محمد کافی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص ارائه گزارش عملکرد هشت ساله خود در دانشگاه فردوسی مشهد، اظهار کرد: خود را فرزند دانشگاه فردوسی می‌دانم. در سال ۱۳۵۶ به عنوان دانشجوی کارشناسی وارد این دانشگاه شدم و تمام مقاطع تحصیلی غیر از دکتری را در این دانشگاه گذراندم. از سمت مربی در این دانشگاه شروع به کار کردم تا به امروز که هشت سال از مسئولیت‌ام به عنوان رئیس دانشگاه فردوسی می‌گذرد. در هشت سال گذشته اکثر اوقاتم را در دانشگاه گذراندم لذا این مکان را به تمام معنی خانه خود می‌دانم.
وی افزود: عملکرد دانشگاه در هشت ساله گذشته حاصل تلاش دسته جمعی تمام همکاران است. تمام خانواده دانشگاه تلاش کردند تا دانشگاه بتواند به اهدافی که برای خود ترسیم کرده است برسد. دستاوردهای این هشت سال بر بنای بلندی که بزرگان این دانشگاه در طول ۷۰سال گذشته بنا کردند گذاشته شده است. این عملکرد یک خشت کوچک بر بنای بلند دانشگاه فردوسی مشهد است.
با آرمان‌های یک دانشگاه مطلوب در شهر مشهد فاصله زیادی داریم
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد گفت: تمام امور در شرایط نسبی یا مطلق می‌توانند مورد بررسی قرارگیرند. بسیاری از پیشرفت‌هایی که به آن‌ها اشاره خواهم کرد به صورت نسبی است. به صورت مطلق با آرمان‌های یک دانشگاه مطلوب در شهر مشهد فاصله زیادی داریم. بسیاری از اهدافی که به دنبال آن بودیم محقق نشد. در شرایط موجود تلاش کردیم تا حداکثر بهره‌وری را داشته باشیم.
کافی تشریح کرد: یکی از معیارهای مهم در مدیریت دانشگاه، اخلاق محوری، توجه به معیارهای انسانی و اخلاقی در مدیریت است. تمام تلاشم را انجام دادم تا در این مدت دانشگاه را با اخلاق و منش انسانی اداره کنم. تلاش کردم انسان‌ها در این دانشگاه تکریم شوند. از این بابت از عملکرد دانشگاه راضی هستم و تمام آمارها نشان می‌دهند که توجه به مسائل انسانی و اخلاقی در این مدت پیشرفت خوبی داشته است.
وی بیان کرد: دانشگاه به شکلی اداره شده است که از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های موجود خود به ویژه منابع انسانی به بهترین نحو استفاده کند. در این دوره تلاش بر این بود که جوان‌گرایی شود و مدیران جوان در سطوح مختلف تربیت شدند. معاونان دانشگاه در دوره دوم مدیریت من ۱۰ سال جوان‌تر از دوره اول بودند. بسیاری از مدیران انتخاب شده در سطح دانشکده‌ها زیر ۴۰ سال سن دارند. دانشگاه علاوه بر اینکه مدیرانی بسیار موفق در داخل دانشگاه دارد، در سطح منطقه‌ای نیز بسیاری از دانشگاه‌ها توسط اعضاء هیات علمی این دانشگاه مدیریت می‌شوند. در سطح وزارتخانه و سازمان‌های مختلف مانند آستان قدس نمایندگان بسیار خوبی داریم.
هنر من در تعادل بخشی میان بخش‌های مختلف دانشگاه است
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به اینکه هنر من در تعادل بخشی میان بخش‌های مختلف دانشگاه است، تصریح کرد: در سیستم مدیریتی تلاش کردم تا هماهنگی لازم میان بخش‌های مختلف دانشگاه به شکلی ایجاد شود که هر بخش و هر گروه احساس کند از دید رئیس دانشگاه مهمترین بخش است. این موضوع انگیزه بسیار خوبی به همکاران دانشگاه می‌داد. تعیین هدف برای افراد و سازمان‌ها بسیار مهم است. در این دوره تلاش شد تا فرهنگ کار با برنامه در دانشگاه ترویج شود.
