محمدصادق افراسیابی در گفت‌وگوی تفصیلی با ایسنا، درباره تغییر و بازنگری در اساس‌نامه بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، ذیل تغییر ساختار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در ساختار جدید وزارت ارشاد تثبیت شده است و از این منظر تغییری در ساختار بنیاد ایجاد نشده است، اما خود بنیاد اساسنامه‌ای دارد که فارغ از اینکه در چه جایگاهی باشد، می‌تواند تغییر کند.

او با بیان اینکه اساسنامه بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی است، اظهار کرد: از این رو برای تغییر در اساسنامه، لازم است که این موضوع در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شود. موضوع «بازی» ذیل ستاد فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی و «میز بازی» این شورا مطرح است و در حال احیاء فعالیت‌های این میز با ترکیب اعضای جدید هستیم. مقرر شده است که تغییر اساسنامه بنیاد هم ابتدا در میز بازی شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح و در صورتی که تغییرات در این میز به جمع‌بندی برسد، پس از طرح در هیات امنای بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در صورت موافقت هیات امنا، در صحن علنی شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح و مصوب شود. هنوز در مقام عمل اتفاقی نیفتاده و فعلاً ذیل اساسنامه قبلی فعالیت می‌کنیم.

تغییر اساسنامه بنیاد چرا مهم است؟

معاون راهبردی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، ادامه داد: در حال حاضر با توجه به اختیارات و تکالیفی که بر عهده داریم، اساسنامه موجود نیاز به اصلاح دارد. در این اساسنامه وظایف بنیاد در حوزه‌های تنظیم‌گری، راهبری، هدایت و حمایت صنعت بازی به شکل کامل و جامع دیده شده است اما برخی مسائل نظیر ضرورت نگاه رو به آینده و همین طور مسائل داخلی بنیاد در حوزه تامین بودجه و ... وجود دارد که از این منظر نیاز به بازنگری در اساسنامه وجود دارد. 

او با ذکر مثالی در این زمینه، توضیح داد: بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اکنون موسسه‌ای غیردولتی محسوب می‌شود، اما ذیل مجموعه وزارت ارشاد است و این موضوع چالشی در حوزه بودجه برای ما به وجود آورده است که نشانه‌ای از آن در زمینه پرداخت حقوق و دستمزد به همکاران بنیاد نمود پیدا می‌کند. اگر بتوانیم اساسنامه را به شکلی اصلاح کنیم که بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان یک موسسه دولتی فعال باشد، در حوزه پرداخت حقوق و دستمزد همکاران بنیاد می‌توانیم از منابع دولتی استفاده کنیم تا چالش‌ها و مشکلات فعلی کمتر شود. این امر سبب می‌شود بتوانیم تمرکز بیشتری بر وظایف اصلی خود داشته باشیم و حداقل درگیر مسائل حقوق و دستمزد کارکنان نباشیم.

بیشتر بخوانید:

تغییر اساسنامه «بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای» معجزه می‌کند؟

متولی هستیم، اما بودجه کافی نداریم

افراسیابی درباره نحوه تعامل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و مجلس شورای اسلامی با بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، توضیح داد: شاید بهتر باشد با یک مثال به این امر بپردازیم؛ کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، ساختاری مشابه با بنیاد دارد و در قانون بودجه دو یا تعداد بیشتری ردیف بودجه‌ای دارد. یک ردیف، بودجه خود کانون است که بابت حقوق و دستمزد و مسائل جاری دریافت می‌کند و یک ردیف هم برای حمایت از تولید بازی دریافت می‌کند. اما ما به عنوان متولی نظارت و حمایت حوزه بازی‌های دیجیتال، در قانون بودجه ۱۴۰۴ کلاً یک ردیف داریم و برای حمایت از تولید بازی‌های مختص کودکان و نوجوان در بودجه ۱۴۰۴ هیچ ردیفی برای بنیاد مصوب نشده است.

