وزیر فرهنگ با اعلام صریح رویکرد تعامل بیشتر حاکمیت با این گروه مرجع ـ یعنی اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه ـ خاطرنشان کرد: از جنگ تحمیلی به بعد ما دو گروهِ وطندوستان و وطنفروشان را داریم و عدهای کاملا نشان دادند که چگونه جانمایه وطنپرستی در آنها وجود دارد و غفلت از ما بود که آنها را نمیشناختیم. از جنگ تحمیلی ۱۲روزه به بعد باید آرایش ملی در همه حوزهها از جمله فضای فرهنگ و هنر تغییر کند. آنهایی که وطندوست هستند چه در داخل و چه در خارج طبیعتا فرصت تعامل و کار برایشان پدید آید. این نگاه در سران قوا و رأس حاکمیت وجود دارد.
به گزارش ایسنا، سیدعباس صالحی ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ در دومین نشست خبری خود در دولت چهاردهم که صبح سه شنبه ـ چهارم شهریور ماه ـ در مجموعه باغ زیبا برگزار شد، پاسخگوی پرسشهای رسانهها بود.
در ابتدای نشست نیکنام حسینی پور ـ مشاور وزیر و مدیر روابط عمومی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ با خیرمقدم به خبرنگاران و تبریک هفته دولت و یادی از شهدای جنگ تحمیلی ۱۲روزه، گفت: در جنگ ۱۲روزه اصحاب فرهنگ، هنر و رسانه خوش درخشیدند و در روایت این جنگ به نظرم بسیار موفق و چشمگیر بودند و امیدواریم این همبستگی ملی که در این ۱۲روز ایجاد شد را پاس بداریم.
ایرانِ ۱۴۰۳ با ایرانِ ۱۳۶۰ تفاوتهای قابل توجهی دارد
سیدعباس صالحی در ابتدا با تبریک هفته دولت و گرامیداشت یاد شهدای ایران، گفت: توفیقی است برای من که در یک سال اخیر برای بار دوم در جمع اصحاب رسانه حضور دارم. این گفتوگوها به روشنتر شدن آنچه که در فضای حوزه فرهنگ و هنر و رسانه میگذرد، کمک میکند.
او با اشاره به تغییرات اجتماعی در کشور، گفت: ایرانِ سال ۱۴۰۳ با ایران ۱۳۶۰ تفاوتهای قابل توجهی دارد. اگر تغییرات اجتماعی ایران را نبینیم راهحلهایمان نیز متناسب با واقعیت نخواهد بود. متاسفانه به علل مختلف سرمایه اجتماعی نظام و حاکمیت در گروههای مرجع کاهش یافته است. به علت افول، کاری نداریم اما اینکه باید تقویت شود، مورد تاکید است.
او ادامه داد: از رویکردهای اصلی وزارت فرهنگ در این یک سال اخیر این بود که تعامل بیشتری با این گروه مرجع یعنی اصحاب فرهنگ و هنر و رسانه داشته باشیم. به علل مختلف و از جمله اتفاقات ۱۴۰۱ فاصلههایی بین حوزه حاکمیت و نظام حکمرانی با هنرمندان و سینماگران و حوزههای مختلف فرهنگی رخ داد؛ دنبال مقصریابی نیستیم و به نظر میرسد باید در این مسئله تجدید نظر کرد.
صالحی با تاکید بر اینکه گروههای مرجع در ارتباط با توسعه ایران اهمیت دارند، اظهار کرد: در یک سال اخیر با تلاشهایی که صورت گرفت که البته رضایتبخش نبود و نیاز به کار بیشتر است، به نظر میآید که میشود این مسیر را مسیر رو به پیشرفتی قرار داد. شاهد این مطلب در جشنوارهها بود که در جشنوارههای فجر ۱۴۰۳ شاهد اقبال وسیعتر هنرمندان بودیم؛ به طوری که در جشنوارههای سینمایی و هنری، بخش وسیعتری از هنرمندانی که اگر نگوییم قهر، اما حداقل ارتباط برقرار نمیکردند، حضور فعالتری پیدا کردند. این امر به مسیر تعاملی برمیگردد که در وزارت فرهنگ و معاونتهای آن شکل گرفت.
او افزود: شاهد دوم در اتفاق و حماسه ۱۲روزه جنگ بود. در این مدت اقشار وسیعی از هنرمندان حضور پیدا کردند و سهم قابل توجهی هم در مقاومت و دفاع ملی داشتند. این افراد در فضای مجازی حضور پیدا کردند و در دفاع از ایران و همبستگی، خود را نشان دادند. نمیگوییم همه اینها کار وزارت فرهنگ بود اما تعامل ما هم بیاثر نبود. اتفاق بزرگی برای ایران پدید آمده و هنرمندان ایران حتما کنار کشور میایستند.
