميداشت
مرحوم ميرميران طرح سازمان فضايي تهران را ترسيم كرده بود
وي گفت: مساله مهمتر اينجاست كه در يك فرايند طبيعي جاي تهيه چشم انداز در آغاز و شروع مطالعات طرح است و نه به موازات شروع آن.
وي افزود: در واقع راه حلي كه تحت عنوان سازمان فضايي يا ساختار شمالي ـ جنوبي، كانسپت اصلي طرح مطرح شد، زماني ارائه شده است كه بخش ديگر در حال تهيه چشم انداز بوده است. اين در حالي است كه سازمان فضايي، خود محصولي است كه از چشم انداز و بر مبناي آن به دست ميآيد.
وي ادامه داد: در بهمن 83 يعني سه ماه پس از شروع طرح، كروكي از مرحوم ميرميران وجود دارد كه تقريبا سازمان فضايي كه امروز هم اساس طرح جامع تهران است در آن ترسيم شده است و اين در زماني به وقوع ميپيوندد كه هنوز مطالعات چشم انداز گامهاي اوليهاش را بر ميدارد.
حداكثر تراكم جمعيت تهران حدود 20 برابر حداقل آن، و 8 برابر متوسط آن است
ميان بخش هاي مختلف يك شهر، حتي در شهر هاي سرمايه داري دنيا نيز اين نسبت ها وجود ندارد
در دستورالعمل تهيه الگوي توسعه منطقه،
مهندس غمامي، مشاوران را ملزم كرد كه جمعيت در وضع موجود ثابت بماند
دكتر منصوري با اشاره به اينكه تراكم جمعيت برخي از نقاط تهران همچون قلعه مرغي، 800 نفر در هكتار است، گفت: متوسط تهران 110 نفر و برخي از نقاط آن 40 نفر در هكتار جمعيت دارد؛ بنابراين حداكثر تراكم جمعيت تهران حدود 20 برابر حداقل آن، و 8 برابر متوسط آن است.
عضو هيات علمي دانشگاه تهران با اشاره به اين كه اين تضاد در بهره مندي در فضا، حتي در شهرهاي سرمايه داري دنيا وجود ندارد، گفت: اين موضوع به عنوان يك معضل در مطالعات گام اول ديده شد؛ و در حالي كه انتظار ميرفت در چشم انداز تهران نيز محروميت زدايي به عنوان يك اصل ديده شود و بر اين مبنا از طريق تعيين حداقل و حداكثرجمعيت در بهرهمندي از سطح شهر، اين هدف دنبال شود، اما در دستورالعملي كه مهندس غمامي براي توسعه منطقه نوشت، براي مشاوران ضوابطي تعيين شده بود، از جمله آن كه جمعيت در وضع موجود ثابت بماند.
مهندس زنوزي مسوول شوراي هماهنگي مشاوران مناطق، در گزارش خود
به اجرايي نبودن آنچه كه تحت عنوان « الگوي توسعه منطقهاي » ، ديده شده است اعتراض كرد
عضو هيأت علمي دانشگاه با اشاره به انتقادات مجريان طرح به ابعاد فني آن، گفت: در گزارشي كه مهندس زنوزي مسوول شوراي هماهنگي مشاوران مناطق ارايه كرد، به اجرايي نبودن آنچه كه تحت عنوان الگوي توسعه منطقه، ديده شده بود اعتراض كرد. از جمله ايشان معتقد بود ضوابط كلي پهنه بندي در مقياس تفصيلي قابل ارايه نيست.
دكتر منصوري با انتقاد از رويكرد بخشي در مطالعات اين طرح گفت: در اين طرح، هشت مشاور، هر يك مسووليتهايي چون ترافيك، محيط زيست و نظير آن را عهده دار شدند و در كنار آن ها يك مشاور مادر عهدهدار مسايل شهرسازي شد.
مشاور مادر، خود پس از فرزندان زاده شد
آيا مشاور مادر مي تواند مسووليت دفاع از گزارش هفت مشاور ديگر را بر عهده گيرد؟
وي افزود: بي آنكه ارتباط نهادي مشاور شهرسازي با مشاور مادر روشن شود، نام مشاور شهرسازي را مشاور مادر گذاشتند، اما اين چه مادري است كه خود پس از فرزندان زاده شده است.
