به گزارش ایسنا، «شناختنامه داستان‌نویسان کرمانشاه از سال ۱۲۸۷ تا سال ۱۴۰۰» نوشته طاهره کوچکیان در ۴۱۸ صفحه با شمارگان ۲۲۰ نسخه و قیمت ۵۶۰ هزار تومان در انتشارات مروارید منتشر شده است.
در بخشی از مقدمه این کتاب می‌خوانیم: کرمانشاه از منظر ادبیات داستانی از شهرهای قابل اعتنا در ایران به شمار می‌آید که نویسندگان آن نقش تأثیرگذاری در روند داستان‌نویسی کشور داشته‌اند، با وجود این جایگاه برجسته، بخش‌های زیادی از تاریخ داستان‌نویسی آن به دلایلی چون در حاشیه قرار گرفتن منطقه، جنگ، محدودیت‌ها و محرومیت‌ها، مهاجرت و در نتیجه پراکندگی برخی نویسندگان و نبود اهتمام کافی برای معرفی آنان در سایه مانده است.
کرمانشاه از دیرباز از منظر جغرافیایی دارای موقعیت ویژه‌ای بوده و همراه شدن این موقعیت مکانی با مسائل اجتماعی و سیاسی شرایط منحصر به فردی را برای ساکنان آن رقم زده است. قرار گرفتن کرمانشاه در مسیر جاده ابریشم و همچنین هم‌مرزی با عراق و عبور زائران، تأثیرات چشمگیری بر مناسبات فرهنگی و اجتماعی این شهر گذاشته است. کرمانشاه در وقایع انقلاب مشروطه و جنگ جهانی اول نیز نقش قابل توجهی داشت، در جنگ جهانی دوم، به دلیل قرار گرفتن در مسیر نیروهای روس و انگلیس، بیش از چهار سال به اشغال نیروهای انگلیس و آمریکا درآمد و بعد از انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷، جنگ ایران و عراق نیز تأثیر بسیاری بر این شهر و مردم آن داشت، هر چند این جنگ در بدو امر مانعی برای شکوفایی ادبیات داستانی به شمار می‌رفت، اما خود دستمایه‌ای شد برای خلق آثار ادبی با تأکید بر موضوع جنگ که از برجسته‌ترین مضامین مرتبط با آن می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد: رشادتهای قهرمانان جنگ، برجسته کردن قهرمانان شهید و اسیر، بمباران‌ها، پیشروی عراقی‌ها در خاک منطقه و مقاومت مردم، ترس و دلهره شهادت مردمِ غیرنظامی و تبعات روحی و روانی آن. در کنار جایگاه اقلیمی و سیاسی کرمانشاه، در منطقه وجود اقلیت‌های دینی و مذهبی با آیین‌های متفاوت و طایفه‌ها و زبان‌ها و گویش‌های متعدد به ادبیات این شهر رنگ‌وبویی ویژه بخشیده است.
ادبیات داستانی کرمانشاه ضمن این بافت موقعیتی، با جریان ادبی کشور نیز همراه شد؛ در دوران مشروطه‌خواهی ضرورت‌های اجتماعی و سیاسی مبنایی برای شکل‌گیری ادبیات در شکل جدید آن شد که در ساختار، فرم و محتوای ادبیات تأثیر چشمگیری بر جای گذاشت. در دوره پهلوی سیاستگذاری‌های دولت حاکم به خصوص سیاست توجه به روستاییان در برنامه اصلاحات ارضی، نگاه‌ها را به سمت مسائل منطقه‌ای و نواحی روستانشین معطوف کرد. از سویی نیز با توجه به شکل‌گیری فضای سیاسی و بیشتر شدن تضاد و تنش‌ها در میان نیروهای اجتماعی و سیاسی، زمینه برای به خدمت گرفتن ادبیات برای بیدارسازی و آگاه کردن مردم فراهم‌تر شد و در بخش‌هایی متأثر از تفکرات چپ، ادبیات وسیله‌ای در جهت تحقق اهداف ایدئولوژیکی قرار گرفت، بنابراین توجه به مسائل اجتماعی و ایجاد اصلاح در نهادهای جامعه که از هدف‌های انقلاب مشروطه بود، از همان آغاز دستمایه خلق آثار ادبی در کشور و نیز کرمانشاه شد. این شرایط زمینه را برای شکل‌گیری مثلث ادبیات، سیاست و اجتماع به وجود آورد و سبب شد ادبیات نه تنها از بعد زیبایی‌شناختی بلکه بیشتر از منظر کارکردگرایانه آن مورد توجه قرار گیرد. در این بین دو مؤلفه تأثیرگذار شکسته‌شدن شالوده قوانین و نوع ادبی و بیرون آمدن ادبیات از کانون‌های