لیدا وعیدی، فعال تئاتر کودک و نوجوان در گفتگویی با ایسنا درباره تاثیرات جنگ بر حوزه تئاتر کودک گفت: قطعا در شرایط جنگی تولید و اجرای تئاتر کودک و نوجوان با کاهش چشمگیری مواجه شده است چون اولویت اصلی خانوادهها و مسئولان مرتبط با تئاتر کودک و نوجوان، در ابتدا ، حفظ امنیت خود و کودکان است.این امر منجر به لغو یا تعویق اجراهای تئاتر، تعطیلی سالنها و کاهش فعالیتهای فرهنگی شده است.
او با اشاره به پیامدهای هر جنگی افزود: همانطور که میدانیم، جنگ معمولاً با فشار اقتصادی همراه است. کاهش بودجههای فرهنگی، مشکلات مالی برای گروههای نمایشی و کاهش توان اقتصادی خانوادهها برای خرید بلیت، همگی بر تولید و اجرای تئاتر تأثیر منفی گذاشته است.
وعیدی اضافه کرد: در شرایط بحرانی بعد از جنگ، خانوادهها ممکن است اولویت خود را بر نیازهای اساسی مانند خورد و خوراک و نیازهای اولیه و امنیت قرار دهند و فعالیتهای فرهنگی و تفریحی مانند تئاتر در اولویتهای بعدی قرار گیرد و همینطور ترس از حملات احتمالی یا نگرانی از وضعیت آینده میتواند باعث شود خانوادهها از حضور در مکانهای عمومی مانند سالنهای تئاتر خودداری کنند.
او با اشاره به تعطیلی بعضی از سالنهای تئاتر کودک و نوجوان در شرایط فعلی، اضافه کرد: بسیاری از سالنهای تئاتر کودک و نوجوان همچنان تعطیل بوده و تعدادی از آنها به تازگی فعالیت خود را آغاز کردهاند. متاسفانه گاهی شرایط پرتنش جنگ میتواند بر روحیه و خلاقیت هنرمندان تئاتر، بهویژه آنهایی که با کودکان کار میکنند نیز تأثیر منفی بگذارد و تولید آثار جدید را کمی دشوار سازد.
وعیدی در عین حال با بیان اینکه تجربه جنگ میتواند بر پربار شدن بعضی از آثار هنری تاثیرگذار باشد، افزود: گاهی وضعیت میتواند متفاوت باشد و حتی فرصتهای جدیدی را ایجاد کند زیرا تجربیات دوران جنگ میتواند به طور مستقیم یا غیرمستقیم در تولید آثار تئاتری منعکس شود و هنرمندان از این تجربیات برای خلق داستانها و نمایشهای خود استفاده کنند.
او در پاسخ به اینکه تئاتر چگونه میتواند بر برونریزی اضطرابها و تنشهای کودکان در شرایط بعد از جنگ موثر باشد، توضیح داد:به عنوان یک فعال تئاتر کودک و نوجوان جوان معتقدم که مسئولیت ما هنرمندان در این عرصه بعد از جنگ ممکن است کمی متفاوتتر باشد زیرا کودکان و نوجوانان پس از جنگ، بیش از هر زمان دیگری به فضاهایی برای بیان احساسات، تخلیه روانی و یافتن امید و انگیزه نیاز دارند. بنابراین تئاتر میتواند ابزار قدرتمندی برای این منظور باشد. بنابراین هنرمندان با تولید آثاری که به موضوعاتی مانند صلح، دوستی، بازسازی و امید میپردازند، میتوانند ارتباط موثری را با آنها برقرار کنند .
وعیدی ادامه داد: از آنجاکه تجربیات دوران جنگ میتواند حساسیت کودکان و نوجوانان را نسبت به مسائل اجتماعی، انسانی و سیاسی افزایش دهد، این امر میتواند زمینه را برای تولید آثار عمیقتر و تأثیرگذارتر فراهم کند که بسیار حائز اهمیت است.
او که چندی پیش برای شرکت در گردهمایی استیج (اتحادیه جهانی حمایت از تئاتر کودک و نوجوان) به آلمان دعوت شده بود، در این باره گفت: امسال فرصتی بود تا به عنوان کارگردان و نماینده ایران در «استیج آلمان» در هامبورگ، سمینار و کنفرانسی را برگزار کنم. این رویداد مهم، گردهمایی ۲۴ کارگردان تئاتر کودک و نوجوان از ۲۲ کشور و ۵ قاره بود تا تجربیات بینالمللی خود را به اشتراک بگذاریم و راهکارهایی برای تقویت و رشد، ارتباط بین نسلی و جهانی در این حوزه بیابیم.