وي با اشاره به اينكه نه شرح خدمات و نه انتخاب مشاوران، هيچ يك، از سوي مشاور مادر صورت نگرفته است، به طرح اين پرسش پرداخت كه : « آيا مشاور مادر ميتواند مسووليت دفاع از گزارش هفت مشاور ديگر، از جمله سازمان حمل و نقل را بر عهده گيرد؟ »
تهيه هم زمان طرح جامع و تفصيلي يك دروغ بزرگ است
تحويل هاي ميا ن كار نبود، عملا امكان ارزيابيهاي ميان كار سلب شد
دكتر منصوري با اشاره اين كه طرح تفصيلي در واقع همان طرح جامع است كه از مقياس يك پنج هزارم به مقياس ريزتر يك دو هزارم تبديل مي شود، گفت: تهيه هم زمان طرح جامع و تفصيلي يك دروغ بزرگ است.
وي با اشاره به عدم وجود تحويلهاي ميان كار و تشريفاتي بودن شوراي راهبري گفت: عملا امكان ارزيابيهاي ميان كار سلب شد.
طرح تهران خصلتي آمرانه دارد
در اين طرح هيچ ساز و كاري وجود ندارد كه
در قالب آن مشاركت مردمي به شكل واقعي صورت گرفته باشد
در ادامه اين نشست، دكتر مطوف عضو هيات علمي دانشگاه شهيد بهشتي گفت: ما درباره شهرسازي خود آرمان گرايانه بحث ميكنيم، اما وقتي كه نمي توانيم شهر آرماني بسازيم، اقتدارگرايانه برخورد ميكنيم و به همين دليل به مراكز قدرت وصل ميشويم و با قانع كردن آنها آمرانه طرحهاي خود را پيش ميبريم.
وي با اعلام اينكه طرح تهران خصلتي آمرانه دارد، گفت: در اين طرح هيچ ساز و كاري وجود ندارد كه در قالب آن مشاركت مردمي به شكل واقعي صورت گرفته باشد.
ارتباطي ميان طرح جامع تهران و طرح هاي بالادست،
ازجمله ضوابط ملي آمايش سرزمين وجود ندارد
دكتر مطوف همچنين با اشاره به اينكه ارتباطي ميان طرح جامع تهران و طرح هاي بالادست وجود ندارد به تعدادي از بندهاي ضوابط ملي آمايش سرزمين مبني بر « كاهش تمركز و تراكم جمعيت و فعاليت در مناطق پرتراكم كشور به ويژه تهران » ، « تغيير نقش و عملكرد شهر تهران به عنوان مركزي با عملكرد بين المللي » و همچنين « استفاده از ظرفيتهاي اجتماعي، علمي و فرهنگي استانها و مناطق كشور » ، « رعايت ملاحظات امنيتي و دفاعي شهرهاي بمبباران شده و يا شهرهايي كه در آنها بمب كار گذشته شده است » اشاره كرد.
وي افزود: در بند 15، رعايت اصول ايمني با الگوي پدافند غير عامل ديده شده است، اين در حالي است كه به رغم 8 سال بمباران در تهران در اين باره حتي يك كلمه در طرح جامع وجود ندارد.
به گردن حرفه مندان نياندازيد
در ادامه كارگاه بررسي و نقد طرح جامع تهران مهندس صدري، مدير عامل شركت مشاور مسوول طرح تفصيلي منطقه 22 تهران، با بيان اين كه بزرگترين اشتباه اين است كه ما اشتباهات گذشته را تنها به گردن حرفه مندان بياندازيم، به كميته مشتركي اشاره كرد كه ميان جوامع حرفهاي درباره مسايل تهران تشكيل شده است.
نميتوانيم تمام مسايل توسعه شهري را پوشش دهيم
محدود به توسعه فضايي و فيزيكي عمل ميكنيم
مهندس صدري در ادامه گفت: بحث ما اين بود كه ما نميتوانيم تمام مسايل توسعه شهري را پوشش دهيم و محدود به توسعه فضايي و فيزيكي شهر عمل ميكنيم.
وي متذكر شد: البته معتقد نيستم كه اين شيوه درستي است، بلكه معتقدم اين چيزي است كه در اختيار داريم.
حضور مردم همواره فراموش شد
هيچ يك از ما راهحلي براي آن نداشتيم
وي با تاكيد بر اهميت مسأله تحقق پذيري و راههاي وصول به هر حكمي در برنامهريزي اذعان داشت: حضور مردم همواره فراموش شده است و هيچ كدام از ما راهحلي براي آن نداشتيم.