او ادامه داد: از طرفی زمانی که بحث حمایت از تولید بازی مطرح می‌شود، یک ردیف بودجه مشخص دیگری وجود دارد که پنج سازمان برای دریافت آن تعیین شدند، اما هیچ اسمی از بنیاد بازی‌های رایانه‌ای به میان نیامده و این یک مسئله است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شخص وزیر و معاونان وزارتخانه همکاری خوبی با بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای دارند اما باید این موضوع بررسی شود که چند درصد از سهم بودجه فرهنگی کشور به حوزه بازی‌های رایانه‌ای که نزدیک به ۳۰ میلیون مخاطب دارد، به بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای تخصیص یافته است؟

بازی؛ دومین کالای پرمصرف فرهنگی بین جوانان

افراسیابی با بیان اینکه بر اساس پژوهش‌های صورت گرفته بازی‌های رایانه‌ای و سرگرمی‌های دیجیتال بیشترین سهم مصرف جوانان و دانشجویان را به خود اختصاص داده است، اظهار کرد: بر اساس پژوهش مصرف فرهنگی دانشجویان که یک کار پژوهشی مشترک بین دانشگاه تهران و ایسپا در سال ۱۴۰۲ بود، اولین کالای فرهنگی که سهم جدی در مصرف دارد، موسیقی و دومین کالا، بازی‌های دیجیتال و پس از آن مثلاً سینما، شبکه نمایش خانگی، پویانمایی و... قرار دارد، اما آیا در نظام بودجه‌ریزی فرهنگی کشور هم بازی دومین اولویت کشور است یا بازی در اولویت‌های بعدی است؟

زمانی که بحث حمایت از تولید بازی مطرح می‌شود، یک ردیف بودجه مشخص دیگری وجود دارد که پنج سازمان برای دریافت آن تعیین شدند، اما هیچ اسمی از بنیاد به میان نیامده و این یک مسئله است. باید این موضوع بررسی شود که چند درصد از سهم بودجه فرهنگی کشور به حوزه بازی‌های رایانه‌ای که نزدیک به ۳۰ میلیون مخاطب دارد، به بنیاد تخصیص یافته است؟

مردم جدی می‌گیرند، حاکمیت چطور؟

او با تاکید بر اینکه این پژوهش بیانگر میزان اهمیت این حوزه در میان افراد جامعه است،‌ گفت: این موضوع باید در تصویب بودجه بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای مورد توجه مجلس شورای اسلامی و در زمینه تخصیص بودجه مورد توجه سازمان برنامه و بودجه کشور قرار گیرد. طبعاً وقتی تمرکز بر بازی‌های رایانه‌ای تا این حد جدی است، باید توجه حاکمیت به آن نیز بیشتر شود درحالی که متاسفانه این موضوع حس نمی‌شود که بازی‌ به همان اندازه که توسط مردم جدی گرفته می‌شود، توسط کل مجموعه حاکمیت حمایت شود. 

درآمدی که بنیاد هیچ سهمی از آن ندارد...

افراسیابی ادامه داد: نکته حائز اهمیت دیگر اینکه در قانون بودجه سال ۱۴۰۴ مقرر شده است که تعرفه گمرکی کالاهای مرتبط با حوزه بازی دو درصد افزایش پیدا کند و رقم حاصل از این افزایش تعرفه به عنوان یک بودجه مشخص برای حمایت از تولید بازی‌های ایرانی، بین پنج دستگاه شامل سازمان تبلیغات اسلامی، کانون پرورش فکری کودکان نوجوان، سازمان صدا و سیما، سازمان بسیج و معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری تقسیم شود. اما در این میان اصلا اسمی از بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به عنوان متولی اصلی این حوزه به میان نیامده است.

