به گزارش ایسنا، «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا، هرگز به‌عنوان فردی قابل پیش‌بینی توصیف نشده است اما تصمیم او برای معرفی «استیو ویتکاف»، دوست صمیمی و قدیمی خود به‌عنوان فرستاده ویژه آمریکا در تقریباً «همه موضوعات مهم در سیاست خارجی آمریکا» بسیاری از کارشناسان و حتی نزدیکان ترامپ را شوکه کرده است.
در ابتدای دولت دوم ترامپ، ویتکاف به‌عنوان «فرستاده ویژه در امور خاورمیانه» معرفی شد و او مسئولیت مذاکرات بین حماس و رژیم صهیونیستی را برعهده گرفت. پس از آن، او به‌عنوان مذاکره کننده ارشد آمریکا برای پایان دادن به جنگ اوکراین، به مسکو اعزام شد و تاکنون بیش از چهار مرتبه با «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه دیدار کرده است.
اما، ترامپ در همان مرحله متوقف نشد. با وجود انتقاد نئوکان‌ها و بسیاری از جمهوری‌خواهان ضدایرانی، رئیس جمهور آمریکا، ویتکاف را مسئول مذاکرات جاری با ایران معرفی کرد و ویتکاف، به‌عنوان مذاکره‌کننده ارشد هیأت آمریکایی تاکنون چهار دوره با هیأت ایرانی به ریاست «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران، مذاکرات غیرمستقیم داشته است.
در همین راستا، نشریه آمریکایی «آتلانتیک» در تحلیلی به قلم «ایزاک استنلی-بکر»، ویتکاف را وزیر خارجه واقعی و در سایه ترامپ معرفی کرده است.
بکر نوشت: «ویتکاف به فرستاده ویژه ترامپ در تقریباً همه امور تبدیل شده است. او اسرائیلی‌ها را وادار به پذیرش آتش‌بس با حماس کرد و همین هفته، بدون اطلاع نتانیاهو و با تحت فشار قرار دادن حماس، با آزادی عیدان الکساندر، آخرین اسیر آمریکایی-اسرائیلی زنده در غزه، یک پیروزی تازه کسب کرد.»
عدم دوستی با ترامپ؛ نقطه ضعف روبیو
این تحلیل‌گر با اشاره به سابقه غیرسیاسی ویتکاف و فعالیت او به‌عنوان املاک‌دار نوشت: «تا پیش از چند ماه اخیر، کمتر کسی خارج از نیویورک ویتکاف را می‌شناخت. او اکنون دیپلمات‌های حرفه‌ای آمریکا را گیج کرده و وظایف مارکو روبیو، وزیر امور خارجه فعلی (و مشاور موقت امنیت ملی) را تحت الشعاع قرار داده است. روبیو با یک نقطه ضعف بزرگ وارد این نقش شد: او دوست ترامپ نبود.»
بکر افزود: «اما ویتکاف یکی از دوستان قدیمی ترامپ است. او همواره در کنار ترامپ حضور داشته و اکنون ترامپ از دوست خود خواستار حل خطرناک‌ترین مشکلات جهان شده است. ویتکاف، که ۶۸ سال دارد، از رئیس جمهور ملایم‌تر صحبت می‌کند، اما به همان اندازه مستعد زبان پرطمطراق است. او به من گفت که ما در سوریه موفق خواهیم شد؛ شما خیلی زود از آن باخبر خواهید شد. ما در لیبی موفق خواهیم شد؛ شما به زودی از آن باخبر خواهید شد. ما در آذربایجان و ارمنستان، جایی که تقریباً به حال خود رها شده بود، موفق خواهیم شد. و در نهایت، ما به یک راه حل برای ایران و یک راه حل برای روسیه و اوکراین خواهیم رسید.»
دیدگاه ویتکاف درباره مقامات ارشد ایران و روسیه
طبق نوشته ستون نویس آتلانتیک، ویتکاف برخلاف دیگر دیپلمات‌های آمریکایی و مشابه ترامپ، رهبران ایران و روسیه و دیگران را «مذاکره‌کنندگانی باهوش و زرنگ می‌داند و همواره به‌دنبال بهترین توافق است.»
به اذعان بکر، ویتکاف دربرابر مقامات رژیم صهیونیستی و خواسته آنها برای تداوم جنایات خود در غزه، بدبینی و شک و تردید نشان داده است.