سعی کردیم اصحاب فرهنگ و هنر حس کنند وزارتخانه، خانه آنهاست
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: مسیر رویکرد خود را در بحث تغییرات اجتماعی در گروههای مرجع باید جدی بگیریم و به همین دلیل سعی کردیم باب تعامل باز شود تا اصحاب فرهنگ و هنر حس کنند وزارتخانه، خانه آنهاست. حتما فاصله زیادی وجود دارد تا نقطه مطلوب اما کار را شروع کردیم.
تشکیل شورای استانی سینما/ احداث سینما در شهرهای بالای ۱۰۰ هزارنفر
او در ادامه به اقدامات وزارت فرهنگ در دولت چهاردهم پرداخت و گفت: یکی از اولویتهای مهم ما این بود که ایران فقط تهران نباشد و باید تمام استانها را در تمام زمینهها جدی بگیریم. تمام معاونتها برش بودجهای استانی خود را در سال ۱۴۰۴ ارائه کردهاند و هر معاونت موظف است که بگوید چه مقدار برای استان و هر استان چه میزان برای شهرستان در نظر گرفته است. شورای استانی سینما نیز تشکیل شد و استانداران در هر استان، شورای استانی سینما را تشکیل دادند و امیدواریم تا آخر شهریور ـ حداکثر مهر ـ این شورا را تشکیل دهند و بحثهای زیرساختی را دنبال کنند. طرح احداث سینما در شهرهای بالای ۱۰۰ هزارنفر پیگیری میشود و کتابخانههای سیار در نهاد کتابخانهها نیز جدی شده است.
وزیر ارشاد گفت: به زیرساختهای استانی توجه بیشتری خواهیم کرد. در این یک سال، ۲۴ کتابخانه و سه موسسه فرهنگی افتتاح شد، پنج هنرستان زیبا نیز در اوایل مهر ماه افتتاح خواهند شد.
شرمنده هنرمندان هستیم که برخی هنوز در صندوق هنر نیستند
وی افزود: اقدام دوم بحث صندوق هنر و خدمات آن به هنرمندان است. واقعیت این است که ما شرمنده هنرمندان هستیم؛ چراکه برخی هنوز در صندوق نیستند و حجم خدماتش کم است. اما خدمات صندوق به ۱۰۰ هزار عضوش حدود ۵۰ هزار بیمه تکمیلی است و ماهانه ۱۰۰ میلیارد پرداخت بابت خدمات خود به هنرمندان دارد. ما راضی نیستیم و حتما نقصهایی داریم اما تلاشمان این بوده است که میزان ریالی را بیشتر کنیم و پوشش را نیز افزایش دهیم. ۵ هزار نفر عضو صندوق هستند و ۴ هزار نفر به بیمه تامین اجتماعی معرفی شدند که این البته آماری است که دوستان به من اعلام کردند. یکی از تلاشهای ما ثبت عنوان بیمه فرهنگ و هنر در سازمان تامین اجتماعی بود که دوستان هم شاخص خود را دارند و با این عنوان در ردههای کاری خود تعریف میشوند.
تلاش کنیم تصویری واقعی از ایران ارائه دهیم
وزیر ارشاد درباره سایر اقدامات این نهاد دولتی در حوزه فرهنگ و هنر، بیان کرد: اقدام سومی که ما به دنبال آن هستیم، بحث تصویر ایران در فضای جهانی است. دشمنان ایران بعد از حمله ددمنشانه بیشتر ماهیت خود را نشان دادند که تلاش در انزوای ایران و نمایش تصویری غلط از ایران بود. ما باید تلاش کنیم تصویری واقعی از ایران ارائه دهیم. کارهای مختلفی را در این یک سال با این نگاه انجام دادیم از جمله مواردی که باید خبر آن را اعلام کنم به راه افتادن سامانه سازمان فرهنگ و ارتباطات با عنوان «دماوند» است. تاکنون ۹ هزار محتوای چند رسانهای مرتبط با ایران در آن قرار گرفته است. طرح «از ایران بگو» نیز تا الان بیش از ۱۵۰ هزار نفر را میزبانی کرده است که مخاطبان خود را در سطح جهان دارند و در این قسمت ما باید بتوانیم روایتگران غیررسمی بیشتری از ایران داشته باشیم. معاونت امور رسانهای نیز تلاش کرد تا رسانههای خارجی را جذب کند و در همین جنگ بیش از ۶۰ خبرنگار خارجی به ایران آمدند و تلاش شد تا آمدن این افراد کمک به تصویر کشیدن درست از جنگ ۱۲ روزه را در پی داشته باشد.
جشنوارهها مکلف به بارگذاری اطلاعات خود شدهاند
او با تاکید بر اهمیت جدی گرفتن موضوع «شفافیت» اظهار کرد: از دولت دوازدهم این بحث مطرح شد که با استقبال از نگاههای انتقادی همراه بود، تا هم از بروز فساد جلوگیری شود و هم به ذینفعان کمک شود. در این دوره، پس از یک وقفه، بارگذاری تمامی اسناد اداری، برنامههای مختلف، قراردادها و موارد مشابه از سر گرفته شده است. جشنوارهها نیز مکلف به بارگذاری اطلاعات خود شدهاند و دامنه این اقدام نسبت به گذشته بسیار گستردهتر شده است. در سال جاری برنامه و بودجه وزارت فرهنگ نیز بهصورت جزئی و دقیق در سامانه بارگذاری خواهد شد و بهصورت شفاف در دسترس عموم قرار میگیرد. در این فرآیند شفافسازی، خود را در معرض نقد قرار میدهیم، چراکه معتقدیم نقد، هدیهای الهی است. قرار گرفتن در مسیر شفافیت، با خرد و فکر جمعی همراه میشود و فرصتی جدی برای پیشگیری از فساد فراهم میکند.
