در آموزه‌هاى دينى، همان‌گونه كه از ظلم و ستمگرى به‌شدت اعلام انزجار شده، از تن دادن به ظلم و ستمگرى نيز نهى شده است و علاوه بر آن، دفاع از ستمديدگان و مظلومان و يارى رساندن به آنان، به عنوان يك وظيفه و تكليف شرعى قلمداد شده است.
ياري مظلوم از منظر قرآن كريم
به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، خداى سبحان در سوره انفال مي‌فرمايد: «... إِنِ اسْتَنْصَرُوكُمْ فِى الدِّينِ فَعَلَيْكُمُ النَّصْرُ... ؛ اگر گروهى (مومنان مهاجر) به خاطر حفظ دين و آئينشان از شما يارى طلب كنند، بر شما لازم است كه به يارى آنان بشتابيد.»
اين آيه شريفه با كمال صراحت، مسلمانان را ملزم مى‌كند تا به يارى برادران دينى خود كه مورد ظلم و ستم قرار گرفته‌اند، شتافته و به وظيفه دينى خود عمل كنند.
در آيه‌اي ديگر، كسانى كه نسبت به كمك و يارى ستمديدگان، سكوت و بى‌تفاوتى اختيار كرده‌اند و قيام نمى‌كنند، سرزنش و ملامت شده و مورد سوال قرار مى‌گيرند. اين آيه مى‌گويد: «وَ ما لَكُمْ لا تُقاتِلُونَ فِى سَبِيلِ اللَّهِ وَ الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجالِ وَ النِّساءِ وَ الْوِلْدانِ الَّذِينَ يَقُولُونَ رَبَّنا أَخْرِجْنا مِنْ هذِهِ الْقَرْيه الظَّالِمِ أَهْلُها وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَ اجْعَلْ لَنا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيراً؛ چرا در راه خدا و در راه مردان و زنان و كودكانى كه (به دست ستمگران) تضعيف شده‌اند، پيكار نمى‌كنيد؟ همان افراد (ستمديده‌اى) كه مى‌گويند: خدايا! ما را از اين شهر كه اهل آن ستمگرند، بيرون ببر و براى ما از طرف خود، سرپرست قرار ده و براى ما از طرف خود، يار و ياورى تعيين فرما»
همچنين وجوب جنگ و جهاد در راه خدابراى نجات و رهايى مستضعفان از چنگال ستمگران و توبيخ و سرزنش متخلفان از جنگ و جهاد و ... مطالبى است كه از اين آيه شريفه استفاده مى‌شود.
مولف تفسير «اطيب البيان» در ذيل اين آيه مى‌گويد: «از اين آيه استفاده مى‌شود كه بر مسلمانان واجب است اگر ديدند مسلمانى گرفتار ظالمى شده، به قدر قوه و قدرت خود اقدام كنند و رفع شر آن را كنند.»
يارى مظلوم از منظر روايات
رواياتي كه از ائمه معصومين (ع) در اين ارتباط نقل شده، چند دسته است؛ دسته اول، رواياتى است كه امت اسلامى را در جهت يارى رساندن به مظلوم و ستمديده و مقاومت و ايستادگى در برابر ظلم و ستم، تشويق و ترغيب مى‌كند.
از پيامبر اكرم (ص) نقل شده است كه «خداى متعال به داود (ع) وحى فرمود: اى داود! هيچ بنده‌اى نيست كه ستمديده‌اى را يارى رساند يا در ستمى كه به او رفته، همدردى كند، مگر اينكه گام‌هاى او را در آن روزى كه همه گام‌ها مى‌لغزد، استوار نگه دارم»
در جمله ديگري پيامبر خاتم (ص) مى‌فرمايد: «... و مَن أخذ للمظلوم مِن الظالم كان معى فى الجنه مصاحباً...؛ هركسى داد ستمديده‌اى را از ستمگر بگيرد، در بهشت با من يار و همنشين باشد.»
امام على (ع) نيز مى‌فرمايد: «اَحسَنِ العَدلِ نصره المظلوم؛ بهترين عدالت يارى مظلوم است».
همچنين از امام صادق (ع) نقل شده است: «مَا مِنْ مُؤْمِنٍ يُعِينُ مُؤْمِناً مَظْلُوماً إِلَّا كَانَ أَفْضَلَ مِنْ صِيَامِ شَهْرٍ وَ اعْتِكَافِهِ فِى الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ يَنْصُرُ أَخَاهُ وَ هُوَ يَقْدِرُ عَلَى نُصْرَتِهِ إِلَّا نَصَرَهُ اللَّهُ فِى الدُّنْيَا وَ الْآخِرَه؛ هيچ مومنى، مومن ستمديده‌اى را يارى نمى‌رساند، مگر اينكه عمل او، برتر از يك ماه روزه و اعتكاف در مسجدالحرام باشد و هيچ مومنى نيست كه بتواند برادر خود را يارى رساند و ياري‌اش دهد، مگر اينكه خداوند در دنيا و آخرت او را يارى كند.»
دسته‌اي ديگر از احاديث و روايات نيز يارى مظلوم و مبارزه با ظلم و ستم را به عنوان يك وظيفه و تكليف شرعى، قلمداد مى‌كنند.
دسته سوم روايات، افراد سست‌عنصر و سهل‌انگار را نسبت به سرنوشت مظلومان و ستمديدگان، توبيخ و سرزنش مى‌كنند.
در حديثى از رسول اكرم مى‌خوانيم: «مَنْ أَصْبَحَ لَا يَهْتَمُّ بِأُمُورِ الْمُسْلِمِينَ فَلَيْسَ بِمُسْلِمٍ؛ كسى كه شب را صبح كند و نسبت به سرنوشت مسلمانان بى‌تفاوت بوده و اهتمام به خرج ندهد، مسلمان نيست.»
انتهاي پيام
نظرات