به گزارش ایسنا به نقل از روایط عمومی تماشاخانه «سنگلج»، مراسم شب چراغ نمایش «جعفرخان از فرنگ برگشته» شامگاه یکشنبه، ۲۱ اردیبهشت ماه در تماشاخانه سنگلج با حضور داوود فتحعلی بیگی، قاسم زارع، مریم کاظمی، علی طاهرفر، داوود داداشی و جمعی از هنرمندان سینما و تئاتر کشور برگزار و روشن کردن شمع شب‌چراغ اجرا به مریم کاظمی سپرده شد.
در آغاز مراسم، الهام ذوالفقاریان کارگردان نمایش «جعفرخان از فرنگ برگشته» در سخنانی کوتاه توضیح داد: با گروه جوان و دانشجو نمایشنامه‌ای قدیمی و ایرانی را برای اجرا آماده کرده‌ایم و افتخار می‌کنم که امروز حاصل تلاش این هنرمندان جوان در تماشاخانه سنگلج به اجرا در می‌آید.
داوود فتحعلی، بیگی استاد پیشکسوت نمایش ایرانی نیز در سخنانی به جایگاه نمایش در ایران و اهمیت آموزش گونه‌های نمایش ایرانی پرداخت و گفت: مقوله نمایش ایرانی یکی از مباحث بسیار مهم در تئاتر ایران است گرچه ما را متهم می‌کنند که تئاتر را از غرب گرفته‌ایم ولی قبل از اینکه اولین ترجمه‌های مولیر در مدرسه دارالفنون روی صحنه برود، ما تکیه دولت را داشته‌ایم. هنر شبیه خوانی داشته‌ایم که سابقه‌اش حداقل به دوره صفویه می‌رسد.
وی ادامه داد: قدیم‌ترین سندی که از شبیه خوانی پیدا کردیم، متعلق به ۱۱۳۶ قمری است. یک سال پس از انقراض صفویه با متنی بسیار جذاب و دلنشین که هر خواننده‌ای درک می‌کند پدیده‌ای یک روزه نیست. بیش از فهرست نسخه‌هایی که در کتابخانه واتیکان نگهداری می‌شود، نسخه تعزیه داریم. آخرین فهرستی که من می‌شناسم ۵۳۷ عنوان مستقل و با تکراری‌هایش بیش از ۲۷۰۰ مجلس تعزیه وجود دارد.
فتحعلی‌بیگی با تاکید بر اینکه شبیه خوانی به مفهوم هنر عزاداری نیست بلکه هنری ساخته و پرداخته ما ایرانیان است، گفت: کجای دنیا می‌شناسید که چنین میراث گرانقدری وجود داشته باشد ولی در هیچ کتابخانه‌ای گردآوری نشده باشد؟ به قول استاد بیضایی شبیه‌خوانی و تعزیه زیر مجموعه تئاتر روایتی‌اند. تئاتری که دانشگاه‌های ما اصلاً به آن کاری ندارند. حال آنکه بخش عمده تئاتر آسیا زیر مجموعه تئاتر روایتی است.
این کارگردان پیشکسوت یادآوری کرد: اولین ترجمه‌های مولیر را هم دسته اسماعیل بزاز، دلقک مشهور ناصرالدین شاه کار کردند. پس مفهوم نمایش دادن را می‌دانستند.
او سخنانش را با قدردانی از تمام کسانی که هنوز چراغ نمایش ایرانی را روشن نگه داشته‌اند و تلاش می‌کنند در دانشگاه‌ها با دانشجویان گونه‌های نمایش ایرانی را تجربه کند به پایان رساند.
قاسم زارع، بازیگر تئاتر و سینمای کشور نیز در این مراسم به پیشینه تلاش‌هایی که برای هویت بخشی به تالارها و تماشاخانه‌های تهران انجام گرفته است، پرداخت و گفت: پس از انقلاب در یکی دو سال اول شرایط تئاتر خوب بود و گروه‌های حرفه‌ای آثار بسیار خوبی را روی صحنه می‌بردند؛ امثال بهرام بیضایی و دیگران کارهای قدرتمندی را اجرا کردند. اما بعد از یکی دو سال دچار افت شدیم به جایی رسیدیم که دانشجویان تئاتر مخصوصاً هنرهای زیبایی‌ها مدعی بودند باید در تئاتر شهر اجرا بروند سالن اصلی را هم می‌خواستند.
او ادامه داد: در اداره تئاتر که من کوچک‌ترین فرد آن بودم بحث بود که جایگاه‌ها تعریف شود. تماشاگر که برایش جا افتاده بود برای چه جنس تئاتری کجا و برای دیدن چه گروهی به سالن می‌رود، باید تکلیفش روشن می‌شد. مثل سالن سنگلج که از قدیم برای اجرای نمایش ایرانی اختصاص پیدا کرده بود و تعریفی که از دوره علی نصیریان برای آن انجام شده بود ادامه پیدا کرد.
زارع با تاکید بر این که یکی از وظایف تئاتر تربیت تماشاگر است، اضافه کرد: تئاتر سنگلج این معنا و مفهوم را که از قبل داشت، ادامه داد. مدیریت‌هایش با بازسازی‌هایی که انجام دادند، جایگاه تئاتر ایرانی را حفظ کردند. تئاتر ایرانی الزاماً تئاتر سیاه‌بازی نیست و اینجا به خوبی مدیریت می‌شود که تئاتر ایرانی به مفهوم کلیش در این سالن دیده شود. از نمایش‌های ایرانی استقبال می‌شود و تماشاگر می‌داند در سنگلج گونه‌های مختلف این نمایش را خواهد دید.
وی در پایان از الهام ذوالفقاریان برای جسارتش که متنی به این دشواری را روی صحنه می‌برد، تشکر کرد و افزود: تئاتر کمدی بسیار سخت است؛ خیلی سخت‌تر از تراژدی است و انتخاب این متن دشوار از سوی خانم ذوالفقاریان و کار با دانشجویان جای قدردانی دارد.
در ادامه این مراسم، داوود فتحعلی بیگی و قاسم زارع با دعوت از مریم کاظمی بازیگر و کارگردان تئاتر خواستند که شمع شب‌چراغ این نمایش را که توسط یک بانوی کارگردان آماده شده است، روشن کند.
نخستین اجرای نمایش «جعفرخان از فرنگ برگشته» با استقبال مخاطبان روی صحنه رفت.
انتهای پیام
نظرات