فناوري نانو
-
رقابت فناورانه «کارا» پلی میان پژوهش‌های نانو و تجاری‌سازی در بازار
نخستین دوره رقابت فناورانه «کارا»، با حمایت ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو و بنیاد ملی علم ایران، در راستای اتصال دانش به بازار و تسریع تجاری‌سازی پژوهش‌های پیشرفته نانو و میکرو برگزار می‌شود.
-
رتبه اول چین در ثبت پتنت نانو در جهان
داده‌های اخیر نشان می‌دهد که چین با ثبت صدها هزار اختراع در زمینه نانو، به قدرت اول جهان در این حوزه بدل شده است. شرکت‌های چینی نه‌تنها تولید علم، بلکه مسیر صنعتی‌سازی فناوری را نیز به‌سرعت طی کرده‌اند. اکنون فناوری‌نانو در چین به موتور محرک اقتصاد نوین و میدان رقابت جهانی تبدیل شده است.
-
طراحی کاتالیست نانویی با کاربرد صنعتی وسیع؛ از ضایعات بیودیزل تا سوخت پاک
پژوهشگران دانشگاه کاشان با همکاری دانشگاه کلگری و دانشگاه نگوین تات تان توانستند با استفاده از کاتالیست‌های نیکلی نوین، گلیسرول زیستی را با کارایی بالا به گاز سنتزی تبدیل کنند. این روش نه‌تنها موجب استفاده از دی‌اکسیدکربن در واکنش و کاهش آلودگی می‌شود، بلکه راهی پایدار برای تولید سوخت و مواد شیمیایی ارزشمند از ضایعات فراهم می‌آورد.
-
ایران، پیشگام در تدوین استانداردهای ملی و بین‌المللی فناوری نانو
ایران در سال‌های اخیر با تمرکز بر پژوهش، فناوری و سیاست‌گذاری هوشمند، توانسته جایگاه برجسته‌ای در زمینه استانداردسازی فناوری نانو کسب کند و با تقویت زیرساخت‌های علمی و حضور مؤثر در مجامع بین‌المللی، به یکی از بازیگران اصلی تدوین استانداردهای نانو در سطح جهانی تبدیل شده است.
-
عرضه طعم‌دهنده‌های نانویی ایرانی؛ از چای و لبنیات تا گوشت و خمیردندان
یک شرکت ایرانی فعال در حوزه فناوری‌نانو با بهره‌گیری از عصاره گیاهان در مقیاس نانو، طعم‌دهنده‌های طبیعی را تولید و به بازار عرضه می‌کند؛ افزودنی‌هایی که قابلیت استفاده در طیف گسترده‌ای از محصولات غذایی و حتی آرایشی و بهداشتی را دارند. این نوآوری با نام طعم‌دهنده‌های نانویی وارد بازار شده و به تدریج جای خود را در سبد مصرفی خانواده‌ها باز می‌کند.
-
تمدید مهلت ارسال آثار به جشنواره ملی نقاشی نانو
با توجه به استقبال گسترده دانش‌آموزان و علاقه‌مندان به هنر و فناوری، دبیرخانه جشنواره ملی نقاشی نانو اعلام کرد مهلت ارسال آثار به این رویداد هنری ـ علمی تا ۱۰ مهرماه تمدید شده است.
-
توسعه نانوکاتالیست‌های پیشرفته برای تولید پایدار گاز از ضایعات بیودیزل
پژوهشگران دانشگاه کاشان با همکاری محققان دانشگاه کلگری کانادا موفق شدند روشی نوین را برای تبدیل گلیسرول زائد حاصل از تولید بیودیزل به گاز سنتز (syngas) توسعه دهند، دستاوردی که می‌تواند هم مدیریت پسماندهای صنعتی را بهبود دهد و هم در تولید سوخت‌ها و مواد شیمیایی ارزشمند نقش مهمی ایفا کند.
-
اعطای مدال طلای فستیوال اختراعات سیلیکون‌ولی به محصولات ایرانی مراقبت از پوست
در رقابتی بین‌المللی، اختراع «محصولات مراقبت از پوست بر پایه فناوری اگزوزوم» متعلق به فناوران یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی موفق به کسب مدال طلای جشنواره بین‌المللی اختراعات سیلیکون‌ولی آمریکا (SVIIF 2025) شد.