کافی گفت: یکی از مهمترین دستاوردهای دانشگاه این بود که مطالبات و حقوق پرسنل دانشگاه را پرداخت کرد. دانشگاه تلاش کرد تا از تمام ظرفیت قانونی خود استفاده کند تا پرسنل دانشگاه به صورت انگیزه‌مند به کار خود ادامه دهند. درحال حاضر دانشگاه در سطح اعضاء هیات علمی و کارکنان در شرایط خوبی قراردارد.
وی اظهار کرد: دانشکده‌های دانشگاه فردوسی مشهد در این هشت سال از نظر کمی و کیفی توسعه نسبتا متوازنی داشتند. تلاش کردیم تا جایگاه دانشکده‌های دانشگاه را در میان دانشکده‌های هم‌تراز خود در سطح کشور ارتقا دهیم. دانشکده‌ها در بعد سخت‌افزاری و نرم‌افزاری پیشرفت کردند. دانشکده حقوق و علوم سیاسی از جمله دانشکده‌هایی بود که خلاء آن در دانشگاه حس می‌شد که در این هشت ساله ایجاد شد و در حال حاضر به صورت مستقل عمل می‌کند.
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد با تاکید بر اینکه دانشگاه فردوسی همواره دانش محور و قوی بوده است، افزود: ماموریت‌های ویژه دانشگاه در سه محور تولید دانش، ترویج دانش و کاربست دانش برنامه‌ریزی شده است. تولید دانش از طریق پژوهش، ترویج دانش از طریق آموزش و کاربست دانش از طریق فناوری صورت می‌گیرد. در این دوره تلاش شد تا در میان این محورها توازن برقرار شود. دانش آموختگان این دانشگاه در تمام سطوح جزو موفق‌ترین دانشجویان بودند.
کافی ادامه داد: در معاونت آموزشی دانشگاه، مدیریتی تحت عنوان مدیریت برنامه‌ریزی آموزشی تاسیس شد. در این مدیریت چندین گروه مهم مانند گروه برنامه‌ریزی درسی و گروه «آیس» (مرکز آموزش، یادگیری و سنجش) که وظیفه آن برنامه‌ریزی یادگیری، آموزش و سنجش اساتید بود تاسیس شد. از آنجایی که محوریت اصلی حوزه آموزش دانشجویان هستند به پیشرفت دانشجویان توجه ویژه‌ای شد. در این حوزه گروه «شهاب» (شورای هدایت استعدادهای برتر دانشجویی) تاسیس شد. این گروه تلاش می‌کرد تا ۱۰ درصد دانشجویان برتر دانشگاه را شناسایی و بستر لازم را برای پیشرفت آن‌ها فراهم کند.
وی بیان کرد: در سال‌های اخیر علاوه بر نخبگان، به دانشجویانی که از سطح پایین‌تر علمی برخوردار بودند اما تلاش کردند تا به سطوح بالای علمی برسند توجه شد و مورد تقدیر قرار گرفتند. دستاورد مهم دانشگاه در حوزه آموزش به ویژه در چهار سال اخیر در خصوص الگوی مفهومی آموزش است. به این معنی که بدانیم دانشجویان مقاطع مختلف نیازمند چه توانایی‌ها، ظرفیت‌ها، اهداف و کارکرد هستند. این الگو تنها در سطح افراد محدود نشد بلکه الگوی مفهومی برای گروه‌های آموزشی و در آینده برای دانشکده‌ها نیز تدوین خواهد شد. به این معنی که یک گروه آموزشی چطور باید باهم حرکت کنند و عناصر تشکیل دهنده آن چگونه باهم هماهنگ باشند تا گروه به اهداف مورد نظر خود برسد.
