ابراهیم میرزا حسینی وقتی که جنگ تحمیلی عراق علیه ایران آغاز شد نوجوان بود. آتش جنگ بالا گرفت و او تصمیم سرنوشت ساز زندگی خود را گرفت. این نوجوان از سوی لشکر ۱۷ علی‌بن‌ابی طالب قم راهی جبهه شد و در عملیات‌های متعددی حضور پیدا کرد و چندین مرتبه مجروح شد.
او که حالا رئیس ستاد بزرگداشت شهدای آماد و پشتیبانی سپاه است، به مناسبت هفته دفاع مقدس در گفت‌وگو با ایسنا به تشریح فعالیت بخشی از رزمندگان زمان جنگ تحمیلی می‌پردازد که تا کنون کمتر از آن سخن به میان آمده است. مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانیم:
* اجازه بدهید از یک پرسش کلی آغاز کنیم. به نظر شما، چرا پرداختن به نقش آماد و پشتیبانی در دوران دفاع مقدس اهمیت ویژه‌ای دارد؟
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. همان‌طور که می‌دانید، دفاع مقدس هشت ساله ایران یکی از بزرگ‌ترین نبردهای معاصر بود که همه ابعاد ملت و نظام را درگیر کرد. در این میان، اگرچه رشادت‌های خط مقدم همواره مورد توجه قرار گرفته، اما واقعیت این است که هیچ عملیاتی بدون پشتوانه عظیم آماد، تدارکات و پشتیبانی امکان تحقق نداشت.
از تأمین مهمات، سوخت و آذوقه گرفته تا ساخت پل، جاده و حتی انتقال مجروحان، همگی بر دوش یگان‌های آمادی و پشتیبانی بود. به جرأت می‌توان گفت اگر این مجموعه عظیم به‌خوبی عمل نمی‌کرد، پیروزی‌های جبهه‌ها هرگز رقم نمی‌خورد.
*در سخنان شما، بر گستردگی نقش تدارکات اشاره شد. می‌توانید نمونه‌هایی از خدمات و فعالیت‌های کلان این حوزه در زمان جنگ را توضیح دهید؟
حتماً. در طول جنگ، هزاران کیلومتر جاده برای انتقال تجهیزات ساخته شد. صدها انبار تسلیحات و مواد غذایی در نقاط مختلف کشور ایجاد شد. سامانه‌های سوخت‌رسانی شکل گرفتند که شبانه‌روز کار می‌کردند تا هیچ یگانی بدون سوخت نماند. همچنین بیمارستان‌های صحرایی و کارگاه‌های تعمیر تجهیزات در نزدیکی خطوط مقدم مستقر بودند. تصور کنید در عملیاتی مانند «والفجر ۸»، که عبور از اروند کار بسیار پیچیده‌ای بود، اگر پل‌ها و شناورهای تدارکاتی آماده نمی‌شدند، امکان عبور نیروها فراهم نبود.
* یکی از موضوعات مهم، یاد و خاطره شهدای آماد و پشتیبانی است. در این زمینه چه اقداماتی انجام شده است؟
از سال ۱۳۸۹ ستادی با هدف جمع‌آوری اطلاعات شهدای آماد و پشتیبانی تشکیل شد. تاکنون اطلاعات حدود ۴۵۰۰ شهید این حوزه ثبت شده و شامل مشخصات فردی، تصاویر، وصیت‌نامه‌ها و خاطرات است. این مجموعه در یک بانک اطلاعاتی دیجیتال با ظرفیت بیش از ۱۰۰ ترابایت نگهداری می‌شود. افزون بر این، بیش از ۲۵۰۰ حلقه فیلم از دوران دفاع مقدس گردآوری و دیجیتال‌سازی شده است. این کار نه‌تنها یک خدمت فرهنگی است، بلکه از تحریف تاریخ جنگ تحمیلی نیز جلوگیری می‌کند.
* آیا در حوزه پژوهش و مستندسازی هم کارهایی صورت گرفته است؟
بله، خوشبختانه در این زمینه نیز فعالیت‌های گسترده‌ای انجام شده است. بیش از ۱۰۰ عنوان کتاب با موضوع نقش تدارکات در دفاع مقدس منتشر شده که حدود ۶۰ عنوان آن به همت ستاد آماد به چاپ رسیده است.
همچنین مستندهای ۲۵ تا ۳۰ دقیقه‌ای درباره نقش آماد در عملیات‌ها ساخته و از رسانه ملی پخش شده است. علاوه بر آن، برای شهدای شاخص هر استان، مستندهای ۱۰ دقیقه‌ای تولید شده که در مراکز صدا و سیما نمایش داده می‌شود. هدف ما این است که این گنجینه ارزشمند به نسل‌های آینده منتقل شود.