ترافيك و محيط زيست و غيره اصلا هيچ ربطي به هم ندارند
از بوم سازنگان نيز حرف شنوي ندارند
بوم سازگان هم روي آنها نفوذ ندارد
مهندس صدري كه در دومين كارگاه بررسي و نقد طرح جامع تهران در تالار شهيد غريب دفتر مطالعات ايسنا سخن مي گفت با اشاره به ايرادات مهم طرح جامع تهران توضيح داد: ترافيك و محيط زيست و غيره اصلا هيچ ربطي به هم ندارند، كار خودشان را درست انجام نميدهند و با هم هماهنگ نيستند؛ در عين حال از بوم سازنگان نيز حرف شنوي ندارند و بوم سازگان هم روي آنها نفوذ ندارد.
وقتي كه ما الگوهاي توسعه را تحويل داديم
و طرحهاي تفصيلي را شروع كرديم،
تازه مطالعات ترافيك را در دو جلسه به ما گفتند
مدير عامل شركت مشاور مسوول تهيه طرح تفصيلي منطقه 22 تهران افزود: رابطه ما كه اساسا قطع است، يعني وقتي كه ما الگوهاي توسعه را تحويل داديم و طرحهاي تفصيلي را شروع كرديم، تازه مطالعات ترافيك را در دو جلسه به ما گفتند.
مهندس صدري با بيان اين كه همه ميدانيم كه نقطه ضعف بسيار سنگين داريم، گفت: اما در اين راه قرار گرفته ايم و بايد تا آخر برويم.
غمامي در خطي كه من گفتم نيست
طيفي وجود دارد كه هنوز به طرح جامع از موضع نظام برنامه ريزي جامع گذاشته
و از موضع دولت اقتدار گرا نگاه ميكند
مهندس صدري در پاسخ به گفته مهندس غمامي در اولين كارگاه بررسي و نقد طرح جامع دفتر مطالعات ايسنا، مبني بر آن كه : « مشاورين در طرح مشاركت داشتهاند » ، گفت: غمامي در خطي كه من گفتم نيست.
وي افزود: خود غمامي البته خيلي هم با تجربه است اما طيفي وجود دارد كه هنوز به طرح جامع از موضع نظام برنامه ريزي جامع گذشته و از موضع دولت اقتدارگرا نگاه ميكند و اصلا نگاهي به شهرداري، كه نهاد در دورن قرار گرفته است ندارد.
طيف مورد نظر در همين جا نيز نفوذ كرده است
وي با اشاره به اينكه سعي ما بر اين بود كه نهاد را به شهرداري بياوريم گفت: اين موضع هنوز پياده نشده است، يعني آنكه طيف مورد نظر در همين جا نيز نفوذ كرده و حرف شهرداري، حكومت محلي، مردم و شوراي شهر را نميزند.
پرسش از چگونگي و چرايي پيدايي و انتخاب بوم سازگان پاسخي نداشت
مسعود شفيق اعلام كرد: غمامي خود بايد پاسخ بگويد
در ادامه اين نشست مسعود شفيق مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران گفت: اگر انتظار داريد كه من به جاي آقاي غمامي پاسخ بگويم، قطعا اين كار را نميكنم و ايشان خود بايد پاسخ بگويند وي همچنين به پرسش طرح شده در اولين كارگاه بررسي و نقد طرح جامع تهران، مبني بر چگونگي پيدايي و چرايي انتخاب « بوم سازگان » به عنوان شركت مشاور مادر طرح جامع تهران، به رغم وجود شركتهاي باسابقه ديگر پاسخ نداد و اين پرسش همچنان بي پاسخ ماند.
به يك « ايراني پلان» رسيدهايم
اسمهايي همچون طرح جامع، ساختاري و راهبردي، بازي است
وي با اعلام اينكه ما به يك « ايراني پلان» رسيدهايم كه بعدها بايد روي آن بنشينند و حرف بزنند، گفت: اسمهايي همچون مستر پلان( طرح جامع) استراكچر پلان( طرح ساختاري) و استراتژيك پلان( طرح راهبردي) بازي است.
تعريفي براي برنامه ريزي راهبردي:
اين كه چهار هدف بگذاريم و اهداف را از چشم انداز استخراج كنيم، انشاء است
مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران در ادامه به تعريف « برنامهريزي راهبردي» پرداخت و گفت: اين، مديريت تصميم سازي است كه مضمون برنامه ريزي راهبردي است و اين كه چهار هدف بگذاريم و اهداف را از چشم انداز استخراج كنيم، انشاء است.
