به گزارش ایسنا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه با اشاره به برگزاری اولین نشست حضوری با ریاست و معاونین سازمان بهزیستی کشور، از برگزاری این جلسه ابراز خرسندی کرد و ضمن قدردانی از دکتر حسینی و مدیران سازمان بهزیستی، این نشست را گامی مبارک برای ایجاد همکاری مؤثر دانست و افزود: امیدوارم این جلسه برای رسیدن به ساماندهی مؤثر در ارتباط بین شورای عالی انقلاب فرهنگی و سازمان بهزیستی کشور زمینه ساز باشد. 

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به مفاهیم قرآنی و روایی تأکید کرد: اگر قرآن و روایات معصومین را بررسی کنیم، در پیام محوری آن‌ها توانبخشی، سلامت اجتماعی و مقابله با آسیب‌های اخلاقی و اجتماعی مورد توجه است. بسیاری از دردهای جامعه انسانی ریشه در این آسیب‌ها دارد.

وی با تفکیک آسیب‌های تکوینی و ارادی افزود: برخی آسیب‌ها تکوینی و خارج از اراده انسان هستند؛ مانند تولد یک کودک با معلولیت. اما بسیاری از آسیب‌ها نتیجه رفتارهای انسانی و قابل پیشگیری‌اند. اگر آموزش صحیح و سلامت اجتماعی در جامعه نهادینه شود، بسیاری از این آسیب‌ها دیگر به‌وجود نمی‌آیند.

استاد خسروپناه با اشاره به آموزه‌های اخلاقی قرآن کریم گفت: «نهی قرآن از القاب زشت، تعدی، سرقت، شراب‌خواری، قمار، سوءظن، غرور، عیب‌جویی و... همه ناظر به پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی است. بسیاری از مفاسد اخلاقی و اجتماعی، ریشه در خودپسندی، منیت و روحیه فرعونی در وجود انسان‌ها دارد و رسالت قرآن و اهل بیت (ع) نیز مقابله با همین رذایل است.

وی با نقل روایتی از امام صادق (ع) گفت: تقوا همان سلامت اجتماعی است؛ یعنی دروغ نگفتن، مردم‌آزاری نکردن، عدالت‌ورزی و احسان؛ در روایت آمده است: «علیک بتقوی الله، و الورع، و الاجتهاد، و صدق الحدیث، و اداء الامانه.»

وی ادامه داد: اگر پزشکی در طبابتش امانت‌دار باشد، یا معماری در طراحی خود صداقت داشته باشد، این صداقت و امانت، سلامت جامعه را تضمین می‌کند. بسیاری از آسیب‌ها، از نبود همین صداقت در حرفه‌ها نشأت می‌گیرد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به لزوم تبلیغ عملی دین، تأکید کرد: در روایتی آمده: «و کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم» یعنی مردم را با رفتار خود دعوت کنید، نه صرفاً با سخن گفتن. وقتی مردم ببینند فردی صادق، خوش‌اخلاق و درست‌کار است، خودبه‌خود جذب می‌شوند.

استاد خسروپناه با تأکید بر اهمیت حوزه بهزیستی در سلامت اجتماعی جامعه گفت: ما هم در دانشگاه و هم در جامعه، باید بیش از پیش به مسائل مرتبط با بهزیستی توجه کنیم. این حوزه مستقیماً با کرامت انسان، کاهش آسیب‌ها و ارتقاء سلامت اجتماعی در ارتباط است.

در ادامه وی ضمن قدردانی از تلاش‌های صورت‌گرفته در حوزه بهزیستی، بر لزوم تقویت پیوند میان این سازمان و شورا تأکید کرد و افزود: در حوزه بهزیستی، کارهای علمی و پژوهشی خوبی انجام شده است؛ از جمله کتاب‌هایی مانند آیین بهزیستی در اسلام و بهزیستی روانشناختی از دیدگاه اسلامی. با این حال، همچنان با خلأهای معرفتی روبه‌رو هستیم. 

