امكان قرار دادن هر متن در بافت جهاني خود و تعاملي بودن، از ويژگي‌هاي مهم روزنامه‌نگاري آنلاين است. حسن نمك‌دوست تهراني - مدرس ارتباطات - در گفت‌وگو با خبرنگار رسانه‌ي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، با بيان اين مطلب، اظهار كرد: روزنامه‌نگاري آنلاين، همان روزنامه‌نگاري کاغذي، اما برخوردار از امکانات آنلاين است كه در اين نوع روزنامه‌نگاري، مرزهاي زمان و مکان براي توليد، توزيع، عرضه و مصرف روزنامه از ميان مي‌رود، درحالي که روزنامه‌نگاري کاغذي، در ظرف زمان و مکان محدود است. وي افزود: روزنامه‌ي‌ كاغذي، معمولاً در هر شبانه روز، حداکثر سه يا چهار نوبت منتشر مي‌شود، در حالي‌كه روزنامه‌نگاري آنلاين اين امکان را فراهم مي‌آورد که در هر لحظه، محتوايي را در هر کجاي جهان توليد و در هر زمان و مكان ديگري از جهان مصرف کنيم، به‌بيان ديگر در روزنامه نگاري آنلاين، با ارسال هر خبر تازه، که امکان عملي آن ميسر است و بايد نيز چنين باشد، پيوسته و بي‌وقفه روزآمد مي شويم. او با اين توضيح كه معمولا هر اتفاق خوبي ممكن است پيامدهايي نيز داشته ‌باشد و با اشاره به اينكه تغيير پيوسته و بي وقفه‌ي محتوا در روزنامه‌نگاري آنلاين هم، ممكن است مخاطب را در يافتن اخبار مورد نظرش، با كمي سردرگمي مواجه کند، ادامه داد: وجود امكان جست‌وجو و يا امکان RSS در تمام سايت‌هاي خبري، براي رفع همين نقص است تا بتوان با مشخص كردن علايق خبري خود‌، خبرهاي مورد نظر را از ميان سايت‌هاي مختلف، در اختيار داشت. اين مدرس دانشگاه با اشاره به اينكه انتشار نسخه‌ي كاغذي يك روزنامه در محيط وب، خواه در قالب پي‌.دي.اف و يا اچ.تي‌.ام.ال، به معناي روزنامه‌نگاري آنلاين نيست، تأكيد كرد: روزنامه‌نگاري آنلاين يعني محتواي چاپي به اضافه‌ي امكان توليد هر لحظه‌اي خبرهاي بيشتر و متنوع‌تر در تمامي 24 ساعت روز و فرصت دادن به مخاطبان براي اظهار نظر و مشاركت در توليد محتوا. نمك‌دوست، امكان قراردادن هر متني را در بافت جهاني خود، در فضاي هايپرتکست، جزو ويژگي‌هاي مهم روزنامه‌نگاري آنلاين عنوان و خاطرنشان كرد: در روزنامه‌نگاري آنلاين، هر متني، با ميليون‌ها متن ديگر، که راجع به همان موضوع در فضاي وب وجود دارد، پيوند مي‌خورد، ضمن اينكه در اين نوع روزنامه‌نگاري، تعامل با مخاطب، بر خط و همزمان است، يعني وقتي شما مطلبي را روي اينترنت قرار مي‌دهيد، در همان لحظه، مخاطب اين امکان را دارد که به خبر نکته‌اي بيفزايد يا آن را تصحيح کند؛ بنابراين مخاطب ميتواند در جريان تعامل در لحظه قرار بگيرد. به گفته‌ي وي،‌ امکان تعاملي بودن، در رسانه‌ي کاغذي هم وجود دارد، اما آنچه مهم است سرعت اين تعامل است که در اين رسانه‌ها، نسبت به رسانه‌هاي آنلاين کندتراست، چرا كه در روزنامه‌هاي چاپي، دست‌كم يك روز بعد، مخاطب امكان واكنش نسبت به مطلب چاپ شده در نشريه را خواهد داشت. او ادامه داد: امکان ديگر روزنامه‌نگاري آنلاين، استفاده از فضاي "سايبر" ‌است؛ در اين فضا مي‌توان از امكانات مولتي‌مديا استفاده كرد و تنها به متن، در قالب حروف، متکي نبود، بدين‌ترتيب امکانات ديگري همچون صدا، تصوير و گرافيک نيز براي بهره و استفاده در اختيار ماست. اين روزنامه‌نگار هم‌چنين با بيان اينكه سبک نگارش در روزنامه‌هاي چاپي و آنلاين با هم تفاوتي ندارد، افزود: با قاطعيت ‌مي‌توانم بگويم كه تا امروز، چيزي به عنوان سبک نگارش روزنامه‌نگاري آنلاين در جهان توليد نشده‌ است؛ بنابراين تعريف خبر و يا سبک‌هاي خبرنويسي در محيط سايبر با محيط کاغذي، هيچ تفاوت قابل ملاحظه‌اي ندارد. نمك‌دوست درباره‌ي خلاصه‌نويسي در روزنامه‌نگاري آنلاين نيز گفت: در تمامي اشکال روزنامه‌نگاري، اعم از کاغذي، راديو - تلويزيوني، ويديويي و هم‌چنين سايبر، خلاصه‌نويسي جزو ملزومات است، چراكه تجربه نشان مي‌دهد انسان امروزي، وقت خيلي زيادي براي خواندن مطالب نمي‌گذارد، ضمن اينکه