وعیدی اضافه کرد: متأسفانه تنها یک هفته مانده به پرواز و پس از چهار ماه تلاش بیوقفه برای شرکت در این رویداد (که از ۲۲ تا ۲۹ ژوئن ۲۰۲۵ برگزار شد)، جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و تعطیلی پروازها برنامههای سفرم را معلق کرد و مانع حضورم در این استیج بینالمللی شد. این اتفاق هم برای من و هم برای هیات مدیره «استیج آلمان» بسیار ناراحتکننده بود. با این حال، با همکاری ارزشمند «استیج آلمان»، قرار شد بیانیهای را برای این گردهمایی به صورت تصویری تنظیم کنم. با وجود دسترسی نداشتن به اینترنت در زمان مقرر، توانستم بیانیه را به صورت کتبی ارسال کنم. در روز اختتامیه، «جولیا»، عضو هیات مدیره «استیج آلمان»، بیانیه مرا ارایه کرد و خوشحالم که توانستم پیام صلح و دوستی خود را به همکاران و کارگردانان سراسر جهان برسانم.
بیانیه او با عنوان «هنر، پلی برای اتحاد جهانی» به شرح زیر نگاشته شده است:
«کارگردانان عزیز، همکاران و علاقهمندان به هنر گرامی،
با قلبی سنگین و نهایت تاسف امروز با شما صحبت میکنم، نه از «استیج» در آلمان که با شور و اشتیاق فراوان انتظارش را میکشیدم، بلکه از راه دور. بیصبرانه منتظر شرکت در این گردهمایی مهم بودم تا دیدگاههایم را به اشتراک بگذارم و ایدههایم را در مورد تئاتر کودک و نوجوان تبادل کنم، حوزهای که معتقدم قدرت عظیمی در شکلدهی نسلهای آینده دارد.
هنر، در نابترین شکل خود، از تمام مرزها فراتر میرود. این یک زبان جهانی است که با روح سخن میگوید، افراد را بدون در نظر گرفتن ملیت، نژاد، فرهنگ یا وابستگیهای سیاسی آنها به هم متصل میکند. این پلی است که قلبها و ذهنها را متحد میسازد و در دنیایی که اغلب با تفاوتهایی تقسیم شده است، تفاهم و همدلی را تقویت میکند.
ما، به عنوان هنرمندان، مسئولیت منحصر به فردی داریم. مأموریت ما خلق، الهامبخشی و گرد هم آوردن مردم است. ما نباید اجازه دهیم خودمان درگیر درگیریهای سیاسی و اجتماعی ملتها شویم. در عوض، تمرکز ما باید بر روی چشمانداز مشترک هنر به عنوان نیروی وحدتبخش باقی بماند، که همکاری و احترام متقابل را در میان هنرمندان سراسر جهان تقویت میکند. از طریق هنر، و تنها از طریق هنر، میتوانیم واقعاً نسلها و افراد را در سراسر جهان متحد کنیم.
متاسفانه، یک بار دیگر، ناآرامیهای جنگ در سرزمین مادریام مانع از پیوستن من به شما شده است. همین مسئلهای که ما سعی داریم از طریق هنر بر آن فائق آییم، مستقیماً بر توانایی من برای شرکت در این تبادل فرهنگی حیاتی تأثیر گذاشته است. بسیار ناراحتکننده است که چنین شرایطی همچنان مانع تلاشهای هنری و فرهنگی میشود.
امید خالصانه من برای آیندهای است که هنرمندان از هر گوشه جهان بتوانند آزادانه ارتباط برقرار کرده و همکاری کنند، بدون آنکه تحت تأثیر چالشهای ژئوپلیتیکی کشورهای خود باشند. باشد که روزی فرا رسد که هنر واقعاً مرزی نشناسد و قدرت آن برای اتحاد به طور کامل محقق شود.
از درک شما سپاسگزارم. از نظر روحی با شما هستم و امیدوارم آیندهای روشنتر و هنریتر برای همه فراهم شود. مشتاقانه منتظر ملاقات با همه شما در گردهمایی دیگری در استیج بینالمللی در جهان هستم.»
انتهای پیام
نظرات