برنامه ارائه ندهند بودجه حذف می‌شود

او افزود: به دنبال این تصمیم دستگاه‌ها موظف شده‌اند تا هر شش ماه یک بار گزارش عملکرد خود از میزان حمایت و تولید بازی‌های رایانه‌ای را به ما اعلام کنند و ما این گزارش را به کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ارائه دهیم. طبعاً اگر دستگاهی که از این محل (دو درصد تعرفه گمرکی کالاهای مرتبط با حوزه بازی) بودجه دارد، گزارشی ارائه ندهد، اولاً به دنبال این هستیم که بودجه‌اش تخصیص نیابد و اگر احیاناً به هر دلیلی خارج از روندی که ما طراحی کرده‌ایم موفق به دریافت بودجه شود، در برنامه بودجه سال بعد، بودجه‌اش حذف می‌شود. درنهایت به دنبال تاکید رئیس مرکز ملی فضای مجازی در جلسه کمیسیون عالی ارتقاء محتوا، اگر محرز شود که دستگاهی تکالیف خود را انجام نمی‌دهد، این موضوع به سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات اعلام تخلف می‌شود تا آنها به شکل جدی با مسوولان آن دستگاه برخورد کنند، چون از سال ۱۳۹۴ تکالیف مختلفی برای دستگاه‌های اجرایی در قالب سند سیاست‌های حاکم بر برنامه ملی بازی‌های رایانه‌ای تعیین شده است و الان بعد از گذشت ۱۰ سال از تصویب این سند و تایید آن توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی و ابلاغ سند توسط رئیس جمهور وقت کشور، تمام دستگاه‌های اجرایی مکلف شدند به شورای عالی فضای مجازی گزارش دهند که در این ۱۰ سال دقیقا چه اقدامی برای توسعه زیست بوم بازی‌ها در کشور انجام دادند؟ 

اهل قهر و دعوا نیستیم

او با تاکید بر اینکه بنیاد نباید نقش منفعل داشته باشد، اظهار کرد: حتی اگر مجلس بودجه مناسبی به بنیاد اختصاص ندهد باز هم ما اهل قهر و انفعال نیستیم و هیچ نهادی را هم رقیب خود نمی‌دانیم. حتی اگر در این حوزه سهمی به ما اختصاص ندهند باز هم سعی می‌کنیم نهادهایی که سهمی از بودجه دارند را با خود همراه و همگرا کنیم تا بتوانیم آن چیزی که تکلیف قانونی است را رقم بزنیم.

هدف افزایش ۶۰ درصدی تولید بازی

او با بیان اینکه پنج دستگاه مرتبط در تولید بازی‌های دیجیتال به اضافه ستاد کل نیروهای مسلح، سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش و ستاد عالی کانون‌های مساجد، کارگروهی با عنوان «بازی و سرگرمی‌های دیجیتال برنامه هفتم پیشرفت» تشکیل داده‌اند، درباره روند کاری این کارگروه، توضیح داد: در متن قانون برنامه هفتم پیشرفت این موضوع ذکر شده است که باید شاهد افزایش ۶۰ درصدی سهم بازی‌های داخلی نسبت به هر آنچه که امروز وجود دارد باشیم. بر همین اساس این کارگروه تشکیل شد تا دستگاه‌هایی که برای تولید بازی‌های رایانه‌ای بودجه دارند کنار هم جمع شوند. درحال حاضر یک جدول برنامه شکست دستگاهی نیز آماده کرده‌ایم و از هر دستگاه خواستیم اعلام کند که در سال جاری چه برنامه‌ای برای تولید یا حمایت از تولید بازی‌های رایانه‌ای دارد.