روش داريم ، اما ننوشتيم
در راه، آن را بدست ميآوريم
كسي كه تحقيق در عمليات خوانده است بيايد و روششناسي اين طرح را در بياورد
تخصص من اين نيست
وي گفت: طرح جامع تهران روش دارد، اما اين روش نوشته نشده و ما در راه، آن را به دست ميآوريم. وي گفت: بايد بعدا ما اين طرح را به دانشگاهها ببريم و از اين طرح دكترين و روششناسي در آورند.
مديرعامل شركت مشاور طرح جامع مادر تهران: شايد كسي كه تحقيق در عمليات خوانده باشد بيايد و روششناسي اين طرح را در بياورد، اما تخصص من اين نيست.
وي افزود: از لحاظ روش بايد اول نوشته ميشد، نمي دانستيم. اصلا خود راه بگويدت چون بايد رفت.
از قول آقاي مهندس حبيبالهيان مي گويند:
ما چيزي [ طرح ] داشته باشيم، بعد با مشاركت اجتماعي آن را تكامل دهيم
مسعود شفيق با اشاره به اينكه قانون بد از بي قانوني بهتر است، گفت: آنچه كه از قول حبيباللهيان و ديگران ميگويند، از اين قرار است كه ما چيزي [ طرح ] داشته باشيم و بعد با مشاركت اجتماعي كه من نميدانم و اميدورام در اين جلسه شما بگوييد چيست آن را تكامل دهيم.
ما يك هدف داشتيم كه منطقه 22 جمعيتش اصلا بالا نرود
دكتر منصوري راست مي گويد توزيع جمعيت اشكالاتي دارد
وي با اشاره به اين كه قوانين بالا دست ميگويد كه ما عدم تمركز را در تهران دنبال كنيم گفت: ما 6 / 8 ميليون جمعيت تهران را حفظ كرديم. اما توزيع آن اشكالاتي دارد كه آقاي دكتر منصوري درباره آن، راست ميگويند.
وي افزود: ما يك هدف داشته كه منطقه 22 جمعيتش اصلا بالا نرود.
با سيستمهاي جديد نرم افزاري و سخت افزاري ؛ ميتوان مطالب را كنار هم چيد
مديرعامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران در پاسخ به اين انتقاد دكتر مطوف كه رابطه طرح جامع با طرحهاي بالا دست قطع است گفت: ما خودمان اين كاره باز بوديم، ما سيستمهاي جديد نرم افزاري و سخت افزاري داريم كه همانطوري كه هزاران نقشه را بر هم منطق ميكنند، براي ما شرايطي را فراهم ميكنند كه ميتوان مطالب را كنار هم چيد.
روي اسناد كار كرده بوديم، اما اگر ميخواستيم اين تحليلها را بنويسيم از كارمان غافل ميمانديم
چشمانداز داريم، تمام اسناد فرادست را هم دقيق ديدهايم اما تعهدي نداريم كه آن را به نهاد بدهيم
وي گفت: ما زماني كه طرح سازمان فضايي را داديم، سه ماه روي اسناد كار كرده بوديم اما اگر ميخواستيم اين تحليلها را بنويسيم از كارمان غافل ميمانديم.
وي افزود: ما چشم انداز داريم، تمام اسناد فرا دست را هم دقيق ديدهايم، اما چون همه اينها اسناد پشت قضيه است، تعهدي نداريم كه آنها را به نهاد بدهيم؛ چرا كه قرار بوده است ، ما محصول را به نهاد ارايه كنيم.
وي با تاييد بخشي نگري و مشكلاتي كه به دليل پديد آمدن مشاور «مادر» طرح، پس از انتخاب ساير مشاورين به وجود آمده است، گفت: همانطور كه آقاي دكتر منصوري گفت: ما زماني وسط گود آمديم كه نه شرح خدمات را نوشتيم، نه مشاورين را انتخاب كرده بوديم، بلكه همه آنها بودند.
مسعود شفيق افزود: ما در اين كار اصلا روي اين كار نكرديم كه بخش حمل و نقل چه ميگويد؟ بخش آب چه ميگويد؟ و آيا شرح خدمات آن را ما دادهايم يا خير؟
وي افزود: ما اصلاً به آن بسنده نكرديم و گروه موازياي، از كارشناسان جوان تشكيل داديم.