کارت اعتباری ۱۵ میلیونی برای خرید در حوزه فرهنگ
صالحی افزود: یکی دیگر از اقداماتی که در حال انجام است، مربوط به حوزه موسیقی، سینما و تئاتر است؛ جایی که با دو مشکل اصلی اقتصادی مواجه هستیم. اول اینکه، مصرف فرهنگی در سبد خانوار بهطور کلی پایین است و در سالهای اخیر، این میزان بهطور محسوسی کاهش یافته است. طبق آمار مرکز آمار، در سال ۱۴۰۲ به شکل عجیبی شاهد افت مصرف کالاهای فرهنگی بودهایم. وقتی به حوزههایی مانند کتاب، سینما و موسیقی میرسیم، این افول شدیدتر است. این کاهش، در شرایط تورمی کشور و با توجه به طبقهبندی نیازهای جامعه، کاملاً طبیعی است. مشکل دوم در حوزه اقتصاد فرهنگ، کمبود نقدینگی و پایین بودن گردش مالی در این حوزه است؛ بهگونهای که نسبت به دیگر حوزهها، جریان پول در این بخش بسیار محدودتر است. در طرح «فرهنگکارت» که هماکنون در گام اول خود قرار دارد، تلاش شده بخشی از این مشکل کاهش یابد. برای این منظور، ۱۰۰ هزار نفر از اصحاب فرهنگ و هنر در نظر گرفته شدهاند تا کارت اعتباری ۱۵ میلیون تومانی بدون سود دریافت کنند و بتوانند در حوزه فرهنگ خرید داشته باشند. این خرید شامل کتاب، موسیقی، تئاتر و سینما خواهد بود و بازپرداخت آن بهصورت اقساط ششماهه انجام میشود. این طرح با همکاری بانک ملت اجرا شده و امکان خرید اعتباری را در حوزههای فرهنگی فراهم میکند.
او درباره فرهنگ کارت و روند توزیع آن میان اقشار مختلف مردم خاطرنشان کرد: این نیاز اصحاب فرهنگ و هنر است و به همین دلیل آنان در اولویت قرار گرفتند. جامعه دوم ما دانشجویان هستند که حدود چهار میلیون نفر را در برمیگیرند و جامعه وسیعتری به میدان میآیند و در ادامه از این میان، حتما بخشی به حوزه کتاب تعلق میگیرد تا به عنوان مصرفکننده وارد و از این حضور ناشران نیز منتفع شوند.
غفلت از ما بود که وطندوستان را نمیشناختیم
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایسنا درباره برنامههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای تقویت ارتباط با هنرمندانی که پیش از جنگ ۱۲روزه سکوت یا به تعبیری قهر بودند اما با وقوع جنگ برای ایران پای کار آمدند و مواضع صریح خود را اعلام کردند و همچنین هنرمندان خارجنشینی که آنها هم اعلام مواضع همسو داشتند و خواهان بازگشت به کشور هستند، اظهار کرد: از جنگ تحمیلی به بعد ما دو گروهِ وطندوستان و وطنفروشان را داریم و عدهای کاملا نشان دادند که چگونه جانمایه وطنپرستی در آنها وجود دارد و غفلت از ما بود که آنها را نمیشناختیم.
وی افزود: از جنگ تحمیلی ۱۲روزه به بعد باید آرایش ملی در همه حوزهها از جمله فضای فرهنگ و هنر تغییر کند. آنهایی که وطندوست هستند چه در داخل و چه در خارج طبیعتا فرصت تعامل و کار برایشان پدید آید. این نگاه در سران قوا و رأس حاکمیت وجود دارد؛ البته در بدنه هنوز برخی، دعواهای حیدری نعمتی دارند که فلانی ۱۰ سال قبل چه گفته و … . عدهای حاضر نیستند پروندهها را صفر کنند و احساس کنند کشور در مقطع جدیدی قرار دارد. اما ادبیات رهبری و رواسای قوا و سایر تصمیمسازان مشخص است. مسیر چنین است اما گاهی بدنه و افراد میانی تلاش میکنند جاهایی مانعسازی کنند. الان در دوره طلایی از نظر انسجام ملی هستیم و وطندوستان با گرایش و سلایق مختلف کنار هم قرار گرفتند.
