به گزارش ایسنا، تالار خاتم کاخ مرمر، یکی از شاهکارهای این هنر اصیل ایرانی است که به همت استاد محمدحسین صنیع خاتم اجرا شد. موزه هنر ایران، نشست تخصصی مروری بر هنر خاتم کاری کاخ مرمر و خاندان صنیع خاتم را با حضور ولی‌اله کاووسی، عضو هیات علمی بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، محمد هادی ستایش، دارای بالاترین نشان جهانی یونسکو در هنر خاتم و استاد صفر سامی، استادکار سنتی خاتم‌کاری برگزار کرد. در کنار این اساتید، نوۀ استاد محمد حسین صنیع خاتم، استاد برجسته خاتم‌کاری کاخ مرمر و نیز یارزاده، رییس دانشگاه هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان و جمعی از دانشجویان این دانشگاه حضور داشتند.

در این جلسه اساتید، درباره اهمیت و جایگاه این هنر ارزشمند و خاستگاه آن و سپس چگونگی اجرای ایدۀ تالار خاتم در کاخ مرمر پرداختند و بر نقش مؤثر سنت کارگاهی، در اجرای هنرهای سنتی ایرانی تاکید کردند و گفتند که در پیشینه هنرهای سنتی ایران در خلق آثار هنری ماندگار، جمعی از هنرمندان رشته‌های مختلف با سرپرستی یک سرتیم به فعالیت می‌پرداختند و به خلق شاهکارهایی چون کاخ مرمر دست می‌زدند، برعکس هنر غرب که هنرمند به تنهایی یک اثر را خلق می‌کند.

نوۀ استاد صنیع خاتم درباره چگونگی دعوت به کار پدربزرگ فقید خود برای خلق تالار خاتم و ذکر خاطراتی از دوران زندگی هنری ایشان پرداخت، سپس علاقه‌مندان این هنر پر رمز و راز از نزدیک شاهدِ چگونگی شکل‌گیری قطعات خاتم از ترکیب چوب و استخوان و فلز توسط استاد صفر سامی بودند.

در این نشست ولی‌الله کاوسی، پژوهشگر تاریخ هنر اسلامی گفت: اطلاعاتی که به مردم درباره تالار خاتم داده می‌شود، بیشتر جنبه توریستی دارد، در حالی‌ که این تالار یک سند زنده از تاریخ هنر معاصر ایران است و باید اطلاعات علمی‌تری را به مردم بدهیم.

او افزود: تالار خاتم باید در سطح علمی به نحوی معرفی شود که در شأن این شاهکار باشد. آثار خاتم صنیع‌ خاتم میراثی است که از دوره زندیه تا امروز منتقل شده و هنری ایرانی و درباری بوده است.

محمدهادی ستایش نیز گفت: یونسکو در اعطای نشان‌های جهانی، بر اهمیت تولید گروهی و کارگاهی تأکید دارد. ما باید این سنت را حفظ کنیم و آموزش استاد ـ شاگردی را جدی بگیریم، وگرنه کشورهای دیگر ممکن است این هنر را به نام خود مصادره کنند.

بخشی از نشست به معرفی زندگینامه و آثار استاد محمدحسین صنیع‌خاتم، خالق تالار خاتم کاخ مرمر، اختصاص یافت و گفته شد: استاد محمدحسین صنیع‌خاتم در سال ۱۲۶۲ در شیراز متولد شد و از کودکی نزد پدرش، محمدکاظم به آموختن خاتم‌کاری پرداخت. او در ۳۰ سالگی لقب «امین‌الصنایع» را از حاکم وقت فارس دریافت کرد. روایت است که رضا شاه پهلوی پس از دیدن جعبه‌ای خاتم‌کاری شده در بازار شیراز، دستور ساخت اتاقی خاتم‌کاری شده را صادر کرد. این اتاق بعدها به تالار خاتم در کاخ مرمر تبدیل شد.

بر اساس خاطرات سلیمان بهبودی، پیشکار رضا شاه پهلوی، بیش از ۱۵۰ هنرمند خاتم‌کار از شیراز و اصفهان در این پروژه مشارکت داشتند. استاد صنیع‌خاتم همچنین در مدرسه اسلامی شیراز به تدریس خاتم می‌پرداخت و از پایه‌گذاران آموزش رسمی این هنر به‌شمار می‌رفت.

محمدهادی ستایش، دارنده نشان جهانی یونسکو در هنر خاتم در این نشست همچنین گفت: در هنر خاتم، هر جا کار گروهی شکل گرفته، نتیجه کار فاخر و ارزشمند بوده است. خاتم، تلفیقی از هنرهای گوناگون مثل معرق، مشبک، نجاری و هندسه است. خاتم یعنی ختم همه هنرها. کسی که بتواند خاتم‌کاری کند، از عهده هر هنر سنتی دیگری نیز برمی‌آید.

به گزارش روابط عمومی گروه موزه‌های دفینه، این نشست با تأکید بر لزوم توجه علمی، آموزشی و فرهنگی به هنر خاتم‌کاری، به‌ویژه در معرفی جایگاه خاندان صنیع‌خاتم در تاریخ هنر ایران برگزار شد و حاضران خواستار ثبت دقیق اسناد تاریخی و گسترش برنامه‌های آموزشی برای زنده‌ نگه‌داشتن این هنر فاخر ایرانی شدند.

انتهای پیام