-
افق تازه در تشخیص‌های پزشکی با توسعه زیست‌حسگرهای نانوساختار دوبعدی
پژوهشگران دانشگاه تهران و دانشگاه علوم و فناوری چین با تمرکز بر نانوساختارهای مکسین، دستاورد جالبی در توسعه زیست‌حسگری الکتروشیمیایی-لومینسانس (ECL) ایجاد کرده‌اند و افق‌های تازه‌ای را برای تست‌های تشخیصی بیماری‌ها گشودند.
-
طراحی دستگاه بویایی نوری مینیاتوری برای شناسایی زودهنگام سرطان‌های خونی در بزرگسالان
پژوهشگران دانشگاه شیراز موفق شدند سامانه‌ای مینیاتوری و نوآورانه را برای تشخیص سریع و دقیق سرطان‌های خونی در بزرگسالان طراحی کنند؛ ابزاری که بر پایه آرایه‌ای از نقاط کوانتومی کربنی فلورسانس و نانوخوشه‌های فلزی ساخته شده و عملکردی مشابه «بینی الکترونیکی نوری» دارد. این سامانه با حساسیت بالا قادر است ترکیبات آلی فرّار (VOCs) موجود در خون بیماران را شناسایی کرده و تفاوت میان نمونه‌های سالم و مبتلا به سرطان را با دقت بسیار بالا مشخص کند.
-
فعالان حوزه فناوری با روش‌های استاندارد انبارداری و نگهداری نانومواد آشنا می‌شوند
با هدف آشنایی فعالان عرصه نانو با روش‌های استاندارد انبارداری و نگهداری از نانومواد، دوره آموزشی به همت ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو برگزار می‌شود.
-
ابداع فرمول ریاضی جدید برای محاسبه دقیق غلظت ذرات معلق
محققان مؤسسه ملی فناوری و استانداردها (NIST) در آمریکا موفق به توسعه یک فرمول ریاضی جدید شده‌اند که می‌تواند تعداد ذرات معلق در یک محلول را با دقتی بی‌سابقه اندازه‌گیری کند.
-
افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی با فناوری نانو امکان‌پذیر است
تحقیقات پژوهشگاه نیرو نشان می‌دهد که استفاده از فناوری‌های نانو در نیروگاه‌های حرارتی می‌تواند راندمان تولید برق را تا ۳۰ درصد افزایش دهد؛ همزمان، به‌کارگیری هوش مصنوعی در این نیروگاه‌ها مصرف سوخت و میزان آلاینده‌ها را تا ۴۰ درصد کاهش می‌دهد.
-
تشخیص تازگی ماهی با هیدروژل نانویی
پژوهشگران دانشگاه صنعتی اصفهان با طراحی یک شاخص رنگ‌سنجی نوین موفق شدند امکان ردیابی دیداری و بلادرنگ تازگی ماهی را فراهم کنند.
-
تولید میکروحباب‌های لیپیدی برای ارتقای دقت تصویربرداری سونوگرافی
پژوهشگران مؤسسه بیوشیمی و بیوفیزیک دانشگاه تهران با حمایت ستاد توسعه فناوری نانو، موفق به تولید میکروحباب‌های لیپیدی به‌عنوان ماده حاجب اختصاصی در سونوگرافی و اکوکاردیوگرافی شدند که با افزایش چشمگیر کنتراست تصاویر، امکان تشخیص دقیق‌تر بیماری‌ها را فراهم می‌کند.
-
تشخیص آلودگی آب و غذا در کمتر از ۴ ساعت
پژوهشگران دانشگاه ایالتی میشیگان فناوری نوین و کم‌هزینه را توسعه داده‌اند که زمان تشخیص آلودگی‌های ویروسی و باکتریایی در آب و مواد غذایی را از چندین روز به تنها چند ساعت کاهش می‌دهد. این فناوری که مبتنی بر نانوذرات است، نه تنها سریع و دقیق عمل می‌کند، بلکه هزینه تولید آن کمتر از ۲ دلار است و می‌تواند به‌ویژه برای کمک به جوامع محروم و مناطق فاقد امکانات آزمایشگاهی مورد استفاده قرار گیرد. این نوآوری می‌تواند با اطلاع‌رسانی به‌موقع از شیوع بیماری‌هایی مانند مسمومیت‌های ناشی از اِکولی یا سالمونلا جلوگیری کند.