صالحی تاکید کرد: خطر بیخ گوش ماست، آتش بس نیست و توقف آتش است، انشاءالله که اتفاقی رخ ندهد اما خطری نزدیک است و اگر ۱۲روز جنگ را فراموش کنیم به ایران خیانت کردهایم. همه کسانی که کنار هم بودیم باید کنار هم باشیم. صحبت رهبری مبنی بر سپر پولادین اتحاد مقدس یک شعار نیست و نگاهی درست است. حتما مبتنی بر این نگاه درست هم در ارتباط با هنرمندان داخلی و هم خارج تغییراتی باید اتفاق بیفتد که مقدماتی شکل گرفته و کارهایی انجام شده است. برخی از افراد هم شاید خودشان آمادگی آمدن نداشته باشند که تحمیلی نداریم اما نگاه این است که وطندوستان کنار هم ایران را بسازند.
وی افزود: پس از جنگ درخواستهایی برای بازگشت مطرح شده که بررسی کردیم و برای برخی موارد حتی خودمان صحبت کردیم ببینیم زمینه چگونه است.
حضور ۶۰ خبرنگار خارجی در جنگ ۱۲روزه در ایران
صالحی در ادامه در پاسخ به سوالی درخصوص گزارشهای تحلیلی انتقادی رسانهها در حوزههای مختلف و تناقضاتی که در باب شفافسازی وجود دارد، گفت: وزارت فرهنگ باید نسبت به نقدهای تحلیلی که بیان کردید، توجه کند و این حرف درستی است. اما درباره شفافیت متاسفانه در دولت سیزدهم تعویقی داشتیم و دوباره در دولت چهاردهم این کار به راه افتاده است و ممکن است آمارها در مراکز مختلف تفاوتهایی داشته باشد و خطاهایی پیش آید. اما معاونان وزارت و مجموعه باید به نقدهای تحلیلی توجه داشته باشند. مواردی که نقد صورت گرفته و پاسخی داده نشده است نیز باید دنبال شود و معاونان مربوطه پاسخ دهند.
وزیر ارشاد همچنین در پاسخ به پرسشی درباره حضور خبرنگاران خارجی در ایام جنگ ۱۲روزه اظهار کرد: کمیته مشترکی در معاونت رسانهای داشتیم که خوب کار کرد و در هماهنگی با وزارت خارجه و نهادهای امنیتی بود. برداشت ما این بود که آمدن رسانههای خارجی و سردبیران و خبرنگاران شناخته شده به روایت درست از ایران کمک میکند و این بمباران رسانهای علیه ایران با حضور آنها تَرَک برمیدارد. این کمیته در حال فعالیت است و هماهنگی خوبی میان ما وجود دارد که یکی از محصولات آن حضور این ۶۰ خبرنگار بود و ادامه خواهد داشت. سطح اشخاص قابل اعتنا بود و پژواکهای رسانهای قابل توجهی داشتند. این را یک رویکرد میدانیم تا مسیر سریعتری برای رسانههای خارجی داشته باشیم.
دفتر و اداره کل بودجه یکسانی دارند
وی در بخشی دیگر از نشست درباره تغییر ساختار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی پس از ۱۰ سال، اظهار کرد: در برنامه ششم و هفتم توسعه بحث چابک سازی وزارتخانهها و سازمانها و کاهش فضای ساختاری و یا بازخوانی این فضا مطرح شد و در برنامه هفتم توسعه رقم ۲۰ درصدی اعلام شد. این امر در دولت دوازدهم نیز مطرح بود و در وزارت فرهنگ شش معاونت داشتیم در همان دوره مطرح شد تا این کار انجام شود و اواخر دولت دوازدهم با شیوع کرونا، نامهای نوشتیم تا در این شرایط این طرح متوقف شود، در دولت سیزدهم نیز به جد دنبال شد و بحث جدی نیز همین حوزه ساختاری بود تا به پنج معاونت برسیم. ما در مقابل یک الزام قرار داشتیم. در حوزه دفتر و اداره کل نیز برداشت دوستان در اداره استخدامی از نظر جایگاهی دیده شد و از نظر بودجه یکسان هستند و به برنامهها بستگی دارد.
صالحی ادامه داد: معاونتهای وزارت ارشاد هر کدام درباره زیرشاخههای مختلف مطلع بودند. درباره برداشتن دفتر مطالعات همه معاونان میدانستند که قرار است به پژوهشگاه منتقل شود. وزارت فرهنگ پژوهشگاه داشت اما متاسفانه در سیستم ما افزوده میشود اما ساختار قبلی برداشته نمیشود. با این استدلال دفاتر مطالعات معاونان حذف شد. در حوزه دفتر نیز نکاتی رفت و برگشت داشت و دوستان از ساختارها اطلاع داشتند.
او تاکید کرد: ادبیات سازمان اداری و استخدامی به شکلی است که باید حکمرانی فرهنگی را مراقبت کند. بنابراین علاوه بر اهمیت اجرا، سیاستها و حکمرانی است و دفتر را قرار دادند که به نگاه حاکمیتی و سیاستها اهمیت میدهد و به معنای کاهش بودجه و یا کم شدن اعتبار مدیران نخواهد بود. البته در مدیریت قرآنی بحث متفاوت است.
