به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی،  محمدرضا ابراهیمی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در اندونزی گفت: در پی حمله جنایت‌ بار، بی ‌سابقه و برنامه‌ریزی ‌شده رژیم صهیونیستی به خاک جمهوری اسلامی ایران که منجر به شهادت شماری از مردم بی‌گناه از جمله زنان، کودکان و دانشمندان شد، ملت‌ها و نهادهای اسلامی در گوشه و کنار جهان اسلام واکنشی جدی، عاطفی، و چندوجهی از خود نشان دادند.

وی افزود: در این میان، اندونزی – به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین کشورهای اسلامی جهان با جمعیتی آگاه و تاریخچه‌ای غنی از همدلی با ملل مظلوم – موضعی شفاف و در حین حال عمیق اتخاذ کرد؛ موضعی که فراتر از بیان سیاسی صرف، حامل نشانه‌هایی از همبستگی فرهنگی، دینی و تاریخی با ملت ایران بود.

رایزن فرهنگی ایران در اندونزی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در واکنش به جنگ تحمیلی رژیم صهیونیستی و آمریکا علیه ایران توضیح داد: در اولین اقدام دولت و وزارت امور خارجه اندونزی با صدور بیانیه ای دو طرف را به خویشتنداری دعوت کرده و اقدامات رژیم صهیونیستی را در تعدی و تجاوز به خاک جمهوری اسلامی و شهادت هموطنان کشورمان محکوم کرد. شورای مرکزی نهضت‌العلما (PBNU) هم با انتشار بیانیه‌ای مهم، حمله یکجانبه اسرائیل را محکوم و حق جمهوری اسلامی ایران در دفاع مشروع از خود را به رسمیت شناخت. این موضع‌گیری نه تنها از وجاهت دینی و حقوقی برخوردار بود، بلکه نشان داد که نهادهای ریشه‌دار دینی در اندونزی نگاهی فراتر از ملاحظات سیاسی روزمره داشته و دغدغه ‌مند تحقق عدالت بین‌المللی هستند. این نهاد همچنین از سازمان ملل ،دولت اندونزی و دیگر بازیگران جهانی خواست تا به سرعت برای مهار بحران وارد عمل شوند.

ابراهیمی همچنین بیان کرد: از سوی دیگر سازمان محمدیه که همواره نقش فعالی در عرصه بیداری اسلامی ایفا کرده است، در دیداری با هیأت سفارت جمهوری اسلامی ایران درجاکارتا، بر ضرورت وحدت امت اسلامی در برابر ظلم تأکید کرد و خود را هم‌ راستا با ایران در حمایت از فلسطین معرفی نمود. استادان و رهبران محمدیه، با پرهیز از افتادن در دام تقسیمات مذهبی به‌صراحت اعلام کردند که هدف مشترک همه مسلمانان باید مقابله با اشغالگری و حمایت از ملت‌ هایی باشد که در خط مقدم مقاومت قرار دارند. این مواضع، نشانگر بلوغ سیاسی و فکری نهادهای اندونزیایی و درک عمیق آنان از ژئوپلیتیک مقاومت است.

وی درباره نقش زنان اندونزیایی در حمایت از مقاومت ایران توضیح داد: در این میان، صدای زنان مسلمان اندونزی نیز طنین‌ انداز شد. سازمان زنان نهضت‌العلما (Muslimat NU) به ریاست خفیفه ایندار پاراوانسا، با دعوت به دعا برای صلح جهانی، نگاه معنوی و انسانی‌ تری به بحران داشت. این نهاد با اشاره به تأثیرات فاجعه ‌بار جنگ بر زنان و کودکان، بر نقش محوری خانواده‌ها در پایداری جامعه اسلامی تأکید کرد. تأکید بر تلاوت دسته ‌جمعی قرآن به‌عنوان ابزار معنوی حفظ امنیت ملی، خود گویای پیوند عمیق دیانت و میهن‌دوستی در ذهن و عمل مسلمانان اندونزی است.

