با وجود آن‌كه در سال‌هاي نخست پس‌از انقلاب بخش عمده‌يي از يك محوطه‌ي استقراري مهم در مركز فلات ايران، با بلدوزر ازبين رفت؛ اما تاكنون تنها يك‌درصد از كل آن محوطه، گمانه‌زني شده است. محوطه‌ي تاريخي «شمشيرگاه» در استان قم در تابستان 1384 كاوش و براساس يافته‌هاي سطحي، قديمي‌ترين دوره‌ي تاريخي آن، سيلك II (هزاره‌ي سوم پيش‌از ميلاد)، اعلام شد. باستان‌شناسان در نخستين فصل كاوش اين محوطه به آثاري از معماري دوره‌ي عصرآهن II رسيدند و احتمال مي‌دهند كه شمشيرگاه در اين دوره از زمان‌هاي ديگر، اهميت بيشتري داشته است. حميد فهيمي ـ سرپرست نخستين فصل كاوش محوطه‌ي شمشيرگاه ـ درباره‌ي وضعيت آن به خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، توضيح داد: محوطه‌ي شمشيرگاه ازنظر طبيعي اين ويژگي خاص را دارد كه بين دو رشته كوه سنگ آهكي قرار گرفته است و به احتمال زياد، قلعه‌اي تاريخي در آنجا وجود دارد. باتوجه به ساختار محوطه به‌نظر مي‌رسد كه مردمان دوره‌ي عصرآهن از دو رشته كوه منطقه به‌عنوان دو ضلع يك قلعه استفاده و دو ضلع ديگر آن‌را ساخته‌اند. وي معماري غالب محوطه را سنگ‌چين با آثاري از خشت و سنگ دانست و ادامه داد: در دوره‌ي عصرآهن، گورستان‌ها خارج از محوطه‌هاي استقراري قرار داشتند؛ به‌همين دليل، در شمشيرگاه گورستاني وجود ندارد. البته در 200 متري اين محوطه، گورستان «شلموت» از دوره‌ي عصرآهن شناسايي شده و متعلق به افرادي است كه در شمشيرگاه زندگي مي‌كردند. وي با اشاره به حفاري غيرمجاز گسترده‌يي كه در سال‌هاي اول پس‌از انقلاب در شمشيرگاه انجام شد، اظهار داشت: بخشي از محوطه براثر آن حفاري‌ها تخريب شد؛ ولي هنوز قسمت‌هاي زيادي وجود دارد كه بايد كاوش شود. از سوي ديگر، حفاران غيرمجاز در چند ماه گذشته، به ترانشه‌ي فصل نخست حفاري هم دستي زده‌اند. وي با بيان اين‌كه گسترش ترانشه‌ي فصل نخست و گمانه‌زني در چند نقطه‌ي ديگر ازجمله‌ي برنامه‌هاي سال آينده براي محوطه‌ي شمشيرگاه است، اضافه كرد: باتوجه به اين‌كه شمشيرگاه، محوطه‌ي استقراري بسيار گسترده‌يي است كه چند دوره‌ي تاريخي را در خود دارد، ادامه‌ي كاوش آن، وضعيت معماري عصرآهن در مركز فلات ايران را روشن‌تر خواهد كرد. انتهاي پيام