ستون‌نویس آتلانتیک نوشت: «ویتکاف برای تضمین توافق ژانویه به دیوید بارنیا، رئیس موساد، گفت که اگر اسرائیل موافقت نکند، باید در برابر دوستانش که فرزندانشان هرگز از اسارت در غزه بازنمی‌گردند، پاسخگو باشد. از طرفی مذاکرات این هفته با حماس، کاملا بدون اسرائیل انجام شد.»
جدایی «بی‌سابقه» دولت ترامپ از رژیم صهیونیستی
«آرون دیوید میلر» یکی از مذاکره‌کنندگان اسبق وزارت خارجه آمریکا با اشاره به «جدایی» فزاینده دولت ترامپ از رژیم صهیونیستی به بکر گفت: «وی قدرت استفاده از ابزارهایی را پیدا کرده است که هیچ دولتی در آمریکا تاکنون از آنها استفاده نکرده است. ما هرگز ندیده‌ایم که دولتی این‌طور خود را از اسرائیل جدا کند.»
بکر در ادامه مطلب خود با اشاره به نبود هرگونه پیشینه سیاسی در سابقه حرفه‌ای ویتکاف تصریح کرد: «ویتکاف هیچ پیشینه رسمی در روابط بین‌الملل ندارد. او همچنین آموزش یا تجربه دیپلماتی ندارد. برای دستیابی به توافق در مورد موضوعات متنوع و پیچیده‌ای مانند جنگ روسیه و اوکراین و برنامه هسته‌ای ایران، او به شدت به شهود، سابقه موفقیتش در مذاکرات املاک و مستغلات و دوستی شخصی‌اش با رئیس جمهور آمریکا تکیه می‌کند.»
ستون نویس آتلانتیک در ادامه نوشت: «او به من گفت که در ماه‌های اخیر کتاب‌های زیادی خوانده و مستندهای نتفلیکس در مورد درگیری‌های جهانی را تماشا کرده است. او مشابه ترامپ به این باور رسیده است که می‌تواند از فقدان تخصص به نفع خود استفاده کند و در جایی که متخصصان شکست خورده‌اند، موفق شود.»
اعتماد ترامپ به ویتکاف
طبق گزارش بکر، بسیاری از مقامات آمریکا، از جمله دیپلمات‌های «گلچین شده ترامپ» به میزان موفقیت ویتکاف و روش‌های او بدبین هستند. با این وجود، ستون نویس آتلانتیک نوشت: «ویتکاف در فرمول‌بندی کلاسیک هانس مورگنتا، یک واقع‌گرا است. ویتکاف به من گفت که "دیپلماسی یعنی مذاکره؛ من تمام عمرم آن را انجام داده‌ام".»
بکر در ادامه نوشت: «آنچه ویتکاف در اعتبار دیپلماتیک کم دارد، با اعتماد رئیس جمهور جبران می‌شود. دستیاران و دیگر متحدان می‌گویند ترامپ به ویتکاف اعتماد دارد، زیرا او در تلاشی که رئیس جمهور به آن احترام می‌گذارد، یعنی کسب سرمایه و ثروت، موفق شده است و به این علت که وفاداری او به ترامپ مطلق است.»
ستون‌نویس نشریه آتلانتیک با اشاره به «حملات سیاسی نشریات اسرائیلی همچون جوییش نیوز سیندیکت» به ویتکاف نوشت: «همکاران ویتکاف این حملات را به عنوان تلاشی از سوی نزدیکان راست‌گرای نتانیاهو برای خنثی کردن تلاش‌های دیپلماتیک این فرستاده رد می‌کنند، زیرا آنها طرفدار رویارویی با ایران هستند.»
طبق گزارش بکر، «ارادت ترامپ به ویتکاف تا حد زیادی مدیون وفاداری او پس از حمله به ساختمان کنگره در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ است. زمانی که بسیاری از متحدان سابق، رئیس جمهور ترامپ را رها کردند.»
ستون نویس آتلانتیک به نقل از «توماس جی. باراک جونیور»، سرمایه‌گذار میلیاردر سهام خصوصی و دوست ترامپ که اکنون سفیر آمریکا در ترکیه است تصریح کرد: «استیو در بدترین ساعات زندگی‌اش در کنارش بود. در آن وقفه چهار ساله، بیشتر دنیا فکر می‌کردند که او دیگر هرگز رئیس جمهور نخواهد شد، یا شاید حتی هرگز نور روز را نبیند، اما استیو با دونالد ماند.»
