گلی شادکام، مشاور دفتر ثبت میراث ناملموس خراسان رضوی و پژوهشگر و نویسنده در حوزه فرهنگی کرمانج، در حاشیه برگزاری نخستین جشنواره شکرانه گندم و رونمایی از پرونده‌های ثبت‌ شده میراث ناملموس شهرستان قوچان در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به همکاری در ثبت بیش از ۳۴ پرونده میراث ناملموس عنوان کرد: فرهنگ یعنی شیوه‌های مشترک زندگی که بر اساس باورهای مشترک گروه، قوم یا یک ملت شکل می‌گیرد. بر اساس تقسیم‌بندی‌های فرهنگ به ۲ بخش میراث ملموس یا مادی همانند اشیا یا بناها و میراث ناملموس که قابل‌ مشاهده نیست اما اهمیت زیادی دارد، تقسیم می‌شود.

وی افزود: میراث ناملموس مثل مهارت‌ها و دانش‌های بومی و محلی، فولکلور، آداب و سنن، جشن‌ها و باورها در سینه‌ها و یاد مردمان ثبت می‌شود و سینه‌ به‌ سینه بین نسل‌ها منتقل می‌شود.

این پژوهشگر قوچانی اظهار کرد: مهم‌ترین ویژگی که یک پدیده برای ثبت به‌ عنوان میراث ناملموس باید داشته باشد، این است که همچنان زنده و رایج بوده و میان بخش مهمی از مردم یک جامعه رواج داشته باشد.

وی بیان کرد: کودکان نسل آینده ما هستند اما با فرهنگ خود آشنا نیستند و جای آموزش فرهنگ‌های مختلف در مواد آموزشی بسیار خالی است؛ این در حالی است که حتی به‌ صورت برنامه‌ریزی برای ارائه فرابرنامه‌های درسی می‌توان شرایط لازم برای آشنایی کودکان با میراث فرهنگی را فراهم کرد.

شادکام با اشاره به ثبت سه استاد حوزه موسیقی مقامی به‌ عنوان گنجینه زنده بشری گفت: عاشق‌ها و بخشی‌ها نقش بسیار بزرگی در حفظ و ترویج فرهنگ و آئین‌ها داشته‌اند و صدها ملودی و آهنگ را ترویج و در سینه خود حفظ کرده و به نسل‌های بعدی منتقل کرده‌اند. آن‌ها همواره با حضور در میان مردم سبب انسجام و همبستگی اجتماعی می‌شدند؛ به همین منظور استاد حسین عزیزی که به نام لولوگر شناخته می‌شود، استاد علی‌اکبر بهاری به عنوان استاد بزرگ سرنای شمال خراسان و استاد علی‌اصغر عاشق در روستای ظلم‌آباد که مرکز عاشق‌ها در بخش خوشاب سبزوار به‌شمار می‌رود، به‌ عنوان عاشق‌های پیشکسوت به ثبت ملی رساندیم.

مشاور دفتر ثبت میراث ناملموس خراسان رضوی با اشاره به پیگیری‌ها برای ثبت چندین اثر ناملموس جدید تصریح کرد: یکی از این پرونده‌ها در زمینه ساخت سازهای سنتی، بومی و محلی مثل قوشمه است و دیگری مهارت ساخت کمانچه کردی است که کارگاه ساخت آن همچنان در شهرستان قوچان فعالیت دارد. همچنین نمدمالی قوچان که جزو برندهای نمدمالی در کشور است و جشن هاوار یا سنت همکاری جمعی از دیگر پرونده‌های در حال انتظار برای ثبت به‌ عنوان میراث ناملموس است.

میراث ناملموس چاروک‌های کردی خراسان، فنون و مهارت تهیه قره‌قروت و کاربردهای فرهنگی آن، موسیقی مقامی شمال خراسان، تعزیه ترک‌های شمال خراسان، بازی محلی توپ لیستک، ترانه‌های کودکانه کردی کرمانجی خراسان، مراسم عروسی کردی کرمانجی خراسان، فنون و مهارت بافت سیاه‌چادر عشایر کرد خراسان، مهارت دوخت لباس زنان عشایر کرد خراسان، گویش کردی کرمانجی خراسان، خوراک محلی فتیر مسکه کرمانجی خراسان، فن و مهارت چاروق‌دوزی قوچان، استاد حسین عزیزی به عنوان گنجینه زنده بشری در موسیقی محلی کردی کرمانجی خراسان، مهارت بافت سفره کردی قوچان، موسیقی عاشق‌های کرد خراسان، مراسم آخر چهارشنبه کردهای خراسان، لالایی‌های کردهای کرمانجی خراسان، سروده‌های کردی کرمانجی، نقش اشعار جعفرقلی زنگلی در فرهنگ‌ عامه کرمانج‌های خراسان و رقص کردی کرمانج‌های استان از آثاری بود که در حاشیه جشنواره شکرانه گندم رونمایی شد.

انتهای پیام