یک کارشناس محیط زیست و میراث طبیعی درباره‌ی جنگل هیرکانی که چند سال است ثبت جهانی آن با مشکل روبه‌رو شده است‌، گفت: بهترین راه حل این است که محدوده‌هایی از این جنگل که ارزش‌های جهانی دارند، مشخص و ثبت شوند تا بعد به‌سراغ وسعت کلی جنگل هیرکانی برویم.

فرهاد دبیری در گفت‌وگو با خبرنگار سرویس میراث فرهنگی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، درباره‌ی وضعیت جنگل هیرکانی و ثبت آن در فهرست آثار جهانی که قرار است پرونده‌ی آن به‌صورت مشترک توسط ایران و جمهوری آذربایجان ارائه شود‌، توضیح داد: جنگل هیرکانی از پارک ملی گلستان شروع می‌شود و تا جمهوری آذربایجان امتداد دارد. نکته‌ی مهم این است که این محدوده نمی‌تواند میراث جهانی باشد، زیرا میراث جهانی تعریف مشخص خود را دارد مانند یکپارچگی‌، دست‌نخوردگی و اصالت. با این شرایط، در محدوده‌ای که اتفاقات زیادی می‌افتد و بزرگراه یا کارخانه می‌سازند، میراث جهانی چه مفهومی می‌تواند داشته باشد؟!

وی تأکید کرد: میراث جهانی مقدمات و معیارهایی دارد و پس از ثبت هم، آثار و تبعاتی با خود دارد. نمی‌توان یک محدوده را ثبت جهانی کنیم و بعد دیگر با آن کاری نداشته باشیم تا در آنجا پالایشگاه‌، کارخانه یا شهر ساخته شود.

دبیری ادامه داد: جنگل هیرکانی محدوده‌ی وسیعی است که داخل آن، محدوده‌ی ارزشمند دیگری مانند «خشکه‌داران» قرار دارد که از ویژگی‌های خاصی برای ثبت جهانی برخوردار است. منطقه‌ی «میانکاله» نیز چنین شرایطی دارد. به همین دلیل، اول می‌توان چنین مناطقی را که برخی از آن‌ها حتا در معرض خطرند، ثبت و سپس درباره‌ی مساحت کلی هیرکانی صحبت کرد.

او اظهار کرد: در حال حاضر داخل محدوده‌ی عظیم جنگل هیرکانی، منطقه‌ی «ارسباران» اولویت بیشتری دارد، زیرا دست‌خوردگی در آن کمتر است. به همین دلیل، مدیریت بهتری می‌توانیم در آنجا داشته باشیم. این مکان نمایانگر مظاهر برجسته‌ای از یک حوزه‌ی نمونه‌ی جنگلی در این منطقه محسوب می‌شود. بنابراین بهترین راه حل این است که محدوده‌هایی را که نمایانگر مظاهر ارزش‌های ویژه‌ی جهانی هستند مشخص و آن‌ها را در فهرست میراث جهانی ثبت کنیم.

دبیری درباره‌ی کشور جمهوری آذربایجان هم که در این میراث با ایران مشترک است، گفت: جمهوری آذربایجان مشکلات خود را دارد، ولی مشکلاتش نسبت به ایران کمتر است، چون دست‌خوردگی جنگل‌های هیرکانی آذربایجانی در زمان اتحاد جماهیر شوروی خیلی کمتر بوده، ولی تخریب در حوزه‌ی ایران بسیار بیشتر بوده است؛ این مسأله به مساحت بیشتر این جنگل‌ها در ایران و تعداد شهرهای زیاد در حاشیه‌ی دریای خزر مربوط می‌شود.

او در پایان تأکید کرد: «میانکاله» یکی از مناطق در خطر جنگل هیرکانی است که اگر برای ثبت آن اقدام شود، بخشی از مشکلات جنگل هیرکانی حل خواهد شد.

انتهای پیام