-
افزایش راندمان استخرهای پرورش ماهی با نانوحباب‌های ۲۰۰ نانومتری
فناوری نانوحباب یکی از شرکت‌های دانش بنیان با قطر ۲۰۰ نانومتر نقش کلیدی در ارتقای بهره‌وری کشاورزی، شیلات، تصفیه آب و صنایع مختلف ایفا کرد؛ چرا که نانوحباب‌ها از ویژگی‌های منحصربه‌فردی در افزایش راندمان مصرف منابع، کاهش آلاینده‌ها و بهبود کیفیت تولیدات برخوردار است.
-
حسگر نانویی روی گوشی برای تشخیص سریع بیوتیول‌ها در خون و پلاسما
پژوهشگران ایرانی دانشگاه علم و صنعت ایران، دانشگاه علوم پزشکی تهران و دانشگاه تورنتوی اسکربرو کانادا با طراحی یک حسگر نانویی چندکاره و تلفیق آن با اپلیکیشن گوشی هوشمند، موفق شدند بیوتیول‌ها را در نمونه‌های خون و پلاسما به شکل سریع، حساس و دقیق تشخیص دهند. این فناوری می‌تواند نقطه‌عطفی در توسعه سیستم‌های تشخیصی قابل حمل و مقرون‌به‌صرفه در مراکز درمانی و نقطه مراقبت (POCT) باشد.
-
صادرات بیش از ۱ میلیون دلار تجهیزات نانو به کشورهایی نظیر روسیه، آمریکا و انگلیس
صادرات محصولات فناورانه و دانش‌بنیان ایران، به‌ویژه در حوزه نانو، پس از یک دوره افت، بار دیگر روندی صعودی به خود گرفته است. بررسی آمار صادراتی سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که نه‌تنها حجم صادرات نانو افزایش یافته، بلکه مقاصد بین‌المللی این محصولات نیز متنوع‌تر شده‌اند؛ موضوعی که حکایت از تقویت جایگاه ایران در اقتصاد دانش‌بنیان جهانی دارد.
-
تسهیل حضور دانش‌بنیان‌ها در بازارهای جهانی و رونمایی از محصولات جدید دو رویکرد نمایشگاه نانو
مدیر اجرایی شانزدهمین نمایشگاه بین‌المللی فناوری‌های نانو و میکرو تمرکز ویژه این نمایشگاه بر معرفی و رونمایی از محصولات جدید در حوزه نانو و میکرو دانست و گفت: خدمات حمایتی دولت به شرکت‌های دانش‌بنیان، اعطای گرید حمایتی به شرکت‌های فعال صادراتی حاضر در نمایشگاه و تسهیل حضور آنان در رویدادهای بین‌المللی، بخشی از برنامه‌هایی است که تدارک دیده‌ایم.
-
طراحی نانوساختارهای آئروژلی؛ راهکاری نوین برای جذب امواج مایکروویو
پژوهشگران دانشگاه ولی‌عصر (عج) رفسنجان، دانشگاه صنعتی سیرجان و همکاران بین‌المللی آنها در فرانسه، با طراحی و ساخت آئروژل‌های نانوساختار چندجزئی موفق شدند جاذب‌های فوق‌پهن‌باندی برای امواج مایکروویو تولید کنند. این دستاورد نانویی می‌تواند در صنایع الکترونیک، مخابرات و فناوری‌های نوین کاربرد گسترده‌ای داشته باشد.
-
ثبت رکوردی تازه در تولید هیدروژن سبز با کمک فناوری نانو
تیمی از پژوهشگران ایرانی با بهره‌گیری از نانوساختار اُپال معکوس اکسید تیتانیوم موفق به طراحی فتوآندهای پروسکایتی CsPbBr₃ با کارایی و پایداری کم‌نظیر شدند. این دستاورد نوآورانه در حوزه فناوری‌های نانو می‌تواند روند تولید هیدروژن سبز از طریق شکافت آب فتوالکتروشیمیایی (PEC-WS) را متحول کند و گامی مهم در مسیر توسعه انرژی‌های پاک در ایران و جهان باشد.
