ارزيابي حسنلي از ورود واژههاي بيگانه و عملكرد فرهنگستان
                                كاووس حسنلي معتقد است: در فرهنگستان زبان و ادب فارسي تنها كوششهايي براي حفظ زبان فارسي صورت ميگيرد و مردم بايد خودشان در برابر زبان فارسي مسؤول باشند.
اين پژوهشگر و استاد دانشگاه در گفتوگو با خبرنگار بخش ادب خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، دربارهي تهديد دانستن ورود واژگان بيگانه به زبان فارسي، گفت: زبان يك موجود زنده است كه در طول تاريخ همواره در حال تحول، دگرگوني و دگرديسي است. زبان همواره با اثرپذيري از شرايط اجتماعي، اقتصادي، فرهنگي و سياسي زمان خود، تحول تازه پيدا ميكند و اگر زباني در مدت طولاني تغيير نكند، ميتواند نشانهاي باشد از اينكه آن ملت خودشان تغييري نكردهاند. 
او افزود: اين مربوط به همهي زبانهاست. اينكه بعضي با تغييراتي كه در زبان به وجود ميآيد و تحولاتي كه زبان پيدا ميكند، خيلي نگران ميشوند، ممكن است بسياري از آنها به اين خصلت زبان كمتوجه باشند. همهي زبانها در همهجاي جهان اين ويژگي را دارند. ورود واژههايي از يك زبان به يك زبان ديگر تنها مربوط به زبان فارسي نيست؛ در همهي زبانها اين اتفاق افتاده و ميافتد؛ مگر زبان مردمي در مناطق بسيار دورافتاده كه هيچ ارتباطي با زبانها و مردم ديگر ندارند. 
حسنلي در ادامه عنوان كرد: عوامل مختلفي باعث ميشود يك زبان بيشتر تحت تأثير زبانهاي ديگر باشد، همچنين عواملي باعث ميشود يك زبان بيشتر از زبانهاي ديگر روي زبانها تأثير بگذارد. وقتي گويشوران يك زبان از نظر اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي قدرتمند باشند، از نظر تكنولوژي قدرتمند باشند، و بر گويشوران يك زبان برتري و چيرگي داشته باشند، تأثيرشان بر زبانهاي ديگر به همان ميزان افزايش مييابد. 
او عنوان كرد: امروزه كه تكنولوژي ارتباطات به سرعت در حال پيشرفت است و همه افراد در تمام جهان به سادگي ميتوانند با هم در ارتباط باشند، اين اختلاط زباني خيلي گستردهتر صورت ميگيرد. گويشوران يك زبان كه خودشان را ضعيفتر و در مرتبهاي پايينتر از گويشوران زبان ديگر تصور كنند، بسياري از لغاتشان تحت تأثير رفتار، فرهنگ و زبان آنها قرار ميگيرند. 
او ادامه داد: بسياري از كشورهاي پيشرفته كه صاحب تكنولوژي هستند، وقتي تكنولوژي خودشان را صادر ميكنند، همراه آن تكنولوژي، فرهنگ و زبانشان هم صادر ميشود. زبان فارسي در گذشته يكي از زبانهاي مطرح بوده و همچنين يكي از زبانهاي مقبول در جهان است؛ اما تا وقتي كه گويشوران اين زبان قدرت كافي در صنعت، اقتصاد، تكنولوژي و فرهنگ نداشته باشند، نميتوانند به سادگي بر زبانهاي ديگر تأثير بگذارند. اما در كنار همهي اين تحولات، اثرگذاريها و اثرپذيريها، همهي كشورها براي حفظ هويت خودشان، بودجههاي هنگفتي را هزينه ميكنند تا زبانشان حفظ شود، گسترش پيدا كند و در هجوم زبانهاي ديگر كمتر آسيب ببيند. 
حسنلي سپس دربارهي عملكرد فرهنگستان زبان و ادب فارسي گفت: مسلما فرهنگستان زبان فارسي از آغاز تأسيس تا كنون با اينكه دورههاي مختلف داشته و هميشه در اوج و فرود بوده، در تقويت و حفظ و پاسداري از زبان بيتأثير نبوده است. اما فرهنگستان، تنها، نهادي است كه در آن كوششهايي صورت ميگيرد و هرگز قادر نخواهد بود جلو سرعت تحولات را بگيرد، خصوصا اگر مردم ما خودشان را در برابر زبان خودشان مسؤول ندانند و اگر مردم ما و گويشوران زبان فارسي به اين باور نرسند كه زبان فارسي يكي از عوامل پيوند ملي آنهاست و در اين زبان آنقدر آثار گرانبها آفريده شده كه به شايستگي ميتوان به آن افتخار كرد. 
او همچنين متذكر شد: مردم ما بيش از آنكه منتظر پيشنهادهاي فرهنگستان باشند، تحت تأثير رسانهها هستند و تحت تأثير ترجمههايي هستند كه از فيلمهاي خارجي ميشود. نقش ترجمهها و رسانههاي جهاني بسيار و بسيار بيشتر از نقشي است كه فرهنگستان در حوزهي زبان و تحولات زباني بازي ميكند. 
اين پژوهشگر در ادامه عنوان كرد: خلاصهي حرف من اين است كه ما بايد از يك طرف باور كنيم كه اثرپذيري زبانها از هم امري طبيعي است، دوم بايد بدانيم اين تحولات در همهي زبانها رخ ميدهد، سوم بدانيم عوامل اثرگذاري و اثرپذيري در زبان، بيشتر مربوط به قدرت و قوت گويشوران آن است و چهارم بدانيم كه زبان فارسي آنقدر ارزشهاي متنوعي دارد كه گويشوران اين زبان به آن افتخار كنند و براي حفظ آن از آسيبپذيري جدي، پيشگيري كنند. 
حسنلي خاطرنشان كرد: ما اگر روزي زبانمان آنقدر دچار تحول شود كه بچههاي ما نتوانند به طور مستقيم با آثار ارزشمند گذشتهشان مثلا آثار فردوسي، خيام، مولوي، سعدي، حافظ و ديگران ارتباط برقرار كنند و از اين اقيانوسهاي عظيم بهره بردارند، بسيار وضعيت نگرانكنندهاي خواهد بود. 
اين استاد دانشگاه دربارهي تأثير فينگليشنويسي بر زبان فارسي نيز گفت: چون خط انگليسي توانسته خط غالب باشد و بسياري از نرمافزارها قابليت خط فارسي ندارند، خيليها مجبور شدند زبان فارسي را به خط انگليسي بنويسند. اين ممكن است به خيليها براي ارتباط كمك كند؛ اما ميتواند تهديدي براي خط و زبان باشد. اينها نشانههاي قدرت و قوت ملتهاست. البته اين خط ما نيز خط فارسي نيست و عربي است و خيليها از دورههاي مشروطه بحث تغيير خط را مطرح ميكرده و ميگفتهاند اين خط چون بسياري از قابليتها را ندارد، بايد تغيير كند. 
انتهاي پيام
                            
                        - در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
 - -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
 - -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
 - - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
 - - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
 
                            

نظرات