فعالیتهای نیمهتمام دولت قبل در حوزه کتاب و تلاش برای وارد کردن کاغذ
او در پاسخ به پرسشی درباره فعالیتهای نیمهتمام دولت قبل در حوزه کتاب، گفت: در دولت چهاردهم بخش قابل توجهی از کاغذ مازندران در حوزه کتابهای درسی بود و در حوزه نشر مقدار کمی از آنها استفاده شد. اینکه مقبول بود یا نبود بحث دیگری است که باید شما از ناشران جویا شوید. بخش اصلی جریان کارخانه کاغذ مازندران در حوزه درسی بود. پس از آن وزارت آموزش و پرورش استدلالهای فراوانی داشت که کاغذ مازندران به درد کتابهای درسی نمیخورد و پیگیر واردات کاغذ شدند. بنابراین در حوزه نشر این کارخانه خیلی حضور جدی نداشت و کارخانه به مسیر ماقبل خود بازگشت. معاونت فرهنگی بازدید از کارخانههای کاغذ دارد. پیش از این کاغذ نشر و درسی در یک حوزه بودند و در تلاش برای وارد کردن کاغذ هستند. ما به تنهایی کارمان سخت است؛ چراکه حجم کاغذ نشر آنقدر نیست که از بستهبندی و کارتنسازی و مقوا به کاغذ برسند.
با این ویدئوها از اعتبار فردوسی کاسته نمیشود
صالحی همچنین درباره انتشار ویدیوی یکی از بلاگرها با موضوع فردوسی، گفت: موافق استفاده از واژه سخیف نیستم. فردوسی هزار سال است که شناسنامه و هویت ملت ایران محسوب میشود و با اینگونه سخنان، نه از اعتبار او کاسته میشود و نه خدشهای به جایگاهش وارد خواهد شد؛ بلکه بر شأن و اعتبارشان افزوده میشود.
عمدهترین مساله «قاتل و وحشی» مشکل شرعی است
او همچنین درباره فیلم «قاتل و وحشی» و رفع توقیف آن تاکید کرد که عمدهترین مسئله «قاتل و وحشی» مشکل شرعی است و توضیح داد: بازیگر اصلی فیلم موهای سر را تراشیده و بازی کرده است. در نمونههای قبلی اما بازیگر زن اصلی که مو تراشیده باشد و در کلِ زمان فیلم با همان شکل بازی کند نبوده است. خانم فریماه فرجامی در فیلم «سرب» یک سکانس حضور دارد اما در فیلم «قاتل و وحشی» در کل زمان فیلم این حالت وجود دارد. همچنان این مشکل وجود دارد، ما در شورای پروانه نمایش یک روحانی ناظر داریم و معتقد هستند که این مشکل پابرجاست و تا الان این مشکل از این زاویه حل نشده است.
موضع ما این است که خبرنگاری جزو مشاغل سخت است
وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره خروج حرفه خبرنگاری از مشاغل سخت و زیان آور گفت: فضای تامین اجتماعی به این شکل است که تا میتواند مشاغل سخت و زیانآور را کاهش دهد. مشکلات صندوقها را میدانید، اما موضع ما این است که خبرنگاری جزو مشاغل سخت است و مباحثاتی در این حوزه داشتیم. بسیاری فکر میکنند که با ورود تکنولوژی کار رسانه راحت شده است اما تلاش میکنیم تا این اقناع را ایجاد کنیم و شما نیز باید این دغدغهمندی را داشته باشید؛ چراکه پولها کم شده است و مشاغل سخت نیز کاهش یافته است. اما شما باید این نگاه را تغییر دهید. در ایام مختلف خبرنگاران مشغول کار هستند و باید این تصویر که چرا خبرنگاری شغل سختی است، به درستی ارائه شود و نسبت به آن آگاهی ایجاد شود.
باید نظارت شود کاغذ به دست مطبوعات میرسد
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره اوضاع کاغذ مطبوعات نیز بیان کرد: مسئله کاغذ از لحاظ ثبت سفارش انجام شده بود اما دو اشکال داشت؛ اول بخشی از آن کاغذ ثبت سفارشی این بود که کاغذ مطبوعات نبود و چون عنوان این بود خیالمان راحت بود، اما بخش دوم به فضای جنگ برخوردیم و ثبت سفارش و رفت و برگشتها که وقفهای ایجاد کرد. جلسات مختلفی دوستان در معاونت رسانهای با وزارت صمت داشتند تا سرعت در ترخیص انجام گیرد و ثبتها نیز سریعتر انجام شود. برخی از این کاغذها مصارف دیگر هم دارند و باید نظارت شود تا به مطبوعات برسد. امیدواریم که مجدد شاهد این اتفاق نباشیم.
