به گزارش ایسنا، ارمنستان و جمهوری آذربایجان در ماه جاری (میلادی) در حضور «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا توافقی را در کاخ سفید امضا کردند که هدف آن، پایان دادن به دههها اختلاف میان دو همسایه بر سر منطقه قرهباغ است، منطقهای غالبا ارمنینشین که اکنون در خاک آذربایجان قرار دارد.
اندکی پس از آن، نمایندگان ایران و ارمنستان بهطور جداگانه مجموعهای از توافقنامهها در زمینه حمل و نقل و لجستیک و همچنین نرخهای حمل و نقل اصلاح شده را امضا کردند که بر تمایل آنها برای تعمیق تعامل اقتصادی تأکید دارد. دو کشور توافق کردهاند که پل دومی بر روی رودخانه ارس بسازند و پایانههای مرزی فعلی خود را مدرن کنند.
ارمنستان و جمهوری آذربایجان بهطور جداگانه جنگهایی را پشت سر گذاشتهاند که در اوایل دهه ۱۹۹۰ بیش از ۳۰ هزار نفر و در جریان یک درگیری ۴۴ روزه در سال ۲۰۲۰، دست کم ۶۰۰۰ نفر کشته شدهاند. در سپتامبر ۲۰۲۳، جمهوری آذربایجان در یک عملیات نظامی برقآسا کنترل کامل قرهباغ را به دست گرفت و بیش از ۱۰۰ هزار ارمنی را مجبور به فرار به ارمنستان کرد.
بنابر گزارش شبکه بلومبرگ، اگرچه متن سند امضا شده در واشنگتن از نظر قانونی بهعنوان یک معاهده معتبر نیست، هر دو طرف را ملزم به به رسمیت شناختن حاکمیت و مرزهای یکدیگر، رد ادعاهای ارضی آینده و ممنوعیت حضور اشخاص ثالث در امتداد مرز مشترکشان میکند.
در پی مذاکرات مورد حمایت ایالات متحده، پروژه «کریدور زنگزور» قرار است توسط یک شرکت خصوصی که هنوز انتخاب نشده است، نظارت شود. این مسیر، قلمرو اصلی جمهوری آذربایجان را به منطقه نخجوان در مرز با ترکیه و با عبور از جنوب ارمنستان متصل خواهد کرد.
اگرچه وزارت امورخارجه ایران بهطور کلی از این توافق استقبال کرده است، یکی از دستیاران رهبر معظم انقلاب، این مسیر ترانزیتی پیشنهادی را مورد انتقاد قرار داده و گفته است که ایالات متحده حق انحصاری توسعه آن را خواهد داشت.
بلومبرگ در ادامه با اشاره به سفر «مسعود پزشکیان» رئیس جمهوری ایران به ایروان افزود: او در جریان این سفر بار دیگر موضع تهران را مورد تاکید قرار داد که رهبری منطقه باید متعلق به کشورهای قفقاز باشد و واگذاری مسائل منطقهای به نیروهای خارجی تنها اوضاع را پیچیدهتر میکند.
تهران حتی زمانی که مذاکرات با میانجیگری روسیه انجام شد، با مسیر مذکور مخالف بوده است.
در این میان، روسیه نیز با احتیاط از این توافق حمل و نقل که با میانجیگری ترامپ حاصل شده است، استقبال کرده و تعهدات ارمنستان را تحت اتحادیه اقتصادی اوراسیا یادآوری کرده است. در حال حاضر، مرزبانان روسی و نیروهای ارمنی در کنار هم در مرز ارمنستان و ایران گشتزنی میکنند.
انتهای پیام
نظرات