به گزارش ایسنا، سرطان یکی از بیماریهای مزمن و غیرواگیر است که میتواند زندگی افراد را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد. طبق آمار سازمان جهانی بهداشت، تنها در سال ۲۰۲۲، حدود ۲۰ میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا شدهاند و نزدیک به ۱۰ میلیون نفر نیز جان خود را بر اثر آن از دست دادهاند. این روند همچنان رو به افزایش است و پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۵۰، تعداد مبتلایان جدید به سرطان به بیش از ۳۵ میلیون نفر در سال برسد. این موضوع زنگ خطری جدی برای سیستمهای بهداشتی در سراسر جهان است. در ایران نیز طی یک دهه گذشته، سرطان به دومین عامل مرگومیر تبدیل شده و نگرانیهای فراوانی را در جامعه پزشکی و خانوادهها ایجاد کرده است.
با این حال، موضوعی که کمتر به آن توجه شده، وضعیت تغذیه بیماران مبتلا به سرطان است. تغذیه درست نقش مهمی در افزایش مقاومت بدن در برابر عوارض درمان، کاهش ضعف عمومی، بهبود کیفیت زندگی و حتی افزایش طول عمر بیماران دارد. متأسفانه، مراقبتهای تغذیهای اغلب در حاشیه خدمات درمانی قرار دارند. این در حالی است که بسیاری از بیماران دچار مشکلات تغذیهای، کاهش وزن شدید و ضعف جسمی میشوند. توجه به این بخش از درمان میتواند نقش مهمی در حمایت همهجانبه از بیماران ایفا کند. شناخت دقیق نیازهای تغذیهای بیماران سرطانی و برطرف کردن آنها، یکی از گامهای کلیدی در بهبود مراقبتهای حمایتی است.
در همین راستا، آرزو حقیقیان رودسری، استادیار گروه تغذیه در جامعه از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به همراه دو تن از همکارانش و با همکاری دانشگاههای علوم پزشکی ایران و شیراز، پژوهشی انجام دادهاند تا دیدگاه متخصصان مختلف درباره چگونگی بهبود وضعیت تغذیه بیماران مبتلا به سرطان را بررسی کنند. در این تحقیق تلاش شده تا با شنیدن نظرات افراد حاضر در خط مقدم مراقبت از بیماران، راهکارهایی برای بهبود شرایط تغذیه آنها پیدا شود.
برای انجام این پژوهش، محققان از روش مصاحبه نیمهساختار یافته استفاده کردند. آنها با ۱۶ نفر از پزشکان متخصص سرطان (آنکولوژی)، پرستاران بخش سرطان و متخصصان تغذیه گفتگو کردند.
یافتههای این پژوهش نشان دادند که برای بهبود وضعیت تغذیه بیماران مبتلا به سرطان، اقدامات مختلفی باید انجام شود. از جمله این اقدامات میتوان به حضور فعال متخصص تغذیه در تیم درمان، بهبود مدیریت تهیه و توزیع غذا در بیمارستانها، آموزش بیماران و کادر درمان، مشارکت سازمانهای حمایتی و جذب نیروی انسانی بیشتر اشاره کرد.
محققان به این نتیجه رسیدند که چالشهای مربوط به تغذیه بیماران سرطانی، تنها با یک راهحل ساده قابل حل نیست. این مشکلات ابعاد مختلفی دارند و برای برطرف شدن آنها باید بودجه کافی اختصاص یابد، مردم از طریق خیریهها و سازمانهای غیر دولتی مشارکت داشته باشند و هماهنگی گستردهای میان دانشگاهها، مراکز درمانی و نهادهای سلامت برقرار شود.
در بخشهای تکمیلی پژوهش نیز تأکید شده که کمبود نیروی متخصص، ناآگاهی برخی بیماران و حتی کادر درمان، نبود زیرساخت مناسب برای توزیع غذای با کیفیت، و مشکلات مدیریتی از جمله موانع جدی در مسیر مراقبت تغذیهای از بیماران سرطانی است.
همچنین گفته شده که مشارکت بینالمللی و بهرهگیری از تجربیات سایر کشورها نیز میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. پژوهشگران بر این باورند که تغذیه بیماران نباید به بعد از درمان محدود شود و باید از همان زمان تشخیص آغاز شده و تا پایان عمر ادامه پیدا کند.
مقاله علمی پژوهشی حاصل از این مطالعه در مجله «تحقیقات نظام سلامت» منتشر شده است. این نشریه وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان است و به انتشار پژوهشهای علمی در زمینههای بهداشت و درمان میپردازد.
انتهای پیام
نظرات