به گزارش ایسنا، ترجمه کتاب «شیفت گورستان» اثر ام. ال. ریو، نویسنده و بازیگر آمریکایی به‌تازگی توسط انتشارات آیاس منتشر و روانه بازار کتاب شده است.

شاهین رشیدی، مترجم این کتاب درباره پیشینه فعالیت خود در حوزه ترجمه اظهار کرد: پیش از ترجمه «شیفت گورستان»، تجربه ترجمه آثاری چون مجموعه فیلمنامه‌نویسی «نجات گربه» را داشته‌ام، اما به‌دلیل وسواس و سخت‌گیری‌هایی که در کار ترجمه برای خود قائل هستم، این آثار هنوز به مرحله انتشار نرسیده‌اند. در واقع «شیفت گورستان» نخستین ترجمه من است که به‌صورت رسمی منتشر شده است.

او افزود: این کتاب را سال گذشته برای انتشار آماده کرده بودم، اما به‌دلایلی از جمله جنگ دوازده‌روزه و برخی موانع دیگر، انتشار آن با تأخیر مواجه شد و در نهایت به‌تازگی در دسترس مخاطبان قرار گرفت.

رشیدی درباره نگاه شخصی‌اش به مقوله ترجمه توضیح داد: با توجه به اینکه ترجمه دقیق و درست نیازمند دقت فراوان و صرف زمان طولانی است، تلاش می‌کنم کتاب‌هایی را برای ترجمه انتخاب کنم که کاملاً با سلیقه و علاقه شخصی‌ام هم‌خوانی داشته باشند و در عین حال از فرآیند ترجمه آن‌ها لذت ببرم. یکی از دلایل جذابیت این کتاب برای من، نزدیکی تجربه زیسته‌ام با تجربه زیسته نویسنده بود که در متن اثر بازتاب یافته است.

او ادامه داد: ترجمه برای من صرفاً فعالیتی از سر علاقه و ذوق شخصی است و آن را به‌عنوان حرفه اصلی یا منبع درآمد دنبال نمی‌کنم. با این حال، معتقدم ترجمه یکی از نیازهای جدی زمانه ماست؛ هرچند با گسترش هوش مصنوعی، ممکن است در آینده نقش مترجمان انسانی در این حوزه کمرنگ‌تر شود.

رشیدی در ادامه با اشاره به جایگاه مترجم در آثار ادبی بیان کرد: به باور من، مترجم نویسنده دوم اثر به‌شمار می‌آید، به‌ویژه در حوزه داستان و ادبیات نمایشی، چرا که ناگزیر است در برخی موارد به متن جان تازه‌ای ببخشد؛ البته این امر باید در چارچوب متن اصلی و با حفظ مرزهای نویسنده انجام شود. مترجم علاوه بر وفاداری به متن، باید بتواند ماهیت و روح اثر را همان‌گونه که در زبان مبدأ وجود دارد، به زبان مقصد منتقل کند.

او افزود: از نگاه من، در کار ترجمه دو اصل اهمیت بنیادین دارد؛ وفاداری به متن و انتقال حس. مترجم موفق کسی است که مخاطب هنگام خواندن اثر، احساس نزدیکی با متن داشته باشد و زبان ترجمه برایش ناآشنا و بیگانه جلوه نکند.

رشیدی در بخش دیگری از این گفت‌وگو، ترجمه آثار ادبی را یکی از دشوارترین شاخه‌های ترجمه دانست و گفت: ترجمه در حوزه ادبیات، به‌ویژه ادبیات نمایشی، نسبت به سایر حوزه‌ها پیچیدگی بیشتری دارد؛ چرا که واژگان حامل بار احساسی هستند و مترجم باید هم‌زمان با انتقال معنا، احساس نهفته در کلمات را نیز بازآفرینی کند. این موضوع در زبان فارسی، با توجه به غنای آن در ضرب‌المثل‌ها، کنایه‌ها و آرایه‌های ادبی، اهمیت مضاعفی پیدا می‌کند.

او درباره دشواری‌های ترجمه «شیفت گورستان» توضیح داد: به‌نظر من، چالش‌برانگیزترین بخش ترجمه این رمان، استفاده نویسنده از واژگانی بود که درک دقیق آن‌ها برای مخاطب فارسی‌زبان، نیازمند توضیح در قالب پانویس است. این کتاب پانویس‌های متعددی دارد، اما با وجود این توضیحات، انسجام کلی متن حفظ شده و اطمینان دارم مخاطبان علاقه‌مند به هنر و ادبیات از آن استقبال خواهند کرد.

رشیدی تصریح کرد: در «شیفت گورستان» علاوه بر زبان روایی، به‌واسطه تفاوت در شخصیت‌پردازی کاراکترها، با واژگان تخصصی در حوزه‌هایی چون روزنامه‌نگاری، زیست‌شناسی، علوم و تاریخ هنر روبه‌رو هستیم که همین مسئله، روند ترجمه را پیچیده‌تر می‌کرد.

او خاطرنشان کرد: ترجمه برای من زمانی معنا پیدا می‌کند که بتوانم ضمن حفظ وفاداری کامل به متن اصلی، آن را به‌شکلی ملموس و روان به زبان فارسی منتقل کنم. اگر مخاطب هنگام خواندن ترجمه احساس بیگانگی نداشته باشد و بتواند با اثر ارتباط برقرار کند، می‌توان گفت وظیفه مترجم به‌درستی انجام شده است.

این فیلمساز در پایان از فعالیت‌های آینده خود خبر داد و گفت: در حال حاضر با انتشارات آیاس برای ترجمه کتاب دیگری از ام. ال. ریو با عنوان «اگر ما شرور بودیم» همکاری می‌کنم که سال آینده منتشر خواهد شد. همچنین مشغول نگارش کتابی درباره آیین‌ها و مراسم فولکلور جنوب ایران هستم که آن نیز تا سال آینده آماده چاپ خواهد شد.

انتهای پیام