وي گفت: ما با روش دلفي همه روشها را ميگيريم و همه را با هم محك ميزنيم.
اصلا زمينه محلي ندارد و اصلا زمينهشان بخشي است
ما ميدانستيم كه تكنيك شركت مطالعات حمل و نقل به اين چزيها پاسخ نميدهد
مسعود شفيق افزود: ما ديديم PPGها راهبردي است، رابطه حمل و نقل با شهرسازي و محيط زيست را مشخص ميكند، رفت و برگشتهايمان را با گروه انجام داديم و ديديم كه اصلا زمينه محلي ندارد و اصلا زمينهشان بخشي است.
وي گفت: ما ميدانستيم كه تكنيك شركت مطالعات حمل و نقل به اين چزيها پاسخ نميدهد، اما ما كار خودمان را انجام داديم و وقتي كه ديديم نمي توانيم سيستم را با Arcinfo پيش ببريم نشستيم و با زبان C خودمان چيزي نوشتيم.
سند اكولوژيك شهر هفته پيش به دست ما رسيد
براي رسيدن به نقشه پهنه بندي 6 گروه را عوض كرديم
مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران، با اشاره به اينكه سند اكولوژيك شهر هفته پيش به دست ما رسيد، گفت: ما كه منتظر نمانديم، البته نياز هم نبود، ميدانستيم كه آنها روي چه چيزي كار ميكنند.
وي گفت: ما براي رسيدن به نقشه پهنه بندي كه در اين جلسه آن را در دست آقاي دكتر منصوري مشاهده ميكنيد، 6 گروه را عوض كرديم تا به آن رسيديم.
زبان شنيدن مباحث دكتر شفايي وجود نداشت، درگيري ايجاد ميكرد، آن را كنار گذاشتيم
ديديم كار دكتر جابري را هم نميگيرند ، آن را هم نگه داشتيم
مسعود شفيق گفت: روز اول خانم دكتر شفايي كه خانمي نيويوركين بود و zoning map نيويورك را قبول داشت در طرح، كار كرد: اما چون در آن سو زبان شنيدن اين مباحث وجود نداشت، و درگيري ايجاد ميكرد او را كنار گذاشتيم، اما جوهر بحث را گرفتيم.
وي افزود: سپس گروه ديگري شروع كردند و دكتر جابري سه ماه به 600 قطعه كوچك رسيد، ديديم آن را هم نميگيرند ، آن را هم نگه داشتيم.
مناطق الگوهايي براي توسعه دادند كه يك لحاف چهل تكه شد
اما اين لحاف 40 تكه ظرف مدت 5 – 4 ماه با هم همزبان شدند
وي گفت: به مناطق هم گفتيم كار كنند؟ الگوهايي براي توسعه دادند كه يك لحاف چهل تكه شد. ما يك مدت آن را به ديوارها زده بوديم، به ما دستور دادند آن را سريع برداريم، اما اين لحاف 40 تكه ظرف مدت 5 – 4 ماه با هم همزبان شدند.
در 7 نشست گزارشهايي ميان كاري كه ميگويند نيست ارايه شده است
هنوز خود من به عنوان مسوول هماهنگي طرح آن را نديدهام
مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران كه در دومين « كارگاه بررسي و نقد طرح جامع تهران » در تالار شهيد قريب دفتر مطالعات ايسنا سخن مي گفت،افزود: شما درباره طرح جامعي سخن مي گوييد كه هنوز خود من به عنوان مسوول هماهنگي آن را نديدهام و قرار است كه دو روز ديگر گزارش نهايي اين طرح ارايه شود.
وي گفت: در 7 نشست، گزارشهاي ميان كاري كه ميگويند وجود ندارد، ارايه شده است.
320 پايگاه امدادرساني براي مديريت بحران تجهيز شدند
وي افزود: اين كه شنيدم ميگويند ما پدافند نداريم اصلا اين طور نيست، چيزي در حدود 320 پايگاه امداد رساني كه يكي از ويژگي هاي آنها [استقرار در] فضاي عمومي است، برخي از اينها عمدتا براي مديريت بحران از روز اول تجهيز شدند كه نقشههايش گذاشته شده است.