-
برگزاری مرحله دوم چهاردهمین مسابقه ملی فناوری نانو در ۲۴ حوزه
با حمایت ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکروی معاونت علمی ریاست‌جمهوری، مرحله دوم چهاردهمین مسابقه ملی فناوری نانو، ۳۰ مردادماه به‌صورت حضوری و همزمان در ۲۴ حوزه امتحانی در سراسر کشور برگزار خواهد شد.
-
هیدروژل نانوکامپوزیتی راهکار نوین ایرانی برای ازدیاد برداشت از میادین نفتی
پژوهشگران پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران با همکاری محققان یکی از شرکت‌های دانش بنیان موفق به طراحی هیدروژل‌های نانوکامپوزیتی هوشمندی شدند که می‌تواند یکی از چالش‌های جدی صنعت نفت، یعنی تولید ماسه از مخازن را کنترل کند و به گفته آنها این دستاورد موجب کاهش هزینه‌های ناشی از فرسایش خطوط لوله و مسدود شدن چاه‌ها و نیز کاهش آسیب‌های محیط‌زیست می‌شود.
-
اعطای نانونماد به مبدل کاتالیستی خودروهای بنزین‌سوز
یکی از شرکت‌های تولیدکننده مبدل‌های کاتالیستی خودرو موفق به دریافت نشان نانو (نانونماد) برای محصول مبدل حاوی نانوذرات فلزات گرانبها شد.
-
نانوحباب، طلایه‌دار افزایش کارایی باتری‌ها و سلول‌های سوختی
شرکت مولیر (Moleaer) روشی مبتکرانه برای استفاده از نانوحباب‌ها در تولید فیلم‌های نازک باتری‌ها، سلول‌های سوختی و الکترولایزرها معرفی کرده است. این روش با افزایش یکنواختی و تخلخل فیلم‌ها، بازده و دوام دستگاه‌ها را به‌طور قابل توجهی بهبود می‌دهد. فناوری جدید، راهکاری ساده، سازگار با خطوط تولید موجود و بدون نیاز به مواد شیمیایی اضافی ارائه می‌کند.
-
تولید سرم‌های نانویی برای رفع چین‌وچروک پوست با ماندگاری بالا
یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان با بهره‌گیری از پلتفرم نانوامولسیون، نسل جدیدی از سرم‌های مراقبت از پوست را تولید کرد که ضمن ماندگاری بالا، اثرگذاری بیشتری در رفع مشکلات پوستی دارد.
-
بزرگراه‌های تهران به چراغ‌های چشم گربه‌ای ایرانی مجهز می‌شوند
یکی از شرکت‌های مستقر در پارک علم و فناوری سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران، موفق به طراحی و تولید نسل جدید «چشم‌گربه‌ای سولار» شده است که با بهره‌گیری از پلیمر و ابرخازن نانویی، نه‌تنها عمر مفید و روشنایی بیشتری دارد، بلکه هزینه تولید آن نصف مشابه خارجی است.
-
تولید ابزارهای سایش و برش‌های دقیق دندانپزشکی از سوی دانش‌بنیان‌ها
یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان فرزهای الماسه دندانپزشکی و جراحی گوش و حلق و بینی را برای ایجاد برش و سایش‌های دقیق بافت‌های سخت با بهره‌گیری از فناوری PACVD که تاکنون وابسته به واردات بوده، به تولید رسانده است.
-
ریسک نانو مواد و روش‌های آزمون سمّیت در یک دوره تخصصی بررسی می‌شود
گروه استاندارد و ایمنی ستاد توسعه فناوری‌های نانو و میکرو، با همکاری سایت آموزش فناوری نانو، با هدف ارتقای سطح آگاهی و آموزش در زمینه استانداردسازی و اصول ایمنی کار در محیط‌های فناوری نانو، چهارمین دوره از سلسله دوره‌های آموزشی خود را برگزار می‌کند.