قدرت حاکمیتی، اجتماعی و عرفانی، ادبیات را در دسترس توده مردم قرار داد و استانداردهای پیشین فصاحت و بلاغت کلام در خوانشی تازه ارائه شد و نتیجه این موارد نزدیک شدن ادبیات به فهم و زبان عامه مردم و واقعیت‌های بیرونی جامعه شد. با توجه به موارد فوق، کرمانشاه در این دوران هم از منظر شهرنشینی و هم از منظر مناطق روستایی مورد توجه داستان‌نویسان قرار گرفت، نویسندگان آن ابتدا به موضوعات تاریخی و در پی آن با نگرشی سیاسی و اصلاح‌گرایانه به شناساندن مسائل و مشکلات و نیز شاخصه‌های منحصربه‌فرد منطقه و اقلیم خویش برآمدند، آنها به منظور آشنایی بیشتر خوانندگان با فرهنگ‌ها و ضد فرهنگ‌های این منطقه، فراهم آوردن دایره‌المعارفی از فرهنگ این اقلیم و حفاظت از آن، انتقاد از عملکردها و سیاستگذاری‌های حکومتی و فرهنگی، انعکاس مشکلات زنان و نیز آگاه‌سازی توده به موقعیت خود، آثار خویش را در قالب رمان، داستان بلند و داستان کوتاه عرضه کردند. این داستان‌نویسان ابتدا رویکردهایی چون رئالیسم، ناتورایسم و رئالیسم انتقادی و سوسیالیستی را در پیش گرفتند، که به نوعی مؤلفه‌هایی از رومانتیسم را نیز در خود داشتند اما به تدریج در روند تکاملی مسائل فردی و اجتماعی معاصر خود را در سبک و سیاق‌های متفاوت‌تری از جمله سوررئالیسم، دادائیسم، رئالیسم جادویی و ادبیات پست مدرن دنبال کردند و به سبک‌های جدید و قابل توجهی دست یافتند.
همچنین کتاب «۱۹۷۹» نوشته کریستیان کراخت با ترجمه حسین تهرانی در ۱۴۱ صفحه با شمارگان ۳۳۰ نسخه و قیمت ۲۲۰ هزار تومان در نشر یادشده راهی بازار کتاب شده است.
درباره نویسنده کتاب آمده است: کریستیان کراخت، زاده بیست و نهم دسامبر ۱۹۶۶، نویسنده، فیلمنامه‌نویس و خبرنگار جنجالی و بسیار معروف سوییسی است.
کراخت پس از سال‌ها همکاری با نشریات معتبری چون اشپیگل، ولت آم زونتاگ و فرانکفورتر آلگماینه تسایتونگ، به نویسندگی هم روی آورد. اولین رمانش، «سرزمین پدری» که در سال ۱۹۹۵ وارد بازار کتاب شد اکنون در کشورهای آلمانی‌زبان جزو معروف‌ترین آثار ادبی منتشر شده در دهه نود میلادی محسوب می‌شود و به گفته نویسنده، همراه با «۱۹۷۹» و «من اینجا خواهم بود»، یک سه‌لتی ادبی را تشکیل می‌دهد.
رمان«۱۹۷۹» دومین اثر نویسنده است که در سال ۲۰۰۱ منتشر و با استقبال گرم منتقدان ادبی و خوانندگان کتاب مواجه شد. این اثر از سال ۲۰۰۴ در شهرهای زوریخ، بوخوم و هانوفر و از سال ۲۰۰۹ در بورگ تئاتر وین که مهمترین تئاتر آلمانی‌زبان محسوب می‌شود روی صحنه است.
«امپراتوری» و «اموات» هم از دیگر آثار نویسنده هستند که برای او موفقیت و شهرت بسزایی به همراه آورده‌اند.
کراخت جزو نویسندگان مدرن آلمانی‌زبان محسوب می‌شود و آثارش تا به‌حال به سی زبان زنده دنیا ترجمه شده است. جایزه ادبی ویلهلم رابه، جایزه کتاب سوییس و جایزه ادبی هرمان هسه از جمله جوایزی هستند که نویسنده نصیب خود کرده است.
در نوشته پشت جلد کتاب می‌خوانیم: در بحبوحه سال ۱۳۵۷ و حوادث انقلاب، مرد آلمانی جوانی که شخصی گوشه‌گیر و کم‌حرف است، همراه دوستش کریستوفر به ایران سفر می‌کند تا در جشن خصوصی یک ایرانی شرکت کند. مهمانان این جشن جمعی آدم ثروتمند و لاقید از سراسر دنیا هستند. کریستوفر جانش را بر اثر سوء مصرف مواد مخدر از دست می‌دهد، و این جوان به توصیه یک مرد مرموز رومانیایی که با او در جشن آشنا شده، برای طواف کوه مقدس کایلاش به تبت سفر می‌کند و آنجا اسیر سربازان جمهوری خلق چین می‌شود.