بکر در ادامه به نقل از باراک جونیور نوشت: «در عوض، ترامپ به ویتکاف نقشی ارائه داد که به او فرصتی برای تخلیه غم و اندوهش می‌دهد. این یک سفر رفت و برگشت برای التیام بخشیدن به خودش با انجام کاری است که تجاری نیست، ربطی به پول ندارد، بلکه به نوعی این شکاف کارما را برای پسرش پر می‌کند.»
تیم کوچک ویتکاف
ستون نویس آتلانتیک با اشاره به توصیف تیم ویتکاف توسط او به‌عنوان یک تیم «سوات» نوشت: «تیم او بسیار کوچک است. او یک معاون به نام مورگان اورتگاس دارد، یک متخصص باتجربه امنیت ملی و افسر اطلاعاتی ذخیره نیروی دریایی ایالات متحده که در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ به عنوان سخنگوی وزارت امور خارجه خدمت کرده است. ویتکاف تنها چند دستیار دیگر دارد اما به دلخواه از منابع جامعه اطلاعاتی و هیئت دیپلماتیک استفاده می‌کند.»
خوشبینی ویتکاف به مذاکرات ایران
بکر با اشاره به عدم دستیابی به توافق صلح بین روسیه و اوکراین، به نقل از ویتکاف نوشت: «با وجود عدم دستیابی به دستاوردی مشخص در مسئله روسیه و اوکراین، ویتکاف به مذاکرات ایران بسیار خوشبین است.»
ستون نویس آتلانتیک نوشت: «ویتکاف به من گفت که احتمالاً با ایرانیان به مرحله خوبی رسیده باشد. او گفت که پیچیده‌ترین مسئله احتمالاً سریع‌تر از دیگر مسائل برطرف شود.»
بکر در ادامه با اشاره به انتقادات مقامات ارشد اسبق آمریکا به «روش مذاکره ویتکاف با ایران و بی‌تجربگی او در مقایسه با سید عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران» تصریح کرد: «با این وجود، ویتکاف گفت که ایران حاضر به ارائه امتیازات بی‌سابقه است.»
به گفته بکر، ویتکاف ادعا کرد: «ایران در مرحله‌ای بحرانی است و در آن نقطه است که بسیاری تصمیم می‌گیرند.»
ستون نویس آتلانتیک در ادامه نوشت: «اما آموزه‌های ویتکاف از املاک و مستغلات نشان می‌دهد که واشنگتن نیز باید برای رسیدن به توافق با ایران فداکاری کند. او گفت در نقش تازه‌اش به عنوان یک مذاکره‌کننده، درس‌های کسب و کار همه جا هستند.»
ویتکاف به بکر گفت: «چون توافقات در مورد فهمیدن این است که چگونه می‌توان همه را تا حدودی به تساوی کشاند. بخش زیادی از آن مربوط به درک هر ۲ طرف و آنچه برای آوردن هر دو طرف به پای میز مذاکره نیاز دارید، است و سپس فهمیدن اینکه چگونه می‌توان مسائل بین هر ۲ طرف را حل و فصل کرد. من تمام عمرم را صرف این کار کردم.»
بکر در ادامه نوشت: «گاهی اوقات، مشخص نیست که ویتکاف به دنبال چه توافقی با ایران است. این موضوع در اولین پیشنهادها به ایران آشکار شد. ویتکاف در ابتدا پیشنهاد داد که واشنگتن اجازه غنی‌سازی محدود اورانیوم را بدهد، که تهران آن را "غیرقابل مذاکره" نامیده است، اما در ادامه ویتکاف لحن خود را تغییر داد و گفت که هرگونه توافقی مستلزم خلع سلاح کامل هسته‌ای است.»
ستون نویس آتلانتیک در ادامه به نقل از یک مقام ارشد اسرائیلی نوشت: «ایرانیان احتمالاً شروط ترامپ برای قطع غنی‌سازی اورانیوم را نپذیرند، اما اگر کسی بتواند به توافقی با ایران دست یابد، آن شخص ویتکاف خواهد بود.»
بکر در آخر نوشت: «به‌طور رسمی، روبیو، به‌عنوان وزیر امور خارجه آمریکا، فردی است که باید نماینده آمریکا در مذاکرات سطح بالا باشد. اما ویتکاف درحال ایفای چنین نقشی است. با وجود اظهارات ویتکاف درباره رابطه بسیار خوب او با روبیو، مسئله مهم، رابطه ویتکاف با رئیس جمهور آمریکا است. ترامپ خواستار شنیدن نظرات ویتکاف در موضوعات بسیاری است.»
انتهای پیام
نظرات