نمایش «موزیکالیته» به کارگردانی مریم کاظمی، تازه ترین نمایش گروه تئاتر «مستقل» است که ویژه تماشاگران کودک و نوجوان در پردیس تئاتر تهران روی صحنه می‌رود.

کاظمی در گفتگو با ایسنا درباره حال و هوای این نمایش، حمایت‌ها و تبلیغات نصفه و نیمه تئاتر و نیز مشکلاتی که همچون یک همه‌گیری در کل تئاترها وجود دارد، سخن گفت.

او در آغاز با ارایه توضیحاتی درباره حال هوای نمایش «موزیکالیته» افزود: «موزیکالیته» همانطورکه از اسمش پیداست، رپرتوار بخش‌های موزیکال کارهای اجرایی گروه ما به صورت منتخب است نه رپرتوار نمایش‌های ما. مدت‌ها بود می‌خواستم بخش‌های موزیکال کارهای نمایشی را که اجرا کرده‌ام، در یک اجرای مستقل کنار هم قرار دهم تا هم مفرح باشد و هم یادگاری از اجراهای گذشته باشد.
کاظمی ادامه داد: به نظرم آمد در ۲۵ سالگی گروه‌مان فرصت خوبی برای این حرکت به دست آمده است. حال و هوای اجرا شبیه کنسرت است؛ موزیکال، توام با فرم و حرکت و ترانه‌ها. نوعی جشن خاطره‌ها با موسیقی و حرکت که به نوعی تقدیر از حرکت گروه‌مان هم هست.

این کارگردان افزود: برای شروع یعنی «موزیکالیته یک»، با کارهای اجرا شده برای کودکان و نوجوانان شروع کرده‌ایم اما سهم کارهای نمایشی را که توسط هنرجویان جوان‌مان هم اجرا شده است، ادا کرده‌ایم. 
کاظمی با اشاره به پیشینه فعالیت‌های گروه تئاتر «مستقل» در اجرای نمایش برای کودکان و نوجوان اضافه کرد: در این سال‌ها بیش از بیست نمایش توسط کودکان برای کودکان یا نوجوانان برای نوجوانان اجرا کرده‌ایم. «موزیکالیته» به صورت شو یا بهتر بگویم «شو واریته» اجرا می‌شود. زیرا دارای بخش‌های متنوع است.

او با ارایه توضیحاتی درباره شیوه اجرایی این نمایش ادامه داد: موسیقی‌ها از دل نمایش‌ها درآمده، لباس‌ها و طراحی صحنه یادآور بخش‌هایی از نمایش‌های اجرایی قبلی است، ترانه‌ها در اجراها سروده شده و فرم‌های ریتمیک در زمان خودش برای اجرای ویژه خودش طراحی شده است. از تنوع لباس‌ها برای جدا کردن بخش‌های مختلف استفاده شده است. حس و حال هر صحنه را با نورهای رنگی گرم و شاد نشان داده‌ایم. موسیقی زنده هم که بیشتر به صورت کارناوالی و سیرکی، صحنه‌ها را به هم ربط می‌دهد، سهم زیادی در تلطیف و شادی فضای «موزیکالیته» دارد. از آنجا که بخش‌های اجرایی ربط داستانی ندارد، البته سهم مجری یا شومن را هم نباید نادیده گرفت که با ربطی لطیفه‌گونه و طنزآمیز و گاهی خیالی آنها را به هم ربط می‌دهد.

کاظمی درباره گروه تماشاگران این نمایش و در پاسخ به اینکه این نمایش بیشتر برای مخاطبان آثار قبلی این گروه، جذابیت خواهد داشت یا مخاطبان جدید هم می‌توانند از آن لذت ببرند، توضیح داد: ممکن است کسانی این نمایش‌های منتخب را قبلا دیده باشند، بنابراین برایشان خاطره‌انگیز خواهد بود و اگر تماشاگرانی برای اولین بار به دیدن اجرای ما آمده‌اند، می‌توانند از فضای کنسرت زنده نمایش لذت ببرند و ترانه‌ها را بشنوند و طراحی فرم‌های حرکتی را ببینند. البته داستان «موزیکالیته» کنجکاوی‌برانگیز هم هست که روایت این ترانه‌ها در اجرای اصلی خود چه بوده است. اگر این گونه باشد، ما به خواست خود رسیده‌ایم زیرا آنها مایل هستند این نمایش‌ها را ببینند. پس تشویق می‌شویم که برای بازتولید و اجرای مجدد آنها تلاش کنیم.

این بازیگر و کارگردان تئاتر درباره فراز و نشیب‌هایی که طی بیست سال فعالیت در زمینه تئاتر کودک و نوجوان پشت‌سر گذاشته است، گفت: شاید بدانید من از تئاتر بزرگسال به تئاتر کودک و نوجوان آمده‌ام. در آغاز مطمئن نبودم که می‌توانم مفید باشم و ادامه دهم. همیشه شروع هر کاری با ایجاد انگیزه‌های گاهی کمرنگ و گاهی قوی همراه است. دیدن کارهای کودک و نوجوان درسال‌های قبل از شروع فعالیت خودم، انگیزه کمرنگ من برای تولید کارهای کودک بوده است و طبیعتا گمان می‌کردم باید همه عناصری را که آنها در کارهایشان استفاده می‌کردند، تقلید کنم تا بتوان آن را نمایشی مناسب کودکان و نوجوانان نامید. به مرور متوجه شدم این کاربرد عناصر نمایشی نیست که اجرایی را دیدنی می‌کند بلکه کنار هم گذاشتن درست آن‌هاست که مهم است.

