مدیرکل میراث فرهنگی و گردشگری خراسان رضوی از اجرایی شدن مراحل ثبت جهانی آسباد‌های نشتیفان در جریان بازدید‌ گروه کارشناسان و متخصصان معاونت میراث فرهنگی و آغاز تهیه‌ی مستندات پرونده‌ی ثبت جهانی این اثر خبر داد.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران‌ (ایسنا) در خراسان رضوی، فریدون فعالی اظهار کرد: گستره‌ی مناطق و نواحی استان خراسان رضوی‌، بویژه شهرستان خواف به‌دلیل وجود آثار تاریخی متعدد ‌و ارزشمند از جمله بناها و یادگارهای تاریخی، از جایگاه خاصی برخوردار است. تا کنون 89 اثر از شهرستان خواف در زمینه‌های تاریخی و معنوی در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده‌اند که هر کدام از این آثار، ارزش‌های تاریخی و فرهنگی این منطقه را به‌لحاظ ملی و فراملی نشان می‌دهند.

او ادامه داد: با توجه به اهمیت موضوع، این اداره کل در میان پیشنهادهای خود برای تهیه‌ی پرونده‌ی نامزدی ثبت جهانی‌ پرونده‌ی مجموعه‌ی آسبادهای نشتیفان را در دستور کار خود قرار داده است.

وی بیان کرد: تهیه‌ی پرونده‌ی ثبتی یک اثر در فهرست آثار جهانی، شرایط و ضوابط خاصی دارد که برای اجرایی کردن مقدمات آن، گروهی از کارشناسان با تخصص‌های باستان‌شناسی، معماری، بافت‌های تاریخی، حرایم آثار تاریخی، مردم‌شناسی و مرمت برای تهیه‌ی مستندات و مطالعات لازم پرونده و بررسی بیشتر اثر، از مجموعه‌ی آسبادهای نشتیفان دیدن کردند.

فعالی با اشاره به این‌که آسبادها که چشمگیرترین تأسیسات سنتی در خواف است‌، با ابهتی تمام از گذشته باقی مانده است، گفت: آن‌ها بزرگ‌ترین مجموعه‌ی خشت و گلی و چوبی بازمانده از آثار و تمدن ایرانی هستند که با وجود عوامل مختلف طبیعی و فرسایش و حوادث ناگوار تاریخی، هنوز هم بر بلندای سرفرازی و صلابت عرض اندام می‌کنند. عمده‌ترین و قوی‌ترین دلیل استقبال از آسبادها در منطقه‌ی پایین خواف، بادهایی است که به آن بادهای 120 روزه می‌گویند. این بادها در طول شبانه‌روز با قدرت بسیار زیاد و مداوم ادامه دارند و تنها بادی هستند که می‌توانند آسبادها را که روی بلندترین نقطه ساخته می‌شدند، به چرخش درآورند.

وی ادامه داد: به‌خاطر بهره‌گیری از نیروی بیشتر باد، تمام آسبادهای یک روستا را در یک محل در کنار یکدیگر با یک طول و عرض و ارتفاع و یک شکل روی بلندترین نقطه می‌ساختند که بیشترین آن‌ها در نشتیفان و سنگان است که از آن به‌عنوان آثار منحصربه‌فرد دوران شکوه اسلام در ایران نام برده و زمان ساخت آن‌ها را به دوره صفوی نسبت داده‌اند.

فعالی اظهار کرد: اجزا و قسمت‌های آسبادها شامل پل، خرپل، تبدیل،‌ بازو، پر، نی،‌ بادغربال،‌ توره،‌ چوب دوشاخ،‌ چوب موشته،‌ پرخو گندم،‌ ناودون،‌ شو تخت یا تخت بزرگ،‌ ورکش،‌ دانه کش،‌ کاجره،‌ درباد،‌ کاجره کوب،‌ سرون و بنوش،‌ سنگ‌های آسیا،‌ آجینه،‌ شش در بلو،‌ ترازو و درگاه است.

او افزود: مطالعات و پژوهش‌ها پس از طبقه‌بندی موضوعی و عناوین در چارچوب معین به عنوان پرونده‌ی مقدماتی با محوریت آسبادهای نشتیفان با موضوع ثبت جهانی «آسبادهای ایران» به دفتر ثبت جهانی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور برای اقدامات بعدی فرستاده خواهد شد.

انتهای پیام