دکتر عبدالمجید ارفعی گفت: ماه و خورشید در بین‌النهرین هر دو مرد بودند، اما امروزه ماه برای مرد تعبیر و برای زنان خورشید تفسیر می‌شود.
به گزارش خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، این آشورشناس (کارشناس پیشکسوت کتیبه‌های باستانی) ادامه داد: داستان قمر (ماه) و شمس (خورشید) در زبان امروز و بین‌النهرین متفاوت است. در بین‌النهرین ماه و خورشید هر دو مرد برای مرد تعبیر می‌شدند، چون در اسطوره‌های آن دوران، خورشید و زهره دوقلو بودند و هر دو از همسر خدای ماه «ایزدبانو» متولد شدند.
وی که در مراسم تجلیل خود که به مناسبت هشتاد و سومین بهار زندگی‌اش و به پاس زحمت‌ها و تلاش‌هایی که در زمینه‌ی فرهنگ و تمدن ایران باستان انجام داده است، صحبت می‌کرد، به شوخی ادامه داد: اینکه می‌گویند ماه پدر خورشید است به این دلیل است که ماه نور زرد کم‌رنگی دارد، ولی خورشید تابنده و نورانی است.
به گزارش ایسنا، در ادامه‌ی این مراسم از وی خواسته شد تا درباره‌ی گل‌نوشته‌های هخامنشی و وضعیت کنونی آنها در دادگاه آمریکا صحبت کند.
وی در این زمینه توضیح داد: در سال 1377 از من خواستند که تالار کتیبه‌های موزه ایران باستان را راه‌اندازی کنم، نخست کارهای مقدماتی آن انجام شد، سپس از سازمان میراث فرهنگی درخواست کردم، الواح هخامنشی را به ایران برگردانند. مسؤولان میراث فرهنگی در آن زمان الواح هخامنشی که برای مطالعه به شیکاگو فرستاده شده بودند را فراموش کرده بودند. به همین دلیل در سال‌های 1327 تا 1331 با پیگیر‌ی‌های سفیر ایران در آمریکا حدود سه صندوق که در آنها تعدادی گل‌نوشته‌ی کوچک قرار داشتند، به ایران برگردانده شد.
او با اشاره به این که تعداد گل نوشته‌های بازگردانده شده به ایران 35 هزار کتیبه بود که ایران در آن زمان فکر می‌کرد این تعداد همه گل نوشته‌های هخامنشی است که برای مطالعه به دانشگاه شیکاگو فرستاده شده‌اند، افزود: من به مدت هشت سال در دانشگاه شیکاگو به همراه استادم روی کتیبه‌ها کار کرده بودم. تعداد آن الواح بیشتر از تعدادی بود که به ایران برگردانده شده بود، به همین دلیل برای اثبات این حرف بررسی‌های زیادی بر روی اسناد بایگانی شده در موزه ایران باستان انجام دادیم، تا سرانجام اسنادی را پیدا کردیم که بر اساس آن، 50 صندوق از گل‌نوشته‌های هخامنشی برای مطالعه به آمریکا فرستاده شده بود، در حالی که فقط سه صندوق آن برگشته بود.
وی ادامه داد: با پیدا شدن این اسناد، قرار شد با آمریکایی‌ها مذاکراتی انجام شود، تا ادامه‌ی آنها به ایران برگردانده شود. آمریکایی‌ها نخست اعلام کردند کار شمارش و بسته‌بندی گل‌نوشته‌ها دو ماه زمان نیاز دارد و اعلام کردند که این گل نوشته‌ها را فقط به من می‌دهند. همچنین گفتند هزینه‌ی رفت و آمد من را پرداخت می‌کنند و هزینه‌ی اقامت من با ایران باشد. من این قضیه را به سازمان میراث فرهنگی گزارش دادم، اما ایران اعلام کرد فقط دو میلیون تومان پول برای این کار اختصاص می‌دهد. این مبلغ حتی برای گرفتن یک اتاق ساده نیز بسیار کم بود به همین دلیل نتوانستم آن را قبول کنم.
او گفت: به نظر می‌رسید ایران قصد دارد کس دیگری را برای بررسی وضعیت گل‌نوشته‌ها و آوردنشان به آمریکا بفرستد، چون بعد از مدتی نامه‌ای از آمریکا دریافت کردم که در آن اعلام شده بود گل‌نوشته‌ها فقط به عبدالمجید ارفعی داده می‌شود؛ بنابراین مدتی بعد از موزه ملی بیرون آمدم.