طرح جامع تهران مساله محور حركت كرده است
ما به عنوان اليت ( طبقه نخبگان) بايد با هم اجماع داشته باشيم
وي گفت: طرح جامع تهران مساله محور حركت كرده است و به دنبال پاسخ گويي به اصليترين مسايل بوده است.
وي در پايان ضمن گلايه از انتقادات اساتيد حاضر در جلسه گفت: ما به عنوان اليت ( طبقه نخبگان) بايد با هم اجماع داشته باشيم.
بر خلاف گفته آقاي شفيق طرح تهران، مسئله گرا نيست، بلكه محصول گرا است
با فرمايش اقاي شفيق موافق نيستم كه متدولوژي را به جريان زمان بسپاريم
در ادامه اين نشست دكتر دانشپور عضو هيات علمي دانشگاه علم وصنعت با اشاره به اين كه بر خلاف آنچه كه مدير عامل مشاور ما در تهران مبني بر مساله گرا بودن اين طرح ميگويد، اما اين طرح مساله گرانيست و در واقع محصول گرا است. طرح جامع تهران بر خلاف گفته آقاي شفيق محصول محور حركت كرده است، گفت: متدولوژي مبتني بر نظريهاي است، كه آن خود مبتني بر اپيستمولوژي و شناخت شناسي است.
وي گفت: اگر ما موضع اپيستمولوژيك و محدوده شناخت شناسي خودمان را روشن نكنيم؛ اساسا نميدانيم از كدام نظريه استفاده كنيم. پس از روشن شدن اين دو مرحله است؛ كه ميتوانيم متدولوژي خود را روشن كنيم و با روشن شدن متدولوژي است كه ميتوانيم تكنيكهاي خود را برگزينيم.
دكتر دانشپور با اين توضيح گفت: من چندان با فرمايش اقاي شفيق موافق نيستم كه متدولوژي را به جريان زمان بسپاريم، اگر چه در مورد تكنيكها كه ابزار انجام متدولوژي است اين امكان وجود دارد.
نميتوان بحث مشاركت را به تعويق سپرد
اگر كارفرما خود درك درستي از اين بحث ندارد، اين نيز جزء وظايف طرح است
وي تاكيد كرد: نميتوان بحث مشاركت را به تعويق سپرد و اگر كارفرما خود درك درستي از اين بحث ندارد، اين نيز، جزء وظايف طرح است و طرح بايد در برابر آن احساس مسووليت كند.
وي افزود: اگر چنين رويكردي خود چالش بر انگيز است اين طرح بايد اين چالشها را آشكار كند و مخالفان را نشان بدهد.
برداشت آقاي مهندس صدري از فضا برداشت من نبود
فضا لايههاي عديدهاي از ابعاد اجتماعي – اقتصادي – فرهنگي است
تاكيد بيشتر ايشان روي بعد كالبدي است
آقاي شفيق نيز گفتند فضا تجلي همه اينها است؛
اما به يك معنا قابل تفكيك هم هست و هر لايهاي بايد نقش و سهم و اندازه خود را ارايه و ايفا كند
دكتر دانشپور همچنين افزود: برداشت آقاي مهندس صدري از فضا نيز برداشت من نبود. وي گفت: فضا براي من لايههاي عديدهاي از ابعاد اجتماعي – اقتصادي – فرهنگي است.
عضو هيأت علمي دانشگاه علم و صنعت افزود: با كمي بي احتياطي استنباط من اين بود كه تاكيد بيشتر ايشان روي بعد كالبدي است.
وي افزود: آقاي شفيق نيز گفتند فضا تجلي همه اينها است؛ اما به يك معنا قابل تفكيك هم هست و هر لايهاي بايد نقش و سهم و اندازه خود را ارايه و ايفا كند، تا در نهايت اين فضا همه آن قابليتها را در خود داشته باشد.
طرحهايي كه تاكنون به مسوولين داده شده است، توسط چه كساني انجام گرفته است ؟
دايره حرفهمندان كشور بسيار فراتر از همكاران نهاد است
نگه داشتن طرح جامع و عدم انتشار نتايج آن كاري مثبتي نيست كه ما به آن افتخار كنيم
در ادامه اين نشست دكتر مطوف در پاسخ به مهندس صدري گفت: اگر بگوييم حرفهمندان ما در تصميم سازيها جايگاهي نداشتند؛ بايد به اين پرسش پاسخ بدهيم كه طرحهايي كه تاكنون به مسوولين داده شده است، توسط چه كساني انجام گرفته است.
