نرگس نورالله‌زاده در نشست «ارزیابی عملکرد پنجمین دوره شورای اسلامی شهر همدان در حوزه میراث فرهنگی» که در دفتر ایسنا برگزار شد، اظهار کرد: متأسفانه در نظام شهرسازی و معماری امروزه نمی‌توان گفت کارهایی در نظام شهرها اتفاق می‌افتد که آیندگان آن را میراث خوب تلقی کنند.
وی درباره گزارش عملکرد شورای پنجم در حوزه میراث فرهنگی توضیح داد: یکی از این اقدامات اعمال عوارض سالیانه است که پیشنهاد دادیم برای احیاء، باززنده سازی و مرمت بناهای واجد ارزش تاریخی و دارای قابلیت به کاربری‌های جدید مجوزهای رایگان درنظر گرفته شود.
نورالله‌زاده با اشاره به اینکه بعضی از مرکز محلات همدان بر اساس نظام شهرسازی یا اقدامات دیگر از رونق افتاده یا در حال از بین رفتن هستند، افزود: با این وجود هنوز چند محله وجود دارد که مرکز محلاتش با نظام قدیمی خود فعال است و واجد ارزش هستند برای این مناطق طرح تهیه شده و شورای پنجم به دنبال اجرا شدن طرح در مرکز محلات است اما متأسفانه مشکلی که هنوز هم قادر به حلش نیستیم این است که در نظام شهری تعدد ادارات و تصمیمات اداری برای اجرای بسیاری از برنامه‌های پیش‌بینی شده در مرکز محلات همسو نیستند.
این عضو شورای شهر همدان ادامه داد: سلسله دستگاه‌های خدمات رسان از جمله دستگاه‌هایی بودند که باید کارهایی را در این قسمت اجرایی می‌کردند و چون نظام یکپارچه مدیریتی وجود ندارد بخشی از اجرای صورت‌جلسات در مرکز محلات به اجرا نرسیده است.
وی با اشاره به اینکه یکی از طرح‌های بالادستی که به حفظ میراث فرهنگی همدان کمک می‌کند، رینگ مرکزی شهر است، مطرح کرد: در طرح پیاده‌راه‌سازی باید تمام ابعاد سنجیده شود؛ مثلاً برای پیاده‌راه اکباتان تأکید داشتیم مطالعاتی اتفاق بیفتد اما برای حل مشکلِ صنف‌هایی که در این منطقه بودند مسیر دسترسی دیگری معین شد که در بخشی از تپه هگمتانه آسفالت شد و این نشان می‌دهد به همان میزان که طرحی خوب است باید دقیق و با مطالعات پیش زمینه‌ای اجرا شود تا باعث حفظ تمام داشته‌ها شود.
نورالله‌زاده توضیح داد: مفهوم از نظام سیما و منظری در شهر، پیاده‌راه سازی و باززنده سازی تنها کف‌سازی نیست بلکه تمام مشخصاتی که در سیما و منظر تأثیرگذارند باید ملاک عمل قرار گیرند از جمله جداره سازی، مشاغل منطقه و ... و سپس در غالب یک مجموعه کلی مورد بررسی و احیاء قرار گیرد بنابراین با کف‌سازی صرف نمی‌توان به اجرای پروژه دلخوش بود.
نورالله‌زاده توضیح داد: مفهوم از نظام سیما و منظری در شهر، پیاده‌راه سازی و باززنده سازی تنها کف‌سازی نیست بلکه تمام مشخصاتی که در سیما و منظر تأثیرگذارند باید ملاک عمل قرار گیرند از جمله جداره سازی، مشاغل منطقه و ... و سپس در غالب یک مجموعه کلی مورد بررسی و احیاء قرار گیرد بنابراین با کف‌سازی صرف نمی‌توان به اجرای پروژه دلخوش بود.
به اعتقاد رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر همدان، در همدان بافت به مفهوم آنچه در کاشان و یزد از آن نام می‌بریم نداریم بلکه در این شهر مختصر بافتی مثل مرکز محلات باقیمانده است و دانه‌هایی که نمی‌توان اسمش را بافت گذاشت اما می‌شود با مفهوم بافت کارهای جدیدی انجام داد.
وی بیان کرد: مشکلی که در بافت تاریخی همدان داریم این است که بین چهار منطقه توزیع شده و در سیاست‌ها و نحوه اجرا تفاوت‌هایی دارد همچنین همسانی و مدیریت یکپارچه در این قسمت نیست و نگاه در تشکیل منطقه جدید که نقشه آن تعیین شده به سمت این است که باید خاطراتی که از هویت شهر همدان و هسته اصلی شکل‌گیری شهر وجود دارد، به عنوان بافت تاریخی ملاک عمل قرار گیرد که این نقشه نیازمند یک طرح ویژه است.
این عضو شورای شهر همدان با اشاره به اینکه آنچه در صحن شورا مورد تصویب قرار گرفت این بود که رینگ مرکزی به عنوان شهرداری بافت درنظر گرفته شود، گفت: هر چند این اتفاق نگاه کاملی نبود اما حرکتی در جهت حفظ بخشی از داشته‌ها به ویژه در حوزه بازار قدیمی همدان بود.
