اعظم ملکی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا با اشاره به پژوهشی با عنوان بررسی فراوانی دلایل عدم استفاده‌ی سالمندان از مراقبت‌های ادغام یافته‌ی سالمندی در مراکز جامع سلامت شهر زنجان در سال ۱۴۰۲، به بیان نحوه اجرا و نتایج حاصل از اجرای این طرح پرداخت و اظهار کرد: در این مطالعه، محیط پژوهش، همه مراکز جامع سلامت شهر زنجان بود و جامعه پژوهش، ۳۵۳ نفر از افراد بالای ۶۰ سالی بودند که یا اصلا از خدمات این مراکز استفاده نکرده بودند و یا طی یک سال اخیر، مراجعه‌ای به این مراکز نداشته‌اند.
وی با بیان اینکه بر اساس این پژوهش، بیش از نیمی از افراد بالای ۶۰ سالی که به طور کلی یا طی یک سال گذشته به مراکز جامع سلامت مراجعه‌ای نداشته‌اند، زن بودند و بیش از ۶۱ درصد آنان در گروه سنی ۶۰ تا ۶۵ سال قرار داشتند، افزود: نزدیک به نیمی از آنان بی‌سواد، متاهل و بیکار بودند و ۵۳ درصد از آنان در وضعیت اقتصادی متوسط قرار داشتند و وضعیت سلامتی خود را در حد خوب توصیف کرده و آگاه به زمان و مکان بودند و ارتباط کلامی خوبی داشتند.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه پژوهش انجام شده، با طراحی یک پرسشنامه استاندارد، به شناسایی دلایل عدم مراجعه جمعیت هدف به مراکز جامع سلامت پرداخته شده است، اظهار کرد: نتایج شامل طیف وسیعی از دلایل از جمله دلایل مربوط به اطلاع‌رسانی خدمات به سالمندان، دسترسی به امکانات یا اطلاعات بهداشتی از سایر منابع، دلایل فردی و خانوادگی، دلایل مربوط به کیفیت خدمات ارائه شده در مراکز جامع سلامت و ترجیح دریافت خدمات از بخش خصوصی بود.
وی گفت: بیش از نیمی از افراد اصلا نمی‌دانستند در مراکز جامع سلامت چه نوع خدماتی به سالمندان ارائه می‌شود و ۴۹ درصد اطلاعی از آدرس نزدیک‌ترین مرکز بهداشت به محل سکونت خود نداشتند. همچنین بیش از نیمی از آنان معتقد بودند اطلاعات بهداشتی را از فضای مجازی و رسانه‌ها کسب می‌کنند و تمایلی به دریافت خدمات از مراکز جامع سلامت نداشتند. ۶۲ درصد نیز به دلیل وجود افراد تحصیل‌کرده در خانواده خود و کسب اطلاعات لازم از آنان، از مراجعه به مراکز جامع سلامت امتناع می‌کردند.
این پژوهشگر با بیان اینکه ۴۴ درصد از جمعیت هدف این پژوهش از تجهیزات اولیه‌ی پزشکی مثل ترازو، فشارسنج، گلوکومتر و ... برخوردار بودند و اعتقاد داشتند با وجود این تجهیزات نیازی به مراجعه به مراکز جامع سلامت ندارند، افزود: ۵۸ درصد افراد مورد مطالعه، تمایل به خوددرمانی و استفاده از طب سنتی داشتند و از این رو تمایلی به مراجعه به مراکز جامع سلامت نداشتند. ۴۸ درصد به دلیل مشکلات جسمانی متعدد قادر به مراجعه نبودند و ۵۳ درصد، علاوه بر مشکلات جسمانی نیاز به یک همراه برای آدرس‌یابی و جابه‌جایی داشتند.
وی با اشاره به اینکه ۸۵ درصد سالمندان به علت وجود مشکلات متعدد در خانواده، مراجعه‌ی خود به مراکز جامع سلامت را در پایین‌ترین اولویت قرار داده بودند، اظهار کرد: بخش عمده‌ای از جمعیت هدف، کیفیت ارائه خدمات از نظر رفتار و برخورد نیروی انسانی را مطلوب توصیف کرده بودند و درصد قابل توجهی نامناسب بودن فضای فیزیکی مراکز برای تردد سالمندان از جمله داشتن پله‌های زیاد و نبود مسیر برای عبور ویلچر را دلیل عدم مراجعه‌ی خود عنوان کرده بودند.
ملکی عنوان کرد: شلوغ بودن مراکز به دلیل ارائه‌ی خدمات بهداشتی به سایر گروه‌های سنی، قرار گرفتن در صف انتظار برای ویزیت پزشک، نامناسب بودن زمان ویزیت پزشک و تلاقی آن با ساعت کاری اعضای خانواده‌ی سالمند که باعث می‌شود کسی نتواند سالمند را برای مراجعه به مرکز همراهی کند، از دیگر دلایل عنوان شده در این مصاحبه‌ها بود.
وی با بیان اینکه ۲۸درصد سالمندان، استفاده از خدمات بخش خصوصی را به دلیل سرعت بیشتر و کیفیت بالاتر ارائه خدمات، به مراکز دولتی ترجیح می‌دادند، گفت: طبق پژوهش انجام شده، عدم هماهنگی نوع خدمات با نیازهای سالمندان باعث شده حتی افرادی که از نظر تحصیلات و وضعیت اقتصادی در سطح پایینی قرار دارند نیز برای دریافت خدمات به بخش خصوصی مراجعه کنند.
ملکی، گام بعدی این مطالعه را طراحی مداخلاتی برای بهبود وضعیت خطرناک سالمندی عنوان کرد و افزود: پیش‌بینی می‌شود با این مداخلات، ابعاد مختلف کیفیت و اثرگذاری خدمات و در کنار آن کمیت خدمات افزایش یابد.
انتهای پیام
نظرات