وي با اشاره به اينكه دايره حرفهمندان كشور بسيار فراتر از همكاران نهاد است گفت: نگه داشتن طرح جامع و عدم انتشار نتايج آن كاري مثبتي نيست كه ما به آن افتخار كنيم.
هر قدر كه به زمين نزديك شويم،
مردم از ما كه بالا هستيم اطلاعات بيشتري دربارهي محله خود دارند
دكتر مطوف افزود: هر قدر كه به زمين نزديك شويم، مردم از ما كه بالا هستيم اطلاعات بيشتري دربارهي محله خود دارند.
مسعود شفيق نيز در پاسخ گفت: اين بازيهاي دماگوژيك ( عوامفريبانه ) را كنار بگذاريم و صريح بگوييم مردم يعني چه؟
وي افزود: پوپوليسم يكي از خطرناك ترين چيزهاست و هر وقت اين گونه به مردم نگاه شده است با فاشيزم مواجه شدهايم.
دكتر مطوف در پاسخ با اشاره به اينكه موضوع بحث وي ربطي به پوپوليسم ندارد، به طرحهايي در مناطق king cross و Edin burg انگليس اشاره كرد كه خود در دوران تحصيل، شاهد نظرسنجي طراح آن از مردم، قبل از طراحي بوده است.
آقاي شفيق «مديريت بحران» را با « ايمني ( security) شهري » اشتباه گرفته است
دكتر مطوف در ادامه افزود: آقاي شفيق «مديريت بحران» را با « ايمني (security) شهري » اشتباه گرفته است، در حالي كه ايمني شهري، فراتر از مديريت بحران است و به مجموعه ضوابطي اطلاق ميشود كه موجب ميشود هر شخص در خانه خود احساس امنيت كند.
دكتر منصوري نيز گفت: آنچه كه در مورد مديريت بحران گفته شد، تصميمات و اقدامات ستاد مديريت بحران شهر تهران است و ربطي به طرح جامع ندارد.
اگر معناي متدولوژي را ميدانستيد به صراحت نمِيگفتيد كه
مشكل ما اين است كه ما اول كار نميدانستيم متدولوژي چيست
و ميخواهيم پرسان پرسان به آن دست يابيم
در ادامه دومين كارگاه نقد و بررسي طرح جامع تهران در دفتر مطالعات خبر ايسنا، دكتر منصوري عضو هيأت علمي دانشگاه تهران، خطاب به مدير عامل شركت مشاور مادر طرح جامع تهران گفت: شما اگر معناي متدولوژي را ميدانستيد به صراحت نمِيگفتيد كه مشكل ما اين است كه ما اول كار نميدانستيم متدولوژي چيست و ميخواهيم پرسان پرسان به آن دست يابيم.
مسعود شفيق در پاسخ گفت: براي اين كه نميدانستيم، هنوز هم به شما ميگويم نميدانستيم.
دكتر منصوري در پاسخ گفت: شما منتقدين را عوام فريب خوانديد، اما اين عين عوامفريبي نيست كه بگوييد بعد از آنكه به پايان كار رسيديم، بگوييد متدولوژي ما اين بود.
اگر شما بخشي بودن كار را تاييد ميكنيد، نبايد بگوييد مجبور بوديم اين گونه عمل كنيم
دكتر منصوري گفت: اگر شما بخشي بودن كار را تاييد ميكنيد، نبايد بگوييد مجبور بوديم اين گونه عمل كنيم.
مسعود شفيق پاسخ داد: من نگفتم ما مجبوريم، گفتم حل كرديم.
دكتر منصوري در پاسخ گفت: شما خود مدعي حل كردن هستيد؟ اما چه كسي تاكيد ميكند كه شما قادر بوديد مشكل ارتباط قطع شده بين بخشهاي مطالعه را برقرار كنيد.
مسعود شفيق پاسخ داد: شما بعد از شنيدن گزارش نهايي تاييد ميكنيد.
به نقشهاي اشاره كرديد كه به عنوان يكي از اسناد طرح، در دست من است
دكتر منصوري در پاسخ گفت: اين هم اتفاقاً يك موضع نامقبول ديگر است كه بگوييد اطلاعي از طرح جامع نداريد. شما در همين جلسه اشاره به نقشهاي كرديد كه به عنوان يكي از اسناد طرح در دست من است و اين سندي است كه خود شما، رسما آن را به شوراي شهر دادهايد.