وی در ادامه مطرح کرد: اشکالی که در حوزه ضوابط وجود دارد، این است که قوانین ما قوانین جامعی نیست؛ مثلاً در شهرداری قانونی وجود دارد که می‌گوید باید رفع خطر کنیم اما در قانون درباره رفع خطر و روند اجرای آن در بناهای تاریخی اشاره‌ای نشده است.
نورالله‌زاده با اشاره به اینکه در سال‌های ۸۶ و ۸۷ بحثی تحت عنوان بافت فرسوده در نظام شهرسازی کشور رواج پیدا کرد، گفت: طبق قوانینی که برای این تعریف ابلاغ شد تمام بافت‌ها مشمول این ضابطه شدند، علاوه بر این در این ضابطه به حفظ و احیای بافت‌های تاریخی هیچ اشاره‌ای نشده بود و نگاهش نگاه صرف کالبدی، توجه به استحکام با رویکرد بازسازی بود.
وی ادامه داد: پس از سه سال از اجرای این طرح در کل کشور این رویکرد مشکلاتی ایجاد کرد که باعث شد در سال ۹۷ اصلاح شود و با نام بازآفرینی وارد عرصه شد بنابراین برای مسائلی که امروز مطرح می‌شود باید به گذشته و قوانین آن نگاه کرد. زمانی نگاه حاکم بر فضای بافت‌ها این بوده که کلاً باید تخریب شوند و زمانی دیگر این موارد اصلاح شده است بنابراین باید ببینیم ضعف‌های قوانین چه بوده و از امروز به سمت اصلاح آنها برویم.
به عقیده این عضو شورای شهر همدان، اداره کل میراث فرهنگی همدان به عنوان متولی حفظ میراث فرهنگی دچار اشکال بوده که نتوانسته اغنای فرهنگی را در بین مردم انجام دهد، به عبارتی این نگاه از گذشته ایجاد نشده که مردم به هویت خود افتخار کنند بنابراین صاحبان بناهای تاریخی به دنبال حفظ آن نیستند و به محله‌ها و بناهای قدیمی خود افتخار نمی‌کنند و نمی‌دانند که بافت باید حفظ شود چراکه هویت آنهاست و ارزشمند است.
نورالله‌زاده با اشاره به اینکه امتیازات و اتفاقاتی باید در بافت‌ها لحاظ شود، اظهار کرد: در طرح جامع صددرصد اشتباه بدتری از آنچه تاکنون در شهر اتفاق افتاده شاهد خواهیم بود در این طرح باید بخش‌هایی برای جبران رضایت مردم دیده شود.
وی ادامه داد: در طرح جامع سیاست‌های کلان به بافت تاریخی صرفاً کاربردی دیده شده و ضابطه خاصی برای آن درنظر گرفته نشده است که توقع مردم را برآورده کند، با این طرح ۲۰ سال آینده وضع بافت تاریخی از آنچه هم اکنون است بدتر خواهد بود و میراث فرهنگی باید این مسائل را پیگیری کند.
وی ادامه داد: در طرح جامع سیاست‌های کلان به بافت تاریخی صرفاً کاربردی دیده شده و ضابطه خاصی برای آن درنظر گرفته نشده است که توقع مردم را برآورده کند، با این طرح ۲۰ سال آینده وضع بافت تاریخی از آنچه هم اکنون است بدتر خواهد بود و میراث فرهنگی باید این مسائل را پیگیری کند.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر همدان با اشاره به اینکه اگر میراث فرهنگی نظر کارشناسی نسبت به رینگ مرکزی دارد از طریق وزارت کشور پیگیری کند، افزود: منابع میراث فرهنگی محدود و هزینه‌های این سازمان برای کارهای فرهنگی بسیار اندک است، به همین علت باید بازنگری در این سیاست‌ها اتفاق بیفتد و به سمتی برویم که هزینه‌ها و اقدامات فرهنگی بیشتر باشد.
وی درباره معابر زیر ۱۲ متر توضیح داد: شهرداری از سال ۸۷ پیگیر معابر زیر ۱۲ متر بوده است و به علت اینکه خط پروزه نداشت در جایی مستند نمی‌شد و در مواردی شاهد بودیم در یک کوچه سه نوع پروانه صادر و یا نقل و انتقال انجام شده و پس از این مشکلات شهرداری موظف شد معابر زیر ۱۲ متر را تعیین تکلیف کند.
وی اضافه کرد: این قانون مصوبه کمیسیون ماده ۵ است شهرداری محدودیت‌های میراث فرهنگی را مورد توجه قرار می‌داد اما پس از اینکه طرح تفصیلی ملاک عمل قرار گرفت این اتفاق دیگر شدنی نیست و میراث فرهنگی باید پیشنهاد کارشناسی خود را از کمیسیون ماده ۵ پیگیری کند چراکه شهرداری یا مصوبه شورا نمی‌تواند این کار را انجام دهد.
این عضو شورای شهر همدان در پایان گفت: زمانی که قرار بود معابر زیر ۱۲ متر تصویب شود شهرداری براساس نقل و انتقالات و هر آنچه که اتفاق افتاده بود، معابر را مشخص کرده و این قانون و ضابطه ملاک عمل قرار گرفت، ضمن اینکه در بررسی مباحث حقوقی هیچ جا به این نکته نرسیدیم که ضوابط طرح‌های جامع و تفصیلی موظف هستند نظرات میراث را بینند.
انتهای پیام
نظرات