علی شیرازی  ـ منتقد و پژوهشگر موسیقی ـ طی گفت‌وگویی با ایسنا با قائل بودن آزادی برای فعالیت ژانرهای مختلف موسیقی، فضای مدیریتی را یکی از مهم‌ترین عوامل شکل‌گیری خلأ فرهنگی و رشد جریان‌های زیرزمینی می‌داند.

او در ادامه از فرآیندهایی می‌گوید که در آن‌ها افراد بی‌ربط، درباره‌ موسیقی تصمیم می‌گیرند، مجوز می‌دهند یا نمی‌دهند و عملاً به خلق یک خلأ فرهنگی کمک کرده‌اند. این منتقد موسیقی ادامه می‌دهد: در این میان، رپ فارسی که برخاسته از دل برخی نیازهای اجتماعی است، نه‌تنها از سوی این مدیران به رسمیت شناخته نمی‌شود، بلکه به شکلی متناقض در رسانه‌ها دیده و در پشت‌صحنه سانسور می‌شود.

در ادامه، شیرازی درباره چرایی برخورد با موسیقی رپ و خط قرمز تلقی‌شدن آن برای برخی مدیران فرهنگی، گفت: در پاسخ به این سوال باید بپرسم، کدام یک از ژانرهای موسیقی از آزادی کامل برخوردارند و کدام آثار می‌توانند مجوز پخش دریافت کنند؟

او با انتقاد از حضور برخی افراد غیرمتخصص در جایگاه‌های تصمیم‌گیری توضیح داد: برخی از افرادی که به‌عنوان مدعیان صداسازی و هنر آواز شناخته می‌شدند، حتی قادر به اجرای یک قطعه آواز ساده نبودند. به‌عنوان مثال، جمال وفایی و محمد منتشری، دو تن از برجسته‌ترین چهره‌های آواز ایرانی که در حوزه خود به کمال رسیدند، در حالی که مدیرانی که در این حوزه نقش داشتند، توانمندی قابل توجهی در ارزیابی کیفیت موسیقی نداشتند.

این پژوهشگر در ادامه با اشاره به مشکلات مدیریتی در حوزه موسیقی گفت: رپ، به عنوان یکی از ژانرهای موسیقی، در چنین فضایی نمی‌تواند به رسمیت شناخته شود. مخاطب‌هایی که رپ گوش می‌دهند، با افرادی مواجه هستند که مجوز پخش آن را صادر نمی‌کنند. این شکاف فرهنگی به شکلی بارز وجود دارد.

شیرازی با اشاره به مثالی تاریخی درباره این چندگانگی فرهنگی گفت: یکی از نمونه‌های جالب تاریخی، سریال «آخرین ستاره شب» در سال ۱۳۷۴ است. در این سریال، داوود رشیدی و هما روستا در نقش‌های اصلی ظاهر شدند. داستان سریال درباره جوانی بود که از خارج می‌آمد و به بیماری ایدز مبتلا بود. با این حال، در طول سریال هیچ‌گاه از واژه «ایدز» استفاده نشد، حتی در حالی که این بیماری به‌شدت در حال گسترش بود و می‌شد این موضوع را به‌عنوان یک پیام بهداشتی و پیشگیرانه و گوشزدی بسیار به موقع و به هنگام در سریال مطرح کرد.

او افزود: در بسیاری از دوره‌ها شاهد چنین رفتارهایی در رسانه‌ها بوده‌ایم. حالا درباره موسیقی رپ، باید گفت این چندگانگی در هنر و فرهنگ همیشه وجود داشته است. از سانسور در شبکه‌های خانگی در دهه ۷۰ گرفته تا محدودیت‌هایی که در تئاتر، تلویزیون، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و حتی در حوزه هنری وجود داشته است.

این خواننده در پایان گفت: حقیقت این است که جامعه امروز دیگر همان جامعه گذشته نیست. تغییرات در سطح رسانه‌ها، فضای دیجیتال و ارتباطات میان مردم، به شکلی است که موسیقی رپ به بخشی از زندگی روزمره عده‌ای از مردم تبدیل شده است. سیاست‌های انکار هرچند در کوتاه‌مدت ممکن است اثرگذار باشند، اما در نهایت نمی‌توانند جلوی جریان اصلی موسیقی و فرهنگ را بگیرند. رپ همچنان به عنوان یک ابزار برای بیان، در ایران باقی خواهد ماند و در آینده شکل‌های جدیدی از آن به وجود خواهد آمد که بیشتر از همیشه با شرایط اجتماعی و فرهنگی کشور در ارتباط خواهد بود.

انتهای پیام