توسعه ابعاد مختلف اکوسیستم پژوهش و فناوری در دانشگاه فردوسی مشهد
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد تشریح کرد: دانشگاه فردوسی مشهد از سال‌های گذشته بسترهای لازم در حوزه پژوهش و فناوری را آماده کرده بود. در این دوره تلاش کردیم تا اکوسیستم پژوهش و فناوری را با تمام ابعاد آن در دانشگاه تشکیل دهیم. با این هدف که در پژوهش تنها مستندسازی نکنیم. آنچه مهمتر از مستندسازی است، ایجاد دانش پایه، پیشران و تاثیرگذاری اجتماعی است. پس از ایجاد این دانش پایه بایستی بتوانیم این دانش را به شکل فناوری و تکنولوژیک درآوریم. سپس این دانش را تجاری سازی کرده و آن را در سطح جامعه ترویج دهیم.
تاسیس سه مرکز فناوری‌های پیشرفته در دانشگاه فردوسی
کافی خاطرنشان کرد: اکوسیستم پژوهش و فناوری دانشگاه امروزه کاملا فراهم است و زیر ساخت‌هایی که تا به امروز وجود نداشت را آماده کردیم. درحال حاضر در دانشگاه فردوسی مشهد سه مرکز فناوری‌های پیشرفته تاسیس کردیم. این مرکز فناوری‌های پیشرفته بسترساز و زمینه‌ساز تعامل میان بخش‌های مختلف اکوسیستم پژوهش و فناوری است. هلدینگ مخصوصی تاسیس کردیم تا بتواند دستاوردهای فناورانه دانشگاه را تجاری سازی کند. در حوزه علوم پیشران و علوم پایه نیز اقدامات بسیار گسترده‌ای انجام شده است.
وی گفت: در حوزه برنامه‌ریزی و برنامه محوری، معاونت طرح و برنامه دانشگاه فردوسی مشهد در این دوره بسیار فعال بود. سند راهبردی دانشگاه در این معاونت تنظیم شده و نظارت بر اجرای آن در این معاونت انجام می‌شود. سند راهبردی اول دانشگاه که از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ قرار بود اجرا شود با موفقیت نسبی به اجرا در آمد. تدوین سند راهبردی دوم دانشگاه از سال ۱۳۹۸ شروع و در پایان سال ۱۳۹۹ به تصویب هیات امنای دانشگاه رسید. اکنون دانشگاه فردوسی مشهد برای ۱۰ سال آینده، سند راهبردی مصوب هیات امنای خود را دارد. دانشگاه درحال فراهم آوردن بسترهای مختلف مورد نیاز است تا این سند در سطوح مختلف ماموریت گرایی با اهداف مختلف که برای دانشگاه ترسیم شده است را به بهترین شکل ممکن اجرا کند.
ایجاد سیستم اطلاعات مدیریتی در دانشگاه فردوسی
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد افزود: چارت کلی و چارت تحصیلی دانشگاه در دو دهه گذشته راکد بود. چارت تحصیلی و چارت کلی دانشگاه به تصویب وزارت عتف و هیات امنای دانشگاه رسید. درحال حاضر متناسب با نیازهای روز دانشگاه چارت تفصیلی دانشگاه را اجرا می‌کنیم. یک سیستم اطلاعات مدیریتی برای دانشگاه ایجاد شد تا هر مدیری بتواند از داده‌ها و اطلاعات دانشگاه استفاده کرده و آن‌ها را در مدیریت خود به کار ببرد. این سیستم از جمله دستاوردهایی است که می‌تواند بسیار کارآمد و کارساز باشد. نظارت راهبردی در دانشگاه تا به امروز محقق نشده بود، درحال حاضر گروه نظارت کاربردی تشکیل شده است که به کلیه امور کلان دانشگاه نظارت خواهد داشت.
کافی ادامه داد: در حوزه دانشجویی و فرهنگی در هشت سال گذشته تحولات گسترده‌ای داشتیم. در گذشته دو معاونت دانشجویی و فرهنگی وجود داشت که درحال حاضر با یکدیگر تلفیق شده و نام آن را «معاونت فرهنگی، اجتماعی و دانشجویی» قراردادیم. هدف از تشکیل این معاونت این است که حوزه رفاهی و امور رفاهی دانشجویی به بخش خصوصی برون سپاری شود. اولویت این معاونت به حوزه فرهنگ و فعالیت‌های داوطلبانه اختصاص یافته است. در این معاونت یک گروه برنامه‌ریزی فرهنگی اجتماعی تشکیل دادیم تا این معاونت بتواند براساس شرایط موجود در دانشگاه برنامه ریزی و اجرا کند.
