به گزارش ایسنا، آمارها نشان می‌دهد که هر سال میلیون‌ها نفر در سراسر دنیا با افکار یا اقدام به خودکشی دست‌وپنجه نرم می‌کنند، در حالی که بخش زیادی از این موارد با مداخله به‌موقع، آگاهی‌رسانی عمومی و تقویت شبکه‌های حمایتی قابل پیشگیری است.

کارشناسان حوزه بهداشت روان تأکید می‌کنند که شناسایی نشانه‌های هشداردهنده، ایجاد امکان گفت‌وگوهای بدون قضاوت و دسترسی آسان‌تر به خدمات مشاوره و درمانی، از مهم‌ترین گام‌ها در کاهش آمار خودکشی به شمار می‌رود. به همین دلیل، بسیاری از کشورها برنامه‌های گسترده‌ای را برای ارتقای فرهنگ گفت‌وگو درباره مشکلات روانی، کاهش انگ اجتماعی و افزایش حمایت‌های اجتماعی و پزشکی آغاز کرده‌اند تا هیچ فردی در مواجهه با رنج‌های روحی و احساس ناامیدی، تنها نماند.

روایت درباره خودکشی را تغییر دهیم

مژده ارشادی، دانش‌آموخته روانشناسی بالینی در گفت‌وگو با ایسنا در رابطه با روز جهانی پیشگیری از خودکشی اظهار کرد: سالانه سازمان بهداشت جهانی(WHO) در روز جهانی پیشگیری از خودکشی( ۱۰ سپتامبر) با هدف آگاهی‌بخشی و پیشگیری از خودکشی اطلاعاتی را منتشر و شعاری را در بین مردم جای می‌دهد که شعار امسال «روایت درباره خودکشی را تغییر بدهیم»، است.

وی افزود: با توجه به این شعارها هرسال سازمان بهداشت جهانی تلاش دارد تا سواد ما را در حوزه سلامت روان و خودکشی بالا ببرد زیرا در حوزه خودکشی صرفا دانستن تعریف خودکشی مهم نیست چه‌بسا چه عللی باعث این اتفاق می‌شود؟ و سرنخ‌های آن چیست؟ و... مهم‌تر است.

ارشادی با بیان اینکه امروزه نرخ خودکشی افزایش پیدا کرده و علاوه بر عوامل خانوادگی عوامل اجتماعی و اقتصادی نیز تاثیرگذار است، بیان کرد: خودکشی به عنوان یک رفتار، مرگی است که به دست خود فرد انجام می‌شود و این عمل یک ناراحتی چندبعدی را نشان می‌دهد فرد زمانی که می‌خواهد این کار را انجام دهد خودکشی را بهترین عمل برای موقعیت خود درنظر می‌گیرد.

وی در ادامه گفت: خودکشی موفقی وجود ندارد چون اگر بخواهیم برای کلمه خودکشی، موفق را بیاوریم درواقع گویی یک عمل مثبتی را تایید می‌کنیم پس به جای خودکشی موفق باید از جمله مساله‌ای که منجر به فوت و یا خودکشی‌های به اتمام رسیده، استفاده کرد.

این روانشناس بالینی تصریح کرد: در اقدام به خودکشی‌ها اگر فرد واقعا قصد تمام کردن زندگی را دارد و یا برای جلب توجه این کار را انجام می‌دهد در هر دو صورت این عمل فریادی است برای اینکه بگوید به من کمک کنید زیرا دچار مشکل است و این عمل را تنها پاسخی برای حل موقعیت می‌داند.

وی ادامه داد: این اتفاق تنها یک عمل سریع نیست بلکه یک مرحله و فرایندی است که کم‌کم صورت می‌گیرد و اولین مرحله خودکشی، میل و آرزوی مرگ است، سپس به آن فکر می‌کند و بعد از آن برای آن برنامه‌ریزی انجام می‌دهد و در مرحله آخر دست به اقدام می‌زند که ممکن است مرحله آخر در یک مرحله یا چندین مرحله به خودکشی کامل تبدیل می‌شود.

ارشادی در رابطه با اینکه هر خودکشی تنها به زندگی یک نفر پایان نمی‌دهد بلکه چندین نفر را زنده می‌کشد، توضیح داد: زمانی که یک فرد برای خودکشی اقدام می‌کند، تنها به خود آسیب نزده است بلکه به خانواده و اطرافیان خود آسیب می‌زند و این یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که اکثریت مردم آن را نادیده می‌گیرند.

این دانش آموخته روانشناسی بالینی در رابطه با عوامل ایجاد خطر خودکشی، اظهار کرد: در گذشته گفته می‌شد کسی که به‌صورت کلامی می‌گوید خودکشی، تنها راه است هیچ وقت به سمت خودکشی نمی‌رود اما این دیدگاه در جامعه امروزی درست نیست چه‌بسا افرادی که با گفتن جملات مستقیم و غیرمستقیم به اطرافیان خود هشدار خودکشی می‌دهند، همچنین آسیب‌پذیر بودن، ناکافی بودن، تکانشگر بودن، عصبی‌ شدن‌های زیاد و خانواده‌ای که در آن افکار خودکشی زیاد بوده است و... عوامل ایجاد خودکشی هستند که مرحله اقدام به خودکشی را سرعت می‌بخشند.

وی ادامه داد: در گذشته خانم‌ها بیشتر اقدام کننده برای خودکشی بودند اما در آقایان اقدام‌ها بیشتر منجر به فوت می‌شدند اما امروزه متاسفانه اقدام‌های یکسان و فوت‌های ناشی از خودکشی تقریبا یکسانی دارند.

ارشادی تصریح کرد: خودکشی‌های خندان نوعی از خودکشی هستند که تظاهر قوی برای نشان دادن حال خوب دارند به‌طوری که باقی افراد فکر می‌کنند حال بسیار خوبی دارند که این خود نشان‌دهنده علائم افسردگی پنهان است و این مدل افراد درحالی که خندان هستند اما عمیقا از درون احساس تنهایی می‌کنند.

وی افزود: نباید فکر کرد کسی که اقدام به خودکشی می‌کند راه‌های دیگری را نمی‌داند، بلکه این افراد راه‌های دیگر را امتحان کردند و در نهایت تنها راه مناسب برای شرایط خود را خودکشی می‌دانند، اما ممکن است بعضی افراد تنها به همین راه فکر کنند چون تنها همین راه را درست‌ترین راه می‌دانند.

این دانش‌آموخته روانشناسی بالینی توضیح داد: صحبت مستقیم با فردی که قصد خودکشی دارد نه تنها باعث تشویق آن فرد به خودکشی نمی‌شود بلکه می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد.

انتهای‌پیام