محوطه‌ي تاريخي «برم دلك» در استان فارس با فعاليت بلدوزرها در معرض آسيب و تخريب قرار گرفته است.
به گزارش خبرنگار بخش ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، برخي كارشناسان و دوست‌داران ميراث فرهنگي درباره‌ي فعاليت بلدوزرها در محوطه‌ي تاريخي برم دلك، آن هم با وجود قول‌هاي سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري استان فارس درباره‌ي سامان‌دهي اين محوطه اظهار نگراني كرده‌اند.
در اين‌باره، رييس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري فارس در گفت‌وگو با خبرنگار ايسنا بيان كرد: محوطه‌ي برم دلك مالك خصوصي دارد. به همين دليل، اقدامات آن به بحث تملك مربوط مي‌شود. ما حتا اقداماتي را براي سامان‌دهي آغاز كرده بوديم، ولي بايد ابتدا اقداماتي را در بحث تملك انجام داد.
محمدرضا بذرگر ادامه داد: هماهنگي‌هايي را با شهرداري شيراز انجام داديم و طرحي را نيز تهيه كرديم؛ اما با توجه به سطح وسيع اين منطقه كه در اختيار مالك خصوصي است، ابتدا بايد اقدامات تملكي انجام شود. اميدوارم با هماهنگي شهرداري و از اعتبارات سال 1388 بحث تملك اين محوطه را بتوانيم دنبال كنيم. گرچه اين كار هزينه‌ي زيادي نياز دارد و مشخص نيست، چنين اعتباري را بتوان تأمين كرد.
او اظهار داشت: در اين منطقه، چند دست‌كند ساساني وجود دارند كه در فهرست آثار ملي كشور ثبت شده‌اند. هم‌چنين فضاي آن از زمان‌هاي قديم، تفريحي بوده است كه پس از مدتي خريده شد؛ اما اكنون براي انجام هر اقدامي در محوطه، بايد با مالك مذاكره شود يا اين‌كه محوطه تملك شود. البته نظر مالك هم مبتني بر تملك است.
وي درباره‌ي بلدوزرهايي كه گويا به‌تازگي براي حفر چاه به محوطه‌ي تاريخي برم دلك آورده شده‌اند، گفت: در اين‌باره قرار است، گزارش دقيقي به من ارائه شود كه اين فعاليت‌ها به چه دليل انجام شده‌اند؛ ولي شايد خود شهرداري اقداماتي را با هدف تسطيع و نه براي حفر چاه انجام داده باشد.
بذرگر هم‌چنين درباره‌ي تعيين حريم اين محوطه، بيان كرد: اين منطقه قبلا در فهرست آثار ملي ثبت شده است و حتا مالك آن نيز بدون نظر سازمان ميراث فرهنگي كاري را نمي‌تواند انجام دهد. با اين حال، بحث تعيين حريم در همان زمان ثبت در نظر گرفته شد، يعني تعيين حريم انجام شده است.
به گزارش ايسنا، محوطه‌ي تاريخي برم دلك، منطقه‌اي باستاني در حاشيه‌ي جنوب شرقي شهر شيراز است كه در دوره‌ي ساساني، مكان مقدسي به‌شمار مي‌رفته و پرديس هم بوده است.
در برم دلك دو نقش ساساني با دو تصوير متفاوت وجود دارند؛ يكي از آن‌ها دو شخص را نشان مي‌دهد كه به حالت احترام در برابر يك آتش‌دان ايستاده‌اند و به‌نظر مي‌رسد، يكي از آن‌ها بهرام دوم ساساني باشد. نقش‌برجسته‌ي دوم يك بانوي دربار ساساني را نشان مي‌دهد كه در حال گرفتن يك گل از شخصي ديگر است كه آن هم به‌نظر مي‌رسد، يك شاه‌زاده باشد. اين نقش‌برجسته از نظر فرهنگي و مطالعه‌ي نوع پوشش لباس زن ايراني در دوره‌ي ساساني اهميت زيادي دارد.
برم به‌معني آب‌گيري است كه به واسطه‌ي يك چشمه ايجاد شده و دليل وجود نقش‌برجسته‌ها نيز به همين چشمه مربوط است. مجموعه‌ي برم دلك در نزديكي مجموعه‌ي كهن و بسيار مهمي به نام «قصر ابونصر» قرار دارد.
به گفته‌ي يك كارشناس ميراث فرهنگي، برم دلك در منطقه‌اي است كه اكنون وضعيت نامناسب و اسفناكي را در مقايسه با اهميت تاريخي‌اش دارد. سال گذشته نيز اخبار و گزارش‌هايي منتشر شدند، مبني بر اين‌كه در نزديكي محل نقش‌برجسته‌ها، كارگاهي فعاليت مي‌كند كه سبب مخدوش شدن چشم‌انداز و منظر فرهنگي محوطه شده است. هم‌چنين لاي‌روبي چند وقت يك‌بار كانالي كه جلوي نقش‌برجسته‌هاست، مزيد بر علت شده است و زباله‌ها را در اطراف مي‌پراكند.
اين كارشناس ادامه داد: علاوه بر اين‌ها، شواهدي وجود دارند كه غارت‌گران آثار فرهنگي، قصد كندن و بردن دور سر نقش‌برجسته‌ي زن ساساني را داشته‌اند.
وي اضافه كرد: با وجود آن‌كه سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري فارس اعلام كرده بود، قصد دارد، برنامه‌ي جامع سامان‌دهي محوطه‌ي برم دلك را تدوين كند، از چند هفته‌ي پيش، خاك‌برداري‌هاي زيادي با بلدوزر و دستگاه‌هاي مكانيكي سنگين در جلوي نقش‌برجسته و بخش‌هاي ديگر اين محوطه‌ي مهم تاريخي ـ فرهنگي انجام شده‌اند. اين اقدام، تجاوزي آشكار به يك سايت باستان‌شناختي محسوب مي‌شود. البته شنيده‌ها حاكي از آن است كه فعاليت بلدوزرها در اين مجموعه‌ي تاريخي ـ فرهنگي با هدف حفر چاه و دستيابي به آب براي مصارف كشاورزي است.
در سال‌هاي گذشته، در زمين‌هاي زراعي اطراف برم، شواهدي از يك آتش‌دان ساساني پيدا شد كه اكنون در موزه‌ي نارنجستان قوام در شيراز نگهداري مي‌شود. هم‌چنين گمانه‌زني‌هاي باستان‌شناسان پژوهشكده‌ي باستان‌شناسي، آثاري را مبني بر وجود يك چهارتاقي ساساني آشكار كردند كه در دوره‌ي اسلامي از آن استفاده مي‌شده است و اكنون نيز بناي يك زيارتگاه را تشكيل مي‌دهد.
انتهاي پيام
نظرات