علی ربیعی، دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور و  استاد دانشگاه در پی درگذشت ثمینه باغچه‌بان، نویسندهٔ کودکان و نوجوانان و بنیان‌گذار مؤسسه‌های آموزشی و فرهنگی برای کودکان ناشنوا، در یادداشتی که در اختیار ایسنا قرار گرفته، نوشته است:

«بخشی از ماندگاری و پویایی ایران‌زمین، مرهون انسان‌هایی است که با آفرینش آثار جاودانه، فرهنگ و هویت این سرزمین را غنا بخشیده‌اند. برخی از این انسان‌ها، خود روایت زنده‌ای از زندگی و فرهنگ ایرانی هستند؛ فراتر از یک نام، همچون نهادی در بستر جامعه عمل می‌کنند. خانواده باغچه‌بان یکی از این نمونه‌هاست. وقتی نام «باغچه‌بان» را می‌شنویم، نخست به یاد بنیان‌گذار اولین مدرسه ناشنوایان می‌افتیم، اما در سایه آن نام بزرگ، شخصیتی مستقل، خلاق و متعهد نیز قد برافراشت: خانم ثمینه باغچه‌بان.  

او زنی بود که نه در حاشیه نام پدر یا همسر، بلکه با تکیه بر دانش، عشق و تعهد به فرهنگ و آموزش، به چهره‌ای درخشان در حوزه آموزش کودکان، به‌ویژه کودکان کم‌شنوا و ناشنوا تبدیل شد. ثمینه باغچه‌بان ذهن را ظرفی می‌دید که نباید خالی بماند؛ اگر در آن آب نباشد، پر از هواست، پس بهتر است با شعر و اندیشه پر شود. این نگاه لطیف و عمیق در جای‌جای زندگی و آثارش جاری بود.  

او با بهره‌گیری از فرهنگ بومی و فولکلور، مفاهیم ارزشمند انسانی را با زبانی کودکانه، اما اندیشه‌ورز، به نسل‌های مختلف منتقل کرد. برای من، هیچ واژه‌ای به‌اندازه «تعهد» شایسته وصف او نیست: تعهد به کودک، به آموزش، به جامعه و به آینده. او مسیر را برای زنانی که می‌خواستند در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی سهم داشته باشند، هموار کرد.  

ثمینه باغچه‌بان نه تنها در ساختارهای رسمی، بلکه از طریق ادبیات غیررسمی، نسل‌ها را بیدار کرد. او مظهر مادری برای جامعه بود؛ حتی می‌توان گفت مادری برای ایران. مادری که تربیت را از خانه آغاز کرد و تا مرزهای ملی و علمی بسط داد. اندیشه‌ها و روش‌هایش همچنان الهام‌بخش فعالان آموزش، ارتباطات بین‌فرهنگی و ادبیات کودک است.  

او از نخستین زنانی بود که نشان داد چگونه می‌توان از دل سنت به نوگرایی رسید و چگونه می‌توان صدای کودک و ناشنوا را به صحنه اجتماعی آورد. مدیریت، آموزش، نگارش، ترجمه و تلاش برای شکل‌گیری نهادهای تخصصی برای ناشنوایان، همه گواه نبوغ، پشتکار و عشق او به خدمت بود.  

ثمره تلاش‌هایش را نه تنها در کتاب‌ها و پروژه‌های فرهنگی، که در ذهن‌ها و دل‌هایی می‌توان دید که به یاری او، معنای انسانیت، مشارکت و خلاقیت را شناختند. امروز، نام ثمینه باغچه‌بان نه‌تنها نماد گذشته‌ای درخشان، بلکه چراغ راه آینده ماست. ادامه مسیر او، مسئولیت ماست؛ مسیری که با عشق به کودک، تعهد به جامعه و احترام به فرهنگ بومی آغاز شده و باید همچنان ادامه یابد.  

یادش گرامی»

مراسم تشییع پیکر ثمینه باغچه‌بان که روز چهارشنبه، ۲۶ شهریور در ۹۷ سالگی درگذشت، حدود ساعت ۹ صبح روز جمعه، ۲۸ شهریور از آموزشگاه شماره ۱ باغچه‌بان در یوسف‌آباد برگزار می‌شود و پیکر او در قطعه نام‌آوران بهشت زهرای تهران به خاک سپرده‌ خواهد شد.

انتهای پیام