* در سخنان شما بارها به «انتقال ارزش‌ها به نسل جوان» اشاره شد. به نظر شما بهترین روش برای این انتقال چیست؟
انتقال ارزش‌های دفاع مقدس باید چندلایه و متنوع باشد. بخشی از آن از طریق آموزش رسمی در مدارس و دانشگاه‌ها صورت می‌گیرد. بخش دیگر به رسانه و هنر تعلق دارد؛ ساخت فیلم، مستند، کلیپ‌های موسیقی و تولید محتوا در فضای مجازی. ما با هنرمندانی همکاری داشته‌ایم تا آثار هنری متناسب با فرهنگ دفاع مقدس تولید شود. نکته مهم این است که روایت‌ها باید دقیق، مستند و بدون اغراق یا تحریف باشند، تا نسل جدید به‌درستی با حقیقت آشنا شود.
* یکی از ویژگی‌های جنگ تحمیلی، حضور گسترده مردم در پشتیبانی بود. در این زمینه چه می‌توانید بگویید؟
نقش مردم بی‌بدیل بود. کاروان‌های مردمی از سراسر کشور به جبهه‌ها کمک می‌کردند؛ از ارسال مواد غذایی و پوشاک گرفته تا اعزام نیروهای بسیجی. بسیاری از این افراد در خط مقدم حضور نداشتند، اما در پشت جبهه یا در مسیر انتقال تدارکات جان خود را از دست دادند. کمک‌های مردمی، همان حلقه اتصال میان جبهه و جامعه بود و همین موضوع روحیه رزمندگان را چند برابر می‌کرد.
* آیا می‌توان گفت که ساختارهای آمادی در دوران جنگ، پایه‌گذار صنعت دفاعی و زیرساخت‌های امروز کشور شدند؟
دقیقاً. در شرایطی که کشور تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار داشت، ناچار شدیم بسیاری از تجهیزات و امکانات را در داخل تولید کنیم. کارگاه‌های تعمیر سلاح و خودرو، بعدها به صنایع بزرگ دفاعی تبدیل شدند. پل‌های متحرک، سامانه‌های سوخت‌رسانی و حتی بیمارستان‌های صحرایی همه نمونه‌هایی هستند که بعدها در حوزه عمرانی و خدماتی کشور نیز به‌کار گرفته شدند. می‌توان گفت دفاع مقدس یک دانشگاه بزرگ برای خودکفایی و مدیریت بحران بود.
* برخی معتقدند نقش آماد و پشتیبانی در تاریخ‌نگاری جنگ کمتر دیده شده است. شما چه نظری دارید؟
این سخن درست است. در بسیاری از کتاب‌ها و فیلم‌ها تمرکز بر خط مقدم و عملیات‌هاست، در حالی که اگر پشتیبانی وجود نداشت، آن عملیات‌ها شکل نمی‌گرفت. به همین دلیل ما کارگروه‌هایی تشکیل داده‌ایم تا نقش یگان‌های پشتیبانی را به‌طور دقیق ثبت کنند. این اقدام مانع تناقضات تاریخی خواهد شد و نسل‌های آینده می‌توانند تصویر کامل‌تری از جنگ به دست آورند.
* با توجه به این تجربه‌ها، امروز چه وظیفه‌ای بر عهده ماست؟
امروز وظیفه ما پاسداری از همان ارزش‌ها است. باید همت کنیم تا یاد شهدا و ایثارگران زنده بماند. در شرایطی که دشمنان از راه‌های مختلف، به‌ویژه جنگ نرم و تهاجم فرهنگی، ارزش‌ها را هدف قرار داده‌اند، تنها با مستندسازی دقیق، کار فرهنگی عمیق و استفاده از هنر می‌توانیم این میراث را حفظ کنیم. همچنین عدالت در توزیع منابع و توجه به مناطق محروم همان درسی است که از دفاع مقدس گرفته‌ایم و باید آن را در اداره کشور به‌کار ببریم.
* در پایان اگر نکته‌ای باقی مانده، بفرمایید.
آنچه در دفاع مقدس رقم خورد، حاصل ایمان، اخلاص و فداکاری همه رزمندگان، اعم از خط مقدم و پشت جبهه بود. شهدای آماد و پشتیبانی شاید کمتر شناخته شده باشند، اما نقشی تعیین‌کننده در بقای کشور داشتند. باید قدردان خون آن‌ها و تلاش بی‌وقفه‌شان باشیم. این میراث بزرگ به ما می‌گوید که هیچ مشکلی، چه در عرصه اقتصاد و چه در حوزه امنیت، با اتحاد، خودباوری و ایثار غیرقابل حل نیست.
انتهای پیام
نظرات