به گزارش ایسنا، فاطیما احمدی، روزنامهنگار در نگاهی به کتاب «کلمات و بناها» (مجموعه واژگان معماری مدرن) نوشته است: در طول تاریخ بشر، معماری همواره نقشی اساسی در شکلدهی به زندگی انسانها و بازتاب فرهنگ و هویت جوامع ایفا کرده است. از بناهای باشکوه دوران باستان گرفته تا آثار کلاسیک و مدرن، ساختمانها نهتنها نیازهای عملی بشر را پاسخ میدهند، بلکه بیانگر ارزشها، ایدهها و آرمانهای زمان خود نیز هستند. معماری، به عنوان هنری که با فضا، فرم و ساختار سروکار دارد، همواره با زبان و واژگان خاص خود همراه بوده است؛ واژگانی که درک و تفسیر ما از فضاهای ساختهشده را شکل میدهند. در این بستر، کتاب «کلمات و بناها: مجموعه واژگان معماری مدرن» نوشته ایدرین فورتی، به بررسی رابطه پیچیده میان معماری و زبان پرداخته و تلاش میکند تا مفاهیم بنیادین و واژگان کلیدی معماری مدرن را در چارچوبی تاریخی و نظری تحلیل کند. این کتاب با ترجمه هدیه نوربخش از سوی نشر روزنه منتشر شده است.
کتاب «کلمات و بناها» یکی از آثار بینظیر در حوزه نقد و نظریه معماری است که به بررسی رابطه پیچیده میان زبان و معماری میپردازد. این اثر نهتنها یک مرجع لغوی برای متخصصان و دانشجویان معماری است، بلکه یک تحلیل عمیق و فلسفی از شیوهای است که ما درباره بناها فکر میکنیم، حرف میزنیم و آنها را تجربه میکنیم. فورتی با دقتی استادانه نشان میدهد که واژگانی که برای توصیف معماری به کار میبریم، محدود به بیان ویژگیهای فیزیکی بناها نیستند؛ بلکه آنها مسیرهای فکری ما درباره نحوه زندگی و تعامل با فضاهای ساختهشده را شکل میدهند.
ایدرین فورتی، استاد معماری و نظریهپرداز شناختهشده بریتانیایی، در طول دوران حرفهای خود تمرکز ویژهای بر تاریخ و نظریه معماری داشته و با انتشار این کتاب، گامی مهم در فهم رابطه میان زبان، معنا و عمل معماری برداشته است. او در «کلمات و بناها» برای اولینبار به طور کامل به بررسی پیچیدگیهای تعامل میان زبان و معماری به عنوان فعالیتهای اجتماعی پرداخته و نشان داده است که واژگان معماری نه تنها ابزار توصیف، بلکه ابزاری برای شکلدهی تجربه انسانی هستند. این کتاب به دلیل شیوه نوآورانه و جامع خود، مورد تحسین منتقدان معماری قرار گرفته و نقدهای مثبتی از رسانههای معتبر دریافت کرده است؛ به طوری که ساندیتلگراف آن را «مطالعهای ضروری که شیوه فکر و گفتار ما درباره بناها را تغییر و غنی میکند» خوانده است و آرکیتکچر تودی بر این نکته تأکید دارد که «معماران باید این کتاب را بخوانند.»
فورتی کتاب را در شش فصل تدوین کرده است که هر فصل به یکی از جنبههای حیاتی رابطه زبان و معماری میپردازد. او در فصول اولیه، زبان مدرنیسم را بررسی میکند و نشان میدهد که چگونه اصطلاحات معماری مدرن، از طراحی تا بیان فضا، به تدریج شکل گرفته و در بستر اجتماعی و فرهنگی خاص خود معنا یافتهاند. او با بررسی عبارات و واژگان مرسوم، روابط میان واژهها و مفاهیم معماری را شفاف میسازد و به خواننده میآموزد که زبان معماری چیزی فراتر از نشانههای ظاهری است؛ این زبان بازتابدهنده نگرشها، ارزشها و ایدئولوژیهای زمان خود است.
یکی از فصلهای برجسته کتاب، تحلیل نقش زبان و ترسیم در معماری است. فورتی نشان میدهد که طراحی و ترسیم نه تنها ابزارهای فنی، بلکه حامل معانی اجتماعی و فرهنگی هستند و واژگان معماری در این فرایند نقش حیاتی ایفا میکنند. او به موضوعاتی مانند «معماری مردانه و زنانه» میپردازد و تأثیر جنسیت و نگرشهای اجتماعی را بر زبان و شیوه توصیف بناها مورد بحث قرار میدهد. این تحلیلها نه تنها دیدگاههای سنتی را به چالش میکشند، بلکه امکان درک نوینی از نحوه تجربه فضایی را فراهم میآورند.