لكه هاي بافت فرسوده؛ غلط و پر اشكال
اگر متدولوژي صحيحي داشتيد مرحله به مرحله، طرح را به تصويب مي رسانديد
وي افزود: اما خطاي شما اين جاست كه اگر متدولوژي صحيحي داشتيد، مرحله به مرحله و در گام اول، چشم انداز و اهداف را به تصويب ميرسانديد و اگر شوراي عالي شهرسازي و شوراي شهر تاييد كردند، به مرحله بعدي ميرفتيد؛ نه آنكه لكههايي را به عنوان بافت فرسوده بكشيد كه همه آنها هم غلط و پر اشكال است.
بي آن كه متن طرح اصلاح شود،
تنها در پاورپوينت ايرادات اصلاح شد
دكتر منصوري در ادامه گفت: شما آن قدر زيركي به خرج داديد كه وقتي به فصل چشم انداز و اهداف گزارش شما ايراد گرفته شد؟ بي آن كه متن طرح را اصلاح كنيد، تنها در پاورپوينت ايرادات را برطرف كرديد؛ چنانكه گزارش ارديبهشت، در مقايسه با گزارش اسفند شما به شوراي شهر، دو صفحهي سياست ها و راهبردها را اضافه دارد. اما شما نمي توانيد اشكالات آن را در پاورپوينت اصلاح كنيد؟ اين كار بايد در فرآيند طبيعي و منطقي خود حاصل ميشد و اگر نشد در يك هفته و دو هفته حاصل نخواهد شد؛ جز آنكه به ابتداي كار برگرديم.
اهداف را از كجا بدست آورديد و چه كسي آنها را تاييد و تصويب كرد؟
وي افزود: شما سه هدف فعاليت پذيري، انسجام و ارتقاي رفاه عمومي را مطرح كرديد، اما بحث ما اين است كه اين اهداف را از كجا بدست آورديد و چه كسي آنها را تاييد و تصويب كرد؟
وي گفت: شوراي شهر، شوراي عالي شهر سازي و جامعه هاي حرفهاي و ده ها جامعه فني و تخصصي وجود دارد و در كنار آنها مردم، به عنوان يك مرجع اطلاعات محسوب ميشوند كه هر يك ميتوانند يكي از روالهاي مشاركت پذيري را در طرح فراهم كنند.
منطقه 22 تهران به دستور شما فريز شد
دكتر منصوري افزود: منطقه 22 تهران به دستور شما فريز شد، تحت فشار ما كه مي گوييم شما به تراكم جمعيتي نابسمامان و ظالمانه موجود تهران نميپردازند؟ ميگوييد ما آقاي صدري را راضي كرديم.
جمعيت منطقه 22 درصد سيصد هزار نفر ميشود
مدير عامل شركت مشاور مادر تهران گفت: جمعيت منطقه 22 ، صد هزار نفر است كه سيصد هزار نفر ميشود.
دكتر منصوري گفت: آيا اين دويست هزار نفر بخشي از يك ميليون جمعيت مازاد نواحي پرتراكم است؟
مسعود شفيق افزود: اصلا از اين يك ميليون نفر به آنجا نميبريم.
اينها پروانههايي است كه صادر شده و در حال ساختن هستند
صدري افزود: اينها پروانههايي است كه صادر شده و در حال ساختن هستند.
مسعود شفيق افزود: مشكل شما من نيستم، مشكل دوستان نهاد هستند.
توپ را در زمين آقاي مهندس حبيباللهيان و غمامي نياندازيد
شما از رانتي بهره برديد كه امروز بايد به آن پاسخ دهيد
دكتر منصوري گفت: شما هر قدر بخواهيد اين توپ را در زمين آقاي مهندس حبيباللهيان و غمامي بياندازيد و فرافكني كنيد و به اين سوال كه بوم سازگان چگونه و از كجا ظاهر شد پاسخ ندهيد؛ اين مساله شما را رها نميكند.
وي تصريح كرد: شما از رانتي بهره برديد كه امروز بايد بتوانيد به آن پاسخ دهيد.
جلسهاي ديگر
در پايان مسعود شفيق با اشاره به اينكه من در جايگاهي نيستم كه به بخشي از سوالات پاسخ بدهم، با توجه به محدوديت زماني، وعده داد در جلسه ديگري حضور پيدا كند و به پرسشهاي طرح شده پاسخ گويد.
انتهاي پيام
نظرات