گلی شادکام مشاور دفتر ثبت میراث ناملموس خراسان رضوی و پژوهشگر و نویسنده در حوزه فرهنگ کرمانجی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص آداب و رسوم عزاداری دهه اول محرم مردمان کرمانج خراسان به‌ویژه کرمانج های شهرستان قوچان عنوان کرد: بر اساس مشاهدات میدانی در روستای آسی بُلاغ شهرستان قوچان مردمان این روستا در ۱۰ روز اول محرم ظهر و شب غذای نذری می‌دهند که در اصطلاح «خرج دادن» گفته می‌شود و غذای نذری که در گذشته به دلیل راحتی و در دسترس بودن مواد اولیه پخته می‌شد آبگوشت بوده است.
وی افزود: عزاداران در مسجد جمع شده و به نوحه‌خوانی و عزاداری می‌پردازند و در روز عاشورا مراسم علم‌گردانی برگزار می‌شود و علم از مسجد بیرون آورده و خانه به خانه گردانده می‌شود و حتی اگر ساکنان یک منزل در شهر زندگی می‌کنند در موعد مقرر به روستا بازمی‌گردند و در خانه را باز می‌گذارند تا علم از در منزل بازنگردد؛ همچنین صاحبان منازل پذیرایی ساده‌ای از دسته سینه‌زنان و علم گردانان انجام می‌دهند و مبلغی به عنوان هدیه به علم می‌دهند که به مسجد می‌رود و پس از جمع‌آوری عموماً صرف هزینه‌های خیریه می‌شود.
این پژوهشگر حوزه فرهنگ کرمانجی بابیان اینکه مراسم علم‌گردانی در حال حاضر در روستای عمارت شهرستان قوچان برگزار می‌شود، اظهار کرد: مشخصات ظاهری علم‌ها در منطقه شمال خراسان ممکن است روستا به روستا متفاوت باشد اما عموماً به‌صورت علم تک است که به‌صورت معمول از جنس چوب بوده به آن پارچه‌های مختلف و یا روسری عموما سبز رنگ گره‌زده می‌شود و یک سیب یا انار به فلزی که در بالاترین نقطه آن تعبیه‌شده است وصل می‌شود و ظاهری همانند یک شاخه درخت پیدا می‌کند.
وی ادامه داد: علم در مسیری که طی می‌کند به مزار درگذشتگان هم برده می‌شود همچنین در برخی از نقاط مراسم تعزیه‌خوانی یا «شبیه‌خوانی» پس از گرداندن علم برگزار می‌شود و درنهایت پس از ادای نماز ظهر عاشورا غذا صرف می‌شود.
شادکام بابیان اینکه در چند دهه اخیر نوحه کرمانجی مورد استقبال عزاداران منطقه شمال خراسان قرارگرفته است، گفت: باورها برای مردم بسیار مهم ست و عزاداری مردمان کرد خراسان از گذشته بوده و مختص زمان حال نیست و با توجه به اینکه کردها به شیوه خود سوگواری می‌کنند مراسم عزاداری کردهای خراسان ثبت میراث ناملموس ملی شده است.
انتهای پیام
نظرات