فورتی همچنین به استفاده از استعارهها و مفاهیم علمی در معماری میپردازد و نشان میدهد که چگونه واژگان و متافورهای علمی به شکلدهی تفکر معمارانه و فهم فضا کمک میکنند. او با ارائه مثالهای تاریخی و معاصر، توضیح میدهد که معماری چگونه در تعامل با علم، فلسفه و ادبیات معنا مییابد و اینکه زبان معماری همیشه یک امر صرفاً فنی نیست، بلکه یک فعالیت فکری و اجتماعی است. این نگاه، کتاب را به یک ابزار ارزشمند برای معماران، تاریخنگاران، منتقدان و حتی کاربران ساختمانها تبدیل کرده است، چرا که هر واژه در بستر تاریخی و نظری خود معنا مییابد و کاربرد آن درک عمیقتری از بنا را ممکن میسازد.
بخش دیگر کتاب شامل واژگان کلیدی معماری است، از جمله واژگانی مانند «شخصیت»، «فرم»، «تاریخ» و «فضا». فورتی با دقت توضیح میدهد که هر واژه چگونه شکل گرفته، چه تغییراتی در معنا داشته و چه نقشی در فهم معاصر معماری ایفا میکند. این بخش، علاوه بر اینکه یک مرجع لغوی است، نشاندهنده تحلیل دقیق و مستدل نویسنده از نحوه تحول مفاهیم معماری و ارتباط آنها با جامعه است. خواننده میتواند با درک این واژگان، شیوهای متفاوت برای مشاهده و تحلیل بناها پیدا کند و با بینش بیشتری به نقد و طراحی معماری بپردازد.
کتاب از نظر نگارش نیز بسیار قابل دسترس است؛ نشریه «آرکیتکچرل ریویو» آن را «بهطرز غیرمعمولی روشن و قابل فهم» توصیف کرده و معتقد است که دانشجویان و علاقهمندان از هر زمینهای از مطالعه آن بهره خواهند برد. رابرت هاربیسون در نشریه «آرکیتکچرز ژورنال» نیز آن را «توضیحی قوی، روشن و پیچیده درباره نقش تفکر مفهومی در گفتمان معماری» خوانده است. این تمجیدها نشان میدهد که فورتی توانسته است هم خوانندگان تخصصی و هم غیرتخصصی را با تحلیلهای خود جذب و بینشهای نظری پیچیده را به زبانی قابل فهم منتقل کند.
اهمیت این کتاب از چند جنبه برجسته است. اول، از منظر آموزشی، کلمات و بناها مرجعی ضروری برای دانشجویان معماری، طراحان داخلی و تاریخنگاران معماری است که میخواهند درک عمیقتری از مفاهیم و اصطلاحات حرفهای پیدا کنند. دوم، از منظر فلسفی و نظری، کتاب نشان میدهد که معماری صرفاً یک فعالیت فنی نیست، بلکه یک فرایند اجتماعی و فرهنگی است که زبان نقش کلیدی در شکلدهی و انتقال آن دارد. سوم، از منظر حرفهای، معماران میتوانند با مطالعه این اثر، نه تنها توانایی تحلیل انتقادی بناها را ارتقا دهند، بلکه در طراحی خود نیز از بینشهای تاریخی و نظری بهرهمند شوند و فضایی معنادار و تأثیرگذار خلق کنند.
به طور کلی، «کلمات و بناها» (مجموعه واژگان معماری مدرن) اثر ایدرین فورتی یک مطالعه بینظیر است که مرز میان زبان، تفکر و عمل معماری را روشن میکند. این کتاب به خواننده نشان میدهد که واژگان معماری صرفاً ابزار توصیف نیستند، بلکه نحوه فهم، تجربه و زندگی با فضاهای ساختهشده را شکل میدهند. ترکیب دقت پژوهشی، تحلیل تاریخی و زبان روشن و قابل دسترس، این اثر را به یکی از کتابهای مرجع و ضروری در حوزه معماری تبدیل کرده است. خواندن این کتاب نه تنها برای معماران، دانشجویان و منتقدان معماری، بلکه برای هر کسی که به درک بهتر فضاهای شهری و فرهنگی علاقهمند است، تجربهای عمیق و الهامبخش خواهد بود و دیدگاهی نوین نسبت به رابطه میان زبان و معماری ارائه میدهد.
انتهای پیام
نظرات