وی همچنین به سوالی درباره برنامه راهبردی دولت پاسخ داد: چهار برنامه در وزارت فرهنگ در نظر گرفتهایم که شاخصهایی دارد و تلاش میکنیم برنامه بودجه ۱۴۰۴ نیز بر همین اساس تنظیم شود. درباره انتصابات نیز سعی کردهایم از دایره وسیعتری از نیروها استفاده کنیم و صرفاً به همکاریهای قبلی بسنده نکنیم. با این نگاه، طیفهای وسیعتری را متصل به خانواده وزارت فرهنگ کنیم که طبیعی است باید زمان بگذرد. برخی درخشیدند و برخی مورد نقد قرار گرفتند، اما باید زمان بگذرد تا این عناصر جدید بتوانند فرصتهایی ایجاد کنند و پیش بروند.
نگاه ایران و بخصوص شخص رئیسجمهور به کشورهای همسایه ویژه است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین با بیان اینکه روابط ما با ترکیه در همه حوزهها خوب است، یادآور شد: سالهاست که این روابط وجود دارد و دولت چهاردهم نیز با همین نگاه کار را پیش برده است. نگاه ایران و بخصوص شخص رئیسجمهور به طور خاص به همسایگان نگاه ویژه است؛ چراکه همسایه نیستیم بلکه خانواده هستیم. مرزهایی کشیده شده اما از نظر فرهنگی و تاریخی بسیار به هم نزدیک هستیم. به دلیل شهادت رئیسجمهور فقید و تغییر دولت استفاده جامعی در سال ۲۰۲۴ انجام نشد اما برنامه ما با ترکیه گسترده و عمیق است. در حوزه رسانهای مراوده پیوستهای داشتیم و در وزارت فرهنگ نیز به همین شکل است. در فلوشیپ نمایشگاه کتاب نیز همکاری خوبی از سوی دوستان ترک صورت گرفت و این مسیر آغاز شد امیدواریم این عقبماندگی را با امتدادبخشی جبران کنیم.
رسانه ملی پسا ۱۲روز با پیشا ۱۲ روز باید فرق کند و این کافی نیست
او همچنین با تاکید بر اهمیت تغییر ساختار صداوسیما بیان کرد: ابتدا از صداوسیما تشکر میکنم که در ایام جنگ همراه ما بودند و تلاش کردند تصویر خوبی به نمایش بگذارند و رسانه قطع نشد. نکتهای که وجود دارد و امیدوارم سوء تعبیر نشود این است که پساجنگ با پیشاجنگ تحمیلی دو فضای متفاوت است و ما باید نظام حکمرانی عام را با نگاهی جدید پیش ببریم. نظام حکمرانی فرهنگی نیز نباید بهمانند گذشته باشد. صداوسیما جایگاه خاصی دارد و در طول ایام جنگ نیز نشان داد که با وقوع جنگ مجموعه مخاطبان افزایش یافت و بخش مهمی از وحدت، انسجام و گفتگوی ملی میتواند در رسانه اتفاق بیفتد و با رسانه ملی باشد. رسانه ملی پسا ۱۲روز با پیشا ۱۲ روز باید فرق کند و نمایههای اندکی دیده شد که کافی نیست؛ سهم جدیتری در انسجام ملی و پوشش سلیقهها و اقشار مختلف و مراقبت از عدم شکست وحدت ملی باید باشد. این نگاه من است در همه حوزه ها که باید پسا جنگ و پیشا جنگ را ببینیم و وظیفه رسانه ملی ایجاب میکند که نوعی دیگر در شیوه تدبیر و مدیریت نگاه داشته باشد.
تاکید بر شفافیت در ساختار صدور مجوز کتاب
صالحی درباره ساختار صدور مجوز کتاب نیز اظهار کرد: شفافیت در ثبت مجوز کتاب را داریم این که هر کتاب چه زمانی آمده است و معاونت فرهنگی بداند که این کتاب چه مدت زمانی پشت بررسی میماند و اگر کتابی بیش از شش ماه در صف مانده است این فاصله را کاهش دهیم و بتوانیم پاسخگو باشیم. نکته دوم علاوه بر ناشر وقتی اثری ثبت می شود نویسنده هم بتواند دسترسی داشته باشد که کتابش چه مسیری را طی میکند. گاهی اوقات ناشر سرمایه مالی ندارد و یا اولویت برایش وجود ندارد و نویسنده فکر میکند کتاب در وزارت فرهنگ مانده است. این دو اتفاق مسیر پاسخگویی ما را بیشتر میکند. در دوره قبل شورای بزرگسال داشتیم که دوره سهساله آنها تمام شد و الان جمعی را به شورای عالی انقلاب فرهنگی برای شورای نظارت بر آثار بزرگسال و همچنین کودک و نوجوان معرفی کردیم. از آنجایی که شورای عالی تصمیمگیرنده است ما نامه را ارسال کردهایم و امیدواریم ترکیبی که مد نظر ماست بتواند نظرها را جلب کند و شرایط مشخصتری داشته باشیم و با همین شرایط سرعت عمل بیشتری فراهم شود و از رویه سلیقهای درآید.