دیگر کتاب منتشرشده در انتشارات مروارید، «تراژدی و تعالی» نوشته ویلیام جیانکولا با ترجمه مسعود فرهمندفر است که در ۱۰۲ صفحه با شمارگان ۳۳۰ نسخه و قیمت ۱۷۰ هزار تومان در دسترس علاقه‌مندان قرار گرفته است.
در سخن مترجم بر این کتاب، آمده است: نیچه در «زایش تراژدی» (۱۸۷۲) که بررسی مهمی درباره خاستگاه و اهمیت تراژدی یونانی است، خواستار تولد دوباره هنر تراژیک می‌شود، زیرا آثار بزرگ تراژدی یونانی حقایقی ژرف را درباره هستی انسان آشکار ساخته‌اند.
تراژدی یونانی، ضمن تصدیق رنج و تناقضات ذاتی زندگی، نوعی روان‌پالایی را به مخاطب عرضه می‌کرد و تاب‌آوری روح انسان را در برابر جهانی سرد و بی‌اعتنا و گاه حتی متخاصم گرامی می‌داشت. اما، در نظر نیچه، این سنت غنی تراژدی با پیدایی فلسفه سقراطی و متعاقب آن ظهور نمایشنامه‌نویسی همچون اوریپید رو به زوال گذاشت. نیچه اوریپید را به سبب القای بیش از حد عقلانیت و منطق در نمایشنامه‌هایش نکوهش می‌کرد و معتقد بود سقراط و اوریپید نماینده چرخش به سمت رویکرد آپولونی به زندگی و هنر بودند که بر شفافیت، عقلانیت و اخلاق گرایی تأکید داشت و در نتیجه، با درک درونی یا شهودی و غریزی وجود انسان همسو نبود. به باور نیچه، این تغییر در نهایت به انحطاط و نابودی روح تراژدی منجر شد.
ویلیام جیانکولا، نویسنده کتاب حاضر، معتقد است که تراژدی در معنای واقعی کلمه با «تعالی» پیوندی ناگسستنی دارد و در قلب تراژدی، نیروی فراتر از زندگی قهرمان تراژیک و تعالی او قرار دارد. اهمیت تراژدی در این است که به بررسی پرسش‌های بنیادین درباره وجود انسان، اخلاق و ماهیت جهان می‌پردازد. در تراژدی معمولاً شاهد تنشی آشتی‌ناپذیر میان ارزش‌ها یا خواسته‌های متضاد هستیم، جایی که نمی‌توان به سادگی و به روشنی درست و غلط را از هم تمیز داد. وقتی مخاطب در این دوراهی‌ها قرار می‌گیرد وادار می‌شود با پرسش‌های پیچیده اخلاقی روبه‌رو شود و بیندیشد. تراژدی‌های ژرف به موضوعات جهان‌روا مانند مرگ، عشق، افتخار و خیانت می‌پردازند و از جوهر احساسات و عواطف انسانی صحبت می‌کنند؛ در نتیجه، کلامشان در فرهنگ‌ها و زمان‌های گوناگون طنین‌انداز می‌شود.
ویلیام جیانکولا در این کتاب می‌گوید تراژدی در مقایسه با حماسه، کمدی، هجو و ادبیات غنایی جایگاه بنیادی‌تری دارد. وی بر این باور است که تراژدی اصیل، یعنی جوهر بینش تراژیک زندگی که نخستین‌بار در درام یونانی پدیدار شد، شامل قهرمانی تراژیک و جست‌وجو و آشکارسازی «تعالی» است، و اگر این رازورزی «استعلایی» در اثری وجود نداشته باشد، تراژیک نخواهد بود. جیانکولا در اینجا شش تراژدی را از دوران رنسانس تا عصر مدرن بررسی می‌کند و می‌کوشد سیر تحول آگاهی تراژیک را نه‌تنها در محتوای این آثار، بلکه در نحوه بازنمایی آن از طریق گسترش در قالب‌ها، نمادها و شیوه‌های بیان نوین دنبال کند. او با ردیابی این تغییرات، نشان می‌دهد که چگونه آگاهی تراژیک در بسترهای مختلف تاریخی و فرهنگی دستخوش تحول شده و به اشکال جدیدی از بیان و معنا دست یافته است.
انتهای پیام
نظرات