وی همچنین به روایتی از امام حسین (ع) اشاره کرد و گفت: «بدانید که حوائج مردم به شما از نعمت‌های الهی است، پس ملامت نکنید و از آن خسته نشوید». او این روایت را راهنمایی برای مسئولان حوزه اجتماعی دانست و افزود: جایگاه خدمت به مردم نعمتی است که باید قدردان آن بود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن یادآوری تلاش‌های شهید فیاض‌بخش، بنیان‌گذار سازمان بهزیستی، و خیرینی که همواره در کنار سازمان بوده‌اند، تأکید کرد که با وجود پیشرفت‌های قابل توجه، همچنان کارهای زمین‌مانده فراوانی در این حوزه وجود دارد.

او در ادامه پیشنهاد تدوین یک الگوی حکمرانی بهزیستی را ارائه داد و گفت: باید از رویکرد صرفاً دولتی و حکومت‌مدار به سمت مدل حکمرانی با مشارکت مردمی حرکت کنیم.

خسروپناه پنج بسته کلیدی برای تحقق این الگو پیشنهاد داد و گفت: یک اتاق وضعیت هوشمند در سازمان بهزیستی برای رصد مستمر وضعیت اجتماعی کشور با بهره‌گیری از ابزارهای هوش مصنوعی و داده‌کاوی ایجاد شود. اسناد سیاستی برای هر یک از حوزه‌های مرتبط با بهزیستی، مانند سالمندان، کودکان کار، زنان، معتادان و... تدوین شود تا تصمیم‌گیری‌ها مبتنی بر راهبرد و سیاست‌های دقیق باشد.

استاد خسروپناه در ادامه خواستار اصلاح قوانین و ساختارها با همکاری مجلس شورای اسلامی شد و ارائه پیشنهاداتی به مجمع تشخیص مصلحت نظام برای تدوین سیاست‌های کلی در حوزه بهزیستی و سلامت اجتماعی ضروری دانست. 

وی پیشنهاد داد: ساختاری همچون «بنیاد نظام نیکوکاری» برای ساماندهی فعالیت‌های خیرخواهانه و استفاده اثربخش‌تر از ظرفیت خیرین ایجاد شود. 

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تشویق خیرین به مشارکت در اجرای طرح‌ها به جای صرف حمایت پژوهشی، و هدایت این حمایت‌ها به سوی اقدامات میدانی و مؤثر ضروری دانست. 

استاد خسروپناه با اشاره به یکی از خیرین که آمادگی خود را برای اختصاص ۱۰۰ میلیارد تومان اعلام کرده بود، گفت: این ساختارهای پیشنهادی حتی اگر مردمی باشند، باید در نهادهای حاکمیتی تصویب و تثبیت شوند تا امکان فعالیت پایدار فراهم شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: همکاری سازمان بهزیستی با شورا می‌تواند بر اساس این الگوی حکمرانی، وارد مرحله‌ای عملیاتی‌تر شود و با هم‌افزایی میان نهادهای علمی، اجرایی و مردمی، زمینه‌ساز تحول واقعی در سلامت اجتماعی کشور شود.

استاد خسروپناه با تأکید بر اهمیت نقش مردم در حکمرانی اجتماعی، خواستار تدوین و اجرای بسته‌های راهبری و گفتمان‌سازی در سازمان بهزیستی شد و گفت: مردم خود یک معجزه‌اند، اما مسئولان هنوز آن‌ها را باور نکرده‌اند.

وی با ذکر مثال‌هایی از مشارکت‌های مردمی همچون ساخت بیمارستان امام حسن مجتبی(ع) در دزفول توسط خیرین، اظهار داشت: مردم ما ثابت کرده‌اند که می‌توانند بار بزرگی از مسائل کشور را به دوش بکشند، اما حکمرانی ما هنوز نتوانسته بستر لازم را برای استفاده از ظرفیت آن‌ها فراهم کند.

وی با اشاره به فعالیت بیش از ۳ میلیون و ۲۵۰ هزار داوطلب در جمعیت هلال‌احمر، تأکید کرد: این‌ها معجزه مردم‌اند؛ در ایام تعطیل، جوانان به جای بودن در کنار خانواده، در جاده‌ها خدمت می‌کنند. ما نیازمند بسته‌های گفتمان‌ساز برای بازنمایی این واقعیت‌ها هستیم.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن انتقاد از ناآشنایی برخی نهادها و مسئولان با نقش و جایگاه شورا، تصریح کرد: وقتی می‌گویند ما را نمی‌شناسند، یعنی ما به دل جامعه نرفته‌ایم. ضعف از ماست. باید پای حرف مردم بنشینیم تا شورا برای آن‌ها معنا پیدا کند.