صالحی همچنین درباره نقش مساجد در جنگ ۱۲ روزه و توسعه و تقویت کانونهای فرهنگی مساجد اطهار کرد: مساجد نقش مهمی دارند و وزارت فرهنگ یکی از عناصر قرارگاه ملی را مسجد قرار داد. آقای رئیس جمهور، مسجد را یکی از محورهای اصلی هر محله می داند و این که نقش آنها احیا شود و مساجد که در ایام جنگ تحمیلی ۸ ساله نقش مهمی داشتند بتوانند بازگشت داشته باشند. وزارت فرهنگ پای ثابت این مسیر است و در جلسات متعددی که داشتیم با حضور آقای رئیس جمهور تلاش های قابل توجهی انجام شد. ۱۰ هزار مسجد شناسایی شد تا بحث امداد و مقاومت اجتماعی پیگیری شود و برش قابل توجهی در این مسیر پیدا کرد. در گفتگوهای قرارگاه ملی مسجد در حوزه روایتگری اجتماعی صحبت شد تا از طریق رسانه و هنر ایده هایی داشتند که در حال تعقیب است.
همکاریهایمان با شاعران و ادبای افغانستان ادامه دارد
وزیر فرهنگ در بخشی دیگر تاکید کرد: ایران، افغانستان و تاجیکستان سه کشور فارسیزبان هستیم و نخ تسبیح اتصالمان نیز همین است که ریشه در اعماق تاریخی و فرهنگی دارد. مفاخر مهمی در میان مهاجران داریم و همچنین در کشور افغانستان اما ادبیات و زبان فارسی حلقه مشترک ماست و در هر حوزهای که به این حوزه مرتبط است ایران و افغان ندارد همه زیر پرچم ادبیات فارسی هستیم. همه برنامههای وزارت فرهنگ که در حوزه ادبیات و شعر است و زیر شاخه ادبیات فارسی است حتما عزیزان افغانستانی مهاجر و مقیم در ایران و خارج از آن حضور دارند. بزرگانی از شاعران افغانستانی از گذشته تا امروز داریم که در کشور ما بیگانه نیستند و بخشی از این وطن پارسی هستند و همکاریها ادامه خواهد یافت.
قصه یارانه رسانهها امروز پرغصه شده است
او همچنین درباره یارانه مطبوعات و رسانهها با بیان اینکه قصه یارانه امروز پرغصه شده است، اظهار کرد: در دهه ۸۰ به جای آزادسازی، یارانه به میان آمد و کف آن همان ۲۰ تا ۳۰ درصد بود، از طرفی رسانهها طی این مدت افزایش داشتند و این افزایش چشمگیر بود اما یارانهها ثابت ماندند. به دلیل محدودیتهایی که وجود دارد و شرایطی که بر دولت پدید آمده، همان مبلغ اعتباری هم تخصیص را ناکافی کرده است. در بسته حمایتی به آقای عارف، بحث یارانه مطبوعات و دگرگونی آن را مطرح کردیم. این رقمها کافی نیست اما به نظام بخشی یارانهها نیازمند هستیم و امیدواریم حداقل آن انجام شود.
قول حریم تئاتر شهر را تا پایان مهر دادهاند
صالحی همچنین درباره وضعیت حریم تئاتر شهر توضیح داد: تا الان اعتبار تامین شده و کارها سرعت یافته است و به من قول قطعی دادند که تا پایان مهرماه این اتفاق انجام شود.
گاهی تبلیغات تئاتر جدی گرفته نمیشود
او همچنین درباره تبلیغات تئاتر یادآور شد: گاهی حوزه تبلیغات جدی گرفته نمیشود و حوزه اقتصادی ضعیف میشود. اینکه در حوزه هنرهای نمایشی مسئله تبلیغات جدی نیست، یک ضعف اصلی است و حتما به اداره کل تبلیغات نیز این امر منتقل خواهد شد. اینکه چگونه میتوان حوزه فرهنگ و هنر را با مزیتهای نسبی ارتقا دهیم و فضای بهتری برای این حوزه پیدا کنیم، دغدغه درستی است.
در قانون مشاغل حساس، مراجع متعددی تعیینکننده شدهاند
صالحی همچنین درباره معرفی مدیران کل معاونت هنری، توضیح داد: گاهی اوقات تاخیرهایی وجود دارد که اول در بحث در انتخاب افراد بوده و بخش بعدی تاخیر در استعلامات است. در قانون مشاغل حساس، مراجع متعددی تعیینکننده شدهاند و همه مراکز باید نظر بدهند تا امکان انتصاب باشد. بخش قابلتوجهی از معرفی مدیران کل در آنجا ناشی از همین مسئله بود. چون پاسخ قطعی نیامده، انتصاب قطعی هم صورت نگرفته بود.
کسانی در شوراها منتصب شدند که به قانون توجه دارند
او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره آثار سینمایی چون «پیرپسر»، «رکسانا» و ... و تامین سلیقه رهبری درباره این آثار توضیح داد: تلاش بنده این بوده است که در شوراهایی منتصب، کسانی حضور باشند که به قانون توجه کنند و انتصابات نیز بر همین اساس بوده است، از شوراهای سینمایی تا کتاب، این امر در نظر گرفته شده است.
