هشدار جدی درباره منابع آبی/ افت بی‌سابقه برف؛ زنگ خطر سال آینده

نشانه‌های تازه از وضعیت منابع آبی کشور، نگرانی‌ها درباره کم‌آبی زمستانی و سال آینده را تشدید کرده است. بر اساس داده‌های رسمی، ایران یکی از بی‌سابقه‌ترین افت‌ها در پوشش برف طی دو دهه اخیر را تجربه می‌کند؛ موضوعی که در کنار کاهش آورد سدها، تصویر نگران‌کننده‌ای از آینده تأمین آب ترسیم کرده است.

۱۶ سد مهم کمتر از ۱۰ درصد آب دارند/بارش صفر در ۲۰ استان

بر اساس آخرین آمار از وضعیت مخازن سدهای مهم کشور، ۱۶ سد کمتر از ۱۰درصد آب دارند و میزان بارش در ۲۰ استان صفر ثبت شده است.

توقف بارش‌ها؛ زنگ خطر کم‌آبی در سراسر کشور

گزارش‌های تازه از وضعیت بارش و پوشش برف در کشور نشان می‌دهد ایران تا امروز در ادامه پنج سال خشکسالی، یکی از خشک‌ترین پاییزهای خود را سپری کرده است؛ وضعیتی که تهران با کاهش ۹۵ درصدی بارش و افت ۹۹ درصدی پوشش برفی، بیش از همیشه در معرض تنش آبی قرار گرفته است.

آیا مقایسه اقلیمی ایران با همسایگان درست است؟

ایران سرزمین یک‌دست نیست. دامنه‌های البرز و زاگرس، فلات مرکزی، دشت‌های جنوبی، سواحل دور از همِ شمال و جنوب، هر یک اقلیمی متفاوت دارند. ایران سرزمینی است که همواره در میانه دو تصور متناقض درباره اقلیم گرفتار بوده است؛ از یک‌سو روایاتی که کشور را «پرباران» و «مناسب کشاورزی گسترده» معرفی می‌کنند و از سوی دیگر روایاتی که تصویری کاملاً متفاوت ارائه می‌دهند این در حالیست که به گفته رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی، هر کشوری باید در اقلیم خودش ارزیابی شود، ایران کشور پربارانی نیست و از نظر دما و بارش، قطعاً در یک اقلیم گرم و خشک قرار دارد.

وقتی خشکسالی هم جلوی زنان روستایی را نمی گیرد...

خشکسالی، تغییرات اقلیمی و کمبود منابع آبی باعث خروج نیروی کار از کشاورزی و مهاجرت روستاییان به شهرها شده است، اما تجربه‌های موفق نشان می‌دهد که نقش زنان روستایی و ایجاد زنجیره‌های ارزش، با پیوند تولید و بازار، موجب اشتغال پایدار، افزایش درآمد و ارتقای رفاه خانوارهای روستایی شده است.

تهران بدون بارش چه خواهد کرد؟

بحران آب در تهران دیگر یک هشدار دوردست نیست؛ نشانه‌های آن از سال‌ها پیش در تصمیمات شهری، توسعه‌ بی‌ضابطه و بارگذاری‌های جمعیتی بر پیکره یک دشت خشک نمایان شده است. حالا کارشناسان می‌گویند اگر تا پایان پاییز بارشی رخ ندهد و سدها خالی بمانند، تهران ناچار به عبور از مرحله‌ای خواهد شد که تنها با تخلیه موقت بخشی از جمعیت می‌توان از آن گذر کرد.

وقتی آب قطع می‌شود، بازگشتش چقدر طول می‌کشد؟

برق و آب هر دو در شبکه‌های شهری، خدمات حیاتی هستند، اما تجربه قطع و وصل آن‌ها کاملاً متفاوت است؛ وقتی برق به‌ دلایل تعمیر یا مشکل فنی قطع می‌شود، بازگشت جریان معمولاً فوری است. اما در شبکه آب‌رسانی، جریان آب باید مسیر فیزیکی خود را در لوله‌ها طی کند و بازگشت آن کمی زمان می‌برد.

کاهش ۸۶.۷ درصدی بارش در ششمین پاییز خشک

پاییز جاری، ششمین پاییز خشک متوالی و البته یکی از شدیدترین دوره‌های خشک ۵۰ سال گذشته است. بارش‌ها در همه استان‌ها کشور کمتر از نرمال بوده و ایران نسبت به میانگین بلند مدت ۸۶.۷ درصد بارش کمتری دریافت کرده است بنابراین کمبود آب دیگر چالشی موقتی نیست. به گفته رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور، برنامه‌ریزی‌های بلندمدت کشور باید با محوریت آب و ظرفیت اقلیمی هر منطقه صورت گیرد. 

آیین‌های باران‌خواهی / ۲

کچل‌ها؛ امیدی برای بارش باران!

در روزگاری که نبود آب زندگی را از ریتم می‌انداخت، مردم ایران با آیین‌های گوناگون، امید را از دل خاک خشک بیرون می‌کشیدند. از دعا و نیایش تا جادو و نمایش‌های آیینی، هر قوم و ناحیه‌ای برای باران‌خواهی، شیوه‌ای خاص داشتند که البته امروزه تقریبا فراموش شده‌اند؛ آیین‌هایی که گاهی رنگ و بوی عرفانی به خود می‌گرفتند و گاهی هم در حد توسل به هفت یا چهل مرد کچل، دعانویسی،‌ رمالی و... بروز پیدا می‌کردند.