حمایت گسترده اندیشمندان اندونزیایی از جمهوری اسلامی ایران

رایزن فرهنگی ایران در اندونزی در ادامه بیان کرد: از سوی دیگر مجلس علمای اندونزی (MUI) نیز بیانیه‌ای فراگیر صادر کرد و با صراحت تمام از ملت‌ها، دولت‌ها و سازمان‌های اسلامی خواست تا اقدامات مؤثری برای توقف تجاوزگری اسرائیل و حمایت از حقوق ملت فلسطین و حق دفاع جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کنند. این بیانیه که با استناد به آیات قرآن کریم تدوین شده، نه ‌تنها به ارائه توصیه‌ های دینی و اخلاقی بسنده نکرد، بلکه نقشه راهی عملی در حوزه دیپلماسی، اقتصاد مقاومتی، بسیج عمومی و حمایت از نهادهای بین‌المللی همچون دیوان کیفری بین‌المللی ارائه داد. در این بیانیه، ایران نه به‌عنوان یک کشور شیعه، بلکه به‌ عنوان نماد ایستادگی امت اسلامی در برابر ظلم و تجاوز شناخته شده است. در فضای فکری و دانشگاهی نیز نشست‌ هایی همچون «تدبر لیدمی» که با حضور نخبگان اهل‌سنت، اندیشمندان سیاسی و علمای دینی برگزار شد، نشان داد که جامعه اندونزی نسبت به بحران اخیر نگاه تحلیلی و استراتژیک دارد. سخنرانان این نشست‌ها با تأکید بر استقلال راهبردی اهل‌سنت، خواستار نگاهی فراگیر به مسئله فلسطین شدند؛ نگاهی که ایران را نه دشمن، بلکه رقیب مشروع اسرائیل در میدان مبارزه می‌داند. این موضع نوعی رشد گفتمانی در بین نخبگان اهل‌سنت اندونزی است که همزمان با نقد برخی عملکردهای منطقه‌ای، بر ضرورت همبستگی امت در برابر پروژه‌ های تفرقه‌ افکنانه جهانی تأکید دارند.

وی درباره حمایت گسترده اندیشمندان اندونزیایی از جمهوری اسلامی ایران بیان کرد: در همین راستا، دین شمس‌الدین – چهره برجسته فکری و دینی اندونزی – با صراحت اعلام کرد که ایران حق دارد از خود دفاع کند و اسرائیل باید برای تحقق صلح، مهار و خنثی شود. او از تلاش‌های اسرائیل برای جلب حمایت آمریکا انتقاد کرد و هشدار داد که تداوم این روند می‌تواند به جنگی جهانی بدل شود. تأکید وی بر کنار گذاشتن اختلافات فرقه ‌ای و تمرکز بر دشمن اصلی امت، پژواکی از وحدت اسلامی بود که در فضای عمومی اندونزی نیز بازتاب یافت.

ابراهیمی همچنین گفت: آنچه در مجموع از واکنش چندلایه و گسترده اندونزی می‌توان برداشت کرد، آن است که جامعه اسلامی این کشور با بهره‌گیری از همه ظرفیت‌های دینی، مدنی، دانشگاهی و رسانه‌ای خود، نقش مؤثری در بیدارسازی وجدان امت اسلامی ایفا کرده است. این واکنش، نه صرفاً حمایت از یک کشور، بلکه دفاع از حقیقت، مظلومیت و عدالت است؛ همان مؤلفه‌هایی که محور اصلی دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران را تشکیل می‌دهند. از این منظر، بحران اخیر، نه صرفاً یک حادثه سیاسی، بلکه آزمونی برای سنجش عمق دیپلماسی فرهنگی ایران و میزان اثرگذاری آن در میان نخبگان و جوامع مسلمان بوده است. آزمونی که به نظر می‌رسد با همدلی، صداقت و حضور فعال نهادهای اندونزیایی، نتیجه‌ای روشن و امیدبخش داشته است.

تحلیل واکنش نهادها، افکار عمومی و نخبگان اندونزی

رایزن فرهنگی ایران در اندونزی با اشاره به پیشینه روابط فرهنگی ایران و اندونزی، واکنش مقامات دولتی، نهادهای مدنی و افکار عمومی نسبت به حمله اخیر به ایران گفت: برگزاری موفق مراسم «دفتر یادبود شهدای حمله رژیم صهیونیستی» در تاریخ ۳ ژوئیه ۲۰۲۵ در محل اقامت سفیر جمهوری اسلامی ایران در جاکارتا یکی از این اقدامات است. مراسمی که در دو نوبت – ویژه دیپلمات‌ها و عموم مردم – برگزار شد و بیش از ۶۰۰ شهروند اندونزیایی در آن حضور یافتند و با امضای طومار جنایات رژیم صهیونیستی و تجاوز آن به ایران را محکوم کردند، نه‌تنها بیانگر همدلی مردمی، بلکه حاکی از واکنشی سازمان‌یافته و برخاسته از باورهای اسلامی و انسانی ملت اندونزی بود.