وی در ادامه گفت: حکمرانی اسلامی، مشارکت حداکثری مردم را حتی در سیاست‌گذاری‌ها دنبال می‌کند، نه صرفاً در امور اجرایی. پیامبران نیز با چنین الگوهایی حکمرانی می‌کردند، نه به شیوه سلسله‌مراتبی.

استاد خسروپناه با اشاره به پیشرفت‌های علمی جهان در حوزه حکمرانی (Governance)، یادآور شد: از دهه ۸۰ میلادی تاکنون بیش از ۲۰۰ عنوان کتاب در حوزه حکمرانی به زبان انگلیسی منتشر شده، در حالی که در ایران تنها یک کتاب تخصصی به زبان فارسی در این موضوع نوشته شده است.

وی در بخش دیگری از سخنانش، خواستار ارتقای نقش علمی و فناوری سازمان بهزیستی شد و گفت: اداره جامعه بدون علم و فناوری ممکن نیست. ما باید دانشگاه‌ها را در این عرصه فعال کنیم. پیشنهاد من این است که هر دانشگاه یک دانشکده توانبخشی با هدایت سازمان بهزیستی داشته باشد و سازمان سرفصل‌های آموزشی و واحدهای عملی لازم را تعریف کند.

استاد خسروپناه تأکید کرد: در حوزه فناوری، سازمان بهزیستی باید به الگوریتم‌ها و سامانه‌های اختصاصی دست یابد. ابزارهای رایج هوش مصنوعی کارآمدی لازم برای مأموریت‌های بهزیستی را ندارند. نیاز است شرکت‌های دانش‌بنیان، الگوریتم‌های متن‌باز و چت‌بات‌های خاص مأموریت‌های بهزیستی را طراحی و اجرا کنند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بر لزوم شکل‌گیری یک چت‌بات اختصاصی برای پاسخ‌گویی به نیازها و پرسش‌های خاص این سازمان تأکید کرد و گفت: سکوهای خارجی پاسخ‌گوی نیاز ما نیستند. باید ابزار مستقلی طراحی شود که با استفاده از دانش موجود در کشور، به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی، خدمات دقیق‌تری ارائه دهد.

وی با اشاره به توانمندی‌های علمی کشور اظهارکرد: در حال حاضر دانشگاه‌هایی مانند صنعتی شریف، اصفهان و شهید بهشتی ظرفیت‌ بالایی در توسعه فناوری‌های نوین دارند. رصد هوشمند یکی از فناوری‌هایی است که قابلیت پیاده‌سازی آن وجود دارد و می‌تواند به سازمان بهزیستی و عموم مردم کمک کند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ضمن اشاره به ظرفیت ارتباطی شورا با وزارتخانه‌های علوم و بهداشت افزود: این دو وزارتخانه عضو حقوقی شورا هستند و بسیاری از مصوبات مهم علمی و فرهنگی کشور از مسیر شورا عبور می‌کند. خوشبختانه وزرا نیز همکاری و دغدغه جدی در این زمینه دارند.

وی با تأکید بر اهمیت تعامل با جبهه فرهنگی اجتماعی مردم گفت: در حال حاضر، قرارگاه فرهنگی اجتماعی مردمی در ارتباط گسترده با بدنه مردم است و این ظرفیت می‌تواند پشتوانه خوبی برای تحقق حکمرانی فرهنگی اجتماعی باشد.

خسروپناه با بیان اینکه رویکرد شبکه‌ای در حکمرانی باید مورد توجه قرار گیرد، تصریح کرد: فرهنگ و اجتماع آن‌چنان درهم‌تنیده‌اند که نمی‌توان مرزی بین آن‌ها قائل شد. باید با نگاهی شبکه‌ای، مسائل اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سلامت را در ارتباط با یکدیگر بررسی کرد.