وی بیان کرد: اوج افتخار حوزه معاونت فرهنگی، اجتماعی و دانشجویی در زمینه فعالیت‌ها و دستاوردهای دانشجویان است. دانشجویان دانشگاه فردوسی در طول تاریخ فعالیت این دانشگاه همواره افتخار آفرین بوده‌اند. در کلیه المپیادها و رویدادهای سطح ملی دانشجویان دانشگاه فردوسی افتخار آفرین هستند. کانون‌های فرهنگی و هنری دانشجویان همواره می‌درخشند. تشکل‌های مختلف اسلامی دانشگاه از نظر کمی و کیفی در این دوره توسعه یافتند. همچنین انجمن‌های علمی و شورای صنفی دانشگاهیان در این دوران اوج گرفتند. در سال‌های اخیر و به دلیل انتشار ویروس کرونا، فعالیت‌ها از حالت حضوری به مجازی تبدیل شد درحالی که فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی به صورت حضوری بسیار مهم است.
دانشگاه فردوسی دومین دانشگاه در فهرست بودجه بندی دانشگاه‌ها
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد تشریح کرد: دانشگاه فردوسی مشهد از نظر وسعت و جمعیت دانشجویی بسیار بزرگ است. در این دوره به صورت معیارمند به متولیان بودجه بندی در سطح وزارت عتف و سازمان برنامه و بودجه ثابت کردیم که بودجه اختصاص یافته به آن در سطح جایگاه دانشگاه فردوسی مشهد نیست. در حال حاضر دومین دانشگاه کشور، بعد از دانشگاه تهران هستیم که بیشترین میزان بودجه اختصاص یافته را دارد. بسیاری از مشکلاتی که در گذشته دانشگاه با آن‌ها مواجه بود با اختصاص این بودجه هماهنگ‌تر خواهند شد.
کافی خاطرنشان کرد: دانشگاه فردوسی نه تنها درحال حاضر بدهی ندارد، بلکه بسیاری از مجوزهای هزینه بر آینده را نیز دریافت کرده است. دانشگاه فردوسی در سال‌های اخیر از محل درآمدهای اختصاصی دانشگاه بسیاری از پروژه‌های عمرانی نیمه تمام خود را به اتمام رسانده است. برای مثال یکی از برنامه‌های آینده دانشگاه ایجاد مرکز آموزشی و فرهنگی در شمال کشور است که درحال حاضر محقق شده است. همکاران دانشگاهی پس از برطرف شدن همه گیری کرونا از این مرکز استفاده خواهند کرد.
وی تصریح کرد: مهمانسرای دانشگاه در گذشته در محوطه بیمارستان قائم قرار داشت و به صورت مشترک با دانشگاه علوم پزشکی استفاده می‌شد. اکنون دانشگاه در جوار پردیس خود مهمانسرایی همانند یک هتل ۵ ستاره ساخته است. سرای اساتید دانشگاه نیز یکی از پروژه‌های مهمی است که در این دوره ساخته شد. اساتید جوان دانشگاه با مشکل مهمی مانند مسکن مواجه هستند. بیش از ۵۰ واحد مسکونی در کنار پردیس دانشگاه برای اساتید ساخته شده است. اساتید می‌توانند حداقل در دو سال اول خدمت خود از این سرا استفاده کنند.
ساختمان متروکه‌ای در دانشگاه فردوسی مشهد نداریم
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد گفت: ساختمان آموزش پیشانی دانشگاه است. ساختمان آموزش دانشگاه فردوسی در سه دهه گذشته مرتب جابه‌جا می‌شد. دانشجویان از ابتداء ورود به دانشگاه تا زمان فارغ التحصیلی با این مرکز در ارتباط هستند. ساختمان آموزش دانشگاه در بهترین مکان دانشگاه ساخته شده است. در این دوره همچنین دانشکده علوم ورزشی نیز ساخته شد. همچنین بسیاری از ساختمان‌های نیمه تمام دانشگاه به بهره برداری رسید. امروز ساختمان متروکه‌ای در دانشگاه فردوسی مشهد نداریم.