بیانات و مواضع رهبری مشخص است
صالحی افزود: فضایی که در کل مجموعه دنبال میکنیم، این است که شوراها قابل اعتماد باشند. اگر شوراها به نتیجه برسند، برای من حجت تمام است چرا که تلاش خود را کردهاند و جمعبندی آرا نیز بر همین اساس بوده است. درباره «قاتل و وحشی» نیز گفتم که به دلیل نظر منفی شورا، فیلم اکران نشد. مبنای ما این است که ساختارها قابل اعتماد برای من باشند و حاصل آن نگاه ساختاری اگر به نتیجه مثبت یا منفی برسد، نتیجه قابل اعتناست. رهبری نیز مواضع و بیاناتشان مشخص است و نیازی به سخنگو ندارند.
وزیر ارشاد همچنین درباره آثار جنگ ۱۲ روزه در جشنوارههای فیلم کوتاه، مستند و فجر گفت: پویشهای مختلفی داشتیم که در ایام 12 روز اعلام شد و برگزیدگان یکی از این پویشها نیز معرفی شدند. در حوزه مستند نیز، مستندهای بلند، کوتاه و نیمه بلند گزارشهای خوبی به دست من رسیده است. در حوزه فیلمهای بلند نیز بر اساس گزارش بنیاد سینمایی فارابی، طرحهایی ارائه شده که در حال بررسی هستند و بخشهای دیگر نیز به این امر ورود پیدا کردهاند.
حوزه فرهنگ و هنر، سفارشپذیر نیست
صالحی خاطرنشان کرد: حوزه فرهنگ و هنر به ویژه سینما سفارشپذیر نیست و باید دلی و همراه با ایده خوب و جذاب باشد. امیدواریم که با فضایی که در این ایام داشتیم و ادامه دارد هنرمندان به شکل دلی در تمام حوزه ها ورود کنند و مطمئن هستم جشنواره های ما رنگ و بوی خاصی خواهند داشت.
میکوشیم رسانههای خصوصی از بخش دولتی عقب نمانند
وزیر فرهنگ و ارشاد درباره تبلیغات در روزنامهها نیز توضیح داد: دستورالعملهای جدیدی با همین نگاه داریم که درحال نهایی شدن است. تلاش میکنیم رسانههای خصوصی در رقابت با بخش دولتی عقب نمانند. با هزینههای بالایی که برای حوزه رسانه پدید آمده است، این دغدغه وجود دارد و در حوزه آگهیها نیز مشابه بحث یارانهها، با این نگاه آییننامهها را دنبال میکنیم تا مزیت نسبی برای بخش خصوصی ایجاد کنیم.
او همچنین در پاسخ به پرسشی درباره توقیف و ممیزی سریالها در شبکه نمایش خانگی تاکید کرد که در این زمینه حرف جدیدی ندارد و ادامه داد: در دولت سیزدهم تقسیم کاری صورت گرفت که مسئولیت حوزه نمایش خانگی در این زمینه با ساترا باشد و ما نمایندگانی در این حوزه داریم.
ما تابآوری ملی را ارایه کردیم
او در بخشی دیگر به برنامه تابآوری اشاره کرد و افزود: همه معاونتها و مراکز و سازمانهای ما دراین زمینه فعالیت میکنند. برنامههایی ارائه شده یا در حال ارائه هستند. سازمانها در پسابحران باید برنامههایی تعریف کنند و ما در حوزه وزارت فرهنگ، تابآوری ملی را ارائه کردیم و امیدواریم به زودی انجام شود.
کسانی که ریشه در این خاک دارند روایت دائمی نیز دارند
صالحی در پایان درباره روایت رسانههای خارجی از فضای پساجنگ در ایران، بیان کرد: رسانههای خارجی مخاطبان خود را دارد و ما سعی کردیم تنوع رسانههای مختلف را داشته باشیم. در حوزه انسان رسانهها نیز افراد موثر دعوت شدند که از کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی بودند. به نظر میآید نباید این امر را دستکم گرفت. روایت فردی که میآید و از ایران گزارشی ارائه میدهد، نگاهها را مثبت خواهد کرد و جایگاه ویژهای دارد.
او اضافه کرد: تلاش میکنیم روایت اصلی از جامعه خودمان باشد زیرا حضور افرادی که از بیرون میآیند، دائمی نیست و موقت است و در حد خود اثر دارد. وزیر فرهنگ و ارشاد تاکید کرد: کسانی که ریشه در این خاک دارند روایت دائمی نیز دارند و این راه، مسیر مطمئنتری است. ایران در فضای پرمخاطرهای است و باید همه تلاش کنند چرا که در فضای مخاطره آتشین قرار داریم و باید تفاوتها و سلیقهها را کنار بگذاریم تا این پرچم و هویت حفظ شود. ما به دنبال حفظ سپر مقدس اتحاد پولادین هستیم و با این نگاه، مسیری که پیشرو داریم، رو به جلو خواهد بود. امیدواریم مسیر به طرف گشایش بیشتر مبتنی بر درک از خطر اصلی باشد.
انتهای پیام
نظرات