ارفعی در ادامه با اشاره به اینکه مدت زمانی پس از این اتفاقات، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قصد برگزاری همایشی در این زمینه را داشت، به همین دلیل 18 عضو هیات علمی از اروپا، آمریکا و ایران برای شرکت در این همایش دعوت کرد، گفت: زمانی که اعضای هیات علمی آمریکا به ایران آمدند، اعلام کردند در هر نوبت 300 گل‌نوشته را پس از عکس‌برداری به ایران می‌فرستند. که با وارد شدن 300 گل‌نوشته نخست رسانه‌های هر دو طرف جنجال زیادی برپا کردند. با این سروصداها بود که پس از مدتی، از سمت یک خانواده یهودی نسبت به ایران شکایتی مطرح شد که ایران باید به آنها خسارت دهد. این خانواده از دادگاه آمریکا خواسته بود آن گل‌نوشته‌ها را به عنوان خسارت به این خانواده بدهد.
این کتیبه‌شناس پیشکسوت، ادامه داد: ایران برای این اقدام یک وکیل گرفت اما در دو دادگاه نخست رأی به ضرر ایران داده شد. پس از آن وکیل ایران را تغییر دادیم و در دادگاه سوم رأی به نفع ایران بود. این بار درخواست استیناف از طرف وکلای خانواده یهودی مطرح شد و هنوز منتظر رأی دادگاه هستیم.
او افزود: خوشبختانه در چند روز گذشته دانشگاه و موزه‌ی شیکاگو از دادگاه خواسته‌اند که زودتر نتیجه‌ی این پرونده مشخص شود.
دکتر عبدالمجید ارفعی همچنین در سخنانی کوتاه درباره‌ی منشور کوروش به ترجمه بخش‌هایی از این منشور اشاره کرد و گفت: چند سال گذشته چند تکه کوچک از منشور در برخی از ایالت‌های مختلف تحت فرماندهی شاهان هخامنشی در گذشته کشف شد که تکه‌ای از آن را ترجمه کردم.
به گزارش ایسنا، در این مراسم همچنین از طرف فرهنگستان هنر از دکتر عبدالمجید ارفعی تقدیر شد.
نماینده علی معلم، رییس فرهنگستان در این مراسم اعلام کرد: علی معلم خودش تمایل داشت در این جلسه شرکت کند، ولی به دلیل کسالتی که داشت، نتوانست.
در پایان این مراسم نیز شهریار سیروس معمار در سخنانی کوتاه ضمن تقدیر از دکتر ارفعی به این نکته که به جز وی، شخص دیگری در دنیا کارشناس کتیبه‌خوانی وجود ندارد، گفت: احساس می‌کنم آنچه به عنوان بخش اصلی هویتم می‌شناسم، مدیون زحماتی هستم که دکتر ارفعی متقبل شده‌اند؛ چون آنچه که اکنون ما هستیم بخش عمده‌ای از حیات فردی و اجتماعی ماست که به گذشته‌ی ما بازمی‌گردد. صرفا داشتن یک نام و نشان برای گذشته اهمیت ندارد، بلکه این هویت ایرانی بودن ماست که می‌تواند تأثیرگذار باشد.
به گزارش ایسنا؛ همچنین ماه‌سیما فاتحی - همسر دکتر ارفعی - با تشکر از همسرش برای سال‌هایی که در کنارش زندگی کرده است، گفت: من از روز نخست شاگرد وی بودم و هنوز هم شاگردش هستم.
در ادامه همچنین انجمن مفاخر معماری ایران و برخی از معماران از عبدالمجید ارفعی تقدیر کردند. این مراسم نکوداشت توسط موسسه مطالعات آشور برگزار شده بود.
در این مراسم همچنین فیلمی از زندگی و فعالیت‌های دکتر عبدالمجید ارفعی به نمایش گذاشته شد و تعدادی از دوستان او به بیان خاطراتی از وی پرداختند و ارفعی نیز به توضیحاتی درباره متن برخی از گل‌نوشته‌هایی که متعلق به دوره هخامنشی بود، پرداخت.
انتهای پیام
نظرات