کافی افزود: دانشگاه فردوسی بیشترین میزان استفاده را از اوراق خزانه اسلامی داشته است. معاونت اداری و مالی دانشگاه فقط در حوزه فیزیکی کار نکرده است. بلکه در حوزه نرم‌افزاری نیز اقدامات ارزشمندی داشته است. پردیس دانشگاه امروز هوشمند است. در پردیس تمام مولفه‌های انرژی و حوزه ترافیک قابل رصد است. تمام این اطلاعات به صورت لایه‌های مختلف اطلاعاتی می‌توانند روی هم قرار گیرند. حوزه حقوقی دانشگاه در این مدت تلاش کرده است تا اسنادی را که در گذشته کسب نشده است را بگیرد. در حوزه اداری و مالی هیچ مشکلی نداریم.
وی ادامه داد: دانشگاه فردوسی مشهد به دلیل وجود مضجع امام رضا(ع)، ظرفیت بسیار بالای هتلینگ شهر، پروازهای مختلف بین‌المللی و نام خراسان بزرگ که در طول تاریخ مهد علم و تمدن بوده است، ظرفیت بسیار خوبی برای بین‌المللی سازی دارد. در این هشت سال تلاش کردیم تا از این ظرفیت به خوبی استفاده کنیم. برای این حوزه ساختاری بسیار چابک تنظیم کردیم. تمام ظرفیت‌های دانشگاه را برای اساتید و دانشجویان بین‌المللی تعریف کردیم. اداره مستقلی برای دانشجویان بین‌الملل تاسیس کردیم که ماموریت آن پیگیری مسائل خاص دانشجویان بین‌الملل است.
کسب رتبه اول در ارزشیابی‌های وزارت عتف
رئیس دانشگاه فردوسی مشهد اظهار کرد: در چندین دوره ارزشیابی انجام شده در سطح وزارت عتف دانشگاه فردوسی مشهد رتبه اول را کسب کرده است. درحال حاضر باوجود تمام محدودیت‌های کرونایی ۲۶۰۰ دانشجوی بین‌الملل از بیش از ۲۰ ملیت مختلف داریم. یکی از افتخارات دانشگاه در حوزه کسب درآمد و اعتبار بین‌المللی، دانشجویان بین‌المللی دانشگاه هستند. در این هشت سال دانشگاه تاثیر بسیار زیادی در تربیت و توانمندسازی اساتید کشورهای همسایه مانند افغانستان، عراق و لبنان داشت. درحال حاضر زیرساخت‌های لازم برای جهش مجدد دانشگاه در عرصه بین‌المللی شدن پس از رفع موانع موجود فراهم شده است.
مسئولیت پذیری اجتماعی محور اصلی سند راهبردی دوم دانشگاه
کافی بیان کرد: در گذشته دانشگاه به دلایل مختلف در انزوا قرار داشت، تلاش کردم تا با سازمان‌ها و نهادهای مختلف وارد تفاهم و تعامل شویم. در این جهت امروز دانشگاه جایگاه بسیار خوبی دارد. مسئولیت پذیری اجتماعی دانشگاه یکی از محورهای اصلی دانشگاه در سند راهبردی دوم است.
وی تشریح کرد: در هر استان یک هیات نظارت، ارزیابی و تضمین کیفیت قراردارد. دانشگاه مادر هر استان مسئولیت این هیأت را بر عهده دارد. در هشت سال گذشته تلاش کردیم تا نظارتی بر واحدهای مختلف آموزش عالی داشته باشیم تا آن‌ها نیز به موازات دانشگاه فردوسی مشهد توسعه کیفی داشته باشند. تمام هدف ما این است که واحدهای مختلف آموزشی استان همگرا شوند و نقشی موثر در توسعه استان داشته باشند.
انتهای پیام
نظرات