کاظمی افزود: به مرور به این کار علاقمند شدم، به طوری که حتی در کارهای ویژه بزرگسالان هم که پس از آن اجرا کرده‌ام، سرزندگی، نشاط و طنز خلاق دریچه چشم کودکان و نوجوانان را وام گرفته‌ام. از بهترین خلاقیت‌های تئاترهای دیگر تا کارهای خودم درس می‌گیرم و آنها را در اجراها تجربه می‌کنم ، در صورتی که جواب دهد، ادامه می‌دهم. 

این کارگردان در پاسخ به اینکه بسیاری از هنرمندان حرفه‌ای تئاتر کودک و نوجوان به دلیل مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، به ناچار این حوزه را ترک می‌کنند یا حضورشان کمرنگ می‌شود، شما چه راهکارهایی دارید که بتوانید همچنان در این زمینه فعال بمانید، توضیح داد: بزرگترین مشکل ما که در زمینه کودک و نوجوان هم کار می‌کنیم، این است که از فعالیت تئاتری لذت نبریم. مشکلات، باعث خستگی ذهنی و بی‌انگیزگی می‌شود. اگر بخواهیم مشکلات را ارزیابی کنیم، هیچ‌کس بی نصیب نیست و همه یکسان در تور مرئی و نامرئی مشکلات اسیریم ولی این مختص تئاتر کودک و نوجوان نیست. کل دنیای تئاتر پدال می‌زند، دوچرخه دو خط جلو می‌رود و چهار خط عقبگرد دارد.  

کاظمی یادآوری کرد: دنیای واقعی خیلی بی‌رحم و دنیای خیالی تئاتر ما خیلی آرمان‌گراست. من سعی می‌کنم بین این دو دنیا کمی تعادل برقرار کنم. بیشتر تمرین می‌کنیم، کار مداوم و تلاش برای خلاقیت، باعث می‌شود ضربه‌ها را تحمل کنیم. دنبال تقسیم‌بندی‌های تئاتر بزرگسال و تئاتر کودک نیستیم. ما کار ورز تئاتریم. گاهی کاسه‌مان پر می‌شود و گاهی خالی. دنبال تعریف‌ها و نام‌گذاری‌ها نیستیم. صحنه، همان سالن تمرین است.

او با اجرای نمایش «موزیکالیته» چندمین نمایش خود را در پردیس تئاتر تهران روی صحنه می‌برد، درباره استقبال مخاطبان از نمایش‌های این مجموعه نیز گفت: پردیس تئاتر تهران به عنوان مجموعه‌ای تئاتری طراحی و ساخته شده است. همه قسمت‌های آن بسیار حرفه‌ای و فکر شده کنار هم قرار گرفته است ولی به تدریج از تمرکز تئاتری دور شده است در حالیکه یک مجموعه تئاتری باید تمرکز، توجه، تبلیغ، جذب ، رفاه و برنامه‌ریزی مستمر داشته باشد. اکنون فعالیت کمی برای جذب ، نگهداشت و توسعه تماشاگر صورت می‌گیرد. البته این کارکرد عمومی همه مجموعه‌های تئاتری در همه جای حداقل شهر تهران است ولی محل قرارگرفتن بعضی تئاترها در مراکز پررفت و آمد یا مشهور به اماکن نمایشی، ضعف‌های مدیریتی آنها را پوشانده است. 

کاظمی اضافه کرد: پردیس تئاتر تهران به عنوان مجموعه وابسته به سازمان فرهنگی هنری شهرداری باید مورد توجه و حمایت بیشتری از سازمان بالادستی خود قرار بگیرد تا ضعف مکانی را برطرف کند ولی بیماری کسب درآمد از همه اماکن تئاتری از پارکینگ و لابی و محوطه و سالن‌ها وپلاتوها و اتاق‌های فرمان و حتی بخش اداری، یک پاندمی است که به جان همه تئاترها افتاده است و تا درمان نشود، این مشکل همگانی وجود دارد. در این وضعیت، طبیعتا بار زیادی روی دوش گروه‌های اجرایی است و به دلیل هزینه‌های بالا یا همه همان اول فرار می‌کنند یا بعد از یکی دو کار فرار می‌کنند. بنابراین به دلیل تبلیغات نصفه نیمه و حمایت نصفه نیمه، استقبال هم نصفه نیمه است ولی به نسبت سالن‌های مرکز شهر می‌توان آن را درجه یک دانست.

کاظمی درباره تاثیر مشکلاتی مانند آلودگی هوا و احیانا تعطیلی تئاترها، بر میزان استقبال تماشاگران تئاتر، توضیح داد: این مشکلات زیست‌محیطی بی‌تاثیر نیست ولی خیلی هم تعیین‌کننده نیست چون هنوز نیاز به دیدن تئاتر با انگیزه‌های مختلف وجود دارد.

او در عین حال خاطرنشان کرد: البته در تئاتر کودکان و نوجوان انحصارا کمی متفاوت است زیرا خانواده‌ها تحت‌تاثیر تعطیلی مدارس و آموزشگاه‌ها و اخبار نا امیدکننده ناشی از بیمارهای مقطعی، آلودگی‌ها یا فصل امتحانات، برای آمدن به تئاتر دچار تردید می‌شوند ولی با همه اینها سالن‌ها خالی نیست.

عکس‌هایی که به این گفتگو ضمیمه شده، از محبوبه فرج اللهی است.

انتهای پیام