نشست«وضعيت ادبيات علمي ـ تخيلي براي كودك و نوجوان ايران»؛ نوايي لواساني: در ويترين ادبيات كودك و نوجوان ما آثار علمي ـ تخيلي جايي ندارد
نشست تخصصي «وضعيت ادبيات علمي ـ تخيلي در ايران» با حضور محمد قصاع، مهرداد تويسركاني و حميد نوايي لواساني در سراي اهل قلم كودك و نوجوان بيستودومين نمايشگاه بينالمللي كتاب مورد بررسي قرار گرفت.
به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، در اين نشست محمد قصاع- مترجم ـ گفت: يك زماني صحبت از ادبيات علمي ـ تخيلي و برگزاري نشستي در اين زمينه ميشود كه خود مقولهي علمي ـ تخيلي بود و من خيلي خوشحالم كه امروز به اين ژانر ادبي توجه ميشود.
محمد قصاع گفت: ادبيات علمي تخيلي زماني در جامعه ظهور ميكند كه زيرساختهاي آن جامعه علمي باشد. يعني تا علم در جامعهاي تبيين نشده باشد، نويسندگان به نگارش چنين آثاري اقبال نشان نميدهند.
وي پرواز كيكاوس را نخستين اثر علمي تخيلي در ايران خواند و گفت: ادبيات علمي تخيلي در دهه 30 تا 50 مورد توجه قرار گرفت و تمام آثار ژول ورن ترجمه شدند تا مدتها بين دهه 50 تا 60 تنها گروهي از ناشران از جمله انتشارت افق، پاسارگاد و غيره نسبت به انتشار اين كتابها اقبال نشان دادند. اما از دهه 70 اين ژانر به صورت ويژه مورد توجه نويسندگان قرار گرفت و امروزه افراد زيادي در اين زمينه دست به قلم هستند. در واقع ما در اين ژانر با ثبات نسبي مواجهايم.
وي گفت: درحال حاضر برخي از ناشران آثار چندجلدي علمي و تخيلي را ترجمه و چاپ ميكنند البته شايد آنها بين آثار فانتزي و علمي ـ تخيلي تفاوتي را قايل نيستند و اگر چنين است به شخصه ترجيح ميدهم ساكت باشم تا آنان هم چنان فعاليت كنند.
وي افزود: كساني كه مخاطبان آثار علمي تخيلي هستند افرادي جدي و با تعصب بيشتري هستند و اين ويژگيها به نظر من ويژگيهاي خوبي است كه ميتواند به تثبيت اين ژانر كمك كند.
قصاع افزود: عليرغم اينكه وضعيت ما در قياس با خودمان نسبت به اين ژانر قابل تأمل است. اما ما هم چنان در قياس با آنچه در سطح جهاني نوشته و تأليف ميشوند جايگاه مناسبي را دارا نيستيم.
به گزارش ايسنا، حميد نوايي لواساني ـ نويسنده ادبي نيز در اين زمينه نيز گفت: در ويترين ادبيات كودك و نوجوان ما آثار علمي ـ تخيلي جايي را ندارند درحاليكه اين ژانر ادبي در كشور پيشرفته مورد توجه نظام آموزشي است.
وي افزود: امروز در جهان تلاش ميشود كه شهروندان از طريق قواي تفكر خود بتوانند در مسايل بعدي و اجتماعي فايق آيند و فكركردن در اين جوامع به ارزشي بدل شده است. كتاب محرك ذهن است و ميتواند به عملكرد محض كمك كند كساني كه آثار علمي تخيلي را ميخوانند درواقع بخش بالاي نيمكره چپ مغزشان به فعاليت بيشتري وادار ميشوند و همين مسئله موضوعي است كه در جامعه ما شايد به آن توجه نشده است.
وي گفت: بدون ترديد با اين نظام آموزشي كه بيشتر آثار رمان و شعر را در اختيار بچهها قرار ميدهد ميتوان متوجه بود كه در فعاليت فرايندهاي مغزي به تحريك كدام بخش از مغز بيشتر بها ميدهند درحاليكه لازم است نظام آموزشي به گونهاي تبيين و تنظيم شود كه بتواند تمامي مغز را به تكاپو وادارد.
نوايي گفت: اگر سياستگذاران فرهنگي ما بر اين باورند كه اين ژانر ميتواند به رشد فكري و انديشهاي بچهها كمك كند بايد آن را مورد حمايت قرار دهند و با برگزاري جشنوارهها و نشستهاي تخصصي تلاش كنند تا اين ژانر در جامعه جايگاه مناسب خود را پيدا كند.
به گزارش ايسنا،در ادامه مهرداد تويسركاني مترجم گفت: ما زماني به اين ژانر اهميت ميداديم كه كسي به اين ژانر توجه نميكرد. امروز ما بچههاي ديروز خود به نوعي وارد كار نگارش اين آثار شدهايم شايد لازم باشد براي اينكه اين ژانر ادبي بتواند در جامعه جايگاه خود را پيدا كند آرزو كنيم كه روزي ناشران علاقهمند به ترجمه و چاپ اين آثار بتوانند در جايگاه سياستگذاران امور فرهنگي قرار گيرند.
تويسركاني گفت: توجه به آثار علمي تخيلي در قرن بيستويكم مورد استقبال قرار گرفته است. اگرچه نظام آموزش و پرورش ما هم چنان نسبت به اين ژانر بيتوجه است اما به نظر ميرسد صداوسيما عملكرد متفاوتي را در مورد آن داراست. چنانكه هماكنون صداي سيما در حال تهيه انيميشن تلويزيوني با عنوان «تهران هزارهي پانصد» است كه به بحث شهرسازي در ايران آينده ميپردازد و اين خود نشان از توجه به ژانر علمي تخيلي در حوزه فعاليتهاي تلويزيوني است.
وي گفت: البته همچنان مشكلات در اين ژانر بر جاي خود باقي است چنانكه هيچ انجمني در زمينه حمايت از طرفداران اين ژانر شكل نگرفته است و آموزش ويرايشگران اين ژانر هنوز ممكن نشده است. درحاليكه ويراستاري آثار علمي تخيلي نيازمند تخصص ويژهيي است كه به علت فقدان آن اغلب مترجمان اين حوزه ترجيح مي دهند به شخصه در اين كار وارد شوند.
انتهاي پيام
- در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:
- -لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- -«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.
- - ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بیاحترامی به اشخاص، قومیتها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزههای دین مبین اسلام باشد معذور است.
- - نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر میشود.
نظرات