وی افزود: در این مراسم، امضای طومار محکومیت اسرائیل توسط صدها نفر، نگارش دل‌نوشته‌های مردم، و حضور گسترده شخصیت‌های مذهبی و فرهنگی از سازمان‌هایی مانند نهضت‌العلما، محمدیه، مجلس علمای اندونزی، و سازمان‌های حقوق بشری، همگی نشان داد که افکار عمومی اندونزی این حمله را نه به‌عنوان یک مسئله منطقه‌ای، بلکه به عنوان مسئله‌ای وجدانی، انسانی و اسلامی درک کرده‌اند.

روایت رسانه‌های اندونزی و اصلاح گفتمان تحریف‌شده

ابراهیمی درباره روایت جریان اصلی در اندونزی از حمله رژیم صهیونیستی به ایران و عملکرد شبکه های اجتماعی در این باره گفت: رسانه‌های جریان اصلی اندونزی، مانند Detik، Tribun News، Kumparan، RRI، Tempo و Antara News، با پوشش خبری گسترده از این حمله و انعکاس ابعاد فاجعه‌بار آن، نقش مهمی در انتقال حقیقت ایفا کردند. گزارش‌های تحلیلی منتشرشده در این رسانه‌ها، حمله به غیرنظامیان را «جنایت علیه بشریت» و «نقض آشکار حقوق بین‌الملل» توصیف کردند.

رایزن فرهنگی ایران در اندونزی ادامه داد: در این میان، نقش  سفارت جمهوری اسلامی و رایزنی فرهنگی در اندونزی به‌ عنوان ستون فکری و اجرایی دیپلماسی عمومی و فرهنگی پررنگ بود. تولید بیش از 25 کلیپ ویدئویی، طراحی پوسترهای چندزبانه، بنرهای تصویری و اینفوگرافی‌هایی به زبان‌های اندونزیایی و انگلیسی، توانست فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی را به بستری برای روشنگری بدل سازد. همین اقدامات موجب شد تا صدای حقیقت و مظلومیت ملت ایران از دل رسانه‌های اندونزی شنیده شود.

نقش دانشگاه‌ها و نخبگان علمی و استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی موجود

وی درباره واکنش دانشگاه‌ها، اساتید و تشکل‌های دانشجویی به این تجاوز توضیح داد: شواهد نشان می‌دهد که اساتید دانشگاه‌های جاکارتا، یوگیاکارتا و باندونگ، همراه با تشکل‌های اسلامی دانشجویی، در قالب حضور در مراسم یادبود، سخنرانی‌های عمومی و نگارش مقالات، نقش مهمی در روشن ساختن ابعاد حمله ایفا کردند.

رایزنی فرهنگی با بهره‌گیری از ظرفیت اتاق های ایران، جلسات همفکری و ارسال منابع معتبر به مراکز علمی، تلاش کرد تصویری دقیق و مستند از وضعیت منطقه ارائه دهد. برخی دانش‌آموختگان دوره‌ها نیز در فضای مجازی و رسانه‌ای به دفاع از ایران پرداختند.

سهم دیپلماسی فرهنگی در شکل‌گیری واکنش‌های مردمی و نخبگانی

وی درباره نقش دیپلماسی فرهنگی در ایجاد همدلی اندونزیایی ها با مردم ایران گفت: واقعیت آن است که سال‌ ها تلاش مستمر مراکزفرهنگی در قالب برگزاری هفته ‌های فرهنگی ایران، مشارکت دربرپایی برنامه ها ، مناسبت ها و نمایشگاه‌ها، همکاری با نهادهای دانشگاهی، و راه‌اندازی اتاق‌های ایران‌، زمینه‌ساز شکل‌گیری ذهنیتی مثبت و همدلانه از ایران در میان مردم اندونزی شده است.

ابراهیمی همچنین بیان کرد: برگزاری مراسم یادبود شهدای حمله اسرائیل به ایران، در چنین بستری توانست به‌سرعت از حمایت مردمی و رسانه‌ای گسترده برخوردار شود. برآورد می‌شود که حدود ۷۰ درصد از واکنش‌های اجتماعی و رسانه‌ای اخیر، به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم متأثر از زیرساخت فرهنگی-رسانه‌ای ایجادشده با کمک نهاد های فرهنگی مستقر در این کشور بوده است.این تجربه ثابت کرد که سرمایه‌گذاری در حوزه فرهنگ، حتی در بسترهای غیرسیاسی، می‌تواند در لحظات بحرانی به ابزار دفاع ملی تبدیل شود.

انتهای پیام