به گزارش ایسنا به نقل از وبسایت روزنامه گاردین، بیل کلینتون، رئیس‌جمهوری اسبق آمریکا گفت که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در سال ۲۰۱۱ به او گفته بوده که خود را مقیّد به تفاهمنامه بوداپست نمی‌داند، تفاهمنامه‌ای که بر اساس آن تمامیت ارضی اوکراین تضمین شده بود.

این اظهارات کلینتون پرسش‌هایی را به وجود آورده، پرسش‌هایی درباره اینکه آیا آمریکا و متحدان اروپایی‌اش باید بیش از این‌ها برای حمله ۲۰۱۴ روسیه به اوکراین آماده می‌بودند؟ روسیه در ۲۰۱۴ شبه‌جزیره کریمه را به خاک خود الحاق کرد و به دونباس هم حمله کرد.

کلینتون گفت که در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس در ۲۰۱۱ با پوتین گفت‌وگو کرده و بحث تفاهم‌نامه بوداپست مطرح شده که بر اساس آن، اوکراین، بلاروس و قزاقستان در ۱۹۹۴ پذیرفتند که سلاح‌های هسته‌ای خود را که از زمان شوروی سابق در اختیار داشتند، واگذار کنند و در مقابل این تضمین به آنها داده شود که تمامیت ارضی این کشورها «در مرزهای موجود» حفظ خواهد شد.

این تفاهم‌نامه توسط بوریس یلستین (روسیه) بیل کلینتون (آمریکا) و جان میجر (انگلیس) امضا شد.

کلینتون پنجشنبه گفت: پوتین در ۲۰۱۱، یعنی سه سال پیش از الحاق کریمه به من گفت که توافقی که با بوریس یلستین کرده بودم را قبول ندارد و نمی‌پذیرد که در ازای تسلیم سلاح‌های هسته‌ای اوکراین، تمامیت ارضی‌اش حفظ شود.

به گفته کلینتون، پوتین در آن زمان به او گفته بود: می‌دانم که بوریس قبول کرد با تو، جان میجر و ناتو همکاری کند، اما هرگز این را در دومای دولتی روسیه (پارلمان) تصویب نکرد. ما هم ملی‌گراهای افراطی خود را داریم. من با این تفاهم‌نامه موافق نبوده، از آن حمایت نکرده و خود را پایبندش نمی‌دانم.

کلینتون می‌گوید که پس از شنیدن این جملات، می‌دانست که بالاخره روزی پوتین کارش را خواهد کرد و حمله به اوکراین شاید دیر و زود داشته باشد، اما سوخت و سوز نخواهد داشت.

روسیه پیش از الحاق کریمه در ۲۰۱۴ به چچن (۱۹۹۸) و گرجستان (۲۰۰۸) هم حمله کرده بود.

پوتین پس از تصرف کریمه در ۲۰۱۴ گفت که روسیه به تفاهم‌نامه بوداپست پایبند نیست، زیرا انقلاب «میدان» و تغییر دولت در کی‌یف که در آن سال اتفاق افتاده بود، به این معناست که اوکراین حالا کشوری متفاوت است، کشوری که روسیه هیچ سند الزام‌آوری با آن امضا نکرده است.

اما اگر سخنان کلینتون صحت داشته باشد، نشان می‌دهد که روسیه سال‌ها پیش از انقلاب میدان در اوکراین، تصمیمش را برای حمله به این کشور گرفته بوده است.

دنیل فراید، دستیار سابق وزیر خارجه آمریکا در امور اروپا و اوراسیا گفت که اظهارات پوتین در گفتگو با کلینتون به اطلاع مقامات دولت باراک اوباما نرسیده بود، اما تصریح کرد که فکر می‌کرده بیل کلینتون این را دست‌کم به همسرش (هیلاری کلینتون) گفته باشد، هیلاری وزیر خارجه دولت اوباما بود.

فراید گفت که نشانه‌های تصمیم روسیه برای حمله به اوکراین، قبل از گفتگوی پوتین و کلینتون در ۲۰۱۱ هم قابل مشاهده بوده است. او گفت که در آوریل ۲۰۰۸ پوتین در نشست شورای ناتو-روسیه با حضور دولت جورج بوش، گفت که وقتی شبه‌جزیره کریمه از مالکیت شوروی سابق در سال ۱۹۵۴ به مالکیت اوکراین در آمد، همه فرآیندهای قانونی لازم طی نشد.

فراید گفت: در آن نشست حضور داشتم و کنار مشاور وقت امنیت ملی لهستان نشسته بودم. وقتی پوتین این جمله را گفت، هر دو بهت‌زده از جا بلند شدیم، به یکدیگر نگاه کردیم و گفتیم «تو هم چیزی را که من شنیدم شنیدی؟»

او گفت: از آن زمان به بعد می‌دانستم که پوتین به سراغ اوکراین می‌رود و این را به وزیر خارجه و مشاور وقت امنیت ملی در دولت بوش گفته بودم.

فراید در انتها گفت: دولت آمریکا از حمله روسیه به کریمه شگفت‌زده شد، اما با توجه به هشدارها و نشانه‌ها، نباید این اتفاق می‌افتاد.

انتهای پیام