از سال 1309 كه قانون ممنوعيت خروج اشيايي كه در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده‌اند، تصويب شده، تاكنون هيچ شيء و اثري در فهرست آثار ملي به ثبت نرسيده است.
يكي از اعضاي كميته‌ي تدوين فرمت ثبت آثار منقول سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در گفت‌وگو با خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب ادامه داد: پس از پي‌گيري اين موضوع در صحبتي با مدير كل دفتر ثبت آثار تاريخي ـ فرهنگي كشور (حسينعلي وكيل) و برگزاري جلسه‌اي، قرار شد كه كميته‌اي با حضور هشت نفر از كارشناسان سازمان تشكيل شود تا در قالب آن، درجه، نوع و چگونگي آثار با هدف ثبت در فهرست آثار ملي بررسي شود.
رضا موسوي با بيان اين‌كه آثار تاريخي زماني كه ثبت مي‌شوند، هويت مي‌يابند، اظهار داشت: كميته‌ي تدوين فرمت ثبت آثار تاريخي به‌صورت كلي تصويب و ابلاغ شد تا در قالب آن، درجه‌ي آثار، نوع و چگونگي آن‌ها براي ثبت بررسي شود و همه‌ي موارد، با همين پرونده‌ي ثبتي نفيس بودن و درجه‌ي اثر مشخص شود.
وي در توضيح فرستادن تعدادي از آثار تاريخي به كشورهاي ديگر براي شركت در نمايشگاه‌هاي بين‌المللي، بيان كرد: پس از درگيري كه چند سال پيش براي فرستادن تعدادي از اشياي تاريخي به لندن با رييس پيشين موزه‌ي ملي پيش آمد و پي‌گيري‌هاي انجام‌شده، رييس پيشين موزه‌ي ملي با شركت در چند جلسه‌ي كميته‌ي تدوين فرمت ثبت آثار تاريخي، اظهار كرد كه همه‌ي آثار موجود در موزه‌ها به ثبت رسيده‌اند، ولي خوشبختانه اين كميته آن‌قدر قوي و محكم بود كه اين قضيه را بتواند تصويب كند و اكنون نيز به همه‌ي استان‌ها از جمله استان تهران ابلاغ شده است.
او تأكيد كرد: اكنون همه‌ي ما موظف هستيم، پرونده‌ي ثبتي اشياي باارزش استان تهران را تهيه كنيم. تنها ايرادي كه اكنون به اين قضيه مي‌توان گرفت، نبود اعتبار است كه چون تازه ابلاغ شده است، اعتباري براي آن در اختيار نيست.
اين كارشناس مرمت آثار تاريخي در توضيح بيشتر درباره‌ي فرستادن آثار تاريخي به كشورهاي ديگر براي شركت در نمايشگاه‌هاي بين‌المللي، گفت: كشورهايي مانند چين و مصر، مولاژ اشياي درجه‌ي يك خود يا اشياي اصل درجه‌ي سه را براي نمايشگاه‌ها مي‌فرستند.
موسوي ادامه داد: اگر ما تعدادي از اشياي خود را براي حضور در نمايشگاه‌هاي كشورهاي ديگر بفرستيم، پس از به‌پايان رسيدن زمان نمايش، با توجه به پيشرفت تكنولوژي در دنيا، چه كسي ثابت مي‌كند اشيايي كه بازگشته‌اند، همان اشياي اصل هستند يا مولاژ آن‌ها؟
وي با بيان اين‌كه فرستادن اشياي تاريخي نفيس و درجه‌ي يك به كشورهاي ديگر، كاري نادرست است و اظهار كرد: با تهيه‌ي فرمت ثبت آثار مي‌توان مشخص كرد كه چه آثاري را بايد فرستاد و چه آثاري را نمي‌توان فرستاد.
او در توضيح يكي از شاخصه‌هاي تشخيص آثار نفيس، بيان كرد: ناياب يا كم‌ياب بودن اثر، يكي از مهم‌ترين شاخصه‌هاي نفيس و تاريخي بودن آن است.
اين عضو كميته‌ي تدوين فرمت آثار منقول تاريخي يادآور شد: تعداد آثار تاريخي موجود در تهران به‌دليل حضور موزه‌ي ملي بسيار بيشتر از استان‌هاي ديگر است.
موسوي در ادامه، درباره‌ي اقدام معاونت سرمايه‌گذاري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و شركت توسعه‌ي گردشگري كه كارشناسان فرانسوي را براي بررسي و مرمت به كاروانسراهاي ايران مي‌آورند، توضيح داد: اين كار در پيشينه‌ي تاريخي ما زماني باب شد كه باستان‌شناسي در ايران با حضور كارشناسان فرانسوي و چند كشور ديگر انجام مي‌شد؛ ولي اكنون ما نيروهاي زيادي را در كشور مانند فارغ‌التحصيلان و دانشجويان اين حوزه‌ها داريم كه بايد نخست از آن‌ها استفاده كنيم.
وي با طبيعي دانستن اين‌كه بسياري از آثار تاريخي ايران در آن دوره از بين رفتند، ادامه داد: در برخي حوزه‌ها در ميراث فرهنگي بايد اعتبارات را در حد وزارت نيرو درنظر گرفت تا كارها به بهترين نحو انجام شوند. در دوره‌هاي قبلي مي‌گفتند، بودجه‌ي ميراث فرهنگي 10 برابر شده است، ولي تاكنون به‌روشني چيزي داده نشده است. به‌عنوان مثال، زماني كه اعلام شد بودجه‌ي ميراث فرهنگي تهران 10 برابر شده است، آمار 80 كارگاه فعال ميراث فرهنگي تهران به صفر رسيده بود.
اين كارشناس مرمت گفت: اكنون دو سال است كه هيچ كارگاه فعالي در تهران نداريم و تازه قرار است امسال برخي كارگاه‌ها فعال شوند. اكنون تنها بودجه‌اي كه از آن مي‌توانيم استفاده كنيم، اعتبارات سفرهاي رييس‌جمهور است كه تأمين شده است.
وي تصريح كرد: اگر قرار باشد كه مرمت كاروانسراهاي تاريخي نيز به كارشناسان كشورهاي ديگر سپرده شود، بايد در دانشگاه‌ها را بست تا اين همه فارغ‌التحصيل در اين حوزه بيرون ندهند.
انتهاي پيام
نظرات