وی در ادامه به ساختار ستادهای پنج‌گانه شورا اشاره کرد و گفت: در حال حاضر ستادهای سلامت، تعلیم و تربیت، زنان و خانواده، علم و فناوری و فرهنگی اجتماعی در شورا فعال هستند و مسائل سازمان بهزیستی می‌تواند با همه این ستادها در ارتباط باشد. همچنین شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی می‌تواند در بازطراحی رشته‌های مرتبط با بهزیستی نقش‌آفرین باشد.

دبیر شورا در بخش دیگری از سخنان خود به برخی اسناد مصوب شورا نظیر سند صنایع دستی و سند هوش مصنوعی اشاره کرد و گفت: این اسناد بر اساس مشارکت گسترده ذی‌نفعان تدوین شده‌اند و قابلیت بهره‌برداری کاربردی در دستگاه‌های مختلف، از جمله بهزیستی را دارند.

خسروپناه، پیشنهاد تشکیل «کمیسیون بهزیستی» ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی را مطرح کرد و گفت: یک کمیسیون تخصصی در حوزه بهزیستی زیر نظر شورا تشکیل شود تا بسته‌های سیاستی و قانونی مرتبط با این حوزه را در تعامل با ستادهای شورا تدوین و ارائه کند. این کمیسیون می‌تواند مقدمه تشکیل یک ستاد مستقل در این زمینه باشد.

وی تأکید کرد: برای موفقیت در این مسیر، باید از سیاست‌زدگی و جناح‌گرایی پرهیز کرد. دبیرخانه شورا به روی تمامی متخصصان باز است و مبنای ما تخصص و تعهد به مسائل مردم است، نه گرایش سیاسی.

خسروپناه با اشاره به جلسات کارشناسی برگزار شده در شورا، بر لزوم استفاده از تجربه، پرهیز از نگاه حزبی و تلاش برای ارائه مدل حکمرانی علمی در حوزه بهزیستی تأکید کرد و گفت: به‌جای اینکه صرفاً دنبال حل یک مسئله باشیم، باید ساختاری ایجاد کنیم که مسائل مختلف بهزیستی را پاسخ دهد.

فرهمندپور: سازمان بهزیستی با منابع اندک، بخش بزرگی از جامعه معلولان را رها کرده است

فهمیه فرهمندپور، دبیر ستاد زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی در این جلسه با اشاره به اهمیت توجه به مسئله معلولیت در ساختار فرهنگی کشور، اظهارکرد: لازم است یک گام ساختارساز برای نگاه راهبردی به معلولیت در ساختار فرهنگی کشور قرار داده شود. این امر به نوعی نقش کلیدی در تحقق عدالت فرهنگی مذهبی ایفا می‌کند.

وی در ادامه با اشاره به آمار ۱۱ درصدی افراد جامعه که به صورت تخصصی با مسئله معلولیت درگیر هستند، افزود: «سازمان بهزیستی با منابع بسیار اندک، تنها به افرادی خدمات ارائه می‌دهد که مستقیماً زیرمجموعه آن هستند. متاسفانه این مسئله باعث رها شدن بخش بزرگی از جامعه شده است.

فرهمندپور در خصوص تاثیرات این مسئله گفت: رها شدن این مسئله هم سیاست‌گذاری‌های داخلی و هم تعاملات نظام در عرصه بین‌المللی را تحت تأثیر قرار می‌دهد. افراد دارای معلولیت حقوق شهروندی و حقوق بشری دارند و توجه به این مسئله در راستای عدالت اجتماعی بسیار کمک‌کننده خواهد بود.

به گزارش مرکز رسانه و روابط عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی، وی تاکید کرد: فرهنگ‌سازی فرهنگی باید در تمام مباحث سیاست‌های کلان فرهنگی مورد توجه قرار گیرد. در این راستا، لازم است بر مفاد کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت تاکید شود و دستگاه‌ها ملزم به رعایت این حقوق شوند.

فرهمندپور در پایان سخنان خود با اشاره به اهمیت توجه به مفاد کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت، خواستار الزام دستگاه‌ها در جهت رعایت حقوق این افراد شد و بر نقش فرهنگ‌سازی فرهنگی در تمامی سیاست‌های کلان فرهنگی تاکید کرد.

انتهای پیام