ناصر نوروززاده چگینی، درگذشت محمدیوسف کیانی ـ باستان‌شناس پیشکسوت ـ را که ۱۳ خرداد امسال، در سن هشتاد سالگی درگذشت، نمونه‌ای از خالی شدن خانه‌باستان‌شناسان می‌داند و به خبرنگار ایسنا اظهار می‌کند: پول را می‌توان چیزی دانست که بازیابی آن آسان است، می‌گویند چرک دست است و باد آورده؛ اما اخلاق نه به معنای امروزی، بلکه اخلاقی که در زبان فارسی به ادب خلاصه شده و همه وجوه زندگی انسان را دربرمی‌گیرد را دیگر هر کسی به همراه خود ندارد.

وی بیان می‌کند: چیزهایی که ما را یک ایرانی نه به عنوان قوم، بلکه به عنوان فرهنگِ ایرانی در دنیا شناسانده و همه‌ی مکتوبات آن، چه به صورت نوشتاری و چه بصری، از گذشته ما باقی مانده‌اند، همگی بر این‌وجه درونی انسانِ ایرانی که در حال خالی شدن است، دلالت می‌کند.

او نمونه‌ی بارز این اتفاق را به نسبت وضعیت آب‌های زیرزمینی مثال می‌زند و می‌گوید: با بیرون کشیدن این‌آب‌ها از دل زمین در وضعیت کنونی کمبود آب، به مرور زمین فرونشست می‌کند. در باستان‌شناسی نیز ما با این مسائل مواجه هستیم، زمین‌ها و دشت‌های فراخ ما نشست می‌کنند و رخنه‌هایی که یک روز آب در آن جمع می‌شد و حیات آینده انسان‌ها را کامل می‌کرد به مرور در حال خالی شدن است، آب هم که در آن رخنه‌ها نباشد، فشار زمین باعث شکستِ آن می‌شود و وقتی که می‌شکند دیگر رخنه‌ای نمی‌ماند که آب در آن جمع شود.

وی اضافه می‌کند: این اتفاق درست مشابه حضور باستان‌شناسان پیشکسوت و فعالیت‌هایشان در طول سال‌های گذشته در کشور است که با رفتن‌شان به مرور فعالیت‌های مشابه دیگر رخ نمی‌دهد و این فرونشست صحنه‌ی گسترده زمین از حضور این افراد عمیق‌تر می‌شود.

نوروززاده چگینی تاکید می‌کند: واقعیت این است که در حال حاضر عرض زندگی‌مان را پوشش نمی‌دهیم. یک فایل ده مگابایتی داریم که به سرعت دانلود می‌شود، اما اگر فایلی ۶۰ گیگیابایتی را برای دانلود فعال کنیم، احتمالا نصف روز دانلود به زمان نیاز دارد، عرض زندگی انسان همین‌طور است، وقتی عرض زندگی انسان زیاد شود، زندگی آن در دنیا طولانی می‌شود، بنابراین دیگر احساس نمی‌کنیم که زمان می‌گذرد، چون آن عرض، انسان را نگه داشته است.

وی با اشاره به شعار ایکوموس جهانی برای ۲۰۱۸ مبنی بر «میراث برای نسل‌ها» می‌گوید: ما می‌توانیم با کارهایمان زندگی خود را از آن‌چه که در اعتبار زمان بوده، طولانی‌تر کنیم و زندگی را در اعتبار درونی خود به آینده انتقال دهیم؛ اتفاقی که حتی باید به حضور باستان‌شناسان پیشکسوت نیز ارتباط داده شود.

چگینی با بیان این‌که حاصل همه‌ اتفاقات در حال رخ دادن در یک جامعه غیرمتعارف و ناهنجار، به گذشته مرتبط نیست، ادامه می‌دهد: تکیه دادن به صندلی که پشتی نداشته باشد با آرامش امکان پذیر نیست؛ بنابراین پشتی صندلی باید حفظ شود، درست مانند این اتفاق که هرچه به آینده مربوط است نیز باید حفظ شوند چون ما خود را جدا از آینده نمی‌بینیم.

انتهای پیام