بر اساس پژوهش‌ها اولین کالای فرهنگی که در کشور سهم جدی در مصرف دارد، موسیقی و دومین کالا، بازی‌های دیجیتال و پس از آن مثلاً سینما، شبکه نمایش خانگی، پویانمایی و... قرار دارد، اما آیا در نظام بودجه‌ریزی فرهنگی کشور هم بازی دومین اولویت کشور است یا بازی در اولویت‌های بعدی است؟

افراسیابی ادامه داد: در این زمینه با سازمان برنامه و بودجه وارد مذاکره شده‌ایم تا اگر دستگاهی برنامه خود را برای تولید یا حمایت از تولید بازی‌های رایانه‌ای اعلام نکند، بودجه خود در این بخش را دریافت نکند. بر این اساس ما پس از بررسی برنامه‌های اعلام شده در این زمینه با سازمان برنامه و بودجه در ارتباط هستیم تا برای شروع کار، بخشی از بودجه در اختیار این سازمان‌ها قرار گیرد. پس از مدتی نیز از دستگاه‌ها گزارش پیشرفت می‌گیریم و مجدد به سازمان برنامه و بودجه گزارش می‌دهیم تا بتوانند بخش بعدی بودجه را دریافت کنند.

قول داده‌اند شرایط بهتر شود!

او با بیان اینکه در نظر گرفتن ردیف بودجه مستقل برای بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای در قانون بودجه ۱۴۰۵ در کمیسیون فرهنگی مجلس مطرح شده است، ادامه داد: دوستان کمیسیون به ما اعلام کردند که اساساً قرار بود بودجه حمایت از تولید بازی ایرانی فقط به بنیاد و یک دستگاه دیگر برسد که در روند لابی‌هایی که برای بودجه ۱۴۰۴ صورت گرفت، نام بنیاد حذف شد. در حال حاضر تعاملات خود را به‌ویژه با کمیسیون فرهنگی مجلس افزایش داده و عملکرد مشخصی از اقدامات خود را به صورت منظم گزارش می‌دهیم. اعضای کمیسیون نیز به ما قول دادند که در بودجه ۱۴۰۵ توجه جدی‌تری به بازی‌ها شود و نقش بنیاد نیز نقشی محوری تر باشد. 

معاون راهبردی بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای به اقداماتی که این نهاد با وجود بودجه محدود به زیست‌بوم بازی‌سازی در ایران ارائه می‌دهد اشاره کرد و گفت: رده‌بندی سنی بازی‌های رایانه‌ای یکی از این اقدامات است که تمام بازی‌ها به صورت مستمر توسط همکاران ما رده‌بندی سنی می‌شود. اقدامات دیگر نیز حوزه آموزش، پژوهش، حمایت از بازی‌سازان و ... است. 

او با اشاره به بازطراحی ساختار حمایتی «همگرا» در بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای، اظهار کرد: بر اساس بودجه‌ای که داریم یک سهم جدی برای این بخش درنظر گرفته‌ایم. این ساختار مدتی کمرنگ شده بود اما به زودی خبرهای خوبی از حمایت‌های این ساختار از بازی‌سازان می‌شنویم. 

او در پاسخ به این پرسش که نگاه حاکمیت و تصمیم‌سازان به مقوله بازی‌سازی و بازی‌های دیجیتال تا چه اندازه به‌روز شده و درک درستی از این بازی‌ها به وجود آمده است؟ توضیح داد: ابتدای هر جلسه با هر دستگاهی که داریم، ابتدا ویدیویی از فرمایشات سال گذشته رهبر معظم انقلاب اسلامی پخش می‌کنیم که ایشان بر ظرفیت بازی‌های رایانه‌ای تاکید می‌کنند. ایشان تاکید می‌کنند که امروزه بازی‌های رایانه‌ای یک ظرفیت بسیار مناسب برای معرفی قهرمانان ملی است. بر این اساس پس از پخش این ویدیو دیگر همه با ما همراهی می‌کنند و نگاه‌شان از بی‌توجهی به مقوله بازی‌ها فاصله می‌گیرد.

پی‌نوشت: بخش دوم این گفت‌وگوی تفصیلی در روزهای آینده منتشر خواهد شد.

انتهای پیام