ارتباط معکوسي بين حجم مطلب و ميزان مخاطبان نيز وجود دارد؛ به اين معنا كه هرچه به حجم مطلب اضافه شود، از ميزان مخاطبان کاسته مي‌شود. او هم‌چنين مطالبي از قبيل اينكه روزنامه‌نگار آنلاين، به‌دليل فرصت کمي که مخاطب براي مرور مطالب دارد، بايد برخي تغييرات را در متن خبر ، تيتر و يا سبک نوشتاري آن لحاظ کند، مثلا خبري را که به شکل هارد نوشته شده است، در صورت امکان به شکل نرم‌خبر تنظيم کند، بي‌پايه دانست و تصريح كرد: تشخيص اينكه خبري را مي‌توان نرم نوشت يا سخت، به ذات و سرشت رويداد برمي‌گردد و نه به رسانه. تفاوت اصلي محتواي روزنامه‌نگاري چاپي و آنلاين، در اين است كه در فضاي آنلاين، بايد مرز زماني انتشار را بدانيم. ضرباهنگ روزنامه نگاري کاغذي، به طور معمول يک و يا دو بار در 24 ساعت است؛ بنابراين 24 و يا 12 ساعت براي مديريت کردن محتوايي که توليد مي‌شود، فرصت هست كه البته اين مساله در كنار امکاناتي كه به شما مي‌دهد، امکاناتي را نيز مي‌گيرد. او با اشاره به اينكه فشار زمان برروي فردي که آنلاين کار مي‌کند، بسيار سنگين است و اين امر هم طبعاً به بالا رفتن ضريب خطا در روزنامه‌هاي آنلاين منجر مي‌شود، خاطرنشان كرد: در روزنامه‌نگاري آنلاين درچند ثانيه بايد تصميم‌گيري كرد، درحالي كه در يک روزنامه‌ي کاغذي، 6 تا 7 ساعت براي ارزيابي تمامي جنبه‌هاي موضوع وقت داريم؛ بنابراين در روزنامه‌نگاري آنلاين نوع کار، پرشتاب‌تر و پرسرعت‌تر از روزنامه‌نگاري کاغذي است و طبعاً احتمال بروز خطا هم بيشتر است. وي با بيان اينكه نوع فعاليت روزنامه‌نگاري آنلاين را مي‌توان مانند کار خبرگزاري‌ها نيز تصور کرد، افزود: گرچه پيش از اين خبرگزاري‌ها، اخبارشان را تنها براي مشترکان‌شان مي‌فرستادند و براي خبرنگار خبرگزاري فقط اين مهم بود که خبرش را زود تهيه کند؛ چون مي‌دانست خبر او به دست فردي متخصص مي‌رسد و او نيز خبر را تنظيم مي‌كند، اما امروز، خبرگزاري‌ها هم، در هر لحظه خبر روي خط مي‌فرستند، ضمن اينكه اخبارشان را هم براي " متخصص" و هم براي" مصرف‌کننده‌ي نهايي" توليد مي شود. اين مدرس ارتباطات با بيان اينكه به‌دليل در دسترس بودن فضاي آنلاين، رقابت نيز در اين فضا، بيشتر و در عين حال زمان مالكيت بر خبر اختصاصي بسيار كوتاه شده ‌است، اضافه كرد: با وجود آنكه ما بعد از 500 سال، که در عصر چاپ به‌سر مي‌بريم، هنوز نتوانسته‌ايم موضوع کپي‌رايت را در اين زمينه‌ حل کنيم، انتظار داريم مسايل حق مؤلف در فضاي نوپايي، چون اينترنت به سرعت حل شود، به همين دليل بسياري از تجويزهايي که راجع به آن مي‌كنيم، در عمل به شوخي تبديل مى‌شود؛ چون اصلاً زمينه‌ي اجرايي ندارد. وي در ادامه تحريريه‌هاي روزنامه‌نگاري آنلاين را پرتکاپو و فعال دانست و تصريح كرد: اعضاي تحريريه در روزنامه‌نگاري آنلاين بايد حتماً با يکي، دو زبان آشنا بوده و درباره‌ي موضوعات فضاي سايبر نيز از دانش فني كافي برخوردار باشند تا بتوانند مشکلات خود را حل کنند و از امکانات جانبي آنلاين نيز برخوردار شوند. او با بيان اينكه متأسفانه بعضي‌ها روزنامه‌نگاري آنلاين و وبلاگ‌نويسي را با هم معادل فرض مي‌کنند، افزود: وبلاگ‌نويسي با روزنامه‌نگاري آنلاين مساوي نيست. وبلاگ‌نويسي فعاليتي مبتني بر علاقه و انگيزه‌ي دروني است و ساز و كار و رويه‌ي مشخص خود را داراست، ممكن است برخي افراد در بعضي پست‌ها به‌گونه‌اي عمل كنند كه شبيه كار روزنامه‌نگاري به نظر برسد، اما مطمئنا وبلاگ‌نويسي با روزنامه‌نگاري آنلاين متفاوت است. او در پايان، با تاكيد بر اينكه نمي‌توان روزنامه‌نگاري را بدون اينترنت و يا اينترنت را بدون روزنامه‌نگاري تصور كرد، افزود: به عقيده‌ي من، روزنامه‌نگاري و فن‌آوري‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي پيوندي بسيار نزديك با هم دارند و كاربرد صفت‌هاي سنتي و مدرن، براي اشاره به انواع روزنامه‌نگاري كاملا نابه‌جاست. انتهاي پيام