نشست «تفاوتهاي بنيادين شعر كودك و نوجوان»؛ سخنان مصطفي رحماندوست، جعفر ابراهيمي و ناصر كشاورز
نشست «تفاوتهاي بنيادين شعر كودك و نوجوان» با حضور مصطفي رحماندوست، جعفر ابراهيمي و ناصر كشاورز در سراي اهل قلم كودك و نوجوان بيستودومين نمايشگاه بينالمللي كتاب مورد بررسي قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، مصطفي رحماندوست گفت: تقسيمبندي ردههاي سني مخاطبان به الف و ب و … امروز كاربردي ندارد و اين تقسيمبندي تحتتأثير مسايل خانوادگي، فرهنگي، جغرافيايي رنگ باخته است.
وي گفت: گروهي معتقدند كه شاعر بايد آزادانه شعر بسرايد و اين شعر است كه مخاطب خود را پيدا ميكند. من اين موضوع را در مورد شعر بزرگسال قبول دارم. اما معتقدم كه وجود محدوديتهايي در حوزه شعر كودك از جمله محدوديت دايره الفاظ و گسترش قدرت تخيل كودكان مانع از اين شود كه بتوانيم از اين بعد به شعر كودك نگاه كنيم.
اين شاعر كودكان و نوجوانان گفت: در واقع در شعر كودك، نويسنده بايد فركانسهايي را بفرستد كه براي بينندههاي مخاطب كودك قابل پذيرش باشد. امروز در سطح دنيا تقسيمبندي گروههاي سني براساس نظريات پياژه رنگ باخته است و ما نيازمند تقسيمبنديهاي دقيقتر و ريزتري در اين زمينه هستيم.
رحماندوست تصريح كرد: اينكه شاعر اول شعر ميگويد و بعد مخاطب عام مشخص ميشود مورد قبول است. اما همه اشعار اينطور نيستند. گاه شاعر خودش به خودش سفارش كار ميدهد. من نميدانم علت اين موضوع چيست. اما ميدانم كه چنين اشعاري هم سروده ميشود و اينطور نيست كه شاعر هميشه شعر را آزادانه بسرايد.
در ادامه اين نشست، ناصر كشاورز شاعر كودكان و نوجوانان گفت: تجربيات شخصي من نشان ميدهد كه پيش از انديشيدن براي شعر، فكركردن لازم نيست، شاعر در حال و هوايي قرار ميگيرد كه صرفا شعر خود را در قالب كلمات مختلف ميسرايد. نگاه بزرگانه به شعر كودك تنها در مرحله ويرايش است كه معني پيدا ميكند.
وي برخلاف نظر مصطفي رحماندوست معتقد است تقسيمبندي پياژه خيلي ضعيفتر از آن است كه ما از آن استفاده ميكنيم. امروزه در دنيا تقسيمبندي گروههاي سني بسيار ظريفتر شدهاند و ما بايد به اين تقسيمبنديها توجه داشته باشيم.
وي گفت: مشكل ما اين است كه هيچ شعر نوجوانانهاي نداريم. خيلي از ما شاعران كه اشعار ضعيفي را سرودهايم آن را به عنوان شعر نوجوان تلقي ميكنيم درحاليكه اين درست نيست. شعر نوجوان درونمايه و پيچيدگيهاي خاص خود را دارد و بايد منعكسكننده نيازها و خواستههاي خود آنها باشد. درحاليكه چنين شعري در جامعه ما هنوز شكل نگرفته است.
وي گفت: من در موقع سرايش شعر براي كودكان دنبال كودك ناب وجود خود هستم. كودكي كه فقط خود را ميبيند و در صدد راضيكردن ديگران نيست. بنابراين وقتي بازيهاي بچهها را ميبينم، فكر ميكنم اين مال من نيست و من بايد به كودك خود برسم. اينكه شعر به چه گروه سني تعلق دارد وظيفه من شاعر نيست و شايد بهتر باشد ناشر اين وظيفه را عهدهدار شود، چراكه شعر بايد در درجه اول شعر باشد.
به گزارش ايسنا، در ادامه اين نشست جعفر ابراهيمي شاعر گفت: مخاطب امروز تأليف مختلفي دارد و شرايط مكاني و زماني ميتواند مفهوم آن را تحت الشعاع قرار دهد. اينكه در روستا زندگي كنيم يا در شهر مفهوم مخاطب را متفاوت ميسازد.
وي در مورد موضوع اشعار گفت: برخي از موضوعات در شعر كودك امروز توسط كودك قابل فهم نيست جنگ از جمله اين مقولات است. اگرچه تا ديروز كودك ما از جنگ برداشتي در ذهن داشت. اما اين واژه براي كودك امروز قابل فهم نيست.
وي گفت: در شرايطي كه ما شناخت خوبي را از كودك خود در شرايط فعلي دارا هستيم، هنوز نسبت به مخاطبان خردسال و نوجوان به اشراف كامل نرسيدهايم اتفاقي كه در طي اين سالها افتاده است اين است كه شعر كودك به استقلال رسيده، اما نه در شعر خردسال و نه در شعر نوجوان هنوز مفهوم خردسالي و نوجواني تعريف و تبيين نشده است.
ابراهيمي گفت: لحظه آفرينش لحظهاي است كه شاعر واقعا كودك ميشود و شعر و شاعر به مرحله خدا – كودكي ميرسد مثل كودكان ميبيند و مثل خداوند دست به آفرينش ميزند و از اين رو شعر كودك و نوجوان با شعر بزرگسال تفاوتي ندارد.
ابراهيمي گفت: ما بايد در اشعار خود به دنبال نيازها و خواستههاي مخاطب باشيم برخي از موضوعات با گذشت زمان كهنه ميشوند، اما هستند موضوعاتي كه هميشه در شعر نو و تازهاند.
وي در بخش ديگري از سخنان خود گفت: برخي از شاعران غيرحرفهيي كودكي را با بچگانگي اختلاط كردهاند و كارهاي سطحي را وارد بازار كردهاند درحاليكه بين اين دو واژه تفاوت ماهوي وجود دارد.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات